Toàn bộ đáp án Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2025 tỉnh Bình Thuận dành cho học sinh tiểu học, THCS?

Câu 1: Trong các tác phẩm đã đọc, nhân vật nào đã truyền cảm hứng, hướng em tới lối sống tích cực, biết yêu thương, chia sẻ và trở thành người có ích cho xã hội?

Trong số những nhân vật truyền cảm hứng mà em từng biết đến trong các tác phẩm văn học đã được học, thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký chính là một tấm gương sáng về ý chí, nghị lực phi thường và lòng yêu nghề đáng khâm phục. Cuộc đời của thầy không chỉ là câu chuyện về một con người vượt lên số phận mà còn là bài học quý giá về tinh thần lạc quan, biết yêu thương, sẻ chia và cống hiến hết mình cho xã hội.

Thầy Nguyễn Ngọc Ký sinh ra là một cậu bé khỏe mạnh, nhưng không may, căn bệnh quái ác đã khiến đôi tay của thầy bị liệt từ nhỏ. Đối mặt với nghịch cảnh, thay vì chấp nhận số phận, thầy đã kiên trì tập viết bằng chân. Những ngày đầu tập luyện, thầy gặp vô vàn khó khăn: chân tê mỏi, chữ viết nguệch ngoạc, nhưng với sự kiên trì và quyết tâm phi thường, thầy đã không chỉ viết thành thạo mà còn trở thành một học sinh xuất sắc. Không dừng lại ở đó, thầy tiếp tục nuôi dưỡng ước mơ trở thành một nhà giáo để truyền dạy tri thức cho thế hệ mai sau.

Điều khiến em cảm phục nhất ở thầy Nguyễn Ngọc Ký chính là tinh thần không đầu hàng số phận. Dù không có đôi tay để cầm bút như bao người khác, thầy vẫn không ngừng cố gắng, chứng minh rằng khi có ý chí, không gì là không thể. Nhờ sự kiên trì và nghị lực, thầy đã trở thành một nhà giáo mẫu mực, truyền cảm hứng cho biết bao thế hệ học trò và những ai đang gặp khó khăn trong cuộc sống.

Từ câu chuyện của thầy, em nhận ra rằng cuộc sống luôn có những thử thách, nhưng thay vì than vãn hay bỏ cuộc, ta cần mạnh mẽ đối mặt và tìm cách vượt qua. Không ai sinh ra đã hoàn hảo, nhưng chính sự kiên trì và ý chí mạnh mẽ sẽ giúp ta đạt được những điều tưởng chừng không thể. Hơn thế nữa, thầy còn dạy em bài học về tình yêu thương và sự sẻ chia. Dù mang trong mình nhiều khó khăn, thầy vẫn dành cả cuộc đời để cống hiến cho giáo dục, mang lại tri thức và niềm tin cho biết bao thế hệ học trò.

Nhìn vào tấm gương của thầy, em tự nhủ phải sống tích cực hơn, biết yêu thương, sẻ chia với những người xung quanh và luôn cố gắng hết mình để trở thành một người có ích cho xã hội. Thầy Nguyễn Ngọc Ký chính là minh chứng rõ ràng nhất cho câu nói: "Không có gì là không thể nếu ta có ý chí và quyết tâm".

Câu 2: Em hãy xây dựng kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc cho bản thân và cộng đồng, đặc biệt đối với trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em khuyết tật chữ in? (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được).

[1] Mục tiêu

- Khuyến khích và phát triển thói quen đọc sách cho bản thân và cộng đồng.

- Tạo điều kiện tiếp cận sách cho trẻ em vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số và trẻ em khuyết tật chữ in.

- Góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của sách trong phát triển tư duy và tri thức.

[2] Đối tượng hưởng lợi

- Cá nhân: Bản thân rèn luyện thói quen đọc sách, nâng cao kiến thức.

- Cộng đồng: Học sinh, phụ huynh, giáo viên, đặc biệt là trẻ em vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em khuyết tật chữ in.

[3] Nội dung công việc thực hiện

- Xây dựng thói quen đọc sách cho bản thân.

- Lập danh sách sách cần đọc hàng tháng, đa dạng thể loại (văn học, khoa học, kỹ năng…).

+ Đọc ít nhất 30 phút mỗi ngày và ghi chép lại những điều bổ ích học được.

+ Tham gia các câu lạc bộ sách, trao đổi kiến thức với bạn bè.

- Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng

+ Gây quỹ và quyên góp sách: Kêu gọi bạn bè, người thân ủng hộ sách cũ hoặc kinh phí để mua sách tặng trẻ em khó khăn.

+ Tổ chức các buổi đọc sách cộng đồng: Đọc sách cho trẻ em vùng sâu, vùng xa; hướng dẫn các em cách tiếp cận sách hiệu quả.

+ Xây dựng tủ sách lưu động: Tạo những tủ sách nhỏ đặt tại trường học, nhà văn hóa địa phương.

+ Phối hợp với nhà trường và các tổ chức thiện nguyện: Hỗ trợ tổ chức ngày hội đọc sách, cuộc thi kể chuyện theo sách…

- Hỗ trợ trẻ em khuyết tật chữ in

+ Tìm kiếm và cung cấp sách chữ nổi (Braille) cho trẻ khiếm thị.

+ Tạo các bản sách nói (audiobook) từ những tác phẩm hay để trẻ dễ tiếp cận.

+ Kết nối với tình nguyện viên để hướng dẫn trẻ em khuyết tật đọc sách hiệu quả.

[4] Dự kiến kết quả đạt được

- Hình thành thói quen đọc sách cho bản thân và lan tỏa giá trị của sách đến cộng đồng.

- Trẻ em vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ khuyết tật chữ in có cơ hội tiếp cận sách dễ dàng hơn.

- Tạo môi trường học tập tích cực, thúc đẩy tinh thần hiếu học và nâng cao dân trí.

Câu 1: Viết tiếp lời cho một tác phẩm mà em đã đọc nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách, thông qua đó khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và nuôi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước, con người Việt Nam.

Sau những chuyến phiêu lưu đầy thử thách, Dế Mèn không còn là một chàng dế kiêu căng, bồng bột như thuở ban đầu. Những gì cậu trải qua đã giúp cậu trưởng thành, thấu hiểu giá trị của tình bạn, lòng nhân ái và sự sẻ chia. Một ngày nọ, khi đứng trên đỉnh một ngọn đồi xanh mướt, Dế Mèn chợt nhận ra rằng, cuộc đời không chỉ là những chuyến đi phiêu lưu vô định, mà còn là những hành động ý nghĩa để giúp ích cho đồng loại.

Nghĩ vậy, Dế Mèn quyết định quay về quê hương – nơi có những người bạn cũ, có những đàn dế nhỏ chưa từng biết đến thế giới rộng lớn ngoài kia. Cậu mang theo những câu chuyện về lòng dũng cảm, sự kiên trì và tinh thần đoàn kết để kể lại cho các thế hệ sau. Nhưng quan trọng hơn, cậu muốn khuyến khích mọi người học hỏi, tìm tòi tri thức để mở rộng hiểu biết và xây dựng một cộng đồng vững mạnh.

Về đến quê nhà, Dế Mèn bắt đầu xây dựng một “thư viện nhỏ” ngay dưới gốc cây đa cổ thụ. Cậu tìm những tờ lá lớn, phơi khô làm giấy, rồi chép lại những điều quý báu mà mình đã học được trong suốt hành trình. Những câu chuyện về thế giới bao la, về những người bạn kiến chăm chỉ, về loài ong đoàn kết, về cuộc sống thanh bình nhưng không kém phần thử thách ở các vùng đất xa lạ… tất cả đều được ghi lại cẩn thận.

Dế Mèn không chỉ truyền cảm hứng mà còn dạy bầy dế con cách đọc, cách suy nghĩ và khám phá thế giới qua những trang sách. Cậu khuyến khích mọi người rèn luyện ý chí, sống có trách nhiệm với chính mình, với gia đình và cộng đồng. Nhờ có thư viện nhỏ này, đàn dế không còn chỉ loanh quanh trong những bụi cỏ ven đường, mà dần biết ước mơ, biết trau dồi kiến thức để xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Không lâu sau, tiếng lành đồn xa, các loài côn trùng từ khắp nơi tìm đến để nghe kể chuyện, học hỏi những điều mới. Cộng đồng nhỏ bé ngày nào giờ đã trở thành một nơi tràn đầy tri thức, nơi ai cũng khao khát được học, được đọc, được vươn xa hơn nữa.

Dế Mèn hiểu rằng, tri thức chính là chìa khóa giúp thay đổi số phận. Cũng như cậu đã từng từ một chàng dế kiêu ngạo trở thành một người có ích cho xã hội, mỗi cá nhân đều có thể trưởng thành, mạnh mẽ hơn nhờ học hỏi. Và cậu cũng tin rằng, khi tất cả cùng chung tay, cả quê hương sẽ ngày một giàu đẹp hơn, văn minh hơn, và tràn đầy yêu thương hơn.

Câu 2: Em hãy xây dựng kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc cho bản thân và cộng đồng, đặc biệt đối với trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em khuyết tật chữ in? (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được).

[1] Mục tiêu

- Phát triển văn hóa đọc cho bản thân: Rèn luyện thói quen đọc sách mỗi ngày để mở rộng kiến thức và phát triển bản thân.

- Phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng: Tạo ra một cộng đồng yêu thích đọc sách, với mục tiêu tiếp cận văn hóa đọc cho trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số và trẻ em khuyết tật chữ in.

- Lan tỏa tinh thần yêu đọc sách và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của sách trong việc hình thành nhân cách, phát triển tư duy, trí tuệ và tình yêu quê hương, đất nước.

[2] Đối tượng hưởng lợi

- Bản thân: Phát triển thói quen đọc sách và nâng cao kiến thức.

- Cộng đồng:

+ Trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em khuyết tật chữ in (trẻ khiếm thị, trẻ khuyết tật về khả năng đọc viết).

+ Phụ huynh, giáo viên, cộng đồng địa phương.

[3] Nội dung công việc thực hiện

- Xây dựng thói quen đọc sách cho bản thân.

+ Lập kế hoạch đọc sách hàng tháng với mục tiêu đọc ít nhất một cuốn sách mỗi tháng.

+ Đọc các thể loại sách đa dạng: sách văn học, sách kỹ năng sống, sách khoa học, sách về văn hóa và lịch sử dân tộc.

+ Ghi chép lại những bài học, cảm nhận và chia sẻ kiến thức từ sách với bạn bè, gia đình và cộng đồng.

+ Tham gia các câu lạc bộ sách hoặc các buổi thảo luận để trao đổi và chia sẻ cảm nhận về sách.

- Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng

+ Tổ chức các chương trình đọc sách cộng đồng: Tổ chức các buổi đọc sách cho trẻ em tại các trường học, trung tâm văn hóa ở vùng sâu, vùng xa. Các buổi đọc sách này sẽ không chỉ giúp các em tiếp cận tri thức mà còn tạo ra cơ hội để các em giao lưu, học hỏi và trao đổi kinh nghiệm.

+ Gây quỹ và quyên góp sách: Tổ chức các chiến dịch quyên góp sách, đặc biệt là sách thiếu nhi, sách giáo dục, sách dễ đọc cho trẻ em khuyết tật và trẻ em dân tộc thiểu số. Tìm kiếm các nguồn tài trợ để xây dựng thư viện di động hoặc thư viện tại các điểm trường khó khăn.

+ Tổ chức lớp học viết và kể chuyện: Tổ chức các lớp học hoặc câu lạc bộ viết và kể chuyện cho trẻ em, giúp các em phát triển khả năng ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp. Các lớp học này sẽ được tổ chức cả trực tuyến và trực tiếp tùy vào tình hình thực tế.

- Hỗ trợ trẻ em khuyết tật chữ in

+ Tạo thư viện sách chữ nổi (Braille): Tìm kiếm các tổ chức và cá nhân tài trợ để phát triển thư viện sách chữ nổi (Braille) cho trẻ em khiếm thị, hoặc tạo các phiên bản sách nói cho trẻ em khuyết tật.

+ Cung cấp sách nói (Audiobooks): Cung cấp sách nói miễn phí cho trẻ em khuyết tật chữ in để giúp các em tiếp cận được tri thức mà không bị giới hạn bởi khả năng đọc viết.

+ Hỗ trợ dạy học và học tập cho trẻ khuyết tật: Phối hợp với các tổ chức xã hội để cung cấp giáo trình đặc biệt cho trẻ em khuyết tật chữ in và tổ chức các lớp học kỹ năng, hướng dẫn các em cách sử dụng các công cụ học tập hỗ trợ như máy đọc sách, phần mềm học tập cho trẻ khiếm thị.

- Xây dựng mạng lưới tình nguyện viên

+ Kêu gọi các tình nguyện viên tham gia các chương trình đọc sách và giảng dạy cho trẻ em tại các vùng sâu, vùng xa. Các tình nguyện viên sẽ giúp đỡ trẻ em khuyết tật, trẻ em dân tộc thiểu số trong việc tiếp cận sách và các hoạt động học tập.

+ Đào tạo tình nguyện viên về phương pháp giảng dạy cho trẻ em khuyết tật và tổ chức các lớp học sách nói, chữ nổi.

[4] Dự kiến kết quả đạt được

- Phát triển thói quen đọc sách:

+ Bản thân em sẽ xây dựng được thói quen đọc sách đều đặn mỗi ngày, nâng cao kiến thức và phát triển bản thân.

+ Lan tỏa tình yêu đọc sách đến gia đình, bạn bè và cộng đồng, từ đó góp phần phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.

- Tăng cường tiếp cận sách cho trẻ em vùng sâu, vùng xa và trẻ em khuyết tật:

+ Tổ chức các buổi đọc sách, kể chuyện cho trẻ em dân tộc thiểu số và trẻ em khuyết tật, tạo cơ hội cho các em học hỏi và phát triển.

+ Quyên góp được sách và phát triển hệ thống thư viện di động giúp trẻ em vùng sâu, vùng xa dễ dàng tiếp cận với sách.

+ Hỗ trợ trẻ em khuyết tật có cơ hội tiếp cận tri thức thông qua sách nói và sách chữ nổi.

- Cộng đồng yêu sách:

+ Các buổi đọc sách và chương trình phát triển văn hóa đọc sẽ giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của sách trong việc phát triển tư duy, nhân cách và lòng yêu nước.

+Thúc đẩy các hoạt động xã hội có ý nghĩa, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước và con người Việt Nam trong cộng đồng trẻ em và phụ huynh.

Kế hoạch này nhằm mục tiêu không chỉ phát triển văn hóa đọc cho bản thân mà còn góp phần mang lại cơ hội tiếp cận sách cho trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số và trẻ em khuyết tật. Việc nuôi dưỡng thói quen đọc sách và lan tỏa tình yêu sách sẽ giúp cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, trưởng thành hơn về mặt tri thức và nhân cách, đồng thời góp phần xây dựng một xã hội văn minh, yêu nước và phát triển bền vững.