Thời gian thử việc bao lâu là hợp lý? Làm sao để đánh giá đúng năng lực ứng viên trong thời gian này?

Thời gian thử việc bao lâu là hợp lý?

Thời gian thử việc hợp lý thường dao động từ 1 tháng đến 3 tháng, tùy thuộc vào độ phức tạp của công việc. Cách thiết kế thời gian thử việc cần đảm bảo đủ để ứng viên làm quen với công việc, thể hiện năng lực và chứng minh sự phù hợp với vị trí.

>> Công việc đơn giản hoặc kỹ năng cơ bản

• Thời gian thử việc hợp lý: 1 tháng.

• Ví dụ ngành nghề:

  • Nhân viên bán hàng.

  • Phục vụ nhà hàng, quán cà phê.

  • Nhân viên lễ tân.

• Lý do: Các công việc này không đòi hỏi chuyên môn sâu, kỹ năng cần có có thể được đánh giá nhanh chóng qua thái độ làm việc, khả năng tiếp nhận hướng dẫn và hiệu suất cơ bản. Trong vòng 1 tháng, nhà tuyển dụng có thể xác định rõ sự phù hợp của ứng viên.

>> Công việc trung cấp, đòi hỏi chuyên môn vừa phải

• Thời gian thử việc hợp lý: 2 tháng.

• Ví dụ ngành nghề:

  • Nhân viên kế toán.

  • Chuyên viên nhân sự.

  • Trợ lý văn phòng.

• Lý do: Với các công việc yêu cầu sự hiểu biết về quy trình và chuyên môn, 2 tháng đủ để ứng viên nắm bắt cách vận hành của hệ thống, đồng thời thể hiện khả năng học hỏi, cải thiện và xử lý tình huống thực tế.

>> Công việc chuyên môn cao hoặc vị trí cấp quản lý

• Thời gian thử việc hợp lý: 3 tháng.

• Ví dụ ngành nghề:

  • Kỹ sư phần mềm.

  • Trưởng phòng kinh doanh, quản lý dự án.

  • Bác sĩ, chuyên gia tư vấn.

• Lý do: Đây là những công việc đòi hỏi kỹ năng chuyên sâu, tư duy chiến lược hoặc khả năng lãnh đạo. Thời gian 3 tháng giúp nhà tuyển dụng đánh giá hiệu quả sử dụng kiến thức, khả năng xử lý áp lực và mức độ hòa nhập của ứng viên vào đội ngũ.

Mặc dù, thời gian thử việc do nhà tuyển dụng và ứng viên thỏa thuận căn cứ vào tính chất và mức độ phức tạp của công việc nhưng cũng cần đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 25 Bộ luật Lao động 2019 về thời gian thử việc như sau:

(1) Thử việc một lần cho một công việc duy nhất.

(2) Thời gian thử việc không quá:

- 180 ngày đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp;

- 60 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên;

- 30 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật trung cấp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ;

- 06 ngày làm việc đối với công việc khác.

Thời gian thử việc bao lâu là hợp lý? Làm sao để đánh giá đúng năng lực ứng viên trong thời gian thử việc? (Hình từ Internet)

Làm sao để đánh giá đúng năng lực ứng viên trong thời gian thử việc?

Để đánh giá chính xác năng lực ứng viên trong thời gian thử việc, nhà tuyển dụng cần một quy trình toàn diện, mang tính hệ thống và hỗ trợ cả đôi bên. Việc này không chỉ giúp bạn tìm ra người phù hợp nhất cho vị trí mà còn tạo điều kiện để ứng viên phát huy tối đa năng lực. Dưới đây là các bước phân tích chi tiết:

1. Thiết lập mục tiêu và kỳ vọng cụ thể ngay từ đầu

• Xây dựng tiêu chí rõ ràng: Để đánh giá chính xác, nhà tuyển dụng cần xác định mục tiêu cụ thể mà ứng viên phải đạt được trong thời gian thử việc.

  • Ví dụ:

    • Một nhân viên bán hàng cần đạt được doanh số tối thiểu.

    • Một nhân viên kế toán cần hoàn thành báo cáo chính xác và đúng hạn.

    • Một kỹ sư phần mềm có thể được yêu cầu phát triển một tính năng nhỏ hoặc sửa lỗi kỹ thuật.

• Thông báo kỳ vọng đến ứng viên: Hãy đảm bảo rằng ứng viên hiểu rõ họ cần làm gì, đạt được gì để chứng minh năng lực. Điều này không chỉ giúp họ có định hướng mà còn giảm bớt sự căng thẳng, lo lắng.

• Lý do cần thiết: Khi có mục tiêu cụ thể, nhà quản lý sẽ có thước đo khách quan để đánh giá hiệu quả làm việc, thay vì chỉ dựa vào ấn tượng chủ quan.

2. Giao nhiệm vụ thực tế và phù hợp

• Tại sao phải giao nhiệm vụ thực tế? Thay vì chỉ quan sát khả năng làm việc từ những bài tập lý thuyết hoặc mô phỏng, nhà quản lý nên giao các công việc thực tiễn phù hợp với vị trí mà ứng viên đảm nhận. Những nhiệm vụ này sẽ giúp bạn nhìn rõ cách ứng viên tiếp cận vấn đề, xử lý công việc, và áp dụng kỹ năng vào thực tế.

• Cách thực hiện:

  • Bắt đầu bằng các nhiệm vụ nhỏ, đơn giản để ứng viên quen với công việc. Sau đó tăng dần độ phức tạp theo thời gian thử việc.

  • Ví dụ:

    • Đối với một nhân viên marketing, hãy yêu cầu họ tham gia vào việc xây dựng nội dung hoặc nghiên cứu thị trường.

    • Đối với một kỹ sư phần mềm, yêu cầu họ hoàn thiện một module nhỏ trong dự án.

• Theo dõi tiến độ: Dựa trên kết quả công việc thực tế, bạn sẽ biết được liệu ứng viên có đủ năng lực để đảm nhận vai trò chính thức hay không.

3. Quan sát thái độ và tinh thần làm việc

• Thái độ làm việc đóng vai trò quan trọng: Năng lực có thể phát triển qua thời gian, nhưng thái độ tích cực, tinh thần trách nhiệm và sự chủ động là yếu tố mang tính lâu dài. Trong thời gian thử việc, hãy quan sát:

  • Ứng viên có làm việc với tinh thần học hỏi không?

  • Họ có chủ động tìm giải pháp khi gặp khó khăn không?

  • Ứng viên có hòa đồng với đồng nghiệp và phối hợp tốt không?

• Một số dấu hiệu cần lưu ý:

  • Tích cực: Thường xuyên hỏi han, tìm cách cải tiến công việc, không ngại nhận góp ý.

  • Tiêu cực: Thụ động, thiếu trách nhiệm, hay đổ lỗi khi xảy ra sai sót.

4. Phản hồi thường xuyên và xây dựng

• Ý nghĩa của phản hồi: Phản hồi không chỉ là cách đánh giá năng lực mà còn giúp ứng viên biết mình đang làm tốt ở điểm nào, cần cải thiện ở đâu. Điều này tạo điều kiện để họ tiến bộ trong thời gian thử việc.

• Cách phản hồi hiệu quả:

  • Phản hồi định kỳ: Tổ chức các buổi đánh giá hàng tuần hoặc sau khi hoàn thành nhiệm vụ quan trọng.

  • Mang tính xây dựng: Đưa ra nhận xét khách quan, rõ ràng về những điểm mạnh và yếu, đồng thời gợi ý cách cải thiện.

  • Khuyến khích tinh thần: Bên cạnh việc nêu các điểm cần cải thiện, hãy khen ngợi những nỗ lực và thành quả của ứng viên để thúc đẩy họ làm việc tốt hơn.

5. Kiểm tra kỹ năng xử lý tình huống

• Vì sao cần kiểm tra khả năng ứng phó? Những tình huống bất ngờ luôn có thể xảy ra trong công việc thực tế. Cách ứng viên xử lý sẽ cho bạn thấy sự linh hoạt, tư duy giải quyết vấn đề và mức độ chịu áp lực của họ.

• Cách thực hiện:

  • Tạo ra một tình huống mô phỏng liên quan đến vị trí của ứng viên.

  • Ví dụ:

    • Đối với một quản lý dự án, đưa ra tình huống dự án bị chậm tiến độ và yêu cầu ứng viên đề xuất giải pháp.

    • Đối với nhân viên dịch vụ khách hàng, giả lập tình huống khách hàng phàn nàn và quan sát cách họ xử lý.

6. Đánh giá sự phù hợp với văn hóa công ty

• Tại sao sự phù hợp là cần thiết? Một ứng viên giỏi về năng lực nhưng không hòa nhập được với đội nhóm hoặc không tuân thủ quy định sẽ khó làm việc lâu dài.

• Quan sát các dấu hiệu:

  • Ứng viên có tôn trọng thời gian làm việc và deadline không?

  • Họ có sẵn sàng hỗ trợ đồng nghiệp khi cần thiết không?

  • Thái độ của họ trong việc tiếp thu và chấp hành nội quy công ty.

7. Phỏng vấn cuối kỳ thử việc

• Tại sao cần buổi phỏng vấn cuối kỳ? Đây là bước để bạn tổng kết toàn bộ quá trình thử việc và lắng nghe cảm nhận từ ứng viên. Đồng thời, ứng viên cũng có cơ hội đặt câu hỏi và chia sẻ nguyện vọng của mình.

• Nội dung phỏng vấn:

  • Hỏi ứng viên về những khó khăn họ gặp phải và cách họ vượt qua.

  • Đánh giá liệu họ đã đáp ứng được kỳ vọng và tiềm năng phát triển trong tương lai hay chưa.

  • Dựa trên buổi phỏng vấn, bạn có thể đưa ra quyết định cuối cùng một cách công bằng.