Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học? Đánh giá học sinh lớp 7 môn Ngữ văn, giáo viên cần đảm nhận những nhiệm vụ nào?

Phân tích nhân vật ông Hai trong truyện ngắn "Làng" của Kim Lân

Kim Lân là một nhà văn chuyên viết về nông thôn Việt Nam với những trang văn dung dị, giàu cảm xúc. Truyện ngắn Làng là một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông, phản ánh tình yêu quê hương sâu sắc của người nông dân trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Nhân vật ông Hai trong truyện là một hình tượng điển hình cho tấm lòng yêu nước, yêu làng chân thành và mãnh liệt.

Trước hết, ông Hai là một người nông dân có tình yêu làng quê tha thiết. Làng Chợ Dầu đối với ông không chỉ là nơi chôn nhau cắt rốn mà còn là niềm tự hào lớn lao. Mỗi khi nhắc đến làng, ông luôn kể với niềm hãnh diện, tự hào về những công trình, con đường, cái chợ của làng mình. Ngay cả khi đã đi tản cư, ông vẫn không quên khoe về làng Chợ Dầu như một thói quen không thể từ bỏ. Điều này thể hiện rõ tâm hồn gắn bó với quê hương của ông.

Không chỉ yêu làng, ông Hai còn là người có lòng yêu nước sâu sắc. Khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc, ông đau đớn, tủi nhục đến tột cùng. Sự kiện này như một cú sốc lớn khiến ông rơi vào khủng hoảng. Ông tự dằn vặt, đấu tranh nội tâm gay gắt, thậm chí có lúc ông còn nghĩ đến việc không dám nhìn mặt ai. Tuy nhiên, ngay khi biết tin làng Chợ Dầu vẫn trung kiên, không theo giặc, ông vỡ òa trong niềm vui sướng, tự hào. Qua đó, ta thấy rằng lòng yêu nước của ông Hai vượt lên trên cả tình yêu làng, bởi đối với ông, làng phải đi đôi với nước, làng không thể tách rời sự nghiệp kháng chiến.

Như vậy, qua nhân vật ông Hai, nhà văn Kim Lân đã khắc họa thành công hình ảnh một người nông dân chất phác nhưng mang trong mình tình yêu làng, yêu nước mãnh liệt. Ông Hai chính là đại diện cho hàng triệu người nông dân Việt Nam trong kháng chiến, những con người sẵn sàng hy sinh tình cảm riêng tư vì lợi ích chung của dân tộc.

Bài văn phân tích đặc điểm nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao

Trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao, nhân vật Chí Phèo là hình ảnh bi phiu, đầy bi kịch của một con người bị xã hội đẩy vào vực sâu của cô đơn và tàn nhẫn. Từng là một người nông dân hiền hòa, Chí Phèo dần bị biến dạng bởi cuộc sống khổ cực và áp bức của chế độ thực dân cũng như những bất công trong xã hội. Qua quá trình “giết chết” cái tôi ban đầu, nhân vật đã trở thành biểu tượng của sự rối loạn tâm hồn và mất mát nhân tính.

Trước hết, sự biến chất của Chí Phèo được thể hiện rõ qua ngoại hình và hành vi. Nam Cao đã khắc họa hình ảnh Chí Phèo với dáng vẻ “nhòe mắt”, “mũi nhọn” và những cử chỉ rối loạn, phản ánh nội tâm đầy xáo trộn và nỗi đau vô hình. Những hành động hung hãn, cường điệu trong lời nói không chỉ là phản ứng trước cuộc sống đen tối mà còn là tiếng kêu cứu thầm lặng của một con người từng có khát khao sống tự do, yêu thương. Qua đó, tác giả cho thấy một chân thực bi tráng về sự biến đổi của con người dưới tác động của hoàn cảnh, khi mà cái thiện ban đầu dần bị bào mòn bởi những ám ảnh của quá khứ.

Hơn nữa, Chí Phèo còn là biểu tượng của sự bất công xã hội. Cái chết của nhân tính và cuộc sống lạc lõng của anh không chỉ đến từ hoàn cảnh cá nhân mà còn là kết quả của một hệ thống xã hội tàn nhẫn, nơi con người trở nên vô dụng khi bị gạt ra ngoài lề. Khi Chí Phèo gặp Thị Nở, tác giả khéo léo thể hiện sự mong manh, lẫn lộn giữa niềm khao khát được yêu thương và nỗi ám ảnh của những tổn thương xưa cũ. Chính mối quan hệ ấy làm nổi bật bi kịch của một số phận con người – dù có cố gắng tìm lại lối về, nhưng cũng chỉ dừng lại trong những phút giây ngắn ngủi trước khi bị trở lại với hiện thực đầy đắng cay.

Qua nhân vật Chí Phèo, Nam Cao không chỉ phê phán sự tàn nhẫn của xã hội mà còn khắc họa một bi kịch của con người khi bị ép buộc sống theo những khuôn mẫu đã định sẵn, mất đi tự do và nhân tính vốn có. Nhân vật Chí Phèo, với những mâu thuẫn nội tâm, vừa là nạn nhân của hoàn cảnh, vừa trở thành kẻ phản kháng đầy đau đớn, đã để lại trong lòng người đọc một ấn tượng sâu sắc về số phận con người bị xã hội bỏ rơi.

Như vậy, qua phân tích nhân vật Chí Phèo, ta thấy được thông điệp nhân văn sâu sắc của Nam Cao – một lời cảnh tỉnh về sự mất mát của con người khi bị biến chất bởi bất công xã hội, và đồng thời là niềm khao khát giành lại tự do, lấy lại nhân tính vốn có. Đây chính là điều khiến tác phẩm Chí Phèo luôn sống mãi trong lòng độc giả theo thời gian.