Mâm cúng Tết Hàn thực 2025? Tết Hàn thực cúng gì?

Mâm cúng Tết Hàn thực 2025? Tết Hàn thực cúng gì?

Tết Hàn thực là một ngày lễ truyền thống mang đậm dấu ấn văn hóa của người Việt, được tổ chức vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch hàng năm. Năm 2025, Tết Hàn thực sẽ rơi vào ngày 31 tháng 3 dương lịch, rơi vào thứ Hai. Đây là dịp để mỗi gia đình Việt tưởng nhớ tổ tiên, bày tỏ lòng thành kính và cầu mong một mùa mới bình an, cả năm may mắn. 

Tết Hàn Thực mang đậm tính nhân văn, giáo dục thế hệ sau về truyền thống “uống nước nhớ nguồn.” Việc cúng lễ với bài khấn Tết Hàn Thực giúp con cháu thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với công lao dưỡng dục của tổ tiên, đồng thời cầu mong bình an, thịnh vượng cho gia đình.

Vậy mâm cúng Tết Hàn thực 2025 gồm những gì? Tết Hàn thực cúng gì?

Với mỗi mâm cúng Tết Hàn thực, quan trọng nhất là sự thành tâm của gia chủ. Việc chuẩn bị lễ không cần quá cầu kỳ, tùy vào điều kiện của gia chủ mà bày biện phù hợp. Về cơ bản, mâm cúng Tết Hàn thực dâng lên thần linh, tổ tiên thường có những món sau:

(1) Bánh trôi, bánh chay – lễ vật quan trọng nhất

Bánh trôi, bánh chay là hai món không thể thiếu trong ngày Tết Hàn Thực, tượng trưng cho sự trong sạch, thanh tịnh và biết ơn tổ tiên.

Bánh trôi:

- Là những viên bánh nhỏ, làm từ bột gạo nếp, bên trong có nhân đường phên (đường thẻ).

- Khi luộc chín, bánh nổi lên mặt nước, tượng trưng cho sự tròn đầy, viên mãn trong cuộc sống.

- 3 hoặc 5 bát/đĩa mỗi loại, số lượng trong mỗi bát cũng lẻ (số lẻ tượng trưng cho sự sinh sôi và may mắn).

Bánh chay:

- Kích thước lớn hơn bánh trôi, thường không có nhân hoặc có nhân đậu xanh nghiền nhuyễn.

- Ăn cùng nước đường pha loãng, có thể thêm chút gừng để tạo hương vị thơm ngon.

- Được đựng trong bát, thể hiện sự thanh khiết và mềm mại trong lối sống.

(2) Hương, hoa, trầu cau – lễ vật truyền thống

- Hương (nhang): Dùng để thắp lên bàn thờ khi cúng, thể hiện sự kết nối tâm linh giữa con cháu và tổ tiên.

- Hoa tươi:

Thường là hoa cúc, hoa hồng, hoa lay ơn hoặc hoa sen.

Tránh dùng hoa héo hoặc hoa giả vì không phù hợp với không gian thờ cúng.

- Trầu cau:

Cặp trầu cau đặt trên bàn thờ mang ý nghĩa gắn kết gia đình.

Một số gia đình có thể bổ sung thêm vôi ăn trầu.

(3) Mâm ngũ quả – sự sung túc và đủ đầy

Mâm ngũ quả gồm 5 loại trái cây theo mùa, mang ý nghĩa cầu chúc may mắn, bình an, tài lộc.

Có thể lựa chọn các loại quả như:

- Chuối (đại diện cho sự che chở)

- Quýt hoặc cam (biểu trưng cho sự thịnh vượng)

- Thanh long (mang lại may mắn)

- Táo hoặc nho (thể hiện sự dồi dào, sung túc)

- Lựu (tượng trưng cho sự đông con cháu, gia đình hạnh phúc)

- Mâm ngũ quả không cần quá cầu kỳ, quan trọng là thể hiện lòng thành kính.

(4) Nước sạch, rượu hoặc trà – dâng lên tổ tiên

Chén nước sạch: Thể hiện sự thanh khiết, tinh khôi.

Chén trà: Thường dùng trà sen, trà xanh hoặc trà thảo mộc, mang ý nghĩa tôn kính.

Chén rượu trắng: Một số gia đình có thể thêm chén rượu nhỏ để thể hiện lòng thành.

(5) Đèn nến và tiền vàng mã (tùy phong tục vùng miền)

Đèn nến:

Hai cây nến đỏ hoặc đèn dầu đặt trên bàn thờ tạo không gian ấm cúng.

Ánh sáng tượng trưng cho sự dẫn lối của tổ tiên.

Tiền vàng mã:

Một số gia đình chuẩn bị thêm vàng mã để đốt sau khi cúng.

Tuy nhiên, điều này không bắt buộc, tùy theo tín ngưỡng từng nơi.

(6) Một số món chay đi kèm (tùy gia đình)

Ngoài bánh trôi bánh chay, một số gia đình chuẩn bị thêm món chay để tăng phần trang trọng cho lễ cúng, như:

- Chè đậu xanh hoặc chè sen

- Xôi gấc, xôi đậu xanh

- Cháo trắng thanh đạm

* Lưu ý khi cúng Tết Hàn Thực

Thời gian cúng: Thường diễn ra vào buổi sáng ngày 3/3 âm lịch, nhưng cũng có thể linh hoạt theo điều kiện gia đình.

Không cần cỗ mặn: Tết Hàn Thực là ngày cúng thanh tịnh, không bắt buộc phải có mâm cỗ mặn như các ngày giỗ hay Tết Nguyên Đán.

Sau khi cúng, bánh trôi bánh chay được chia cho cả gia đình cùng thưởng thức, thể hiện sự đoàn viên.

Mâm cúng Tết Hàn Thực tuy đơn giản nhưng mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện đạo lý "uống nước nhớ nguồn" và tình cảm gắn kết gia đình.

** Thực hiện lễ cúng Tết Hàn thực 2025 như sau: Sau khi chuẩn bị xong mâm cúng, gia chủ nên chọn giờ đẹp trong ngày 3 tháng 3 Âm lịch (trước 19 giờ, tốt nhất là vào buổi sáng) để tiến hành nghi lễ. Đặt mâm cúng Tết Hàn thực lên bàn thờ gia tiên, thắp hương và đọc bài văn khấn truyền thống để mời tổ tiên và các vị thần linh về chứng giám. Khi hương cháy hết khoảng 2/3, hóa vàng mã và dọn lễ để cả gia đình cùng thụ lộc, cầu mong một năm mới an lành.

Mâm cúng Tết Hàn thực 2025? Tết Hàn thực cúng gì? (Hình từ Internet)

Văn khấn cúng Tết Hàn thực cầu bình an, may mắn trong công việc?

Việc chuẩn bị bài khấn Tết Hàn Thực cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo tính trang nghiêm của buổi lễ. Nội dung của bài khấn nên được viết với lòng thành kính, thể hiện sự tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên. Dưới đây là một mẫu văn khấn cúng Tết Hàn Thực ngày 3 tháng 3 âm lịch chuẩn xác mà bạn có thể tham khảo:

Văn khấn cúng Tết Hàn thực cầu bình an, may mắn trong công việc nêu trên mang tính chất tham khảo!

Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người được quy định ra sao?

Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người được quy định chi tiết tại Điều 6 Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016 như sau:

- Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.

- Mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo; tham gia lễ hội; học tập và thực hành giáo lý, giáo luật tôn giáo.

- Mỗi người có quyền vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng của tổ chức tôn giáo. Người chưa thành niên khi vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

- Chức sắc, chức việc, nhà tu hành có quyền thực hiện lễ nghi tôn giáo, giảng đạo, truyền đạo tại cơ sở tôn giáo hoặc địa điểm hợp pháp khác.

- Người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam; người đang chấp hành hình phạt tù; người đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo.