Nguyên nhân gây ra sóng thần là gì? Bản tin cảnh báo sóng thần được ban hành khi nào?

Nguyên nhân gây ra sóng thần là gì?

Căn cứ khoản 39 Điều 5 Quyết định 18/2021/QĐ-TTg, sóng thần là chuỗi sóng biển chu kỳ dài (từ vài phút tới hàng giờ), lan truyền với vận tốc lớn. Tùy theo độ sâu đáy biển, vận tốc lan truyền sóng thần có thể đạt từ 720 km/giờ trở lên.

Động đất, núi lửa phun trào và các vụ nổ dưới đáy biển (kể cả các vụ thử hạt nhân dưới nước), trượt lở đất, va chạm của các thiên thạch... xảy ra trên biển đều có khả năng gây ra sóng thần. Bản đồ các vùng nguồn phát sinh động đất có khả năng gây sóng thần ảnh hưởng tới Việt Nam thể hiện tại Phụ lục XI Quyết định 18/2021/QĐ-TTg.

Sóng thần là một trong những thảm họa thiên nhiên đáng sợ nhất, gây ra sự tàn phá nghiêm trọng đối với các vùng ven biển. Nguyên nhân gây ra sóng thần chủ yếu liên quan đến hoạt động địa chất dưới đáy đại dương. Cụ thể:

Động đất dưới đáy biển

Phần lớn các trận sóng thần trên thế giới bắt nguồn từ động đất dưới đáy biển. Khi một trận động đất xảy ra do sự dịch chuyển đột ngột của các mảng kiến tạo, nó có thể làm dịch chuyển một lượng lớn nước biển, tạo ra sóng thần. Những cơn sóng này di chuyển với tốc độ cực nhanh, có thể lên tới 800 km/h, và khi tiến vào vùng nước nông, chúng dâng cao và tràn vào đất liền, gây thiệt hại nặng nề.

Hoạt động núi lửa dưới biển

Ngoài động đất, núi lửa phun trào dưới đại dương cũng có thể tạo ra sóng thần. Khi một ngọn núi lửa phun trào, lượng dung nham khổng lồ hoặc sự sụp đổ của miệng núi lửa có thể làm xáo trộn nước biển, tạo ra những đợt sóng mạnh lan truyền ra xa. Ví dụ điển hình là vụ phun trào núi lửa Krakatoa năm 1883, gây ra những đợt sóng thần cao hơn 30 mét, tàn phá các khu vực ven biển Indonesia.

Lở đất dưới đáy biển

Những vụ lở đất lớn dưới đại dương cũng có thể gây ra sóng thần. Khi một khối lượng đất đá khổng lồ trượt xuống biển, nó đẩy nước sang một bên, tạo thành những đợt sóng lan truyền trên diện rộng. Lở đất có thể xảy ra do động đất hoặc do sự bào mòn tự nhiên của đáy biển theo thời gian.

Thiên thạch rơi xuống đại dương

Một nguyên nhân hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra là khi thiên thạch lao xuống đại dương, tạo ra một vụ nổ khổng lồ, đẩy nước biển dạt ra xung quanh với sức mạnh tương tự như một vụ động đất dưới đáy biển. Dù hiếm gặp, nhưng đây vẫn là một nguyên nhân tiềm tàng có thể tạo ra những đợt sóng thần mạnh mẽ.

Nhìn chung, sóng thần chủ yếu xuất phát từ các hiện tượng địa chất mạnh mẽ dưới đáy đại dương. Việc nghiên cứu và cảnh báo sớm về các nguyên nhân này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu thiệt hại do sóng thần gây ra.

Thông tin về "Nguyên nhân gây ra sóng thần là gì?" mang tính chất tham khảo.

Nguyên nhân gây ra sóng thần là gì? Bản tin cảnh báo sóng thần được ban hành khi nào? (Hình từ Internet)

Bản tin cảnh báo sóng thần được ban hành khi nào?

Căn cứ Điều 31 Quyết định 18/2021/QĐ-TTg quy định như sau:

Ban hành bản tin cảnh báo sóng thần

Bản tin cảnh báo sóng thần được ban hành khi:

1. Những trận động đất có độ lớn trên 6,5 (theo thang Richter hoặc tương đương) xảy ra trên biển có khả năng gây ra sóng thần ảnh hưởng đến Việt Nam.

2. Những trận sóng thần xảy ra do động đất ở vùng biển xa, có khả năng ảnh hưởng đến Việt Nam.

Theo đó, ban hành bản tin cảnh báo sóng thần khi:

- Những trận động đất có độ lớn trên 6,5 (theo thang Richter hoặc tương đương) xảy ra trên biển có khả năng gây ra sóng thần ảnh hưởng đến Việt Nam.

- Những trận sóng thần xảy ra do động đất ở vùng biển xa, có khả năng ảnh hưởng đến Việt Nam.