Soạn bài Sông Đáy? Mẫu soạn bài Sông Đáy môn Ngữ Văn lớp 11?

Soạn bài Sông Đáy? Mẫu soạn bài Sông Đáy môn Ngữ Văn lớp 11?

[1] Tìm hiểu đôi nét về tác giả:

- Nguyễn Quang Thiều (sinh năm 1957) là một nhà thơ. 

- Ngoài lĩnh vực chính thơ ca tạo nên tên tuổi, ông còn là một nhà văn với các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, bút ký và tham gia vào lĩnh vực báo chí. 

- Ông hiện nay là Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam; Phó Tổng thư ký thứ nhất Hội Nhà văn Á – Phi; Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Hội Nhà văn.

- Nguyễn Quang Thiều không chỉ là nhà thơ tiên phong với trào lưu hiện đại mà còn là cây viết văn xuôi giàu cảm xúc. Trong anh không chỉ có con người bay bổng, ưu tư với những phiền muộn thi ca, mà còn có một nhà báo linh hoạt và nhạy bén.

- Các Tác Phẩm Chính

+ Thành Phố Chỉ Sống 60 Ngày, xuất bản năm 1991

+ Mùa Hoa Cải Bên Sông, xuất bản năm 1989

+ Cỏ Hoang, tiểu thuyết, xuất bản năm 1992

+ Tuổi 17 của Ngôi Nhà, xuất bản năm 1990

+ Cái Chết của Bầy Mối, xuất bản năm 1991

+ Sự Mất Ngủ của Lửa, xuất bản năm 1992

+ Người Đàn Bà Tóc Trắng, xuất bản năm 1993

+ Vòng Nguyệt Quế Cô Đơn, xuất bản năm 1991

[2] Đọc hiểu và trả lời các câu hỏi giữa bài:

Nội dung bài:

Bài Thơ Sông Đáy là những dòng thơ thể hiện quan điểm của tác giả về sự trân trọng và biết ơn đối với quê hương và người sinh ra mình. Tâm trạng của một đứa con khi trở về quê không chỉ vui mừng mà còn đầy đau thương và nỗi buồn.

Nỗi nhớ về hình ảnh và con sông Đáy trào dâng. Ngày rời xa quê hương là ngày chờ đợi, nhưng khi trở về mọi thứ đã thay đổi. Không còn hình ảnh của con sông Đáy và người mẹ tần tảo, giờ đây mẹ đã già thì con mới quay trở lại.

Bài thơ thể hiện những cảm xúc mãnh liệt qua hình ảnh và từ ngữ sắc bén.

Trả lời các câu hỏi giữa bài:

Câu 1: Chú ý mối quan hệ giữa hình ảnh lưng mẹ và “mảnh sóng đêm”.

Trả lời:

Đặt hình ảnh lưng mẹ bên cạnh mảnh sóng đêm, tác giả muốn ví mẹ tựa như dòng sông. Sông cung cấp nước cho mọi sinh vật, ban cho mọi vật sự sống. Và mẹ của nhà thơ cũng vậy, mẹ đã ban tặng cho ta sự sống và tình yêu trên cõi đời này.

Câu 2: Hình ảnh "giàn giụa nước mưa sông" gợi cho em liên tưởng gì?

Trả lời:

Hình ảnh "giàn giụa nước mưa sông" gợi cho em liên tưởng đến những giọt nước mắt của chảy không ngừng bởi nỗi nhớ quê hương tha thiết, cồn cào, nhà thơ nhớ thương và muốn khóc, muốn vỡ òa cho thỏa nỗi lòng.

Câu 3: Tại sao điệp ngữ "Sông Đáy ơi" được lặp lại ở khổ 3 và 4?

Trả lời:

Điệp ngữ "Sông Đáy ơi" được lặp lại ở khổ 3 và 4 như tiếng gọi tha thiết báo hiệu sự trở về muộn màng của chủ thể trữ tình. Nó chứa đựng những cảm xúc tha thiết, lưu luyến, bồi hồi của tác giả khi trở về nơi đây.

Câu 4: Bài thơ Sông Đáy được viết theo thể thơ nào? Việc lựa chọn thể thơ này cùng với cách chấm câu trong bài thơ có tác dụng gì đối với việc thể hiện cảm xúc của chủ thể trữ tình?

- Thể thơ: Tự do

- Việc sử dụng thể thơ cùng dấu chấm câu tự do, thoải mái, giúp mạch thơ cùng mạch cảm xúc của bài thơ tự nhiên, thể hiện rõ nét tình cảm của tác giả dành cho con sông Đáy, cho thiên nhiên, con người nơi đây và cho mẹ của mình.

Câu 5: Hình ảnh sông Đáy hiện lên qua những mốc thời gian nào trong cuộc đời của nhân vật trữ tình? Các mốc thời gian được sắp xếp theo trình tự nào? Ý nghĩa của trình tự này là gì? 

- Hình ảnh sông Đáy hiện lên qua những mốc thời gian trong cuộc đời của nhân vật trữ tình: từ kí ức đến hiện tại, từ khi nhân vật trữ tình còn nhỏ, đến lúc lớn lên đi xa quê hương và cuối cùng là ngày trở về.

- Ý nghĩa của trình tự thời gian: giúp mạch cảm xúc của tác giả được thể hiện rõ nét và chi tiết hơn, nhấn mạnh mối quan hệ mật thiết giữa sông Đáy với tác giả.

Câu 6: Hình tượng “mẹ” xuất hiện bao nhiêu lần trong bài thơ? Ý nghĩa của hình tượng đó là gì?

Hình tượng mẹ xuất hiện 4 lần trong bài thơ, ở câu thơ mở đầu bài thơ, ở câu thơ thứ 7, 16 và 17.

- Ý nghĩa: giúp cho những kí ức về mẹ của nhân vật trữ tình được lưu giữ không chỉ trong tim mà còn qua những trang giấy lưu lại muôn đời. 

Câu 7: Hình tượng “em” mang lại những cảm xúc gì về sông Đáy trong tâm hồn của nhân vật trữ tình? Vì sao?

Hình tượng “em” mang lại những cảm xúc khắc khoải, trân trọng, nhung nhớ, ghi dấu mãi trong tim nhân vật trữ tình vì: “em” gắn liền với những kí ức tươi đẹp cùng nhân vật trữ tình gặp gỡ, hò hẹn nơi dọc dòng sông Đáy.

Sông Đáy chứng kiến các mối tình chớm nở, tình yêu đôi lứa đẹp đẽ và sự chia xa đầy tiếc nuối.

Câu 8: Nhận diện một yếu tố tượng trưng trong bài thơ và chỉ ra vai trò của yếu tố đó đối với việc thể hiện nội dung.

- Yếu tố tượng trưng: Cát từ mặt tôi chảy xuống dòng dòng

- Vai trò của yêu tố trong việc thể hiện nội dung: Cát chảy xuống dòng dòng nơi khóe mắt ở đây chính là những giọt nước mắt nghẹn ngào, thể hiện tâm trạng day dứt đến vỡ òa, vỡ vụn, những niềm tiếc nuối khôn nguôi của của nhân vật trữ tình phải xa cách quê hương, xa cách dòng sông yêu dấu quá lâu.

Câu 9: Từ nội dung bài thơ và những hiểu biết về văn hoá dân tộc, hãy lí giải vì sao tình cảm gắn bó, yêu thương với quê hương của người Việt đặc biệt sâu nặng. Tình cảm này liệu có thay đổi trong đời sống hiện nay?

- Quê hương từ lâu đã luôn chiếm một phần quan trọng trong cuộc đời của mỗi người Việt Nam. Tình yêu với quê hương không chỉ được vun đắp từ nhỏ, qua những câu ca dao, tục ngữ, qua những câu hát, câu ru mà còn cả qua những bài học.

- Tình cảm yêu quê hương đất nước là một truyền thống tốt đẹp và đáng quý của dân tộc Việt Nam, nó đã ăn sâu vào máu thịt, đi sâu vào lòng mỗi con người. Do đó, có thể khẳng định rằng dù đời sống hiện nay có nhiều thay đổi thì tình cảm với quê hương, đất nước của con người chắc chắn sẽ không bao giờ thay đổi. Thứ tình cảm đó sẽ luôn được gìn giữ và phát huy đến muôn đời.

Lưu ý: Thông tin về mẫu soạn bài Sông Đáy nêu trên chỉ mang tính chất tham khảo

Xem thêm: Soạn bài Những cánh buồm Ngữ văn lớp 6 ngắn gọn?

Soạn bài Sông Đáy? Mẫu soạn bài Sông Đáy môn Ngữ Văn lớp 11? (Hình từ Internet)

Có được phép thu tiền học sinh khi dạy thêm môn ngữ văn trong nhà trường hay không?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 5 Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm, học thêm trong nhà trường như sau:

Dạy thêm, học thêm trong nhà trường

1. Việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh và chỉ dành cho các đối tượng học sinh đăng kí học thêm theo từng môn học như sau:

a) Học sinh có kết quả học tập môn học cuối học kì liền kề ở mức chưa đạt;

b) Học sinh được nhà trường lựa chọn để bồi dưỡng học sinh giỏi;

c) Học sinh lớp cuối cấp tự nguyện đăng kí ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.

2. Nhà trường tổ chức cho học sinh thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều này viết đơn đăng kí học thêm theo từng môn học ở từng khối lớp (theo Mẫu số 01 tại Phụ lục kèm theo Thông tư này).

3. Căn cứ vào số học sinh đăng kí, nhà trường xây dựng kế hoạch tổ chức dạy thêm đối với từng môn học ở từng khối lớp.

...

Theo đó, từ quy định nêu trên thì việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường không được thu tiền của học sinh và chỉ dành cho các đối tượng học sinh đăng kí học thêm theo từng môn học như sau:

[1] Học sinh có kết quả học tập môn học cuối học kì liền kề ở mức chưa đạt;

[2] Học sinh được nhà trường lựa chọn để bồi dưỡng học sinh giỏi;

[3] Học sinh lớp cuối cấp tự nguyện đăng kí ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.

Như vậy, khi dạy thêm môn ngữ văn trong nhà trường sẽ không được phép thu tiền của học sinh theo quy định.

Để dạy thêm môn ngữ văn cần phải đáp ứng được những nguyên tắc nào?

Căn cứ theo Điều 3 Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT quy định về nguyên tắc dạy thêm, học thêm như sau:

[1] Dạy thêm, học thêm chỉ được tổ chức khi học sinh, học viên (sau đây gọi chung là học sinh) có nhu cầu học thêm, tự nguyện học thêm và được cha mẹ hoặc người giám hộ (sau đây gọi chung là cha mẹ học sinh) đồng ý.

Nhà trường, tổ chức, cá nhân tổ chức dạy thêm, học thêm không được dùng bất cứ hình thức nào để ép buộc học sinh học thêm.

[2] Nội dung dạy thêm, học thêm không trái với quy định của pháp luật Việt Nam, không mang định kiến về sắc tộc, tôn giáo, nghề nghiệp, giới, địa vị xã hội.

Không cắt giảm nội dung dạy học theo kế hoạch giáo dục của nhà trường để đưa vào dạy thêm.

[3] Việc dạy thêm, học thêm phải góp phần phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh.

Không làm ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện chương trình giáo dục của nhà trường và việc thực hiện chương trình môn học của giáo viên.

[4] Thời lượng, thời gian, địa điểm và hình thức tổ chức dạy thêm, học thêm phải phù hợp với tâm sinh lí lứa tuổi, bảo đảm sức khoẻ của học sinh;

Tuân thủ quy định của pháp luật về thời giờ làm việc, giờ làm thêm và các quy định của pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn, vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ tại khu vực có lớp dạy thêm, học thêm.

Xem thêm: Soạn văn bài Lá đỏ - Ngữ văn 8 tập 2 Kết nối tri thức (ngắn gọn)?