Kỹ năng quan sát là gì? Gợi ý bí quyết rèn luyện kỹ năng quan sát hiệu quả trong công việc?

Kỹ năng quan sát là gì?

Kỹ năng quan sát là khả năng nhìn nhận và thu thập thông tin từ môi trường xung quanh thông qua các giác quan, đặc biệt là thị giác. Tuy nhiên, quan sát không chỉ đơn giản là nhìn mà còn là khả năng chú ý đến các chi tiết nhỏ, phân tích và hiểu được ý nghĩa của chúng. Kỹ năng quan sát giúp chúng ta nhận diện các vấn đề, tìm ra giải pháp và đưa ra quyết định đúng đắn.

Trong công việc, kỹ năng quan sát đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Nó giúp người làm việc nhận biết được các tình huống, mối quan hệ trong nhóm, những tín hiệu nhỏ từ đồng nghiệp, hoặc thậm chí là các biểu hiện về tâm trạng của khách hàng,...

Gợi ý bí quyết rèn luyện kỹ năng quan sát hiệu quả trong công việc? 

Việc rèn luyện kỹ năng quan sát không phải là điều dễ dàng nhưng nếu có phương pháp đúng đắn sẽ cải thiện được khả năng này. Một số bí quyết rèn luyện kỹ năng quan sát hiệu quả trong công việc có thể thực hành ngay: 

1. Rèn luyện kỹ năng quan sát qua việc chú ý đến chi tiết nhỏ

Trong quá trình quan sát, người quan sát cần phải chú ý đến những chi tiết nhỏ vì chúng thường chứa đựng những thông tin quan trọng mà chúng ta không thể bỏ qua. Ví dụ như khi tham gia một cuộc họp, đừng chỉ chú ý đến những gì người khác nói mà còn cần chú ý đến ngôn ngữ cơ thể, ánh mắt, cách họ biểu hiện cảm xúc. Những dấu hiệu này sẽ giúp hiểu rõ hơn về ý định và thái độ của họ. 

2. Rèn luyện kỹ năng quan sát qua việc rèn luyện khả năng tập trung

Kỹ năng quan sát không thể phát huy tối đa nếu người quan sát không có khả năng tập trung. Để rèn luyện kỹ năng quan sát trong công việc hiệu quả, cần luyện cho mình thói quen tập trung vào những gì đang diễn ra xung quanh, tránh bị phân tâm bởi những yếu tố bên ngoài. Việc tập trung vào một đối tượng cụ thể trong thời gian dài sẽ giúp người quan sát rèn luyện khả năng quan sát một cách chính xác hơn.

3. Rèn luyện kỹ năng quan sát qua cách lắng nghe và hỏi đúng câu hỏi

Kỹ năng quan sát không chỉ là nhìn mà còn là lắng nghe. Khi người quan sát biết lắng nghe sẽ dễ dàng nhận ra những điểm mâu thuẫn, sự thiếu sót hay những điều mà người khác chưa nói ra. Để cải thiện kỹ năng quan sát trong công việc, hãy biết đặt câu hỏi đúng. Một câu hỏi thông minh có thể giúp khai thác thông tin mà người khác chưa chia sẻ.

4. Rèn luyện kỹ năng quan sát trong các tình huống khác nhau

Để phát triển kỹ năng quan sát, người quan sát nên tập luyện quan sát trong nhiều tình huống khác nhau, cả trong công việc lẫn trong cuộc sống hàng ngày. Chẳng hạn, khi tham gia một buổi hội thảo, có thể quan sát cách mọi người giao tiếp, cách họ xử lý vấn đề, hay cách họ phản ứng với các tình huống bất ngờ. Qua đó, người quan sát sẽ rút ra được những kinh nghiệm quý giá để áp dụng vào công việc của mình.

5. Rèn luyện kỹ năng quan sát qua việc sử dụng công nghệ hỗ trợ

Công nghệ ngày nay có thể hỗ trợ rất nhiều trong việc quan sát và ghi nhận các dữ liệu quan trọng. Người quan sát có thể sử dụng các công cụ, phần mềm quản lý công việc, hoặc các ứng dụng hỗ trợ ghi chú để lưu lại những gì mình quan sát được. Điều này sẽ giúp người quan sát không quên những chi tiết quan trọng và làm việc hiệu quả hơn.

6. Rèn luyện kỹ năng quan sát bằng việc thực hành thường xuyên

Như bất kỳ kỹ năng nào, việc rèn luyện kỹ năng quan sát cần có sự thực hành thường xuyên. Người quan sát có thể tạo cho mình thói quen quan sát một cách có chủ đích vào những thời điểm cụ thể trong ngày. Chẳng hạn, mỗi khi đi làm, hãy chú ý quan sát những thay đổi nhỏ trong môi trường xung quanh như sự thay đổi trong ánh sáng, tiếng động, hoặc cách mọi người tương tác với nhau. Qua thời gian, người thực hành kỹ năng quan sát sẽ phát hiện ra rằng mình có thể nhận diện nhanh chóng các dấu hiệu và sự thay đổi trong môi trường làm việc.

Kỹ năng quan sát là gì? Gợi ý bí quyết rèn luyện kỹ năng quan sát hiệu quả trong công việc? (Hình từ internet)

Đào tạo nghề nghiệp và phát triển kỹ năng nghề cho người lao động được pháp luật quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 59 Bộ luật Lao động 2019 quy định về đào tạo nghề nghiệp và phát triển kỹ năng nghề đối với người lao động, cụ thể như sau:

- Người lao động được tự do lựa chọn đào tạo nghề nghiệp, tham gia đánh giá, công nhận kỹ năng nghề quốc gia, phát triển năng lực nghề nghiệp phù hợp với nhu cầu việc làm và khả năng của mình.

- Nhà nước có chính sách khuyến khích người sử dụng lao động có đủ điều kiện đào tạo nghề nghiệp và phát triển kỹ năng nghề cho người lao động đang làm việc cho mình và người lao động khác trong xã hội thông qua hoạt động sau đây:

+ Thành lập cơ sở giáo dục nghề nghiệp hoặc mở lớp đào tạo nghề tại nơi làm việc để đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề cho người lao động; phối hợp với cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo các trình độ sơ cấp, trung cấp, cao đẳng và các chương trình đào tạo nghề nghiệp khác theo quy định;

+ Tổ chức thi kỹ năng nghề cho người lao động; tham gia hội đồng kỹ năng nghề; dự báo nhu cầu và xây dựng tiêu chuẩn kỹ năng nghề; tổ chức đánh giá và công nhận kỹ năng nghề; phát triển năng lực nghề nghiệp cho người lao động.

Như vậy, pháp luật đã quy định rõ quyền lợi của người lao động trong việc tự do lựa chọn đào tạo nghề nghiệp và phát triển kỹ năng nghề phù hợp với nhu cầu và khả năng của bản thân. Đồng thời, Nhà nước cũng khuyến khích người sử dụng lao động tham gia vào việc đào tạo và phát triển kỹ năng nghề cho người lao động, góp phần nâng cao năng lực lao động, đáp ứng nhu cầu thị trường và tạo ra cơ hội phát triển nghề nghiệp cho người lao động.