Nên chú trọng kinh nghiệm hay tiềm năng phát triển của ứng viên khi tuyển dụng?

Nên chú trọng kinh nghiệm hay tiềm năng phát triển của ứng viên khi tuyển dụng?

Việc nên chú trọng kinh nghiệm hay tiềm năng phát triển của ứng viên khi tuyển dụng phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tính chất công việc, văn hóa doanh nghiệp, chiến lược nhân sự và mức độ cấp thiết của vị trí tuyển dụng. Dưới đây là phân tích chi tiết về từng trường hợp nên chú trọng kinh nghiệm hay tiềm năng phát triển của ứng viên khi tuyển dụng để giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp.

(1) Khi nào nên chú trọng kinh nghiệm?

Kinh nghiệm đóng vai trò quan trọng khi công việc yêu cầu ứng viên có thể bắt tay vào làm ngay mà không cần nhiều thời gian đào tạo. Những trường hợp phù hợp để ưu tiên kinh nghiệm bao gồm:

Công việc chuyên môn cao hoặc có rủi ro lớn: Các ngành như y tế, tài chính, kỹ thuật, luật, hàng không… đòi hỏi ứng viên có kinh nghiệm thực tế để đảm bảo độ chính xác và giảm thiểu rủi ro. Một bác sĩ phẫu thuật, kế toán trưởng hay kỹ sư cầu đường không thể làm tốt công việc chỉ nhờ vào tiềm năng mà không có kinh nghiệm thực chiến.

Doanh nghiệp cần người có thể làm việc ngay: Nếu công ty đang mở rộng nhanh chóng hoặc không có đủ nguồn lực để đào tạo, tuyển dụng người đã có kinh nghiệm giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo hiệu suất công việc ngay lập tức.

Vai trò quản lý hoặc vị trí cấp cao: Những người đảm nhiệm vị trí lãnh đạo cần có kinh nghiệm để đưa ra quyết định chính xác, xử lý tình huống khó khăn và dẫn dắt đội ngũ. Một nhân sự quản lý giỏi không chỉ cần chuyên môn mà còn phải có kỹ năng quản lý con người, điều mà chỉ kinh nghiệm thực tế mới rèn luyện được.

Ngành nghề có tính ổn định, ít thay đổi: Các lĩnh vực như sản xuất truyền thống, kế toán, pháp lý thường coi trọng kinh nghiệm hơn là khả năng thích nghi, vì quy trình làm việc đã được thiết lập ổn định.

* Lợi ích của việc tuyển dụng ứng viên có kinh nghiệm

Có thể làm việc ngay, không mất thời gian đào tạo

Giảm rủi ro sai sót trong công việc

Hiểu biết sâu về ngành nghề, có thể xử lý tình huống phức tạp

Có sẵn mạng lưới quan hệ trong ngành, giúp ích cho doanh nghiệp

* Hạn chế

- Yêu cầu mức lương cao hơn

- Dễ có tư duy cứng nhắc, khó thích nghi với môi trường mới

- Có thể không còn động lực phát triển hoặc đổi mới trong công việc

(2) Khi nào nên ưu tiên tiềm năng phát triển?

Trong nhiều trường hợp, tiềm năng phát triển của một ứng viên quan trọng hơn kinh nghiệm, đặc biệt nếu công ty có chiến lược đào tạo rõ ràng và mong muốn xây dựng một đội ngũ nhân sự trung thành. Các tình huống phù hợp để tuyển dụng theo tiềm năng gồm:

Doanh nghiệp có chương trình đào tạo nội bộ tốt: Nếu công ty có đủ nguồn lực để đào tạo nhân viên, việc tuyển ứng viên trẻ, có tinh thần học hỏi sẽ mang lại lợi ích lâu dài hơn so với tuyển người có kinh nghiệm nhưng khó thay đổi theo yêu cầu của tổ chức.

Ngành nghề thay đổi nhanh, yêu cầu khả năng thích nghi cao: Các lĩnh vực như công nghệ, marketing, sáng tạo nội dung, AI, fintech… đòi hỏi nhân viên phải liên tục cập nhật kiến thức mới. Một ứng viên có kinh nghiệm nhưng tư duy bảo thủ có thể không bắt kịp tốc độ thay đổi, trong khi một người có tiềm năng phát triển mạnh mẽ lại dễ thích ứng hơn.

Công ty muốn xây dựng đội ngũ nhân sự lâu dài: Những nhân viên trẻ, khi được đào tạo và định hướng tốt, thường có xu hướng gắn bó với công ty lâu hơn so với những người đã có kinh nghiệm và dễ nhảy việc để tìm cơ hội tốt hơn.

Tìm kiếm sự sáng tạo và đổi mới: Ứng viên có tiềm năng thường không bị ảnh hưởng bởi lối mòn tư duy từ những công ty cũ, họ có thể mang lại những góc nhìn mới và ý tưởng sáng tạo giúp doanh nghiệp phát triển.

* Lợi ích của việc tuyển dụng theo tiềm năng phát triển

- Có động lực học hỏi, dễ tiếp thu cái mới

- Dễ thích nghi với văn hóa doanh nghiệp

- Mức lương khởi điểm thấp hơn so với ứng viên có kinh nghiệm

- Có thể đào tạo theo hướng phù hợp với chiến lược phát triển của công ty

* Hạn chế

- Cần thời gian đào tạo trước khi có thể làm việc hiệu quả

- Dễ mắc sai lầm do thiếu kinh nghiệm thực tế

- Có thể rời bỏ công ty nếu không được định hướng rõ ràng

Kết luân: Không có đáp án cố định cho việc nên chú trọng kinh nghiệm hay tiềm năng phát triển của ứng viên, mà doanh nghiệp cần cân nhắc dựa trên yêu cầu công việc và chiến lược phát triển của mình.

- Nếu công việc đòi hỏi chuyên môn cao, cần hiệu suất ngay lập tức hoặc thuộc ngành nghề ít thay đổi, hãy ưu tiên tuyển người có kinh nghiệm.

- Nếu công ty đang trong giai đoạn phát triển, cần nhân sự sáng tạo, linh hoạt và có khả năng thích nghi cao, hãy chọn ứng viên có tiềm năng phát triển.

- Một số vị trí có thể kết hợp cả hai tiêu chí, tức là chọn ứng viên có một chút kinh nghiệm nhưng vẫn còn nhiều không gian để phát triển và gắn bó lâu dài.

Việc đưa ra quyết định nên dựa trên mục tiêu dài hạn của công ty, khả năng đào tạo nội bộ và đặc thù của từng vị trí tuyển dụng.

Nên chú trọng kinh nghiệm hay tiềm năng phát triển của ứng viên khi tuyển dụng? (Hình từ Internet)

Công ty chú trọng kinh nghiệm khi tuyển dụng có được xem là phân biệt đối xử lao động không?

Căn cứ khoản 8 Điều 3 Bộ luật Lao động 2019 có giải thích về phân biệt đối xử trong lao động như sau:

Giải thích từ ngữ

Trong Bộ luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

...

8. Phân biệt đối xử trong lao động là hành vi phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên dựa trên chủng tộc, màu da, nguồn gốc quốc gia hoặc nguồn gốc xã hội, dân tộc, giới tính, độ tuổi, tình trạng thai sản, tình trạng hôn nhân, tôn giáo, tín ngưỡng, chính kiến, khuyết tật, trách nhiệm gia đình hoặc trên cơ sở tình trạng nhiễm HIV hoặc vì lý do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn, tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp có tác động làm ảnh hưởng đến bình đẳng về cơ hội việc làm hoặc nghề nghiệp.

...

Như vậy, công ty chú trọng kinh nghiệm khi tuyển dụng thì không được xem là phân biệt đối xử lao động.