Che giấu tội phạm bị truy nã bị truy cứu trách nhiệm hình sự như thế nào? Có bao nhiêu biện pháp tư pháp đối với người phạm tội?

Hành vi che giấu tội phạm bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh gì?

Căn cứ Điều 18 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:

Che giấu tội phạm

1. Người nào không hứa hẹn trước, nhưng sau khi biết tội phạm được thực hiện đã che giấu người phạm tội, dấu vết, tang vật của tội phạm hoặc có hành vi khác cản trở việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội che giấu tội phạm trong những trường hợp mà Bộ luật này quy định.

2. Người che giấu tội phạm là ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội không phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều này, trừ trường hợp che giấu các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng khác quy định tại Điều 389 của Bộ luật này.

Căn cứ Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 137 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định:

Tội che giấu tội phạm

1. Người nào không hứa hẹn trước mà che giấu một trong các tội phạm quy định tại các điều sau đây của Bộ luật này, nếu không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 18 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm:

a) Các điều 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120 và 121;

b) Điều 123, các khoản 2, 3 và 4 Điều 141, Điều 142, Điều 144, khoản 2 và khoản 3 Điều 146, các khoản 1, 2 và 3 Điều 150, các điều 151, 152, 153 và 154;

c) Điều 168, Điều 169, các khoản 2, 3 và 4 Điều 173, các khoản 2, 3 và 4 Điều 174, các khoản 2, 3 và 4 Điều 175, các khoản 2, 3 và 4 Điều 178;

d) Khoản 3 và khoản 4 Điều 188, khoản 3 Điều 189, khoản 2 và khoản 3 Điều 190, khoản 2 và khoản 3 Điều 191, khoản 2 và khoản 3 Điều 192, các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 193, các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 194, các khoản 2, 3 và 4 Điều 195, khoản 2 và khoản 3 Điều 196, khoản 3 Điều 205, các khoản 2, 3 và 4 Điều 206, Điều 207, Điều 208, khoản 2 và khoản 3 Điều 219, khoản 2 và khoản 3 Điều 220, khoản 2 và khoản 3 Điều 221, khoản 2 và khoản 3 Điều 222, khoản 2 và khoản 3 Điều 223, khoản 2 và khoản 3 Điều 224;

đ) Khoản 2 và khoản 3 Điều 243;

e) Các điều 248, 249, 250, 251, 252 và 253, khoản 2 Điều 254, các điều 255, 256, 257 và 258, khoản 2 Điều 259;

g) Các khoản 2, 3 và 4 Điều 265, các điều 282, 299, 301, 302, 303 và 304, các khoản 2, 3 và 4 Điều 305, các khoản 2, 3 và 4 Điều 309, các khoản 2, 3 và 4 Điều 311, khoản 2 và khoản 3 Điều 329;

h) Các khoản 2, 3 và 4 Điều 353, các khoản 2, 3 và 4 Điều 354, các khoản 2, 3 và 4 Điều 355, khoản 2 và khoản 3 Điều 356, các khoản 2, 3 và 4 Điều 357, các khoản 2, 3 và 4 Điều 358, các khoản 2, 3 và 4 Điều 359, các khoản 2, 3 và 4 Điều 364, các khoản 2, 3 và 4 Điều 365;

i) Khoản 3 và khoản 4 Điều 373, khoản 3 và khoản 4 Điều 374, khoản 2 Điều 386;

k) Các điều 421, 422, 423, 424 và 425

2. Phạm tội trong trường hợp lợi dụng chức vụ, quyền hạn cản trở việc phát hiện tội phạm hoặc có những hành vi khác bao che người phạm tội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Theo đó, người thực hiện hành vi che giấu một trong các tội phạm quy định tại khoản 1 Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi khoản 137 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về "Tội che giấu tội phạm" khi thỏa mãn 04 yếu tố cấu thành của tội danh này.

+ Trường hợp, hành vi phạm tội thuộc tình tiết tăng nặng định khung hình phạt tại khoản 2 Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015 thì mức hình phạt cao nhất có thể áp dụng cho người phạm tội là 07 năm tù.

+ Trường hợp, người thực hiện hành vi che giấu tội phạm là thân nhân của người phạm tội được che giấu, cụ thể là: Ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội thì người thực hiện hành vi che giấu tội phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về "Tội che giấu tội phạm".

+ Tuy nhiên, nếu "người được che giấu" phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng khác quy định tại Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015 thì bất kỳ người nào che giấu, kể cả thân nhân của người phạm tội cũng đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự về "Tội che giấu tội phạm".

Có bao nhiêu biện pháp tư pháp đối với người phạm tội?

Căn cứ khoản 1 Điều 46 Bộ luật Hình sự 2015 quy định 03 biện pháp tư pháp áp dụng đối với người phạm tội, bao gồm:

[1] Biện pháp tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm;

[2] Biện pháp trả lại tài sản, sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại; buộc công khai xin lỗi;

[3] Biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

Xem thêm

• Tóm tắt nội dung các yếu tố của tội phạm trong Luật hình sự? Tội phạm được phân thành mấy loại?
• Đề xuất nâng hình phạt tù của tội phạm đặc biệt nghiêm trọng lên 30 năm
• Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm thực hiện hành vi vi phạm kéo dài