Kỹ thuật hạt nhân là gì? Việt Nam có đào tạo ngành kỹ thuật hạt nhân không?

Kỹ thuật hạt nhân là gì?

Kỹ thuật hạt nhân (Nuclear Engineering) là ngành khoa học và kỹ thuật liên quan đến việc ứng dụng nghiên cứu các quá trình hạt nhân (như phân hạch, nhiệt hạch) và bức xạ vào các lĩnh vực như:

- Năng lượng: Thiết kế, vận hành nhà máy điện hạt nhân. Các nhà máy điện hạt nhân sử dụng phản ứng phân hạch hạt nhân để tạo ra nhiệt, từ đó tạo ra hơi nước làm quay turbine và phát điện.

- Y tế: Sản xuất thiết bị xạ trị, chẩn đoán hình ảnh (MRI, CT scan).

- Công nghiệp: Kiểm tra không phá hủy (NDT), đo độ dày và mức chất lỏng, khử trùng thiết bị y tế

- Nông nghiệp: Đột biến giống cây trồng mới, kiểm soát sâu bệnh và bảo quản thực phẩm bằng bức xạ.

- An ninh, môi trường: Quản lý chất thải phóng xạ, giám sát phóng xạ môi trường, ứng phó sự cố hạt nhân…

- Ngành này đòi hỏi kiến thức sâu rộng về vật lý hạt nhân, toán học, an toàn bức xạ, và quy trình quản lý rủi ro.

Kỹ thuật hạt nhân là gì? Việt Nam có đào tạo ngành kỹ thuật hạt nhân không? (Hình ảnh từ Internet)

Việt Nam có đào tạo ngành kỹ thuật hạt nhân không?

Câu trả lời là có. Việt Nam đã phát triển đào tạo kỹ thuật hạt nhân từ những năm 2000, tuy hiện nay quy mô ngành kỹ thuật hạt nhân chưa lớn, tập trung vào các cơ sở sau:

a. Các trường đại học ở Việt Nam

- Đại học Bách khoa Hà Nội (HUST) 

+ Ngành Kỹ thuật Hạt nhân (hợp tác với ĐH Tokyo - Nhật Bản).

+ Chương trình đào tạo cử nhân, kỹ sư và sau đại học (thạc sĩ, tiến sĩ)

- Đại học Khoa học Tự nhiên (Hà Nội, TP.HCM): 

+ Ngành Vật lý hạt nhân và năng lượng hạt nhân

+ Đào tạo cử nhân/vật lý hạt nhân, thạc sĩ/chuyên ngành năng lượng nguyên tử.

- Đại học Đà Lạt: 

+ Liên kết với Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (VINATOM), có lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu (công suất 500kW).

+ Đào tạo và nghiên cứu chuyên sâu về ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong môi trường, nông nghiệp, y học.

b. Viện nghiên cứu

- Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (VINATOM): Đào tạo sau đại học, nghiên cứu ứng dụng hạt nhân.

- Viện Khoa học và Kỹ thuật Hạt nhân (Hanoi): Hợp tác với IAEA, tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn.

c. Hợp tác quốc tế

- IAEA (Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế): Hỗ trợ học bổng, tập huấn cho sinh viên.

- Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc: Cung cấp chương trình trao đổi sinh viên hàng năm và chuyên gia.

Nhà nước có chính sách như thế nào trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử?

Căn cứ Điều 5 Luật Năng lượng nguyên tử 2008 quy định chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử

- Đầu tư và khuyến khích tổ chức, cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức quốc tế đầu tư vào hoạt động trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

- Tập trung đầu tư phát triển điện hạt nhân, xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật, đào tạo nhân lực, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ phục vụ phát triển điện hạt nhân.

- Chú trọng đầu tư xây dựng cơ sở vật chất – kỹ thuật và đào tạo nhân lực để bảo đảm an toàn, an ninh cho các hoạt động trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

- Ưu tiên đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, phát triển văn hóa, giáo dục, phúc lợi xã hội ở khu vực có nhà máy điện hạt nhân.

- Tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư phát triển điện hạt nhân.