07 mẫu bài dự thi Cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc 2025 cho học sinh trung học cơ sở hay nhất?

Tác phẩm "Chiếc lược ngà" của Nguyễn Quang Sáng.

Chiếc lược ngà giờ đây nằm yên trong ngăn tủ nhỏ, bên cạnh bức chân dung của ba. Mỗi khi nhìn vào đó, tôi lại thấy ánh mắt ấm áp và bàn tay chai sạn của ba như đang hiện về. Chiến tranh đã qua đi, nhưng tình yêu thương của ba để lại trong tôi là ngọn lửa không bao giờ tắt. Tôi hiểu rằng, có những nỗi đau riêng để đổi lấy bình yên cho nhiều người, có những hy sinh thầm lặng để những thế hệ sau được sống trong tự do.

Tôi lớn lên với ký ức về ba và câu chuyện chiếc lược ngà. Từ một đứa bé chỉ biết khóc vì không có ba, tôi dần nhận ra rằng tình thương không chỉ là những điều gần gũi trước mắt, mà còn là những gì thiêng liêng, âm thầm nâng đỡ ta từng ngày. Tôi bắt đầu đọc nhiều hơn, không chỉ để hiểu ba, mà còn để hiểu những con người như ba – những người đã cống hiến cả tuổi xuân cho đất nước.

Nhờ đọc sách, tôi thấy mình trưởng thành hơn. Tôi học được cách sống có trách nhiệm, biết yêu thương nhiều hơn và khao khát được góp phần nhỏ bé xây dựng quê hương. Tôi muốn trở thành người công dân tốt, để xứng đáng với những hy sinh của ba và bao người đã ngã xuống.

Mỗi trang sách là một cánh cửa mở ra thế giới – nơi tôi không chỉ sống cho mình, mà còn sống vì gia đình, vì cộng đồng, vì Tổ quốc Việt Nam thân yêu.

Tác phẩm "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long

Sau chuyến xe đến Sa Pa năm ấy, tôi vẫn không quên ánh mắt trầm lặng và nụ cười hiền lành của anh thanh niên làm công tác khí tượng thủy văn trên đỉnh Yên Sơn. Trong căn nhà nhỏ giữa mây trời và sương núi, giữa cái lặng lẽ và cô đơn tưởng như rợn ngợp, lại hiện lên một con người đầy lý tưởng, sống đẹp và sống có ích.

Tôi cứ nghĩ mãi: Điều gì khiến một chàng trai trẻ có thể bền bỉ sống giữa núi cao suốt mấy năm trời, chỉ để đo gió, đo mưa, đo nắng, gửi số liệu về trung tâm đều đặn? Phải chăng đó là trách nhiệm với đất nước, với nghề nghiệp, và hơn hết là tình yêu âm thầm nhưng mạnh mẽ dành cho con người, cho cuộc sống?

Từ ngày đọc truyện ấy, tôi như được đánh thức. Tôi hiểu rằng không nhất thiết phải làm điều gì thật to lớn để cống hiến – chỉ cần mình sống hết mình với công việc, tử tế với người xung quanh, và giữ trong tim một tình yêu thương chân thành thì cuộc sống đã trở nên có ý nghĩa.

Tôi bắt đầu tìm đọc nhiều hơn – không chỉ để học, mà để hiểu. Hiểu về những con người lặng thầm đang từng ngày vun đắp cho đất nước. Hiểu để biết ơn, và từ đó, học cách sống có trách nhiệm hơn với bản thân, gia đình, xã hội.

Sách không chỉ là nơi để trốn vào giấc mơ, mà là nơi tôi học cách làm người. Và từ những trang văn như Lặng lẽ Sa Pa, tôi biết rằng, dù ở nơi lặng thầm nhất, con người vẫn có thể tỏa sáng – bằng tri thức, bằng tình yêu nghề, và bằng trái tim hướng về đất nước.

Tác phẩm "Nhật ký Đặng Thùy Trâm"

Trang nhật ký cuối cùng của chị Thùy khép lại, nhưng dư âm vẫn còn mãi trong tôi như một ngọn lửa âm ỉ cháy trong lòng. Từng dòng chữ của chị – vừa giản dị, vừa đau đáu – không chỉ kể lại những ngày chiến đấu gian khổ, mà còn là tiếng nói của một tâm hồn trẻ, đẹp, khao khát yêu thương và sống có ích.

“Đừng sống hoài, sống phí…” – câu viết ấy đã hằn sâu trong tâm trí tôi. Tôi tự hỏi: giữa thế kỷ XXI yên bình này, tôi – một người trẻ lớn lên trong hòa bình, được học hành, được sống trong tiện nghi – liệu đã sống đủ ý nghĩa? Liệu đã biết yêu thương và có trách nhiệm với những người xung quanh?

Chị Thùy không chỉ là một bác sĩ, chị là người “chữa lành” bằng trái tim, bằng tình yêu quê hương và bằng những trang viết thấm đẫm niềm tin. Từ khi đọc cuốn nhật ký ấy, tôi hiểu rằng sách không chỉ giúp ta mở mang tri thức, mà còn khơi gợi bên trong mỗi người một tiếng gọi âm thầm: “Sống thế nào để xứng đáng?”

Tôi bắt đầu viết – những trang nhật ký riêng, để hiểu chính mình. Tôi bắt đầu hành động – giúp đỡ bạn bè, tham gia những hoạt động cộng đồng nhỏ bé. Tôi học cách sống chậm lại để yêu thương nhiều hơn, biết ơn nhiều hơn.

Sách đã dạy tôi biết sống không chỉ cho mình, mà còn vì gia đình, vì xã hội và vì một đất nước Việt Nam mà chị Thùy và bao người đã ngã xuống để bảo vệ. Nếu mỗi chúng ta đều thắp lên một ngọn lửa từ những trang sách, thì cả dân tộc sẽ rực sáng bằng trí tuệ, lòng nhân ái và khát vọng vươn lên.

Trong nhịp sống hiện đại, nơi công nghệ phát triển mạnh mẽ, văn hóa đọc dường như đang dần bị lãng quên, nhất là đối với những em nhỏ ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số hay trẻ em khuyết tật. Khi tôi nhận ra rằng việc tiếp cận sách – điều tưởng như đơn giản với mình – lại là một ước mơ xa vời với rất nhiều người khác, tôi đã tự hỏi: Mình có thể làm gì? Từ đó, tôi lên cho mình một kế hoạch hành động nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa – để phát triển văn hóa đọc cho bản thân và lan tỏa đến cộng đồng.

Trước hết, với chính bản thân mình, tôi đặt mục tiêu đọc ít nhất hai cuốn sách mỗi tháng, từ sách văn học, kỹ năng sống đến sách lịch sử và khoa học dễ hiểu. Sau mỗi lần đọc xong, tôi ghi lại cảm xúc, điều tâm đắc và chia sẻ trên mạng xã hội hay với bạn bè xung quanh. Đọc sách không còn là hoạt động cá nhân nữa, mà trở thành cách để tôi lan tỏa những giá trị tích cực, nhân văn đến với cộng đồng.

Không dừng lại ở đó, tôi muốn hành động thiết thực hơn với những bạn nhỏ chưa có cơ hội tiếp cận sách. Tôi đề xuất tổ chức chương trình “Góc sách yêu thương” – quyên góp sách cũ, truyện tranh, sách chữ to, sách song ngữ, sách chữ nổi để gửi tới các trường học vùng cao, trung tâm nuôi dạy trẻ khuyết tật hay làng trẻ em SOS. Chúng tôi có thể cùng nhau tạo nên những “tủ sách lưu động” – đơn giản chỉ là một thùng gỗ, vài chồng sách, nhưng là cả một kho tàng tri thức đến với các em.

Tôi cũng mong muốn cùng bạn bè tổ chức các buổi đọc sách tình nguyện: đến các trung tâm trẻ khuyết tật để kể chuyện, đọc truyện bằng ngôn ngữ cơ thể, thậm chí thu âm sách nói cho các em khiếm thị. Với trẻ em dân tộc, chúng tôi sẽ chọn những truyện cổ tích Việt Nam quen thuộc, gần gũi, để các em vừa học tiếng phổ thông, vừa nuôi dưỡng tâm hồn.

Tôi tin rằng, những hành động nhỏ ấy sẽ mang lại kết quả lớn lao. Trước hết là sự thay đổi của chính mình – từ một người đọc sách đơn thuần trở thành người biết sống có trách nhiệm hơn. Sau đó là sự lan tỏa – khi ngày càng có nhiều bạn trẻ cùng góp sách, cùng đọc, cùng gieo mầm ước mơ trong trái tim những em nhỏ còn nhiều thiếu thốn.

Bởi tôi hiểu, mỗi cuốn sách là một hạt giống. Nếu ta biết gieo đúng nơi, chăm bằng tình yêu thương, thì dù là đất khô sỏi đá – tri thức và hi vọng vẫn có thể nảy mầm.

Tôi từng là một đứa trẻ nhút nhát, không dám phát biểu giữa lớp, không đủ tự tin nói ra cảm xúc của mình. Nhưng rồi sách đến – như một người bạn lặng lẽ nhưng kiên nhẫn, mở ra cho tôi một thế giới khác: thế giới của sự hiểu biết, của lòng dũng cảm, và của những ước mơ lấp lánh.

Tôi còn nhớ cuốn sách đầu tiên khiến tôi bật khóc là Tuổi thơ dữ dội của nhà văn Phùng Quán. Những cậu bé tuổi chỉ mới mười ba, mười bốn mà đã chiến đấu và hy sinh vì đất nước – khiến tôi nhận ra: lòng yêu nước không có tuổi, và sự can đảm không nằm ở vóc dáng. Từ đó, tôi bắt đầu trân trọng hơn những điều giản dị quanh mình: sự bình yên, tình thân, lòng biết ơn với thế hệ đi trước.

Nhờ đọc sách, tôi dần thay đổi. Tôi học cách lắng nghe nhiều hơn, suy nghĩ sâu sắc hơn và sống có trách nhiệm hơn. Sách dạy tôi cách tha thứ, cách yêu thương, và cả cách vươn lên từ thất bại.

Khi tôi đã hình thành được thói quen đọc sách, tôi chợt nghĩ: Liệu những bạn nhỏ ở nơi xa xôi kia – có được sống trong thế giới của sách như mình không? Từ câu hỏi đó, tôi bắt đầu lên ý tưởng cho một dự án nhỏ: “Kết nối tri thức – Chia sẻ yêu thương”.

Tôi và các bạn sẽ cùng nhau quyên góp sách, phân loại theo độ tuổi, dán nhãn dễ đọc và gửi tặng cho các thư viện ở vùng sâu, vùng xa. Những cuốn sách tranh, truyện cổ tích, sách lịch sử dễ hiểu... sẽ được chuyển đến tay các em nhỏ ở nơi điều kiện còn thiếu thốn. Nếu có cơ hội, chúng tôi sẽ tổ chức những buổi “đọc sách cùng em”, nơi tình nguyện viên đọc truyện, kể chuyện, và tặng sách cho các em học sinh vùng cao, các bạn nhỏ dân tộc thiểu số hoặc khuyết tật.

Tôi tin rằng, chỉ cần gieo một hạt giống nhỏ – như một cuốn sách – thì sau này có thể nảy mầm thành một khu vườn tri thức. Và từ khu vườn ấy, sẽ có những đứa trẻ dám mơ, dám sống đẹp, và dám cống hiến cho cộng đồng, cho đất nước.

Bởi lẽ, sách không chỉ giúp ta trở thành người học trò tốt – mà còn giúp ta trở thành người tử tế.

Tôi sinh ra và lớn lên ở một vùng quê yên bình, nơi mùa hè có tiếng ve râm ran và con đường làng phủ đầy bụi nắng. Trong căn nhà nhỏ, bên chiếc phản gỗ cũ kỹ, bà nội tôi có một thói quen rất đặc biệt – mỗi buổi tối, bà đều thắp đèn dầu và kể cho tôi nghe những câu chuyện cổ tích. Nhưng điều đặc biệt hơn là, bà không kể theo trí nhớ, mà đọc từ những cuốn sách cũ đã ngả màu thời gian.

Những trang sách ấy không chỉ mở ra một thế giới thần tiên với Thạch Sanh, Tấm Cám, Sọ Dừa… mà còn âm thầm gieo vào lòng tôi hạt giống của sự yêu thương, công bằng và lòng vị tha. Cũng từ những đêm nằm cạnh bà nghe sách, tôi hình thành thói quen đọc – rồi yêu – rồi xem sách như một người bạn đồng hành trong suốt tuổi thơ.

Khi tôi lớn lên, sách không còn chỉ là cổ tích. Sách trở thành người thầy, người dẫn đường. Tôi học cách sống tốt hơn từ “Những tấm lòng cao cả”, học cách vượt qua khó khăn từ “Không gia đình”, và học yêu đất nước qua từng trang sử được viết giản dị mà sâu sắc.

Nhưng rồi tôi nhận ra – không phải ai cũng có được cơ hội làm bạn với sách. Những đứa trẻ ở vùng núi nơi tôi từng đi tình nguyện, ánh mắt các em sáng lên khi lần đầu cầm trên tay một quyển truyện tranh cũ. Có em hỏi tôi: “Chị ơi, sách này có bán không ạ? Em chưa từng thấy nhiều chữ mà đẹp thế này.” Câu hỏi ấy khiến tôi lặng người.

Và thế là tôi bắt đầu lên kế hoạch: gom sách, phân loại, làm “thư viện mini” từ những hộp giấy, thùng gỗ – rồi gửi tặng cho những nơi thiếu sách. Tôi viết thư tay gửi kèm, ghi: “Mỗi cuốn sách là một cánh cửa. Cánh cửa ấy dẫn em đến những giấc mơ.” Tôi rủ bạn bè cùng làm, rủ các anh chị sinh viên ở các CLB sách, CLB tình nguyện chung tay.

Chúng tôi không mang đến phép màu, nhưng chúng tôi tin: nơi nào có sách, nơi đó có hi vọng. Và với tôi, văn hóa đọc không chỉ là thói quen – đó là cách tôi được nuôi dưỡng, được yêu thương, và được trưởng thành.

Từ chiếc phản gỗ nơi làng quê, đến những buổi tặng sách ở miền núi, tôi vẫn luôn giữ một ước mơ giản dị: Mỗi đứa trẻ Việt Nam – dù ở nơi nào – cũng được chạm tay vào một cuốn sách tử tế. Bởi đôi khi, một trang sách có thể đổi thay cả cuộc đời.

Có người từng nói: “Một dân tộc biết đọc là một dân tộc không thể bị đánh bại.” Tôi không nhớ rõ ai đã nói câu đó, nhưng tôi tin vào nó – như cách tôi tin rằng từng trang sách tôi đã đọc đang dần hình thành nên con người tôi hôm nay: biết nghĩ, biết thương, biết sống có trách nhiệm với bản thân, với người khác, và với đất nước này.

Tôi vẫn nhớ những ngày đầu tập đọc, chật vật với từng âm, từng vần trong cuốn sách Tiếng Việt lớp Một. Lúc đó, tôi chưa hiểu sách có ý nghĩa gì, chỉ biết rằng mẹ luôn cười rất dịu dàng mỗi khi tôi đọc tròn một câu. Sau này, tôi mới nhận ra: sách là hành trang đầu tiên mẹ trao cho tôi, để tôi bước vào đời không tay trắng.

Lớn lên, tôi đọc nhiều hơn. Mỗi cuốn sách mở ra một chân trời mới: từ “Dế Mèn phiêu lưu ký” cho tôi biết sống có lý tưởng, đến “Lược sử loài người” cho tôi thấy con người kỳ diệu thế nào, và “Nhật ký Đặng Thùy Trâm” khiến tôi hiểu thế nào là yêu nước bằng cả trái tim. Những trang sách không chỉ bồi đắp kiến thức mà còn đánh thức trách nhiệm – rằng tôi phải sống sao cho xứng đáng là một người trẻ Việt Nam.

Tôi bắt đầu nhận thấy: ở nhiều nơi trên dải đất hình chữ S này, trẻ em vẫn chưa thể tiếp cận sách như tôi. Có những vùng sâu, vùng xa, nơi trẻ em phải đi bộ cả cây số để đến lớp, chứ đừng nói đến chuyện có thư viện hay truyện tranh. Có những đứa trẻ khuyết tật, đôi mắt không thể nhìn thấy nhưng vẫn khao khát được “đọc” bằng cả tâm hồn. Và tôi biết – tôi không thể làm ngơ.

Vậy là tôi lên kế hoạch nhỏ của riêng mình – để phát triển văn hóa đọc không chỉ cho bản thân mà còn cho cả cộng đồng. Tôi bắt đầu từ những điều giản dị: gom sách cũ, kêu gọi quyên góp, tổ chức các “tủ sách mini” cho trường học vùng cao, đọc sách cho trẻ em khiếm thị, và viết những bài cảm nhận chia sẻ trên mạng xã hội để lan tỏa tình yêu đọc sách.

Tôi tin, từ những hành động nhỏ ấy, những điều lớn lao sẽ nảy mầm. Biết đâu trong số những em nhỏ ấy, sẽ có người sau này trở thành bác sĩ, nhà khoa học, nhà văn, kỹ sư – những người mang tri thức quay lại để phục vụ cộng đồng, xây dựng đất nước. Và biết đâu, chính một cuốn sách tình cờ được đọc hôm nay sẽ là nguồn động lực thay đổi cả tương lai của một con người.

Văn hóa đọc không chỉ là đọc cho mình, mà là đọc để hiểu, để thương, để hành động – vì một Việt Nam công bằng hơn, học tập hơn, nhân văn hơn. Tôi mong rằng, trong tương lai, dù là trẻ em nơi phố thị hay nơi non cao, ai cũng có quyền được bước vào thế giới diệu kỳ của sách. Bởi vì sách không chỉ mở ra tri thức – mà còn mở ra hy vọng.