Khi sếp giao thêm việc không lương thì nên ứng xử thế nào cho phù hợp?

Khi sếp giao thêm việc không lương thì nên ứng xử thế nào cho phù hợp?

Đầu tiên: Bình tĩnh đánh giá tình huống

Trong môi trường công sở, hhông phải lúc nào sếp giao thêm việc cũng mang ý nghĩa “bóc lột”. Đôi khi đó là phép thử năng lực, là bước đệm trước khi cân nhắc thăng tiến. Vì thế, khi sếp giao việc không lương, trước khi phản ứng, hãy tự hỏi bản thân:

- Việc này có mang tính ngắn hạn hay lặp lại nhiều lần?

- Nó có nằm trong định hướng phát triển nghề nghiệp của bạn?

- Bạn có đủ thời gian, năng lực để đảm đương thêm không?

- Sếp có biểu hiện ghi nhận, đánh giá hay chỉ đơn thuần “đẩy việc”?

Câu trả lời sẽ giúp bạn xác định đây là cơ hội thể hiện, việc tạm thời, hay là dấu hiệu cần lên tiếng để giữ ranh giới.

Nếu đồng ý làm – hãy làm có chiến lược

Nếu bạn thấy đây là một cơ hội (dù không có lương ngay), hãy làm nhưng có mục tiêu rõ ràng:

- Ghi nhận kết quả cụ thể: Ghi lại dự án, sản phẩm, chỉ số bạn hoàn thành. Điều này hữu ích khi đánh giá hiệu suất, xin tăng lương hoặc chuyển việc.

- Tạo “dấu ấn cá nhân”: Làm việc thông minh, đề xuất cải tiến – để cấp trên thấy bạn không chỉ “làm giúp” mà thực sự có năng lực dẫn dắt.

- Gợi mở mong muốn phát triển lâu dài: Bạn có thể nói: “Em rất hứng thú với mảng này, nếu có thể phát triển thành một phần chính thức trong vai trò công việc, em sẵn sàng học hỏi thêm.”

Khi cảm thấy bị lợi dụng – nên nói gì?

Khi sếp giao việc không lương thường xuyên, khối lượng tăng rõ rệt nhưng không được ghi nhận hoặc bù đắp tương xứng, hãy chủ động lên tiếng – nhưng phải khéo léo:

Gợi ý cách nói:

“Em rất muốn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, nhưng khối lượng công việc hiện tại đã vượt quá khả năng xử lý trong khung giờ làm việc tiêu chuẩn. Anh/chị có thể giúp em sắp xếp lại ưu tiên hoặc phân bổ nguồn lực để đảm bảo hiệu quả?”

Hoặc:

“Trong 2 tháng qua, em đã hỗ trợ thêm mảng A/B. Em mong muốn có cơ hội trao đổi lại để cập nhật mô tả công việc và mức lương tương xứng nếu công việc đó trở thành một phần lâu dài.”

Tránh: than vãn, trách móc hay tỏ thái độ. Vì dù đúng, bạn vẫn cần giữ hình ảnh chuyên nghiệp.

Khi từ chối là cần thiết

Không phải lúc nào bạn cũng nên gồng gánh thêm việc. Đặc biệt là khi:

- Công việc vượt quá chuyên môn, gây ảnh hưởng đến chất lượng nhiệm vụ chính.

- Sếp hoặc tổ chức có xu hướng “mặc định bạn sẽ làm thêm” mà không cần hỏi trước.

Cách từ chối khéo khi sếp giao thêm việc không lương:

“Em muốn hỗ trợ, nhưng hiện tại đang tập trung hoàn thành dự án X theo tiến độ. Em sợ nếu nhận thêm thì cả hai công việc đều sẽ không đạt chất lượng như mong đợi.”

Dù bạn có đồng ý hay từ chối, đừng quên xây dựng giá trị cá nhân, hãy nhớ rằng: giá trị nghề nghiệp của bạn không nằm ở việc “chịu đựng giỏi”, mà là ở năng lực thật sự và cách bạn quản lý giới hạn của bản thân.

- Học cách thương lượng một cách tự tin.

- Ghi nhận nỗ lực của bản thân bằng dữ liệu cụ thể (OKRs, báo cáo cá nhân).

- Chọn công ty phù hợp: Văn hóa tôn trọng nhân viên, có lộ trình thăng tiến rõ ràng sẽ là nơi lý tưởng để bạn cống hiến lâu dài.

Khi sếp giao thêm việc không lương thì nên ứng xử thế nào cho phù hợp? (Hình từ Internet)

Sếp giao thêm việc không lương thì có quyền từ chối không theo quy định pháp luật?

Nghĩa vụ của người lao động theo khoản 2 Điều 5 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Quyền và nghĩa vụ của người lao động

…

2. Người lao động có các nghĩa vụ sau đây:

a) Thực hiện hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và thỏa thuận hợp pháp khác;

b) Chấp hành kỷ luật lao động, nội quy lao động; tuân theo sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động;

c) Thực hiện quy định của pháp luật về lao động, việc làm, giáo dục nghề nghiệp, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và an toàn, vệ sinh lao động.

Nếu như việc sếp giao không phải nội dung của hợp đồng, cũng không thuộc trường hợp có thỏa thuận khác... thì người lao động hoàn toàn có quyền từ chối.