Zombie công sở là gì? Nguyên nhân nào biến nhân viên thành Zombie công sở: Áp lực công việc hay lười biếng?

Zombie công sở là gì?

"Zombie công sở" là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ những nhân viên làm việc trong môi trường văn phòng mà có thái độ hoặc tâm trạng tách biệt, buông thả, hoặc không hứng thú với công việc họ đang làm.

Họ có thể cảm thấy mệt mỏi, chán nản, hoặc không có động lực để cống hiến hết mình, giống như một "xác sống" di chuyển qua những ngày làm việc mà không có mục tiêu hay cảm xúc thực sự.

Nguyên nhân nào biến nhân viên thành Zombie công sở: Áp lực công việc hay lười biếng?

Nhân viên trở thành "Zombie công sở" – làm việc như những người "vô hồn," thiếu động lực và sáng tạo – là kết quả của nhiều nguyên nhân phức tạp hơn chỉ là áp lực công việc hay lười biếng. Dưới đây là phân tích chi tiết:

1. Áp lực công việc: Khi căng thẳng bào mòn năng lượng

• Khối lượng công việc quá tải: Làm việc liên tục mà không có thời gian nghỉ ngơi khiến nhân viên mất năng lượng, không còn động lực sáng tạo.

• Thiếu sự công nhận: Khi nỗ lực không được ghi nhận hoặc thưởng xứng đáng, nhân viên dễ rơi vào trạng thái làm việc "cho xong."

• Môi trường thiếu lành mạnh: Văn hóa công sở độc hại, quản lý vi mô (micro-management) hay thiếu giao tiếp minh bạch đều làm tinh thần bị bào mòn.

• Sợ thất bại hoặc mất việc: Áp lực phải hoàn hảo hoặc cạnh tranh quá mức khiến nhân viên không còn tập trung vào chất lượng mà chỉ làm để "tồn tại."

2. Lười biếng: Một dấu hiệu, không phải nguyên nhân chính

• Mất hứng thú với công việc: Khi công việc không phù hợp với đam mê hoặc sở thích, nhân viên dễ trở nên lười biếng và thiếu trách nhiệm.

• Thiếu thử thách: Công việc quá nhàm chán, lặp đi lặp lại mà không có cơ hội học hỏi hoặc phát triển.

• Không thấy mục tiêu dài hạn: Nếu công ty không có lộ trình thăng tiến rõ ràng hoặc định hướng phát triển cá nhân, nhân viên sẽ dần mất mục tiêu và chỉ làm việc "cho qua ngày."

3. Những nguyên nhân sâu xa khác

• Thiếu kỹ năng quản lý thời gian: Không biết cách sắp xếp công việc khiến nhân viên dễ cảm thấy quá tải hoặc trì hoãn.

• Văn hóa công ty không truyền cảm hứng: Một môi trường làm việc thiếu sáng tạo, thiếu gắn kết sẽ dập tắt động lực của bất kỳ ai.

• Công việc không phù hợp: Khi sở thích và thế mạnh cá nhân không tương thích với vai trò hiện tại, nhân viên dễ rơi vào trạng thái "vật vờ."

• Thói quen cá nhân: Sự phân tán do mạng xã hội, game hoặc những yếu tố bên ngoài cũng khiến nhân viên thiếu tập trung và năng suất.

4. Làm sao để thoát khỏi trạng thái "Zombie công sở"?

• Đối với nhân viên:

  • Tìm lại động lực: Đặt mục tiêu cá nhân nhỏ mỗi ngày hoặc tìm những điểm thú vị trong công việc.

  • Trao đổi với lãnh đạo: Yêu cầu hỗ trợ hoặc thay đổi vai trò nếu cảm thấy quá áp lực hoặc không phù hợp.

  • Rèn luyện thói quen tích cực: Đọc sách, học thêm kỹ năng mới để tìm lại cảm hứng.

• Đối với nhà quản lý:

  • Xây dựng văn hóa khuyến khích: Công nhận nỗ lực nhân viên và tạo cơ hội phát triển rõ ràng.

  • Cải thiện giao tiếp: Lắng nghe ý kiến, tâm tư của nhân viên để giải quyết vấn đề từ gốc rễ.

  • Điều chỉnh khối lượng công việc: Phân bổ công việc hợp lý để tránh tình trạng quá tải.

Kết luận: Nhân viên biến thành "Zombie công sở" không chỉ do áp lực công việc hay lười biếng, mà là sự kết hợp của nhiều yếu tố từ cá nhân đến môi trường làm việc. Quan trọng là cả nhân viên và nhà quản lý cần nhận ra vấn đề và cùng tìm cách giải quyết để khơi lại tinh thần và năng lượng cho công việc.

Zombie công sở là gì? Nguyên nhân nào biến nhân viên thành Zombie công sở: Áp lực công việc hay lười biếng? (Hình từ Internet)

Công ty có quyền sa thải zombie công sở không?

Căn cứ quy định tại Điều 125 Bộ luật Lao động 2019, công ty chỉ được sa thải nhân viên nếu họ thực hiện một trong các hành vi sau đây:

- Trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc;

- Tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của doanh nghiệp hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;

- Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật. Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 126 Bộ luật Lao động 2019;

- Nhân viên tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng.

Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.

Như vậy, công ty chỉ được sa thải nhân viên khi họ thực hiện một trong các hành vi vi phạm kỷ luật lao động được liệt kê cụ thể nêu trên.

Khái niệm "zombie công sở" không được định nghĩa trong Bộ luật Lao động 2019. Do đó, việc sa thải nhân viên dựa trên lý do này là không hợp pháp. Tuy nhiên, nếu hành vi của "zombie công sở" rơi vào một trong các hành vi vi phạm được quy định tại Điều 125 Bộ luật Lao động 2019, thì công ty có quyền sa thải zombie công sở đó. Nếu không, việc sa thải sẽ bị coi là trái pháp luật.