Bác sĩ tâm lý là gì? Những kỹ năng cần có để trở thành bác sĩ tâm lý?

Bác sĩ tâm lý là gì?

Bác sĩ tâm lý là người học ngành y khoa, sau đó học thêm chuyên ngành về tâm thần học. Bác sĩ tâm lý có nhiệm vụ chẩn đoán, điều trị và tiến hành kê đơn thuốc cho những bệnh nhân có bệnh về tâm lý, những người gặp vấn đề về sức khỏe tinh thần như rối loạn lo âu, rối loạn lưỡng cực, tâm thần phân liệt,...

Bác sĩ tâm lý là gì? Những kỹ năng cần có để trở thành bác sĩ tâm lý (Hình từ internet)

Những kỹ năng cần có để trở thành bác sĩ tâm lý

Kỹ năng lắng nghe và giao tiếp

Những người có bệnh về tâm lý thường rất khó mở lòng. Việc tạo cho được cảm giác an toàn, không thể hiện thái độ phán xét rất quan trọng để có thể xây dựng được niềm tin với bệnh nhân:

- Biết đặt câu hỏi đúng cách.

- Biết cách lắng nghe và lắng nghe bằng thái độ, cử chỉ, ánh mắt.

- Biết được khi nào nên đưa ra ý kiến và khi nào nên im lặng để bệnh nhân chia sẻ.

Kỹ năng phân tích tâm lý và tiến hành đánh giá

Bác sĩ tâm lý cần có kỹ năng tư duy phân tích để có thể:

- Nhận diện được các triệu chứng bệnh của bệnh nhân.

- Phân biệt các loại bệnh tâm lý, các dạng tâm thần học.

- Xác định được nguyên nhân, bắt nguồn của vấn đề ở bệnh nhân.

Kỹ năng này có thể được rèn luyện qua việc tham gia các khóa học chuyên sâu và thực hành lâm sàng lâu dài.

Sự kiên nhẫn, thấu hiểu và đồng cảm

Quá trình điều trị bệnh tâm lý thường rất mất thời gian. Có những trường hợp mất hàng tháng, thậm chí hàng năm mới có dấu hiệu cải thiện. Nên đòi hỏi bác sĩ phải kiên nhẫn mới có thể tiếp nhận điều trị lâu dài cho bệnh nhân.

Giữ vững ranh giới cảm xúc

Làm việc trong môi trường liên quan đến cảm xúc và tâm lý con người, bác sĩ tâm lý rất dễ bị cuốn vào cảm xúc của người khác. Đặc biệt các cảm xúc tiêu cực như: đau buồn, thất vọng hay tuyệt vọng, tức giận. Nên nếu không biết quản lý cá nhân, bác sĩ tâm lý có thể dễ rơi vào các tình trạng như:

- Không giữ được cảm xúc cá nhân khi đưa ra lời khuyên.

- Mất cân bằng về tâm lý.

Bác sĩ tâm lý cần học cách “gỡ cảm xúc” sau mỗi buổi trị liệu và xây dựng ranh giới nghề nghiệp lành mạnh.

Kỹ năng giải quyết tình huống, ra quyết định trong những tình huống nhạy cảm

Có nhiều trường hợp bệnh nhân ở trạng thái nguy hiểm như có ý định làm hại bản thân, rối loạn hành vi, mất kiểm soát bản thân, đang bị lạm dụng. Đối với những tình huống này, đòi hỏi bác sĩ tâm lý cần phải đưa ra quyết định quyết đoán nhưng vẫn đầy tính nhân văn. Ví dụ như:

- Thông báo cho người người nhà, cơ quan chức năng nếu cần

- Chuyển bệnh nhân đi cấp cứu tâm thần.

Bác sĩ tâm lý không chỉ là người cứu người bằng thuốc mà còn là người bạn đồng hành với bệnh nhân, giúp họ vượt qua bóng tối.

Những trường hợp nào bị cấm hành nghề khám bệnh, chữa bệnh

Căn cứ quy định tại Điều 20 Luật Khám bệnh, Chữa bệnh 2023 quy định các trường hợp bị cấm hành nghề khám bệnh, chữa bệnh bao gồm:

- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến chuyên môn kỹ thuật.

- Đang trong thời gian thi hành án treo, án phạt cải tạo không giam giữ về hành vi vi phạm pháp luật có liên quan đến chuyên môn kỹ thuật.

- Đang trong thời gian thử thách đối với người bị kết án phạt tù có liên quan đến chuyên môn kỹ thuật nhưng được tha tù trước thời hạn có điều kiện.

- Đang trong thời gian thi hành án phạt tù hoặc đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.

- Đang trong thời gian bị cấm hành nghề khám bệnh, chữa bệnh theo bản án hình sự có hiệu lực pháp luật của tòa án hoặc bị hạn chế thực hiện hoạt động khám bệnh, chữa bệnh theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

- Mất năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.