Công văn 2649/BHXH-BT năm 2020 về Tài liệu tuyên truyền phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành
Số hiệu | 2649/BHXH-BT |
Ngày ban hành | 20/08/2020 |
Ngày có hiệu lực | 20/08/2020 |
Loại văn bản | Công văn |
Cơ quan ban hành | Bảo hiểm xã hội Việt Nam |
Người ký | Trần Đình Liệu |
Lĩnh vực | Bảo hiểm |
BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM |
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
Số:
2649/BHXH-BT |
Hà Nội, ngày 20 tháng 8 năm 2020 |
Kính gửi: Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Để thực hiện mục tiêu phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện, bảo hiểm y tế (BHYT) đối với hộ gia đình, hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình, mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT theo Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 01/6/2012 của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa XI và Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, BHXH Việt Nam xây dựng Cẩm nang nhằm chia sẻ một số nội dung, kinh nghiệm về kỹ năng, quy trình tuyên truyền, vận động phát triển, duy trì bền vững người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
Trên cơ sở Cẩm nang tuyên truyền, vận động phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT, BHXH tỉnh, thành phố nghiên cứu, vận dụng triển khai các quy trình phù hợp với đặc thù của từng tỉnh, địa phương; hướng dẫn các đại lý thu BHXH, BHYT, nhân viên đại lý vận dụng linh hoạt các kỹ năng tuyên truyền, khai thác người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tại địa phương nhằm mục tiêu phát triển nhanh người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
Cẩm nang này được xây dựng trên cơ sở các quy định của Ngành; đúc rút kinh nghiệm việc triển khai tại các địa phương; tham khảo tài liệu và ý kiến của một số chuyên gia. Vì vậy, đề nghị BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục đóng góp kinh nghiệm hay để bổ sung, hoàn thiện. Văn bản đóng góp gửi về Ban Thu qua địa chỉ email ([email protected])./.
|
KT. TỔNG GIÁM ĐỐC |
CẨM NANG
TUYÊN TRUYỀN, VẬN ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGƯỜI THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN,
BHYT HỘ GIA ĐÌNH
LỜI NÓI ĐẦU
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và thực hiện chính sách BHXH, BHYT và coi đó là động lực phát triển bền vững đất nước, thể hiện tính ưu việt, bản chất tốt đẹp của chế độ ta. Tại Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 23/02/2005 của Bộ Chính trị về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới khẳng định: “Phát triển BHYT toàn dân nhằm từng bước đạt tới sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe, thực hiện sự chia sẻ giữa người khỏe với người ốm, người giàu với người nghèo, người trong độ tuổi lao động với người già, trẻ em”. Tiếp đó, Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020, đã nêu: “BHXH và BHYT là hai chính sách xã hội quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế - xã hội”, “Phát triển hệ thống BHXH, BHYT đồng bộ với phát triển các dịch vụ xã hội, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của nhân dân; tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT. Thực hiện tốt các chế độ, chính sách BHXH, BHYT là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và của mỗi người dân.”
Quan điểm này được kế thừa và tiếp tục thể hiện trong Nghị quyết số 28- NQ/TW ngày 23/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII: “BHXH là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, góp phần quan trọng thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội, đời sống nhân dân, phát triển bền vững đất nước.”; đồng thời đã đặt ra mục tiêu cụ thể: “đến năm 2021 đạt khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi lao động tham gia BHXH (trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 1%), đến năm 2025 đạt khoảng 45% (trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 2,5%), đến năm 2030 đạt khoảng 60% (trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 5%)”.
Như vậy, có thể thấy Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm đến chính sách BHXH, BHYT, coi đây là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội; là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và của mỗi người dân.
Để thực hiện mục tiêu theo tinh thần Nghị quyết số 28- NQ/TW nêu trên, thời gian qua BHXH Việt Nam triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để phát triển đối tượng tham gia BHXH, đặc biệt số đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tính đến nay đạt được khá ấn tượng (Năm 2008, năm đầu tiên thực hiện chính sách BHXH số đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là 6.110 người thì tính đến tháng 6/2020, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện đạt hơn 670 ngàn người (bằng số người phát triển được của cả giai đoạn 2008-2019) vượt chỉ tiêu đến năm 2021đạt 1% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH tự nguyện theo Nghị quyết 28-NQ/TW). Số người tham gia BHYT tăng hàng năm, tỷ lệ tăng bình quân đạt từ 3% đến 8%. Tính đến tháng 6/2020 số người tham gia BHYT đạt 85,5 triệu người, tỷ lệ bao phủ khoảng trên 89% dân số, dự kiến đến năm 2020 đạt và vượt chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 26/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện BHYT giai đoạn 2012 - 2020.
Mặc dù trong những năm vừa qua, công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đạt được những kết quả rất đáng khích lệ. Tuy nhiên, đối tượng tham gia BHXH tự nguyện còn khoảng cách rất xa so với tiềm năng, hiện nay số người trong độ tuổi lao động (không tính đến đối tượng là học sinh, sinh viên từ đủ 15 tuổi trở lên) ước còn khoảng trên 25 triệu người chưa tham gia BHXH, nhưng số người tham gia so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động còn quá thấp, do đó còn nhiều dư địa để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; Bên cạnh đó, để tiến tới bao phủ BHYT toàn dân cũng hết sức khó khăn, hiện nay nhóm người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình và nhóm người tham gia BHYT theo hộ gia đình còn khoảng trên 10% chưa tham gia BHYT.
Từ quan điểm, chính sách, mục tiêu của Đảng, Nhà nước và xuất phát từ thực trạng về phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT còn rất nhiều tiềm năng và từ trước đến nay tài liệu, quy trình tuyên truyền, vận động đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình còn chưa hoàn thiện, mới dừng lại ở hình thức các tờ rơi, tờ gấp; kỹ năng tuyên truyền, vận động của nhân viên đại lý, cán bộ BHXH còn chưa chuyên nghiệp, chưa được đào tạo bài bản; chưa có tài liệu chung, chính thống của BHXH Việt Nam hướng dẫn cụ thể về phương thức tiếp cận, vận động đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Nay, BHXH Việt Nam xây dựng bộ cẩm nang về tuyên truyền, vận động, phát triển và duy trì bền vững người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để BHXH tỉnh, thành phố nghiên cứu, vận dụng linh hoạt, phù hợp với từng vùng, miền nhằm phát triển, duy trì bền vững số người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đảm bảo chính sách an sinh xã hội của Nhà nước.
CÔNG TÁC CHUẨN BỊ CHUNG TRƯỚC KHI VẬN ĐỘNG ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN, BHYT
1. Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (BHXH tỉnh): Tổ chức khai thác phát triển và duy trì người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đối với người thuộc hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình có mức sống trung bình và hộ gia đình còn lại (gọi chung là BHYT hộ gia đình) đối với người cư trú trên địa bàn thành phố thuộc tỉnh và các trường hợp không phân cấp cho BHXH huyện.
2. BHXH huyện, quận, thành phố, thị xã trực thuộc tỉnh (BHXH huyện): Tổ chức khai thác, phát triển và duy trì người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình đối với người cư trú trên địa bàn huyện, và các trường hợp có tính chất đặc thù như người lao động trong các hội, hiệp hội, làng nghề…theo phân cấp của BHXH tỉnh.
1.1. Xây dựng tài liệu:
Trên cơ sở tài liệu khung của BHXH Việt Nam: (i) Đối với BHXH tự nguyện: Các lợi ích, ưu điểm, quyền lợi được hưởng khi tham gia BHXH tự nguyện (phụ lục 1); (ii) Đối với BHYT hộ gia đình: Các lợi ích, ưu điểm, quyền lợi được hưởng khi tham gia BHYT (phụ lục 2); (iii) so sánh BHXH tự nguyện và gửi ngân hàng; các ví dụ về minh họa mức đóng, tiền lương hưu được hưởng hàng tháng; sự khác biệt giữa BHXH tự nguyện và BH thương mại (phụ lục 3); (iv) 1 số tình huống tham khảo BHXH tự nguyện, BHYT, kinh nghiệm trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT (phụ lục 4).
BHXH tỉnh: Căn cứ quy định của pháp luật và tài liệu này của BHXH Việt Nam, nhu cầu, số lượng của từng đại lý để xây dựng tài liệu phù hợp theo đặc điểm vùng, miền; Phối hợp với các cơ quan truyền hình, báo chí xây dựng các video clip ngắn, bản tin tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT. (phụ lục 1, 2, 3 là tài liệu cấp phát dành cho đối tượng nêu tại điểm 1.2 dưới đây; phụ lục 4 là tài liệu đào tạo dành cho nhân viên đại lý, cán bộ BHXH)
Lưu ý:
BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM |
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
Số:
2649/BHXH-BT |
Hà Nội, ngày 20 tháng 8 năm 2020 |
Kính gửi: Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
Để thực hiện mục tiêu phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện, bảo hiểm y tế (BHYT) đối với hộ gia đình, hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình, mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT theo Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 01/6/2012 của Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khóa XI và Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, BHXH Việt Nam xây dựng Cẩm nang nhằm chia sẻ một số nội dung, kinh nghiệm về kỹ năng, quy trình tuyên truyền, vận động phát triển, duy trì bền vững người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
Trên cơ sở Cẩm nang tuyên truyền, vận động phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT, BHXH tỉnh, thành phố nghiên cứu, vận dụng triển khai các quy trình phù hợp với đặc thù của từng tỉnh, địa phương; hướng dẫn các đại lý thu BHXH, BHYT, nhân viên đại lý vận dụng linh hoạt các kỹ năng tuyên truyền, khai thác người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tại địa phương nhằm mục tiêu phát triển nhanh người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
Cẩm nang này được xây dựng trên cơ sở các quy định của Ngành; đúc rút kinh nghiệm việc triển khai tại các địa phương; tham khảo tài liệu và ý kiến của một số chuyên gia. Vì vậy, đề nghị BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục đóng góp kinh nghiệm hay để bổ sung, hoàn thiện. Văn bản đóng góp gửi về Ban Thu qua địa chỉ email ([email protected])./.
|
KT. TỔNG GIÁM ĐỐC |
CẨM NANG
TUYÊN TRUYỀN, VẬN ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NGƯỜI THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN,
BHYT HỘ GIA ĐÌNH
LỜI NÓI ĐẦU
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và thực hiện chính sách BHXH, BHYT và coi đó là động lực phát triển bền vững đất nước, thể hiện tính ưu việt, bản chất tốt đẹp của chế độ ta. Tại Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 23/02/2005 của Bộ Chính trị về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới khẳng định: “Phát triển BHYT toàn dân nhằm từng bước đạt tới sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe, thực hiện sự chia sẻ giữa người khỏe với người ốm, người giàu với người nghèo, người trong độ tuổi lao động với người già, trẻ em”. Tiếp đó, Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020, đã nêu: “BHXH và BHYT là hai chính sách xã hội quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế - xã hội”, “Phát triển hệ thống BHXH, BHYT đồng bộ với phát triển các dịch vụ xã hội, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của nhân dân; tạo điều kiện thuận lợi cho mọi người tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT. Thực hiện tốt các chế độ, chính sách BHXH, BHYT là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và của mỗi người dân.”
Quan điểm này được kế thừa và tiếp tục thể hiện trong Nghị quyết số 28- NQ/TW ngày 23/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII: “BHXH là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, góp phần quan trọng thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội, đời sống nhân dân, phát triển bền vững đất nước.”; đồng thời đã đặt ra mục tiêu cụ thể: “đến năm 2021 đạt khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi lao động tham gia BHXH (trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 1%), đến năm 2025 đạt khoảng 45% (trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 2,5%), đến năm 2030 đạt khoảng 60% (trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 5%)”.
Như vậy, có thể thấy Đảng, Nhà nước hết sức quan tâm đến chính sách BHXH, BHYT, coi đây là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội; là trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và của mỗi người dân.
Để thực hiện mục tiêu theo tinh thần Nghị quyết số 28- NQ/TW nêu trên, thời gian qua BHXH Việt Nam triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để phát triển đối tượng tham gia BHXH, đặc biệt số đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tính đến nay đạt được khá ấn tượng (Năm 2008, năm đầu tiên thực hiện chính sách BHXH số đối tượng tham gia BHXH tự nguyện là 6.110 người thì tính đến tháng 6/2020, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện đạt hơn 670 ngàn người (bằng số người phát triển được của cả giai đoạn 2008-2019) vượt chỉ tiêu đến năm 2021đạt 1% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH tự nguyện theo Nghị quyết 28-NQ/TW). Số người tham gia BHYT tăng hàng năm, tỷ lệ tăng bình quân đạt từ 3% đến 8%. Tính đến tháng 6/2020 số người tham gia BHYT đạt 85,5 triệu người, tỷ lệ bao phủ khoảng trên 89% dân số, dự kiến đến năm 2020 đạt và vượt chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 26/6/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện BHYT giai đoạn 2012 - 2020.
Mặc dù trong những năm vừa qua, công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đạt được những kết quả rất đáng khích lệ. Tuy nhiên, đối tượng tham gia BHXH tự nguyện còn khoảng cách rất xa so với tiềm năng, hiện nay số người trong độ tuổi lao động (không tính đến đối tượng là học sinh, sinh viên từ đủ 15 tuổi trở lên) ước còn khoảng trên 25 triệu người chưa tham gia BHXH, nhưng số người tham gia so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động còn quá thấp, do đó còn nhiều dư địa để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; Bên cạnh đó, để tiến tới bao phủ BHYT toàn dân cũng hết sức khó khăn, hiện nay nhóm người thuộc hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình và nhóm người tham gia BHYT theo hộ gia đình còn khoảng trên 10% chưa tham gia BHYT.
Từ quan điểm, chính sách, mục tiêu của Đảng, Nhà nước và xuất phát từ thực trạng về phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT còn rất nhiều tiềm năng và từ trước đến nay tài liệu, quy trình tuyên truyền, vận động đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình còn chưa hoàn thiện, mới dừng lại ở hình thức các tờ rơi, tờ gấp; kỹ năng tuyên truyền, vận động của nhân viên đại lý, cán bộ BHXH còn chưa chuyên nghiệp, chưa được đào tạo bài bản; chưa có tài liệu chung, chính thống của BHXH Việt Nam hướng dẫn cụ thể về phương thức tiếp cận, vận động đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Nay, BHXH Việt Nam xây dựng bộ cẩm nang về tuyên truyền, vận động, phát triển và duy trì bền vững người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình để BHXH tỉnh, thành phố nghiên cứu, vận dụng linh hoạt, phù hợp với từng vùng, miền nhằm phát triển, duy trì bền vững số người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đảm bảo chính sách an sinh xã hội của Nhà nước.
CÔNG TÁC CHUẨN BỊ CHUNG TRƯỚC KHI VẬN ĐỘNG ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN, BHYT
1. Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (BHXH tỉnh): Tổ chức khai thác phát triển và duy trì người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đối với người thuộc hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình có mức sống trung bình và hộ gia đình còn lại (gọi chung là BHYT hộ gia đình) đối với người cư trú trên địa bàn thành phố thuộc tỉnh và các trường hợp không phân cấp cho BHXH huyện.
2. BHXH huyện, quận, thành phố, thị xã trực thuộc tỉnh (BHXH huyện): Tổ chức khai thác, phát triển và duy trì người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình đối với người cư trú trên địa bàn huyện, và các trường hợp có tính chất đặc thù như người lao động trong các hội, hiệp hội, làng nghề…theo phân cấp của BHXH tỉnh.
1.1. Xây dựng tài liệu:
Trên cơ sở tài liệu khung của BHXH Việt Nam: (i) Đối với BHXH tự nguyện: Các lợi ích, ưu điểm, quyền lợi được hưởng khi tham gia BHXH tự nguyện (phụ lục 1); (ii) Đối với BHYT hộ gia đình: Các lợi ích, ưu điểm, quyền lợi được hưởng khi tham gia BHYT (phụ lục 2); (iii) so sánh BHXH tự nguyện và gửi ngân hàng; các ví dụ về minh họa mức đóng, tiền lương hưu được hưởng hàng tháng; sự khác biệt giữa BHXH tự nguyện và BH thương mại (phụ lục 3); (iv) 1 số tình huống tham khảo BHXH tự nguyện, BHYT, kinh nghiệm trong công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT (phụ lục 4).
BHXH tỉnh: Căn cứ quy định của pháp luật và tài liệu này của BHXH Việt Nam, nhu cầu, số lượng của từng đại lý để xây dựng tài liệu phù hợp theo đặc điểm vùng, miền; Phối hợp với các cơ quan truyền hình, báo chí xây dựng các video clip ngắn, bản tin tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT. (phụ lục 1, 2, 3 là tài liệu cấp phát dành cho đối tượng nêu tại điểm 1.2 dưới đây; phụ lục 4 là tài liệu đào tạo dành cho nhân viên đại lý, cán bộ BHXH)
Lưu ý:
- Tài liệu tuyên truyền cần thiết phải đóng dấu treo của BHXH tỉnh/BHXH huyện để tăng thêm độ tin cậy của người dân. Đại lý thu chỉ được sử dụng tài liệu do cơ quan BHXH tỉnh, hoặc BHXH huyện ban hành.
- Tài liệu tuyên truyền dưới dạng tờ rơi, tờ gấp hoặc bản tin, video clip có thể phiên sang tiếng dân tộc để phù hợp với đối tượng theo địa bàn dân cư, dân tộc, miền núi.
- Tài liệu luôn phải được rà soát, cập nhật, điều chỉnh bổ sung cho phù hợp với quy định của pháp luật và hướng dẫn của BHXH Việt Nam.
1.2. Cấp phát tài liệu:
a) Đối tượng cấp phát:
(1) Lãnh đạo, cán bộ, nhân viên thường trực của các Hội, đoàn thể, khi làm việc với họ.
(2) Lãnh đạo Cấp ủy, UBND cấp xã; hoặc thành viên Ban chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT cấp huyện là Chủ tịch/ hoặc Phó Chủ tịch UBND xã.
(3) Người dân chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình khi tuyên truyền, vận động trực tiếp; hoặc tuyên truyền, vận động tại Hội nghị.
b) Tài liệu và phương thức cấp phát, tuyên truyền:
(1) Tài liệu tuyên truyền do cơ quan BHXH ban hành nêu tại điểm 1.1 mục này.
(2) Bản sao các văn bản chỉ đạo và phối hợp tổ chức tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình của UBND tỉnh/ huyện; hoặc của Ban Chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT (đã nêu tại mục 2 Phần này).
(3) Phối hợp với Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn để phát thanh các bản tin tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT trên hệ thống loa đài thường xuyên, định kỳ theo kế hoạch hoặc trước, trong và sau thời gian diễn ra hội nghị tuyên truyền.
(4) Phối hợp với đài truyền hình địa phương định kỳ theo kế hoạch (hoặc tập trung theo chiến dịch) phát sóng các video clip tuyên truyền về BHXH tự nguyện, BHYT.
(5) Phối hợp với cơ quan văn hóa-thông tin treo băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền tại các địa điểm công cộng.
2.1. Đối với văn bản chỉ đạo chung:
- Giám đốc BHXH tỉnh: Trước ngày 10/01 hàng năm, trực tiếp tham mưu Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh hoặc Trưởng ban chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Trong văn bản, cần đồng thời yêu cầu Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện/hoặc Trưởng ban Chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp huyện ban hành văn bản chỉ đạo phối hợp tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên địa bàn.
- Giám đốc BHXH cấp huyện: Trước ngày 15/01 hàng năm, trực tiếp tham mưu Huyện ủy, UBND huyện hoặc Trưởng ban chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp huyện ban hành văn bản chỉ đạo, phối hợp tổ chức thực hiện công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Trong văn bản, cần đồng thời yêu cầu Chủ tịch UBND xã, phường, thị trấn (gọi chung là xã), hoặc thành viên Ban Chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT (là Lãnh đạo UBND xã) phối hợp tổ chức tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên địa bàn.
2.2. Đối với văn bản chỉ đạo tuyên truyền theo kế hoạch hoặc đột xuất khi có quy định mới hoặc do yêu cầu của cơ quan BHXH Việt Nam:
- Giám đốc BHXH tỉnh: tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh hoặc Trưởng ban chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo Chủ tịch UBND cấp huyện/hoặc Trưởng ban Chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp huyện, các sở, ngành phối hợp với cơ quan BHXH tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên địa bàn.
- Giám đốc BHXH huyện: tham mưu Huyện ủy, UBND huyện hoặc Trưởng ban chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp huyện ban hành văn bản chỉ đạo Chủ tịch UBND xã hoặc thành viên Ban Chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT (là Lãnh đạo UBND xã), các phòng, ngành ở cấp huyện phối hợp với cơ quan BHXH tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên địa bàn.
2.3. Đối với văn bản chỉ đạo tuyên truyền tập trung theo nhóm đối tượng như hội viên các hội, đoàn thể:
- Giám đốc BHXH tỉnh: tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh hoặc Trưởng ban chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo Chủ tịch (hoặc trưởng) các hội, đoàn thể cấp tỉnh phối hợp với cơ quan BHXH tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình là hội viên các hội, đoàn thể trên địa bàn.
- Giám đốc BHXH huyện: tham mưu Huyện ủy, UBND huyện hoặc Trưởng ban chỉ đạo phát triển người tham gia BHXH, BHYT cấp huyện ban hành văn bản chỉ đạo Chủ tịch (hoặc trưởng) các hội, đoàn thể cấp xã phối hợp với cơ quan BHXH tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình là hội viên các hội, đoàn thể trên địa bàn.
3. Rà soát, lập danh sách người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình
3.1. Người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình tiềm năng:
(1) Người lao động làm việc tại các làng nghề tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ gia công; tiểu thương…có thu nhập thường xuyên, ổn định;
(2) Người làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp; người lao động tự tạo việc làm, lao động tự do;
(3) Người lao động làm việc tại các hội, đoàn thể (Hội viên Hội phụ nữ, Hội nông dân, Đoàn thanh niên…); làm việc tại các hội, hiệp hội (du lịch, vận tải, xây dựng, chế biến thủy, hải sản…), hộ kinh doanh cá thể; các nông lâm, trường (người lao động nhận khoán đất, khoán rừng không hưởng lương);
(4) Người lao động thông qua các mối quan hệ quen biết cá nhân, qua giới thiệu của người: đã tham gia BHXH tự nguyện, BHYT, người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH.
(5) Người lao động dừng, bảo lưu quá trình đóng BHXH bắt buộc, người đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp, người lao động từ dữ liệu TST do cơ quan BHXH quản lý.
3.2. Một số thông tin cần thiết của danh sách người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình
(i) Họ Và tên; (ii) Tuổi (ngày, tháng, năm sinh- nếu có); (iii) Địa chỉ (số nhà, đường, phố, thôn, xóm; (iv) Nghề nghiệp, công việc (nếu có); (v) Số điện thoại (di động),...
Danh sách định kỳ (tháng, quý) phải được rà soát, cập nhật, điều chỉnh đảm bảo đúng quy định, phù hợp với đặc điểm tình hình,...
3.3. Phân công trách nhiệm thực hiện rà soát, lập danh sách người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình:
3.3.1. BHXH tỉnh:
a) Phòng Truyền thông và phát triển đối tượng chủ trì lập danh sách người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT:
(1) Phối hợp với Phòng Công nghệ thông tin kết xuất từ dữ liệu hộ gia đình, dữ liệu quản lý Thu (TST), dữ liệu giải quyết chế độ (TCS) để lập Danh sách theo địa bàn xã, phường, thị trấn; huyện, gồm: Người chưa tham gia BHYT; Người đang bảo lưu quá trình tham gia BHXH, người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.
(2) Tham mưu Lãnh đạo BHXH để cùng làm việc, đề nghị các hội, hiệp hội (du lịch, vận tải, xây dựng, chế biến thủy, hải sản…) đóng trên địa bàn thành phố cung cấp danh sách người chưa tham gia BHXH, BHYT (không thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, BHYT bắt buộc).
b) Hàng tháng gửi Danh sách để BHXH các huyện, khai thác, phát triển đối tượng, trừ các đối tượng do BHXH tỉnh trực tiếp khai thác, phát triển.
c) Hàng tháng, phân tích tình hình thực hiện toàn tỉnh, xác định các ưu tiên cho tháng tiếp theo (ưu tiên theo nhóm đối tượng theo nghề nghiệp, giới tính, thu nhập, độ tuổi, địa bàn…), xây dựng các tiêu chí phân loại đối tượng ưu tiên, gửi Phòng CNTT để cập nhật cơ sở dữ liệu người chưa tham gia thuận tiện cho khai thác dữ liệu.
3.3.2. BHXH huyện:
a) Giám đốc, hoặc Phó giám đốc phụ trách phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT cùng viên chức phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT:
(1) Phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, Cơ quan Thuế để lập Danh sách hộ kinh doanh cá thể, hộ gia đình làm nghề truyền thống, tiểu thương…trên địa bàn.
(2) Làm việc và đề nghị các nông trường, lâm trường (người lao động nhận khoán đất, khoán rừng không hưởng lương) cung cấp danh sách người chưa tham gia BHXH, BHYT.
(3) Làm việc, đề nghị các hội (du lịch, vận tải, xây dựng, chế biến thủy, hải sản…) đóng trên địa bàn huyện; các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội, các hội, đoàn thể (hội phụ nữ, nông dân, đoàn thanh niên…), tổ trưởng dân phố để lập Danh sách các hội viên, người dân trên địa bàn đóng trên địa bàn huyện cung cấp danh sách người chưa tham gia BHXH, BHYT (không thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, BHYT bắt buộc)
(4) Tiếp nhận thông tin về tình hình lao động, việc làm của địa phương trên các bản tin kinh tế - xã hội của huyện.
b) Hàng tháng gửi dữ liệu Danh sách để Đại lý thu phân công tuyên truyền, vận động khai thác, phát triển đối tượng, trừ các đối tượng do BHXH huyện trực tiếp khai thác, phát triển.
c) Hàng tháng, phân tích tình hình thực hiện toàn huyện, xác định các ưu tiên cho tháng tiếp theo (ưu tiên theo nhóm đối tượng theo nghề nghiệp, giới tính, thu nhập, độ tuổi, địa bàn…), xây dựng các tiêu chí phân loại đối tượng ưu tiên, cập nhật cơ sở dữ liệu người chưa tham gia thuận tiện cho khai thác dữ liệu.
3.3.3. Đại lý: Phân công từng nhân viên đại lý phụ trách từng địa bàn (thôn, xóm, tổ dân phố) đề nghị cán bộ, công chức cấp xã, người hoạt động không chuyên trách cấp xã; người hoạt động không chuyên trách ở thôn, bản, tổ dân phố (Bí thư chi bộ, trưởng thôn, chi hội các đoàn thể); già làng, chức sắc tôn giáo để lập danh sách người dân trên địa bàn xã chưa tham gia BHXH theo từng thôn xóm.
4. Lập kế hoạch chi tiết tiếp cận/ tư vấn
4.1. Đối với việc tư vấn trực tiếp: cán bộ BHXH, nhân viên đại lý phải lập kế hoạch chi tiết số lượng người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tiếp cận theo tuần, tháng, quý, năm; thời gian và địa điểm tiếp cận.
Lưu ý:
Lựa chọn thời điểm thích hợp tránh gây phiền hà tới công việc của người dân, ví dụ tránh những lúc đang bán hàng bận rộn, những lúc gia đình có chuyện không vui, nên lựa chọn những lúc có thời gian để có thể tiếp cận và tư vấn (như ngoài giờ làm việc, thứ bảy, chủ nhật), khi người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT làm ăn thuận lợi, vừa thu hoạch mùa vụ …
4.2. Đối với việc tiếp cận người chưa tham gia BHXH tự nguyện thông qua Hội nghị: Cơ quan BHXH, Đại lý và cơ quan, tổ chức liên quan lập kế hoạch tổ chức hội nghị, số lượng, thời gian, địa điểm tổ chức hội nghị; số lượng khách mời tham dự hội nghị; số lượng người dự kiến tham gia.
Lưu ý
(1) Đối với người lao động tạm dừng tham gia BHXH bắt buộc, người đang hưởng trợ cấp BHTN cần tuyên truyền trực tiếp về chính sách BHXH đến người lao động tại các điểm đăng ký hưởng trợ cấp BHTN (Trung tâm giới thiệu việc làm của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội).
(2) Không nên tổ chức tuyên truyền vào thời điểm mùa nông vụ.
(3) Phải nắm bắt tình hình thực tế của từng địa phương để bố trí thời gian tổ chức hội nghị phù hợp, mang lại hiệu quả cao, tránh rập khuôn máy móc. Ví dụ: Nếu trên địa bàn xã đó có chợ lớn họp vào buổi sáng, thì khi tổ chức hội nghị sẽ triển khai vào buổi chiều để người dân có thời gian tham gia. Hoặc hội nghị làm tại xóm thì nên theo thói quen của xóm họp dân vào buổi chiều hay buổi tối để tổ chức.
(4) Ngoài ra, phối kết hợp với Hội Nông dân, Hội liên hiệp phụ nữ, Đoàn thanh niên…, lãnh đạo chính quyền và tổ chức hội của các xã, thị trấn trực tiếp tuyên truyền, đối thoại với mọi người dân không chỉ tại trụ sở UBND xã mà tại nhà nhà văn hóa thôn, xóm, hoặc liên thôn, xóm (kể cả thời gian buổi tối) để người dân tham gia.
5. Chuẩn bị phương tiện làm việc, trang phục
5.1. Về trang phục:
Trang phục của người đi tuyên truyền, đảm bảo trang trọng, gọn gàng, phù hợp với thời tiết:
- Đối với viên chức, lao động hợp đồng cơ quan BHXH: đồng phục của ngành, hoặc trang phục công sở, đeo bảng tên;
- Đối với nhân viên đại lý thu: trang phục gọn gàng, phù hợp, đeo thẻ nhân viên đại lý;
- Đối với nhân viên đại lý thu thuộc các tổ chức: đồng phục của tổ chức, hoặc trang phục công sở, đeo bảng tên.
5.2. Về phương tiện làm việc
Giấy trắng, bút viết; chứng chỉ đại lý hoặc thẻ nhân viên BHXH; Bao thư cất tiền đóng BHXH của người tham gia; máy tính (nếu có); Catalog giới thiệu về BHXH tự nguyện, Tờ khai đăng ký tham gia BHXH (Mẫu TK1-TS), Biên lai thu tiền, tờ rơi, bảng tính mức đóng, mức hưởng.
Đối với hội nghị tuyên truyền cần chuẩn bị thêm: băng rôn, standee, laptop, màn hình LCD, máy chiếu, máy quay, chụp ảnh, dây truyền tín hiệu, ổ cắm, mic, phông màn, biểu ngữ, logo, slide, video trình chiếu, bài giới thiệu, phát biểu của đại diện cơ quan BHXH, Bưu điện, ủy ban nhân dân xã....
QUY TRÌNH TƯ VẤN, KHAI THÁC, PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN, BHYT
(BHXH Việt Nam xây dựng quy trình chung này mang tính tham khảo, không mang tính bắt buộc cán bộ BHXH, nhân viên đại lý phải thực hiện tuần tự theo các bước trình bày dưới đây). Đối với những trường hợp đối tượng đã có nhu cầu tham gia BHXH từ trước thì có thể thực hiện từ bước 1 (tiếp cận đối tượng) rồi thực hiện luôn đến bước 5 (hướng dẫn thủ tục). Tùy từng trường hợp và dựa vào quan sát của tư vấn viên để linh hoạt sử dụng các bước của quy trình cho hợp lý để đạt mục tiêu vận động được đối tượng đồng ý tham gia BHXH tự nguyện, BHYT).
I. Quy trình tư vấn trực tiếp cho cá nhân
Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý thực hiện các nội dung sau:
1. Bước 1: Công tác tiếp cận đối tượng:
Đây là bước khởi đầu quan trọng, có thể tiếp cận đối tượng qua thư, điện thoại, hoặc trực tiếp …với một mục đích: để đối tượng tiềm năng đồng ý cho một buổi gặp tiếp theo, nơi có thể tìm hiểu sâu hơn về nhu cầu, khả năng…của đối tượng, để thuyết minh, giải thích rõ ràng hơn về chính sách BHXH, BHYT.
* Để đạt được mục tiêu, cần lưu ý:
- Khơi dậy sự quan tâm của đối tượng đối với chính sách BHXH, BHYT.
- Làm rõ đây là chính sách của Nhà nước, không cần thiết phải có một có cam kết nào/không làm cho đối tượng tiềm năng căng thẳng/lo lắng…
- Nhờ sự giới thiệu/giúp đỡ/ảnh hưởng của một người/cá nhân/ai đó (nếu có thể) để tạo niềm tin, thiện cảm ban đầu...
Đối tượng tiềm năng đồng ý cho một buổi gặp tiếp theo.
2. Bước 2: Gặp gỡ trực tiếp - trao đổi, tư vấn, phân tích về nhu cầu - trở ngại
Sau khi đối tượng tiềm năng đồng ý hẹn gặp ở bước trên, cán bộ BHXH, nhân viên đại lý có thể căn cứ tình hình thực tế để gặp gỡ, tiếp xúc một hoặc một nhóm đối tượng tiềm năng.
Về cơ bản trao đổi với đối tượng đơn lẻ hay theo nhóm, đều tập trung những nội dung cơ bản như sau:
* Chào hỏi tạo thiện cảm
Bắt tay người tham gia không quá chặt nhưng không quá lỏng, đầu ngẩng cao và không nhìn chằm chằm vào mặt đối tượng. Hơi gật đầu và mỉm cười
Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý đầu tiên nên đặt những câu hỏi hỏi thăm về sức khỏe của đối tượng và về hoàn cảnh gia đình để tạo sự thân thiết, gần gũi tạo thiện cảm.
* Khơi gợi nhu cầu, ước mơ trong tương lai
Đầu tiên nên đặt những câu hỏi hỏi thăm về sức khỏe của đối tượng và về hoàn cảnh gia đình để tạo sự thân thiết, gần gũi tạo thiện cảm. Ví dụ như sau:
Anh/ chị đang kinh doanh hay làm công việc về lĩnh vực gì?
Anh/ chị có mấy cháu?
- Anh/ chị đã nghĩ tới cuộc sống của mình sau khi các cháu đã yên bề gia thất?...
- Đã bao giờ anh/ chị nghĩ tới mình cũng có lương hưu hàng tháng đều đặn và các chế độ khác như vợ chồng nhà anh A/chị B, hàng xóm nhà mình chưa ạ?
- Anh/chị đã nghĩ tới lúc về già được thảnh thơi, an vui không phải phiền bận gì đến con cháu?
Tính toán thành tiền đối với những nhu cầu của đối tượng.
* Hỏi về kế hoạch riêng
Trong thời gian tới, anh/ chị có ý định làm công việc gì?
* Nêu những rào cản khi thực hiện kế hoạch đó
Nên sử dụng những câu hỏi như sau:
Em thấy anh/chị tính toán như vậy là quá hay, chỉ có điều...
Ví dụ: người có kế hoạch sản xuất: Chi phí đầu vào có tăng giá?
Người có kế hoạch kinh doanh: Liệu việc bán hàng có được như kỳ vọng?
Tùy kế hoạch về công việc của đối tượng để cán bộ BHXH, nhân viên đại lý đưa ra câu hỏi cho phù hợp.
* Nêu những hậu quả nếu không tham gia BHXH, BHYT
Rồi sức khỏe của mình, liệu ông trời có cho làm mãi hay không, ốm đau, bệnh tật thì chẳng ai tránh khỏi, chi phí khám chữa bệnh ngày càng tăng cao...
Lúc về già, anh/ chị có muốn bị phụ thuộc vào con cháu?
Con cái có phận của chúng nó, mấy ai lo thay được cho bản thân mình?
* Để tư vấn thành công, cán bộ BHXH, nhân viên đại lý cần lưu ý các vấn đề cần giải quyết:
(1) Vấn đề tài chính:
Tiết kiệm là đức tính truyền thống của mỗi người dân Việt Nam. Tham gia BHXH tự nguyện, BHYT là tiết kiệm cho tương lai, dù nghèo hay giàu ai cũng phải có một khoản tiết kiệm. Do vậy, cán bộ BHXH, nhân viên đại lý phải chỉ ra cho người dân thấy, mỗi tháng chỉ cần bớt ra một phần nhỏ thu nhập của bản thân để đảm bảo cho cuộc sống sau này khi về già, đã là tiết kiệm cho tuổi già thì không thể bị rủi ro, do đó lựa chọn tiết kiệm vào Nhà nước bằng việc đóng BHXH tự nguyện là hình thức an toàn, bền vững.
Vấn đề người dân băn khoăn là lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện trong thời gian dài so với gửi tiền tiết kiệm, lợi ích của BHYT do đó chúng ta cần tập trung phân tích ưu điểm, lợi ích vượt trội khi tham gia BHXH tự nguyện so với gửi tiết kiệm, lợi ích của BHYT. Cần phân tích thêm ngoài ra, người lao động trong suốt thời gian hưởng lương hưu được khám, chữa bệnh do quỹ BHYT chi trả với số tiền không thể thống kê được.
Nêu ví dụ: So sánh giữa tham gia BHXH tự nguyện và gửi ngân hàng (Tham chiếu phụ lục 3 )
(2) Vấn đề lợi ích: (tham khảo phụ lục 1).
=> Về BHXH tự nguyện
Khi bị đối diện với câu hỏi: “Sau này lương tôi sẽ được bao nhiêu?”. Thì cán bộ BHXH, nhân viên đại lý nên hướng đối tượng vào các lợi ích khi tham gia BHXH như:
Khi tham gia BHXH tự nguyện thì người tham gia còn được sự hỗ trợ của nhà nước, người tham gia BHXH chỉ cần đóng phần trách nhiệm đóng của mình
Mức hỗ trợ: Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể:
- Bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo;
- Bằng 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo;
- Bằng 10% đối với các đối tượng khác.
* Người tham gia BHXH tự nguyện khi nghỉ hưu được cấp thẻ BHYT do quỹ BHXH đóng
Nếu khám chữa bệnh đúng tuyến thì mức hưởng bảo hiểm y tế là 95% chi phí khám chữa bệnh.
So với mua thẻ BHYT hộ gia đình thì mức hưởng BHYT chỉ là 80% chi phí khám chữa bệnh nếu khám chữa bệnh đúng tuyến.
* Hàng năm người hưởng lương hưu được điều chỉnh mức hưởng lương hưu theo chỉ số giá tiêu dùng. Lương hưu được tính trên các căn cứ đóng, mức trượt giá theo các năm, thời gian tham gia để người tham gia được đảm bảo có đóng có hưởng. Với mong muốn an sinh xã hội, đảm bảo cuộc sống ổn định về mặt tài chính cho người già, Nhà nước luôn cân nhắc, điều chỉnh các chính sách để mang lại những lợi ích tốt nhất cho người dân, đảm bảo công bằng xã hội.
Sau đó có thể tham khảo bảng tính lương hưu (đính kèm) dựa trên mức đóng và đưa ra câu trả lời, ….mà đây chỉ là lương khởi điểm, sau này nhà nước điều chỉnh thì lương của bác (anh/chị) còn cao hơn…
* Người đang hưởng lương hưu, hoặc người đang tham gia BHXH tự nguyện từ đủ 5 năm trở lên, khi qua đời thì thân nhân được hưởng tiền mai táng phí và tiền tuất một lần.
=> Về BHYT: (tham khảo phụ lục 2)
Khi bị đối diện với câu hỏi: Tôi sẽ được hưởng quyền lợi gì về BHYT
(i) BHYT để chăm sóc sức khoẻ, không vì mục đích lợi nhuận và do Nhà nước tổ chức.
(ii) Được quỹ BHYT thanh toán chi phí khám, chữa bệnh khi ốm đau, tai nạn. Đối với người tham gia BHYT từ 05 năm liên tục trở lên, được hưởng quyền lợi BHYT cao hơn khi đi khám, chữa bệnh.
(iii) Người tham gia BHYT theo hộ gia đình, nếu tham gia BHYT toàn bộ gia đình, được giảm trừ mức đóng đáng kể: người thứ 2, thứ 3, thứ 4 đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% và từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40% so với người thứ nhất.
(iv) Mọi công dân Việt Nam đều có quyền, trách nhiệm tham gia BHYT tùy từng nhóm đối tượng; không phân biệt người đang ốm đau, bệnh tật, hoặc người khỏe.
Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý cần cập nhật (do BHXH Việt Nam cung cấp thông tin về những người được thanh toán chi phí khám chữa bệnh với số tiền rất lớn, đồng thời rà soát các trường hợp đã thanh toán chi phí khám chưa bệnh số tiền lớn trên địa bàn để thông tin đến người dân được biết và tự giác tham gia).
Có thể thấy rằng, tham gia BHYT là phao cứu sinh, để ổn định cuộc sống của bản thân và gia đình. Nhiều trường hợp không tham gia BHYT khi không may bị ốm đau, bệnh tật nặng có những gia đình không đủ tiền để chi trả chi phí khám, chữa bệnh; có những gia đình có kinh tế giàu có, khá, nhưng khi có người ốm đau, bệnh tật thì sau đó rất khó khăn nếu không được thanh toán chi phí khám chữa bệnh theo chế độ BHYT.
(3) Dư luận xã hội:
Tâm lý chung của người Việt Nam là coi trọng suy nghĩ, đánh giá của dư luận. Do đó, lựa chọn được hưởng lương hưu, được tiêu tiền của bản thân, được hưởng lợi ích từ chính sách BHYT khi ốm đau thay vì tiêu tiền của con cái, được công nhận sự cống hiến cho cộng đồng và xã hội, được đối xử công bằng khi đi lĩnh lương hưu, hàng xóm, bạn bè được lĩnh lương hưu thì mình cũng phải được lĩnh lương hưu… những lợi ích mà việc lĩnh tiền tiết kiệm không mang lại được; Hơn hết là để xóa đi suy nghĩ, định kiến là chỉ có công chức, viên chức, người làm trong doanh nghiệp mới có cơ hội để được hưởng lương hưu.
(4) Kỳ vọng gia đình:
Bản chất của người Việt Nam là giàu tình yêu thương, sống có trách nhiệm với gia đình, hiếu thảo với cha mẹ… luôn mong muốn những điều tốt đẹp sẽ đến với người thân của mình. Cho nên, khi con cái đến tuổi trưởng thành, có công việc ổn định thì họ luôn sẵn sàng việc bớt một chút thu nhập để tham gia BHXH tự nguyện, hằng năm mua thẻ BHYT cho bố, mẹ, vợ hay chồng (người thân).
Bên cạnh đó có những gia đình bố mẹ đã tham gia BHXH, BHYT hoặc đang được hưởng chế độ hưu trí họ có con cái đang làm kinh doanh, đang đi lao động tại nước ngoài, đang làm công việc thời vụ, con cái của họ có điều kiện kinh tế nhưng vì điều kiện thời gian chưa tiếp cận được chính sách BHXH tự nguyện, BHYT thì Bố mẹ của họ sẵn sàng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT cho con cái của mình, mong muốn con mình sau này cũng có tương lai vững vàng, ổn định, được hưởng lương hưu như mình, khi không may ốm đau bệnh tật thì chiếc thẻ BHYT chính là phao cứu cánh cuối cùng đối với họ giúp họ vượt qua được bệnh tật với chi phí thấp nhất.
(5) Kỳ vọng sức khỏe, thu nhập:
Mong muốn của con người là sống lâu, sống khỏe mạnh, hạnh phúc; Tuy nhiên con người không thể tránh được quy luật Sinh - Lão - Bệnh - Tử.
Do đó, khi tiếp cận tuyên truyền, vận động đối tượng thì cán bộ BHXH, nhân viên đại lý phải phân tích được nguy cơ khi người dân hết tuổi lao động bước sang tuổi già, lúc đó thu nhập không có, sức khỏe dần giảm sút từ đó vận động họ tham gia BHXH, BHYT để được hưởng lương hưu sau này, san sẻ rủi ro với người kém may mắn và bảo vệ họ nếu điều không may xảy ra. Tấm thẻ BHYT là lợi ích không thể đo đếm được bằng tiền của những người đang hưởng lương hưu.
(6) Đánh giá khách quan:
Trong quá trình tuyên truyền, tư vấn BHXH tự nguyện, BHYT cán bộ BHXH, nhân viên đại lý cần tập trung phân tích cho đối tượng hiểu lợi ích lâu dài và vững bền mà Nhà nước mong muốn mang lại cho họ qua chính sách BHXH tự nguyện, chính sách BHYT.
3. Bước 3: Đề xuất/tư vấn giải pháp cho đối tượng:
Sau các bước trên, cán bộ BHXH, nhân viên đại lý cơ bản đã có thể đánh giá được đối tượng tiềm năng để đề xuất một giải pháp phù hợp cho đối tượng.
Anh/chị đã bao giờ nghĩ đến việc tham gia BHXH, BHYT để sau này được hưởng lương hưu và các chế độ khác như cán bộ nhà nước chưa?
Nhìn vào hồ sơ của anh/chị em thấy anh chị đã đóng được....năm (nếu có). Anh chị chỉ cần đóng thêm...năm và đợi đến khi anh/ chỉ đủ...tuổi thì sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng.
BHXH là một chính sách được Đảng và Nhà nước ta hết sức quan tâm vì quyền lợi của người lao động, quỹ BHXH được nhà nước bảo hộ. Mà Anh/ chị tham gia BHXH tự nguyện được nhà nước hỗ trợ đấy. Mỗi tháng anh chị chỉ cần bỏ ra 138.000 đồng, tức là mỗi ngày anh/chị bỏ ra khoảng 5.000 đồng là về già anh/chị đã được hưởng lương hưu như anh/chị B hàng xóm nhà anh chị và không bị phụ thuộc vào con cháu; còn hàng tháng anh/ chị bỏ ra 67.050 đồng, tức là mỗi ngày anh/chị bỏ ra khoảng 2.000 đồng là có một tấm thẻ BHYT với nhiều quyền lợi được hưởng như: được khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế ký HĐ BHYT trên toàn quốc với mức hỗ trợ từ quỹ BHYT là 80% chi phí khám chữa bệnh đúng tuyến, đặc biệt khi anh/ chị tham gia BHYT 5 năm liên tục sẽ được được chi trả 100% chi phí nếu có số tiền cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở và khám, chữa bệnh đúng tuyến.
Tham gia BHXH thì tiền của anh/chị không mất đi đâu được, mà ngược lại nó đảm bảo cho anh/chị một khoản tiền khi anh chị về già, hết tuổi lao động.
Tham gia BHYT là "đóng góp, chia sẻ khi lành, đề dành khi ốm"; bỏ ra vài trăm nghìn đồng mua thẻ BHYT, anh/chị sẽ yên tâm bởi nếu chẳng may bị tai nạn, ốm đau, bệnh tật đã có quỹ BHYT giúp chi trả viện phí; việc tham gia BHYT còn mang ý nghĩa nhân văn, sẻ chia sâu sắc, bởi nhiều người khỏe đóng góp để giúp cho người không may gặp rủi ro, tai nạn, ốm đau bệnh tật, đặc biệt là những người bệnh nghèo, bệnh trọng, số tiền chi phí khám chữa bệnh lớn.
Sau đó, cán bộ BHXH, nhân viên đại lý tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện, BHYT.
=> Đối với BHXH tự nguyện
(i) Thu nhập lựa chọn làm căn cứ đóng thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn (hiện nay là 700.000 đồng/tháng); cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở (hiện nay là 29.800.000 đồng/tháng).
(ii) Phương thức đóng:
- Hàng tháng, 03 tháng, 06 tháng, 12 tháng một lần;
- Một lần cho nhiều năm về sau, tối đa 05 năm (60 tháng);
- Một lần cho thời gian còn thiếu đối với người đã đủ điều kiện về tuổi đời để được hưởng lương hưu, nhưng thời gian đóng còn thiếu tối đa 10 năm (120 tháng).
(iii) Ngoài ra, khi tham gia BHXH tự nguyện thì người tham gia còn được sự hỗ trợ của nhà nước, người tham gia BHXH chỉ cần đóng phần trách nhiệm đóng của mình.
(iv) Anh/Chị có thể đóng bằng nhiều cách: như đóng trực tiếp cho đại lý, nhân viên đại lý, cơ quan BHXH hoặc chuyển tiền qua các phương thức thanh toán điện tử…
=>Đối với BHYT hộ gia đình
(i) Mức đóng BHYT hộ gia đình là 4.5% mức lương cơ sở/tháng (thời điểm hiện tại là 1.490.000 đồng), tương đương: 67.050 đồng/tháng đối với người đầu tiên trong hộ gia đình tham gia BHYT, nếu tất cả các thành viên trong gia đình cùng tham gia BHYT trong năm tài chính thì người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
(ii) Phương thức đóng: Định kỳ 03 tháng, 06 tháng, 12 tháng người đại diện hộ gia đình hoặc thành viên hộ gia đình tham gia BHYT nộp tiền đóng BHYT cho cơ quan BHXH.
(iii) Anh/Chị có thể đóng bằng nhiều cách: như đóng trực tiếp cho đại lý, nhân viên đại lý, cơ quan BHXH hoặc chuyển tiền qua các phương thức thanh toán điện tử…
4. Bước 4: Trình bày/thuyết minh về giải pháp/chính sách BHXH tự nguyện, BHYT
(i) Tự tin, tạo thiện cảm: khi giới thiệu chính sách BHXH, BHYT, cán bộ BHXH, nhân viên đại lý cần tạo được ấn tượng, gây sự chú ý của đối tượng, tạo cho họ niềm mong muốn, khát khao được tham gia BHXH, BHYT; chú ý lắng nghe đối tượng, đây là cơ hội để hiểu rõ những thắc mắc, băn khoăn của đối tượng chế độ chính sách, từ đó giúp đối tượng vượt qua sự do dự và quyết định tham gia.
Trong quá trình vận động cần xây dựng hình ảnh của ngành BHXH không vì mục đích lợi nhuận (mang tính chất phi lợi nhuận), tiền của đối tượng đóng vào quỹ BHXH, BHYT sẽ được Nhà nước đảm bảo (không mang tiền đóng BHXH đi kinh doanh như các Công ty bảo hiểm thương mại) ngoài ra người tham gia BHXH tự nguyện còn được nhà nước hỗ trợ.
(ii) Đối với người lao động nhận khoán đất, khoán rừng, các tiểu thương, công nhân, thợ thủ công, hộ gia đình làm nghề truyền thống thuộc các làng nghề: đây là nhóm có thu nhập ổn định nhưng ít có thời gian, cơ hội tiếp xúc với chính sách BHXH, cần nhấn mạnh tuyên truyền về lợi ích lâu dài của chế độ BHXH để người dân thấu hiểu, mặt khác khi tuyên truyền đối với nhóm này cần tạo hiệu ứng đám đông, có thể tuyên truyền theo những nhóm nhỏ 3-5 người.
(iii) Khi tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT, cần sử dụng đủ các kỹ năng: Ngồi - cầm - chỉ - nói để việc trình bày thêm hiệu quả tác động tích cực tới quyết định của đối tượng
- Đặt tài liệu ở vị trí thuận tiện trình bày
- Nhìn vào các thông tin, chỉ và trình bày cho đối tượng
- Ngồi bên trái, vuông góc với đối tượng
- Luôn mỉm cười
- Giao tiếp bằng mắt
- Giọng nói, ngữ điệu: Khi nói về rủi ro nên nói chậm, giọng điệu trầm, buồn để tạo điểm nhấn mạnh; Khi tư vấn về lợi ích của người tham gia, điều kiện tham gia...giọng điệu vui vẻ, tích cực, không nên nói đều đều vì sẽ không nêu bật được ý cần diễn đạt và gây nhàm chán cho đối tượng
- Không dùng tay để chỉ vào hình ảnh trong catalog, mà dùng đuôi bút để chỉ vào hình ảnh và thông tin, không nhìn quá nhiều vào tài liệu, nhìn mặt đối tượng.
* Trường hợp đối tượng đồng ý tham gia thì chuyển sang quy trình tại Bước 5.
* Trường hợp đối tượng còn băn khoăn, cân nhắc thì cách thức xử lý, thuyết phục đối tượng như sau:
Những câu từ chối đối tượng thường sử dụng:
Tôi không cần; không có tiền; thủ tục rườm rà quá; tôi cần bàn bạc thêm với gia đình; ngày xưa không tham gia BHXH, BHYT có sao đâu; bây giờ chưa phải lúc tham gia; tôi rất bận, tôi không hứng thú, rằng tôi đã có tất cả các loại bảo hiểm tôi cần, tôi đã có liên hệ với một sản phẩm bảo hiểm khác, không có tiền…v.v. Thậm chí có người lắng nghe tất cả những gì bạn nói, không phản đối, nhưng quyết định mua bảo hiểm khác (nhân thọ).
Trong tất cả các trường hợp nếu trên, điều đó có nghĩa là, đối tượng tiềm năng không nhận đủ thông tin có thể giúp anh ta đưa ra quyết định mua BHXH tự nguyện, BHYT.
Một trong những kỹ thuật quan trọng có thể sử dụng để xử lý các phản đối được gọi là LAPAC (Lắng nghe, Công nhận, Thăm dò, Trả lời và Xác nhận). Phương pháp này có thể được sử dụng để đối phó với sự phản đối ở bất kỳ giai đoạn nào của quy trình. Nó tôn trọng quan điểm của đối tượng tiềm năng, cho thấy chúng ta đang lắng nghe và thuyết phục chứ không phải là tấn công đối tượng tiềm năng.
Kỹ năng xử lý
(1) Lắng nghe và đồng cảm
Hãy để đối tượng nói thật nhiều về những lý do từ chối, cán bộ BHXH, nhân viên đại lý hãy gật đầu và nói những lời vâng nhỏ. Chủ động chú ý lắng nghe tất cả các phát ngôn và cử chỉ của đối tượng. Điều này đặc biệt trở nên quan trọng để biết mối quan tâm ẩn sau những lời nói, cử chỉ là gì. Thình thoảng cần thăm dò nhẹ nhàng đối với đối tượng bằng những câu hỏi để làm rõ hơn vấn đề.
Ví dụ, câu nói “không có tiền” nghĩa là gì?
- Có phải bây giờ không có tiền hay là,
- Giá của nó quá cao, hay là
- Đối tượng tiềm năng không cảm thấy rằng số tiền đó đáng để chi tiêu?
Điều rất quan trọng là phải khẳng định một cách mạnh mẽ để cả đối tượng tiềm năng và cán bộ tư vấn đều ở trên cùng một phía. Việc công nhận cũng được liên kết với một hành động rất quan trọng khác, đó là đồng cảm với đối tượng tiềm năng. Đồng cảm không có nghĩa là người ta nhất thiết phải đồng ý với vị trí của bên kia. Nhưng nó chắc chắn có nghĩa là một người tôn trọng và cố gắng nhìn nó từ quan điểm của người khác.
Sau đó hãy tư vấn sử dụng những mẫu câu như sau:
Thưa anh/ chị, em hiểu tại sao anh/chị nghĩ như vậy. Và đây cũng chính là băn khoăn của nhiều người trước khi quyết định tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
(2) Thăm dò
Nhằm tìm kiếm thêm thông tin về những quan tâm của đối tượng tiềm năng. Nhớ rằng nếu đối tượng tiềm năng có vấn đề trong việc tham gia, thì vấn đề hoặc tập hợp vấn đề đó phải được sắp xếp bởi chính đối tượng, bằng cách thay đổi suy nghĩ, tư duy hoặc hành động của đối tượng.
Thăm dò có thể làm hai việc. Nếu được thực hiện theo cách tư vấn có định hướng và thân thiện, các câu hỏi nhẹ nhàng có thể hướng dẫn đối tượng tiềm năng tìm kiếm câu trả lời cho mối quan tâm của họ. Thăm dò cũng có thể giúp gợi ra thêm chi tiết về tình huống, vấn đề gây ra sự phản đối. Thông tin như vậy có thể quan trọng và không thể bỏ qua khi trao đổi nhằm vượt qua các trở ngại/phản đối.
(3) Làm rõ và cô lập vấn đề
Thưa anh/chị có phải anh chị đang lo lắng số tiền lương hưu sau này sẽ chẳng đáng là bao đúng không ạ?/ có phải anh chị băn khoăn khi đi khám chữa bệnh số tiền thanh toán sẽ chả được bao nhiêu đúng không ạ? Có phải bây giờ anh/chị nghĩ mình đang khỏe thì không cần mua BHYT đúng không ạ? Ngoài lý do này ra, còn lý do nào khác khiến anh/chị băn khoăn nữa không ạ?
(4) Trả lời/giải tỏa
Nhiệm vụ là cung cấp câu trả lời cẩn thận phù hợp với tình huống và có sức thuyết phục đối với đối tượng tiềm năng. Câu trả lời phải được hướng vào và giải quyết các mối quan tâm được nêu ra. Nó không được lảng tránh hoặc làm chệch hướng những lo ngại.
Ví dụ trả lời một số vấn đề người dân băn khoăn khi tham gia BHXH tự nguyện, BHYT:
- Thưa anh/chị, nếu nhìn vấn đề này ở khía cạnh khác chúng ta thấy rằng: Tuổi già thì ai cũng phải đến, nên anh/chị cần phải có một khoản tích lũy để đảm bảo cho cuộc sống sau này.
- Gửi tiết kiệm thì cũng cần tích lũy một khoản thì mới đem gửi được nhưng nếu có việc phát sinh thì lại đem chi tiêu hết rồi mãi vẫn không tiết kiệm được. Còn tham gia BHXH tự nguyện anh/ chị chỉ cần bỏ ra 5.000 đồng/ ngày thôi và theo chính sách hiện tại sau 20 năm sẽ được hưởng lương hưu khi anh/ chị hết tuổi lao động; mà e nghe nói chính sách mới của Đảng và Nhà nước là sau này còn rút ngắn xuống 15 năm, 10 năm tham gia BHXH là đã được hưởng lương hưu rồi đó chị.
- Ngoài ra, khi anh chị tham gia BHXH tự nguyện, anh chị còn được hưởng các chế độ khác nữa....(đã liệt kê ở trên).
- Mà anh/ chị có đồng ý với em rằng mình vẫn phải dành dụm tiền để lo cho cuộc sống của mình lúc về già để không phải phiền bận đến con cái phải không ạ?
Ví dụ
- Trường hợp đối tượng nói rằng họ cũng muốn có thẻ BHYT nhưng không có tiền để mua. Khi gặp trường này cán bộ BHXH, nhân viên Đại lý sẽ thuyết phục đối tượng bằng cách cung cấp cho đối tượng về mức đóng BHYT hộ gia đình ở thời điểm hiện tại (ứng mức lương cơ sở là 1.490.000 đ) thì 1 năm đóng BHYT là: 67.050đ/tháng, tính ra chỉ 2.235 đ/ ngày, một mức rất nhỏ mà người dân có thể tiết kiệm để mua được, bên cạnh đó khi tham gia cả hộ còn được giảm trừ mức đóng là người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
- Trường hợp đối tượng có điều kiện về kinh tế nhưng không muốn mua do nghĩ khỏe mạnh thế này thì mua làm gì, hoặc thanh toán BHYT thì đáng được bao nhiêu: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý thuyết phục đối tượng bằng câu chuyện thực tế nhiều trường hợp quỹ BHYT chi trả viện phí cho bệnh nhân hàng tỷ đồng và nếu không có sự hỗ trợ này của nhà nước thì gia đình bệnh nhân có nguy cơ rơi vào kiệt quệ.
(5) Xác nhận
Cuối cùng là xác nhận xem đối tượng tiềm năng có hài lòng với câu trả lời hay không và còn có điều gì khác cần phải biết không. Nếu ngôn ngữ cơ thể và các tín hiệu khác khiến bạn cảm thấy rằng đối tượng tiềm năng không hoàn toàn bị thuyết phục, bạn có thể cần đưa ra các lựa chọn thay thế để họ xem xét. Các xác nhận này là rất quan trọng, vì một khi đối tượng tiềm năng nói rằng họ hài lòng, thì dường như đó là lúc có thể chuyển sang kết thúc bán hàng.
(6) Gợi ý để đối tượng đồng ý tham gia
*Phương pháp 1: Đặt các câu hỏi thông thường
- Em thấy phương thức tham gia (ví dụ 03 tháng-tùy thuộc vào hoàn cảnh kinh tế của đối tượng mà mình cảm nhận được qua thời gian tiếp xúc, giao tiếp) là phù hợp với anh/ chị đó ạ!
- Anh/chị kê khai vào tờ khai này để em làm thủ tục tham gia BHXH tự nguyện, BHYT cho anh/chị nhé.
- BHXH tự nguyện, BHYT mang đến niềm vui, sự an tâm, thanh thản cho bản thân mình khi về già đó chị.
- Chính sách BHXH tự nguyện, BHYT của Đảng và Nhà nước vì quyền lợi người dân nên ưu việt lắm đó anh/chị, anh chị có thể lựa chọn phương thức đóng hàng tháng, 3 tháng, 6 tháng, 12 tháng, đối với BHXH tự nguyện có thể đóng một lần cho 5 năm về sau...; 1 lần cho số năm còn thiếu .....Anh/chị thấy phương thức đóng nào phù hợp với mình ạ?
**Phương pháp 2. Sử dụng phương pháp những lời vâng nhỏ:
Đây là cách kết thúc với các câu hỏi đóng, dẫn đối tượng trả lời với hàng loạt các câu “đồng ý”; “vâng”; “chắc rồi”. Một số câu thường sử dụng như sau:
- Vừa rồi, anh/chị nói, ưu tiên hàng đầu của gia đình là được an tâm, thảnh thơi khi về già phải không ạ “Ừ”.
- Anh/ chị không muốn phiền bận đến con/cháu về sau này phải không ạ?
- Với khoản thu nhập hàng tháng gia đình sẵn sàng dành ra một khoản để tham gia BHXH tự nguyện, BHYT phải không ạ?
Đây là cách kết thúc như đối tượng đã đồng ý tham gia BHXH tự nguyện, BHYT rồi hoặc giả định rằng đối tượng đã đồng ý mua, nhân viên đại lý miệng nói, tay làm. Bây giờ em sẽ hướng dẫn anh/chị kê khai mẫu đăng ký tham gia này nhé và đưa Biên lai thu tiền cho đối tượng.
***Phương pháp 3. Phương pháp chọn một trong hai.
Đây là cách chốt tư vấn đưa ra ít nhất 02 lựa chọn để đối tượng tự quyết. Các câu hỏi thường sử dụng là:
- Anh/ chị chọn phương thức tham gia hàng tháng, 3 tháng hay 6 tháng ạ?
- Anh/ chị sẽ đóng bằng tiền mặt hay chuyển khoản ạ?
****Phương pháp 4. Phương pháp lợi/ bất lợi
Đây là cách chốt bằng cách đồng cảm với đối tượng về điều bất lợi và chuyển sang hóa giải bằng những lợi điểm ghi lại trên giấy
Những băn khoăn khi tham gia BHXH tự nguyện |
Những lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện |
1. Đóng tiền theo phương thức lựa chọn 2. Thời gian đóng dài |
1. Được hưởng lương hưu khi về già đảm bảo thu nhập ổn định, thường xuyên 2. Được cấp thẻ BHYT để khám chữa bệnh theo chế độ BHYT trong thời gian hưởng lương hưu. 3 ................ 4. ............... 5. …………. |
Những băn khoăn khi mua thẻ BHYT |
Những lợi ích khi mua thẻ BHYT |
1. Mua thẻ BHYT quyền lợi sẽ chả đáng là bao |
1. Được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí khi tham gia (với các đối tượng thuộc hộ nghèo; hộ cận nghèo; tham gia theo hộ gia đình; người dân tộc thiểu số; học sinh, sinh viên;…). 2. Được khám, chữa bệnh (KCB) tại các cơ sở y tế có ký hợp đồng KCB BHYT trên toàn quốc: 3…….. 4……... 5……… |
Khi viết ra giấy như thế này, tác động trực quan rất tốt đối với đối tượng vì họ chỉ nhìn thấy những ưu điểm.
Lưu ý:
Cần quan sát để bắt tín hiệu khi đối tượng muốn dừng hay tiếp tục nghe tư vấn và quyết định tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
(i) Các tín hiệu tích cực thể hiện bằng lời nói:
Sau này lương hưu của tôi được hưởng là bao nhiêu?
Tôi nộp như thế nào?
Khi nào tôi có sổ BHXH, thẻ BHYT?
Đã có những ai tham gia rồi?
Tôi sẽ đóng tiền cho ai? Ở đâu?
(ii) Tín hiệu tích cực thể hiện qua hành động
- Thả lỏng cơ thể, đặc biệt khi họ mở rộng tay
- Cầm hồ sơ lên và đọc
- Thể hiện sự đồng tình bằng gật đầu
- Bước lùi lại để ngắm tài liệu tuyên truyền
- Thay đổi tư thế ngồi
- Ghi chép và đưa ra các giấy tờ cá nhân
- Nghiêng người về về phía bạn
- Cầm tờ rơi, catalog để đọc
- Thể hiện vẻ hào hứng, quan tâm trong ánh mắt
- Im lặng
Đối với nhân viên đại lý, cán bộ BHXH bí quyết thành công là ở chỗ bạn cần chủ động hỏi - nhưng nên hỏi khi nào? Vì theo thống kê của các chuyên gia chỉ có 46% đối tượng khi có ý muốn tham gia một loại hình bảo hiểm nào đó sẽ bộc lộ ra bên ngoài bằng cử chỉ và lời nói.
(7) Trường hợp đối tượng một mực từ chối thì cách thức xử lý như sau:
Sau khi sử dụng hết các phương pháp trên mà đối tượng vẫn từ chối thì tuyên truyền viên gửi lại tờ rơi, bảng minh họa mức đóng, bảng minh họa quyền lợi, để đối tượng suy nghĩ và thực hiện tư vấn ở lần sau.
Sử dụng câu như: Thưa anh/chị, vì đây là quyết định quan trọng nên việc trao đổi với gia đình cần thiết. Vậy thứ 5 tới lúc 3h chiều e sang nhà anh trai em có chút việc thì ta quyết luôn hay thứ 7 sẽ tiện hơn?
Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý nên sử dụng những câu hỏi trên là câu hỏi đóng để đối tượng vào tình huống buộc lựa chọn. Không hỏi những câu hỏi như: hôm nào em có thể quay lại gặp anh chị?
Sau đó, nhân viên đại lý thu tiếp tục kiên trì gọi điện thoại, hẹn gặp đối tượng để tuyên truyền, vận động trực tiếp.
5. Bước 5: Hướng dẫn thủ tục đối với đối tượng đồng ý tham gia
- Hướng dẫn đối tượng kê khai tờ khai TK1-TS ban hành kèm theo Quyết định số 505/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam (đối với trường hợp chưa có mã số BHXH). Trường hợp đối tượng đã có mã số BHXH thì đề nghị cung cấp mã số hoặc tra trên phần mềm quản lý, Thu tiền đóng của đối tượng, Viết biên lai thu tiền; Viết giấy hẹn và hẹn ngày trả sổ BHXH theo quy định.
- Sau khi đối tượng kê khai, nộp tiền tham gia thì nên tặng đối tượng một món quà nhỏ (đã chuẩn bị trong cặp nêu ở trên). Không quên cảm ơn họ và xin thêm tên, địa chỉ của đối tượng tiềm năng khác từ đối tượng. Một số mẫu câu thường sử dụng để xin thêm đối tượng tiềm năng.
(1) Xin thêm thông tin đối tượng tiềm năng
Em rất vui vì được phục vụ anh/chị. Chúc anh/chị và gia đình luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, bình an. Trước khi chia tay, em muốn nhờ anh/chị hỗ trợ. Em nghĩ là anh/chị có nhiều bạn bè hay người thân có nhu cầu tham gia BHXH tự nguyện, BHYT. Em không muốn chỉ có mỗi tên và số điện thoại của họ, em cần trao đổi với họ như với anh/chị vậy. Đó là lý do vì sao chị A, bạn học của anh đã giới thiệu em với anh/chị. Ý anh/chị thế nào ạ?
(2) Chào tạm biệt và chăm sóc đối tượng
Sử dụng mẫu câu như:
Tuần sau em sẽ mang sổ BHXH, thẻ BHYT cho chị nhé, nếu chị còn vướng mắc gì về chế độ chính sách thì cứ gọi điện cho em ạ.
II. Quy trình tổ chức hội nghị tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện
1. Bước 1: Công tác chuẩn bị trước hội nghị
Cơ quan BHXH/Đại lý/Đơn vị tổ chức phân công chuẩn bị thực hiện các công việc:
(1) Phân công, giao trách nhiệm cụ thể từng người, bộ phận
Một số lưu ý phân công, giao trách nhiệm khi tổ chức một cuộc hội nghị: Để một cuộc hội nghị thành công thì công tác chuẩn bị vô cùng cần thiết và quan trọng; yêu cầu phải lập Bảng thống kê toàn bộ các nhiệm vụ, công việc, nội dung để tổ chức một cuộc Hội nghị và từ đó, phân công, giao trách nhiệm cụ thể cho từng người tổ chức Hội nghị đảm bảo không bị lúng túng, không bị trùng lặp, giao thoa nhiệm vụ giữa các thành viên, bộ phận tổ chức hội nghị.
Số lượng, thành phần tham dự hội nghị, trong đó:
- Lãnh đạo BHXH huyện.
- Khách mời:
+ Lãnh đạo Đảng ủy xã/ hoặc Lãnh đạo UBND xã/ hoặc 01 Trưởng đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội;
+ Bí thư Chi bộ thôn, xóm/ Trưởng thôn, xóm, bản làng, khu phố/ Già làng/ Chức sắc tôn giáo..../ 01 người đang hưởng lương hưu/ hoặc 01 người mới tham gia BHXH tự nguyện.
- Người dân chưa tham gia BHXH tự nguyện.
Phân công xây dựng, thẩm định và thống nhất chương trình hội nghị: Từ việc phân công đón tiếp đại biểu; người chuẩn bị, đọc tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu, phân công, thống nhất khách mời phát biểu, nội dung bài phát biểu; phân công người thuyết trình hội nghị; phân công người tư vấn đối thoại, trả lời, thảo luận với người dân tham dự hội nghị,....
(2) Xác định đối tượng mời
- Cơ quan BHXH hoặc Đại lý thu phối hợp thống nhất về số lượng đối tượng tham gia hội nghị để báo cáo Chủ tịch UBND xã, thị trấn có giấy mời đối với từng người (ưu tiên cho những người chưa tham gia BHXH, BHYT và trong độ tuổi tiềm năng).
- Trong quá trình gửi giấy mời nhân viên đại lý thu hoặc cộng tác viên tuyên truyền trước những thông tin cơ bản về BHXH tự nguyện, BHYT nếu người dân tham gia BHXH luôn thì thực hiện thu tiền và chuyển thông tin về cơ quan BHXH để in sổ trao cho những đối tượng này tại hội nghị tuyên truyền.
- Nếu xã đã có người hưởng lương lưu do có thời gian đóng BHXH tự nguyện, BHYT thì lựa chọn mời 01 hoặc 02 đối tượng đến cùng tham gia hội nghị với phương châm “dân nói cho dân nghe” những quyền lợi mà họ đã được hưởng sau khi tham gia BHXH tự nguyện.
Đối với hội nghị có nhóm, nhân viên đại lý nên chủ động tiếp cận các hội trưởng/nhóm trưởng các hội hội nông dân, hội phụ nữ, nhóm thợ xây, cơ sở chế biến sản xuất nhỏ lẻ hoặc các hộ tiểu thương có nhóm người làm việc,… để giới thiệu dịch vụ.
Đối với nhóm Hội viên, cộng tác viên các hội, đoàn thể cần tuyên truyền về chế độ, chính sách BHXH đến các hội trưởng, hội phó, chức sắc tôn giáo, già làng, trưởng bản trước để họ thông hiểu về chế độ, chính sách, ưu điểm, lợi ích của chế độ, chính sách; sau đó, đề nghị họ cùng phối hợp trong tuyên truyền, vận động, tạo sức lan tỏa đến các hội viên, cộng tác viên, người dân tham gia BHXH tự nguyện
(3) Kiểm tra thông tin đối tượng
- Kiểm tra danh sách (số lượng) đối tượng cần mời
- Kiểm tra thông tin chi tiết người cần mời (họ tên, địa chỉ, số điện thoại, nghề nghiệp...)
- Kiểm tra thông tin của nhân viên đại lý (viên chức cơ quan BHXH).
- Trước 01 ngày diễn ra Hội nghị, nhân viên đại lý gọi điện cho đối tượng để khẳng định lại sự tham dự.
(4) Thời gian và địa điểm tổ chức hội nghị.
- Phát thanh về chương trình trên đài văn hóa thôn, xóm.
- Đăng tin về chương trình hội nghị trên mạng xã hội như zalo, facebook...
(5) Công tác truyền thông
- Treo băng rôn, standee tại nơi tổ chức hội nghị
- Truyền thông trên loa, đài, tờ rơi...trên địa bàn tổ chức hội nghị
- Laptop, màn hình LCD, máy chiếu, máy quay, chụp ảnh, dây truyền tín hiệu, ổ cắm, mic, phong màn, biểu ngữ, logo tại nơi tổ chức hội nghị.
- Ghế cho đại biểu và ghế cho đối tượng.
- Quà tặng: số lượng, hình thức
- Công tác hậu cần khác: Nước uống, hoa quả, bánh kẹo, bút, giấy, sổ ghi chép.
(6) Chuẩn bị về tài liệu:
- Tài liệu tuyên truyền như đã nêu tại điểm 1 Mục I.
- Slide, video trình chiếu tại hội nghị.
- Bài giới thiệu, phát biểu của đại diện cơ quan BHXH, Bưu điện, ủy ban nhân dân xã....
- Biểu mẫu TK1-TS, biên lai thu tiền.
2. Bước 2: Tổ chức hội nghị
Cơ quan BHXH, Đại lý (đơn vị tổ chức hội nghị) phân công cán bộ đón tiếp đại biểu, đối tượng:
(1) Đón tiếp đối tượng.
- Thái độ niềm nở, chào đón đối tượng tới tham dự hội nghị theo giấy mời
- Ghi tên, địa chỉ, số điện thoại, danh sách đối tượng đến tham dự.
- Phát tài liệu tuyên truyền cho từng đối tượng.
- Cảm ơn đối tượng
- Hướng dẫn đối tượng ngồi vào vị trí ghế ngồi đã bố trí.
- Mở màn hình lớn LCD hoặc màn chiếu tuyên truyền về chính sách và sản phẩm BHXH tự nguyện.
(2) Tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT
+ Dẫn chương trình: là cán bộ BHXH hoặc nhân viên đại lý
+ Đặt vấn đề, khai mạc hội nghị: là lãnh đạo địa phương (Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND xã, thị trấn) nhằm củng có và tạo niềm tin cho người dân.
+ Tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, BHYT và giải đáp những băn khoăn, vướng mắc của người dân: Là cán bộ BHXH huyện, đại lý.
+ Kết nối trực tiếp trên loa truyền thanh của xã tới các xóm nội dung buổi tuyên truyền đối thoại tại Hội trường UBND xã hoặc truyền thanh trực tiếp trên loa truyền thanh của xóm nếu tổ chức ở hội trường nhà văn hóa xóm.
Trong quá trình trình bày:
+ Tay, bàn thay: Không đút tay vài túi, không khoanh tay trước ngực, không dùng ngón tay chỉ vào người nghe, kết hợp bấm máy, lời thoại và bút chỉ
+ Ánh mắt, nét mặt: Luôn mỉm cười tươi tắn, thể hiện sự điềm tĩnh, tự tin.
+ Dáng điệu, cử chỉ: Chân thẳng, lưng thẳng, cổ cao, giữ trọng tâm cân, đầu gối thả lỏng, vai thoải mái, không che màn hình và không quay lưng về phía đối tượng.
+ Khoảng cách, di chuyển: Đứng cách đối tượng tầm 1.2 -3.6 m khi trình bày và di chuyển theo hướng hình tam giác hoặc hình thang để tạo sự thu hút, chú ý của đối tượng.
+ Trong khi trình bày thái độ nhiệt tình, âm điệu trầm bổng, ngôn ngữ rõ ràng, nói vừa đủ, không nói ê a, nhát gừng, không dùng từ thừa, tranh cãi, nổi nóng với đối tượng, cần kiểm soát thời gian tránh nói quá dài và quá giờ.
+ Trong khi trình bày cần trình bày rõ ràng, giới hạn phạm vi trình bày
(3) Thảo luận (hỏi đáp, tư vấn):
Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý trực tiếp trả lời các câu hỏi của đối tượng:
- Đối với đối tượng đặt câu hỏi về chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hay còn băn khoăn khi tham gia BHXH tự nguyện, BHYT: lặp lại các phương pháp gợi ý để đối tượng tham gia như trên.
- Kỹ năng xử lý tình huống khi đối tượng hỏi quá nhiều trong quá trình thảo luận:
+ Lắng nghe trọn vẹn câu hỏi: Khi đối tượng hỏi cần nghe chăm chú, mắt nhìn đối tượng, gật đầu nhẹ trước ý kết thúc của câu.
+ Cảm ơn và khen ngợi người hỏi. Sử dụng các câu như: Cảm ơn bạn/anh/chị, tôi/em nghĩ đây là một câu hỏi rất hay....
+ Lặp lại câu hỏi (nếu cần).
+ Mời khán phòng cùng suy nghĩ
+ Gợi ý người hỏi tự trả lời
+ Người thuyết trình khen ngợi, trả lời, tổng hợp, bổ sung...
- Dẫn dắt đối tượng tham gia giao lưu trả lời câu hỏi và tặng quà:
+ Chọn đối tượng để giao lưu:
Sử dụng các câu như: Sau đây, tôi xin phép được mời các bạn/anh/chị tham gia một trò chơi và phần quà sau khi tham gia trò chơi.
+ Chào, đặt câu hỏi: Câu hỏi cần ngắn gọn, dễ hiểu, đợi đối tượng suy nghĩ, chuẩn bị câu hỏi đồng thời động viên, khuyến khách đối tượng trả lời.
Trường hợp đối tượng trả lời đúng, người thuyết trình cần khẳng định câu trả lời là đúng và khen ngợi; trường hợp câu trả lời đúng một phần: Khen ngợi phần trả lời đúng và đặt câu hỏi khéo léo cho phần trả lời chưa đúng; trường hợp câu hỏi chưa đúng: Cần đặt lại câu hỏi theo cách khác, gợi ý hoặc nhắc lại câu hỏi.
(4) Trực tiếp gặp gỡ đối tượng: nhân viên đại lý, cán bộ BHXH trực tiếp đến vị trí từng đối tượng để tư vấn (Lặp lại Quy trình tư vấn trực tiếp đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đã nêu ở Phần trên).
(5) Chốt danh sách đối tượng tham gia: nhân viên đại lý, cán bộ BHXH công bố danh sách đối tượng đã đăng ký tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.
(6) Hướng dẫn lập thủ tục đăng ký tham gia: nhân viên đại lý, cán bộ BHXH hướng dẫn đối tượng kê khai Tờ khai đăng ký tham gia BHXH, BHYT (mẫu TK1-TS ban hành kèm theo Quyết định số 505/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam) đối với đối tượng chưa có mã số BHXH; Trường hợp đối tượng đã có mã số BHXH thì đề nghị cung cấp mã số hoặc tra trên phần mềm quản lý, Thu tiền đóng của đối tượng, Viết biên lai thu tiền; Viết giấy hẹn và hẹn ngày trả sổ BHXH theo quy định.
3. Bước 3: Kết thúc hội nghị:
- Thông báo kết thúc hội nghị, gửi lời cảm ơn đến người đã tham dự hội nghị.
- Thông tin danh sách khách hàng đã đăng ký tham gia.
- Thông tin về số điện thoại của nhân viên đại lý, cán bộ BHXH, địa chỉ liên hệ đến những người tham dự hội nghị còn băn khoăn, chưa quyết định tham gia.
- Đối với những người chưa tham gia: phân công từng viên chức, nhân viên đại lý thu tiếp tục gọi điện thoại, hẹn gặp, duy trì tuyên truyền, vận động trực tiếp đối tượng sau hội nghị; hướng dẫn kê khai, thu tiền đóng BHXH khi họ đăng ký tham gia.
- Họp/hội ý sau hội nghị để đánh giá, kiểm điểm những nhiệm vụ, công việc; rút kinh nghiệm các tồn tại, hạn chế để các hội nghị lần sau được tốt và hoàn thiện, hiệu quả hơn.
Công tác chăm sóc đối tượng là hết sức quan trọng để duy trì người dân tiếp tục tham gia BHXH, BHYT bởi tâm lý ngại, hay quên không tiếp tục đóng tiền tham gia BHXH, BHYT thường xuyên xảy ra. Vì vậy, để phát triển đối tượng BHXH tự nguyện bền vững thì phải có chính sách chăm sóc riêng đối với người dân đã tham gia và kiên trì đeo bám đối với người chưa tham gia. Do đó, trách nhiệm của người vận động là rà soát đối tượng, gọi điện nhắc, hỏi thăm để tạo sự gần gũi, niềm tin đối với đối tượng.
I. Đối với đối tượng chưa tham gia
- Thông qua tin nhắn, mạng xã hội, gọi điện thoại chúc mừng sinh nhật; thông tin về chính sách BHXH, BHYT như mức đóng, phương thức đóng, mức hưởng, quyền lợi khi tham gia BHXH tự nguyện, BHYT thủ tục hồ sơ, địa chỉ, số điện thoại liên hệ…. để gửi đến đối tượng để tạo sự thân thiết.
- Mời đối tượng tham dự các chương trình livestream trực tiếp qua mạng xã hội.
II. Đối với đối tượng đã tham gia
1. Cơ quan BHXH:
- Thông qua hệ thống nhắn tin tự động của ngành để gửi tin nhắn đến đối tượng khi sắp đến kỳ hạn đóng tiền; gửi tin nhắn trong vòng 1 ngày kể từ ngày đối tượng đóng tiền BHXH, BHYT; định kỳ hàng tháng gửi tin nhắn về tình trạng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT của đối tượng; chúc mừng ngày lễ, tết và chúc mừng sinh nhật.
- Tiếp nhận và xử lý, giải đáp những khiếu nại, thắc mắc của đối tượng thông qua số điện thoại đường dây nóng /cổng thông tin điện tử của cơ quan BHXH.
- Xây dựng kênh truyền thông để người tham gia có thể tiếp cận, cập nhật thông tin về quá trình đóng BHXH, thời hạn sử dụng thẻ BHYT, thời hạn đóng tiếp BHXH tự nguyện, gia hạn thẻ BHYT.
- Hàng tháng, in danh sách người tham gia đến hạn phải đóng BHXH tự nguyện, BHYT (Mẫu D08a-TS) gửi các đại lý trên địa bàn để thông báo cho người tham gia.
2. Đại lý thu:
- Nhận danh sách người tham gia đến hạn phải đóng BHXH tự nguyện, BHYT (Mẫu D08a-TS) từ cơ quan BHXH để thông báo đến từng đối tượng.
- Tiếp nhận và xử lý, giải đáp những khiếu nại, thắc mắc của đối tượng thông qua số điện thoại đường dây nóng / mạng xã hội.
- Đo lường mức độ hài lòng của người tham gia về chính sách BHXH, BHYT làm cơ sở để kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung chính sách; cách thức phục vụ của nhân viên đại lý, cán bộ BHXH làm cơ sở đánh giá.
- Phối hợp với cơ quan BHXH để tổ chức hội nghị tuyên truyền theo kế hoạch; các chương trình tuyên truyền theo chiến dịch.
- Hàng tháng, lọc danh sách đối tượng tham gia theo ngày sinh chuyển cho nhân viên đại lý.
3. Nhân viên đại lý:
- Nhận danh sách người tham gia đến hạn phải đóng tiền từ Đại lý thu (Mẫu D08a-TS); chủ động, thường xuyên giữ mối liên hệ, liên lạc, chăm sóc đối tượng, nhất là thời gian trước, trong kỳ hạn đóng tiền tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện, BHYT để duy trì bền vững người tham gia BHXH tự nguyện.
- Nhận danh sách đối tượng đang tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đến ngày sinh nhật từ đại lý thu để gọi điện chúc mừng và tặng quà (nếu có).
- Tiếp nhận, xử lý, tận tình giải đáp các vướng mắc cho người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT; tư vấn chế độ chính sách về BHXH khi người dân có nhu cầu tìm hiểu, hướng dẫn trợ giúp khi người tham gia đủ điều kiện nghỉ hưu hoặc muốn thanh toán các chế độ BHXH, BHYT …
1. Nhân viên đại lý
Định kỳ 10 ngày, báo cáo tình hình thực hiện tuyên truyền vận động trực tiếp cho Đại lý.
2. Đại lý
Định kỳ 15 ngày, trước ngày 17 và trước ngày 02 tháng sau báo cáo kết quả hoạt động:
- Số Hội nghị đối tượng, số người tham dự hội nghị, số người tham gia tại hội nghị, số người tham gia sau hội nghị (trong tháng), số tiền thu.
- Số người tham gia theo hình thức tuyên truyền trực tiếp, số tiền thu.
3. BHXH huyện
Định kỳ 15 ngày, trước ngày 18, ngày 03 tháng sau, báo cáo BHXH tỉnh:
- Số Hội nghị đối tượng, số người tham dự hội nghị, số tiền chi cho hội nghị; số người tham gia tại hội nghị, số tiền đã thu của người tham gia tại hội nghị
- Số người tham gia theo hình thức tuyên truyền trực tiếp, số tiền thu
- Số người đóng tiếp/tổng số phải đóng tiếp (BHXH, BHYT).
4. BHXH tỉnh
Báo cáo tháng: tổng hợp toàn tỉnh
- Số Hội nghị đối tượng, số người tham dự hội nghị, số tiền chi cho hội nghị; số người tham gia tại hội nghị, số tiền đã thu của người tham gia tại hội nghị.
- Số người tham gia theo hình thức tuyên truyền trực tiếp, số tiền thu.
- Số người đóng tiếp/tổng số phải đóng tiếp (BHXH, BHYT).
THÔNG TIN TUYÊN TRUYỀN VỀ CHÍNH SÁCH BHXH TỰ NGUYỆN
Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là một trong những chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước, mang tính nhân văn nhân đạo sâu sắc, là loại hình dịch vụ công, hoạt động phi lợi nhuận, lấy hiệu quả xã hội làm mục đích. Đây là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức.
Địa điểm đăng ký tham gia BHHXH tự nguyện; thông tin cần tư vấn, giải đáp:
1. Cơ quan “Bảo hiểm xã hội huyện…./ tỉnh….”
Địa chỉ: ………………………………………………………………….;
Số điện thoại liên hệ: …………………………………………………..
- Họ và tên Giám đốc: …………………….; số điện thoại:………………
- Họ và tên Phó Giám đốc: …………………….; số điện thoại:…………
- Họ và tên viên chức trực tiếp tư vấn, giải đáp: …………………………
Số điện thoại: …………………………………………
2. Các Đại lý thu gần nơi cư trú:
2.1. Đại lý thu (tên tổ chức đại lý) ………..
Địa chỉ: …………………………………………………………………..
Số điện thoại liên hệ (người đại diện đại lý thu): ………………………..
…….
3. Các nhân viên đại lý thu gần nơi cư trú:
- Họ và tên: ………………….; địa chỉ: ………….; số điện thoại: ……….
- Họ và tên: ………………….; địa chỉ: ………….; số điện thoại: ……….
Theo quy định của Luật BHXH, người tham gia BHXH tự nguyện được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH để người tham gia hưởng chế độ hưu trí, tử tuất và BHYT. Cụ thể như sau:
I. ĐỐI TƯỢNG THAM GIA
Bao gồm:
- Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc (trong đó phần lớn là nông dân và người lao động tự do).
- Điểm mới: Theo quy định tại Điểm h Khoản 1 Điều 27 của Luật Thi hành án dân sự số 41/2019/QH14 “Phạm nhân được tham gia BHXH tự nguyện, hưởng chế độ, chính sách về BHXH theo quy định của pháp luật”. Quy định này có hiệu lực từ ngày 1/1/2020.
II. LỢI ÍCH CỦA VIỆC THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN
III. MỨC ĐÓNG, PHƯƠNG THỨC ĐÓNG
1. Mức đóng
Mức đóng hằng tháng của người tham gia BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn, thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (ví dụ, năm 2020 là 700.000 đồng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng (ví dụ năm 2020 là 29.800.000 đồng).
- Khoảng cách giữa hai mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn là 50.000 đồng/ tháng. (Mức thu nhập lựa chọn = mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn tại thời điểm đóng + m (x) 50.000 đồng/ tháng.), m= Tham số tự nhiên có giá trị từ 0 đến n.
Ví dụ: người tham gia có thể lựa chọn mức thu nhập làm căn cứ đóng thấp nhất là 700.000 đồng/tháng, 750.000 đồng/tháng, 800.000 đồng/tháng… đến cao nhất là 29.800.000 đồng/tháng.
- Khoảng cách giữa hai mức đóng liền nhau là 11.000 đồng/tháng (Mức đóng hàng tháng = 22% x Mức thu nhập lựa chọn )
* BHXH thực hiện theo nguyên tắc đóng-hưởng, mức đóng cao thì mức hưởng cao.
2. Hỗ trợ mức đóng
Từ 01/01/2018, người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (năm 2020 là 700.000đ), cụ thể:
Stt |
Đối tượng |
Tỷ lệ hỗ trợ |
Số tiền được hỗ trợ (đồng/tháng) |
Mức đóng thấp nhất (đồng/tháng) |
1 |
Hộ nghèo |
30% |
46.200 |
107.800 |
2 |
Hộ cận nghèo |
25% |
38.500 |
115.500 |
3 |
Đối tượng khác |
10% |
15.400 |
138.600 |
- Người tham gia được giảm trừ ngay số tiền Nhà nước hỗ trợ khi đóng BHXH tự nguyện. Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm (120 tháng).
- Ngoài ra, tùy theo mỗi địa phương cũng có mức hỗ trợ thêm cho người tham gia BHXH tự nguyện.
3. Phương thức đóng
Người tham gia được lựa chọn một trong các phương thức đóng sau đây: Đóng hằng tháng; Đóng 03 tháng một lần; Đóng 06 tháng một lần; Đóng 12 tháng một lần; Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần; Đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu nhưng còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
3.1. Trường hợp người tham gia BHXH đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định mà thời gian đã đóng BHXH còn thiếu trên 10 năm nếu có nguyện vọng thì tiếp tục đóng BHXH tự nguyện theo một trong các phương thức nêu trên (trừ phương thức đóng một lần cho thời gian còn thiếu) cho đến khi thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu để hưởng lương hưu.
3.2. Thời điểm đóng
a) Thời điểm đóng BHXH được thực hiện như sau:
- Trong tháng đối với phương thức đóng hằng tháng;
- Trong 03 tháng đối với phương thức đóng 03 tháng một lần;
- Trong 04 tháng đầu đối với phương thức đóng 06 tháng một lần;
- Trong 07 tháng đầu đối với phương thức đóng 12 tháng một lần.
b) Thời điểm đóng BHXH đối với trường hợp đóng một lần cho nhiều năm về sau hoặc đóng một lần cho những năm còn thiếu được thực hiện tại thời điểm đăng ký phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng.
c) Quá thời điểm đóng BHXH theo quy định mà người tham gia BHXH tự nguyện không đóng BHXH thì được coi là tạm dừng đóng BHXH tự nguyện.
- Trường hợp người đang tạm dừng đóng, nếu tiếp tục đóng thì phải đăng ký lại phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH với cơ quan BHXH.
- Trường hợp có nguyện vọng đóng bù cho số tháng chậm đóng trước đó thì số tiền đóng bù được tính bằng tổng mức đóng của các tháng chậm đóng, áp dụng lãi gộp bằng lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm trước liền kề với năm đóng.
IV. QUYỀN LỢI VÀ MỨC HƯỞNG KHI THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN
Người tham gia BHXH tự nguyện khi có đủ các điều kiện theo quy định được hưởng quyền lợi gồm 02 chế độ hưu trí và tử tuất cơ bản như đối với người tham gia BHXH bắt buộc, được cấp thẻ BHYT miễn phí.
1. Chế độ hưu trí
1.1. Hưởng lương hưu hàng tháng
a) Điều kiện hưởng:
Người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu hàng tháng khi có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên và đủ tuổi theo quy định.
- Tuổi nghỉ hưu theo quy định:
+ Năm 2020: nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi.
+ Năm 2021: nam đủ 60 tuổi 03 tháng, nữ đủ 55 tuổi 04 tháng.
+ Sau đó, mỗi năm tăng thêm 03 tháng với lao động nam, 04 tháng với lao động nữ. Tuổi nghỉ hưu với lao động nam sẽ đạt 62 tuổi vào năm 2028, với lao động nữ sẽ đạt 60 tuổi vào năm 2035.
- Nếu đủ điều kiện về tuổi, nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) được lựa chọn đóng một lần cho thời gian còn thiếu cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu
b) Mức lương hưu hằng tháng:
Trong đó: tỷ lệ hưởng lương hưu của người lao động được tính bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH như sau:
+ Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm;
+ Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2020 trở đi là 15 năm.
Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, người lao động cả nam và nữ được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.
* Lưu ý:
- Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.
- Được hưởng BHYT do Quỹ BHXH đóng tiền để được cấp thẻ BHYT.
- Mức hưởng phụ thuộc vào mức đóng: Mức đóng cao thì mức hưởng cao.
c) Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu:
- Người có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
- Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng BHXH thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
1.2. BHXH một lần
a) Điều kiện hưởng
* Các trường hợp được giải quyết hưởng BHXH một lần ngay khi đủ một trong các điều kiện sau:
- Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH.
- Ra nước ngoài để định cư.
- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
* Trường hợp không đủ điều kiện nêu trên mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và có yêu cầu nhận BHXH một lần thì phải sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mới được hưởng BHXH một lần.
b) Mức hưởng:
- Tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
+ 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014.
+ 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
- Mức hưởng BHXH một lần của đối tượng được Nhà nước hỗ trợ thì không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, trừ trường hợp là người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
1.3. Bảo lưu thời gian đóng BHXH
Người tham gia BHXH tự nguyện dừng đóng BHXH tự nguyện mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định mà không nhận BHXH một lần thì được bảo lưu thời gian đóng BHXH.
2. Chế độ tử tuất
2.1. Trợ cấp mai táng:
Người tham gia BHXH tự nguyện chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở tại tháng người tham gia BHXH tự nguyện chết khi thuộc một trong các trường hợp sau:
- Có tổng thời gian đóng BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên.
- Người đang hưởng lương hưu.
2.2. Trợ cấp tuất một lần
- Người đang đóng BHXH tự nguyện hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng BHXH trước năm 2014; bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho các năm đóng từ năm 2014 trở đi.
+ Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện có thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức trợ cấp bằng số tiền đã đóng nhưng mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
+ Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện có cả thời gian đóng BHXH bắt buộc và tự nguyện thì mức trợ cấp tuất một lần tối thiểu bằng 03 tháng mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đóng BHXH.
- Người đang hưởng lương hưu chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 02 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; nếu chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 01 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu.
3. Chế độ hưu trí và tử tuất đối với người lao động vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện như sau:
- Có từ đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên thì điều kiện, mức hưởng lương hưu thực hiện theo chính sách BHXH bắt buộc; mức lương hưu hằng tháng thấp nhất bằng mức lương cơ sở, trừ Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.
- Có từ đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên và chưa hưởng BHXH một lần hoặc đang hưởng lương hưu mà chết thì trợ cấp tuất hằng tháng đối với thân nhân được thực hiện theo chính sách BHXH bắt buộc.
4. Một số quyền lợi khác
- Được nhận sổ BHXH.
- Người đóng BHXH không liên tục thì thời gian tính hưởng chế độ BHXH là tổng thời gian đã đóng BHXH.
- Thu nhập tháng đã đóng BHXH để làm căn cứ tính mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH của người lao động được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.
- Lương hưu và trợ cấp BHXH không phải nộp thuế.
- Lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.
- Người đang hưởng lương hưu thì được quỹ BHXH đóng tiền để được cấp thẻ BHYT.
V. THỦ TỤC, ĐỊA ĐIỂM THAM GIA
1. Thủ tục tham gia
- Người tham gia BHXH tự nguyện kê khai tờ khai (TK1-TS) được cơ quan BHXH hoặc đại lý thu cung cấp. Trường hợp người tham gia BHXH đã có mã số BHXH thì chỉ cần cung cấp mã số BHXH, không phải lập Tờ khai.
- Đóng tiền cho đại lý thu hoặc cơ quan BHXH theo phương thức đã đăng ký và nhận Biên lai thu tiền đóng BHXH tự nguyện.
2. Địa điểm tham gia
- Đại lý thu BHXH, BHYT:
+ UBND các xã, phường, thị trấn.
+ Tổ chức kinh tế: Bưu điện, doanh nghiệp,...
+ Hội đoàn thể: Hội Nông dân, Hội Phụ nữ…
- Cơ quan BHXH tỉnh/huyện.
- Hiện nay, BHXH Việt Nam đã phối hợp với các Ngân hàng để thực hiện việc đóng tiếp tiền tham gia BHXH tự nguyện thông qua ứng dụng Internet Banking, Mobile Banking hoặc chuyển khoản tại quầy giao dịch của các ngân hàng.
- Dự kiến quý III/2020, BHXH Việt Nam sẽ tích hợp, cung cấp tiện ích đóng tiếp tiền tham gia BHXH tự nguyện trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia.
THÔNG TIN TUYÊN TRUYỀN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH
Bảo hiểm y tế (BHYT) là chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước, vì quyền lợi người dân. BHYT được Nhà nước bảo hộ, do cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) thực hiện, không vì mục đích lợi nhuận để bảo vệ sức khỏe cho mỗi người dân khi ốm đau, tai nạn… nhằm đảm bảo an sinh xã hội bền vững.
BHYT hộ gia đình lần đầu tiên được luật hóa tại Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT 2014. BHYT theo hộ gia đình được xem là một trong những giải pháp quan trọng để đạt được mục tiêu BHYT toàn dân mà Đảng và Nhà nước ta đã xác định.
Địa điểm đăng ký tham gia BHYT; thông tin cần tư vấn, giải đáp:
1. Cơ quan “Bảo hiểm xã hội huyện…./ tỉnh….”,
Địa chỉ: ………………………………………………………………….;
Số điện thoại liên hệ: …………………………………………………..
- Họ và tên Giám đốc: …………………….; số điện thoại:………………
- Họ và tên Phó Giám đốc: …………………….; số điện thoại:…………
- Họ và tên viên chức trực tiếp tư vấn, giải đáp: …………………………
Số điện thoại: …………………………………………
2. Các Đại lý thu gần nơi cư trú:
2.1. Đại lý thu (tên tổ chức đại lý) ………..
Địa chỉ: …………………………………………………………………..
Số điện thoại liên hệ (người đại diện đại lý thu): ………………………..
3. Các nhân viên đại lý thu gần nơi cư trú:
- Họ và tên: ………………….; địa chỉ: ………….; số điện thoại: ……….
- Họ và tên: ………………….; địa chỉ: ………….; số điện thoại: ……….
I. ĐỐI TƯỢNG THAM GIA
1. Toàn bộ thành viên có tên trong sổ hộ khẩu và sổ tạm trú chưa tham gia BHYT (không bao gồm người đã khai báo tạm vắng).
2. Các đối tượng sau đây được tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình: Chức sắc, chức việc, nhà tu hành; người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội trừ các đối tượng tham gia BHYT theo các nhóm: do người lao động và người sử dụng lao động đóng; cơ quan BHXH đóng; ngân sách nhà nước đóng; ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng; người sử dụng lao động đóng.
39
II. MỘT SỐ QUYỀN LỢI CƠ BẢN
III. MỨC HƯỞNG
1. KCB tại cơ sở y tế có ký Hợp đồng KCB BHYT
1.1. KCB đúng tuyến
Trường hợp KCB đúng quy định (đúng nơi đăng ký ban đầu ghi trên thẻ BHYT, theo đúng tuyến chuyên môn kỹ thuật) và đúng thủ tục KCB BHYT thì được Quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng với mức hưởng:
1.1. KCB vượt tuyến, trái tuyến
KCB vượt tuyến, trái tuyến có xuất trình đầy đủ thủ tục KCB BHYT được quỹ BHYT thanh toán trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng theo quy định:
1.2. Trường hợp KCB không đúng và đủ thủ tục KCB BHYT theo quy định được Quỹ BHYT thanh toán trực tiếp trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng BHYT theo quy định.
1.3. Trường hợp KCB người tham gia BHYT đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế tuyến xã giáp ranh của tỉnh giáp ranh đến KCB tại trạm y tế tuyến xã giáp ranh của tỉnh giáp ranh được quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí KCB trong phạm vi được hưởng và mức hưởng.
1.4. Từ 01/01/2021 thông tuyến tỉnh, người tham gia BHYT khi tự đi KCB không đúng tuyến tại cơ sở KCB tuyến tỉnh trong phạm vi cả nước được quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí điều trị nội trú theo mức hưởng và trong phạm vi được hưởng BHYT.
2. Trường hợp KCB tại cơ sở không ký hợp đồng KCB BHYT được quỹ BHYT thanh toán theo chi phí thực tế trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng BHYT, nhưng tối đa cho 1 đợt điều trị không vượt quá mức:
3. Trường hợp cấp cứu: Người tham gia BHYT được KCB tại bất kỳ cơ sở y tế nào và phải xuất trình thẻ BHYT, giấy tờ tùy thân có ảnh trước khi ra viện để được hưởng quyền lợi BHYT theo quy định.
IV. MỨC ĐÓNG, PHƯƠNG THỨC ĐÓNG, THỦ TỤC THAM GIA BHYT HỘ GIA ĐÌNH
1. Mức đóng hằng tháng:
Mức đóng hằng tháng = Mức lương cơ sở hiện hành x 4,5%.
Mức đóng BHYT HGĐ được giảm dần từ thành viên thứ hai trở đi, cụ thể như sau:
Ví dụ: Trường hợp 05 người của gia đình ông A tham gia BHYT hộ gia đình, số tiền đóng BHYT 01 tháng (với mức lương cơ sở là 1.490.000 đồng) như sau:
- Người thứ nhất: 1.490.000đ x 4.5% = 67.050 đ/tháng
- Người thứ hai: 67.050đ x 70% = 46.935 đ/tháng
- Người thứ ba: 67.050đ x 60% = 40.230 đ/tháng
- Người thứ tư: 67.050đ x 50% = 33.525 đ/tháng
- Người thứ năm: 67.050đ x 40% = 26.820 đ/tháng
* Ghi chú: Khi Nhà nước điều chỉnh mức đóng BHYT, điều chỉnh mức lương cơ sở, người tham gia không phải đóng bổ sung hoặc không được hoàn trả phần chênh lệch do điều chỉnh mức đóng BHYT, mức lương cơ sở đối với thời gian còn lại mà người tham gia đã đóng BHYT.
- Đối với hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng thì không áp dụng giảm trừ mức đóng theo quy định trên.
2. Phương thức đóng
- Người tham gia BHYT hộ gia đình có thể lựa chọn một trong các phương thức đóng như sau: Định kỳ 03 tháng, 06 tháng hoặc 12 tháng đóng một lần.
- Người đại diện hộ gia đình hoặc thành viên hộ gia đình tham gia BHYT nộp tiền đóng BHYT cho Đại lý thu BHXH, BHYT hoặc cơ quan BHXH.
3. Thủ tục tham gia
- Người tham gia BHYT hộ gia đình kê khai Tờ khai mẫu TK1-TS được cơ quan BHXH hoặc Đại lý thu BHXH, BHYT cung cấp. Trường hợp người tham gia đã có mã số BHXH thì chỉ cần cung cấp mã số BHXH, không phải lập Tờ khai.
- Đóng tiền cho Đại lý thu BHXH, BHYT hoặc cơ quan BHXH và nhận Biên lai thu tiền đóng BHYT có ghi thời hạn sử dụng của thẻ BHYT và giấy hẹn trả kết quả.
- Căn cứ giấy hẹn đến Đại lý thu BHXH, BHYT hoặc cơ quan BHXH nơi nộp hồ sơ để nhận thẻ BHYT.
4. Địa điểm tham gia
5. Lợi ích khi tham gia BHYT
(i) Được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí khi tham gia (với các đối tượng thuộc hộ nghèo; hộ cận nghèo; tham gia theo hộ gia đình; người dân tộc thiểu số; học sinh, sinh viên;…).
(ii) Được cấp thẻ BHYT để sử dụng khi đi khám bệnh, chữa bệnh
(iii) Được lựa chọn một cơ sở y tế thuận lợi không phân biệt địa giới hành chính theo hướng dẫn của cơ quan BHXH để đăng ký khám bệnh, chữa bệnh (KCB) ban đầu; được đổi nơi đăng ký ban đầu vào đầu mỗi quý.
(iv) Được Quỹ BHYT chi trả chi phí KCB trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng theo quy định.
(v) Được chuyển tuyến trong trường hợp tình trạng bệnh diễn biến vượt quá khả năng chuyên môn của cơ sở KCB đang điều trị.
(vi) Được cơ quan BHXH giải thích, cung cấp thông tin về BHYT.
V. MỘT SỐ LƯU Ý
- Sử dụng thẻ BHYT đúng mục đích, không cho người khác mượn thẻ và không sử dụng thẻ của người khác trong KCB.
- Xuất trình thẻ BHYT và giấy tờ tùy thân có ảnh khi KCB BHYT.
- Thời gian tham gia BHYT liên tục là thời gian sử dụng ghi trên thẻ BHYT lần sau nối tiếp lần trước; trường hợp gián đoạn tối đa không quá 03 tháng.
- Đối với người tham gia BHYT lần đầu hoặc không liên tục từ 3 tháng trở lên trong năm tài chính thì thẻ có giá trị sử dụng sau 30 ngày, kể từ ngày đóng.
- Để thẻ BHYT có giá trị sử dụng liên tục và không bị gián đoạn, trước khi thẻ BHYT hết hạn sử dụng, hộ gia đình phải đóng tiền cho Đại lý thu BHXH, BHYT hoặc cơ quan BHXH.
- Từ ngày 09/12/2019, Hệ thống Giao dịch điện tử BHXH tích hợp với Cổng Dịch vụ công Quốc gia để thực hiện liên thông cấp lại BHYT do hỏng, mất, người tham gia gia BHYT thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Người dân cần có máy tính hoặc điện thoại thông minh (smartphone) kết nối internet là có thể thực hiện cấp lại thẻ BHYT do hỏng, mất mà không cần phải ra khỏi nhà.
Bước 2: Truy cập vào Cổng Dịch vụ công Quốc gia tại địa chỉ https://dichvucong.gov.vn, đăng ký tài khoản và thực hiện các bước cấp lại thẻ. Bạn có thể xem hướng dẫn Cấp lại thẻ BHYT do hỏng, mất trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia tại https://youtu.be/Cc7EpxOSYlo. (Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc, người dân có thể gọi đến tổng đài Cổng Dịch vụ công Quốc gia 18001096 hoặc của BHXH Việt Nam 19009068 để được hướng dẫn cụ thể).
- Hiện nay, BHXH Việt Nam đã phối hợp với các Ngân hàng để thực hiện việc gia hạn thẻ BHYT hộ gia đình và đóng tiếp tiền tham gia BHXH tự nguyện thông qua ứng dụng Internet Banking, Mobile Banking hoặc chuyển khoản tại quầy giao dịch của các ngân hàng. Dự kiến, Quý III/2020, BHXH Việt Nam sẽ tích hợp, cung cấp tiện ích gia hạn thẻ BHYT hộ gia đình và đóng tiếp tiền tham gia BHXH tự nguyện trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia.
Tham gia BHYT theo hộ gia đình là nghĩa vụ, nhưng mang lại rất nhiều quyền lợi cho người dân theo quy định của pháp luật. Hiện nay, quyền lợi và mức hưởng BHYT theo hộ gia đình cơ bản đầy đủ, tương đồng với những nhóm đối tượng khác tham gia BHYT. Do vậy, hãy tham gia BHYT để bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ bản thân và gia đình bạn.
I. VÍ DỤ MINH HỌA SO SÁNH GIỮA THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN VÀ GỬI NGÂN HÀNG
Trường hợp người tham gia lựa chọn mức thu nhập là 2 triệu đồng (từ năm 2019)
* Được Nhà nước hỗ trợ ở mức tối thiểu 10% (10 năm đầu ).
Mức đóng hàng tháng trong 10 năm đầu = 424.600 đồng.
Mức đóng hàng tháng trong 10 năm tiếp theo = 440.000 đồng (22%).
Tổng số tiền đóng BHXH sau 20 năm là 103.752.000 đồng.
Giả định:
- Lãi suất tiết kiệm: 7%/năm; tính theo lãi gộp qua từng năm;
- Chỉ số điều chỉnh tiền đóng BHXH theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 5%/năm tính từ năm thứ nhất (chỉ số CPI tăng bình quân 8,1%/năm tính từ năm 2008 đến nay);
- Người tham gia hưởng lương hưu từ năm 2039 khi đủ 55 tuổi đối với nữ tỷ lệ % hưởng lương hưu theo quy định là 55% (nam giới đủ 60 tuổi, tỷ lệ là 45%);
- Mức điều chỉnh lương hưu bình quân tăng 7%/năm; kỳ vọng sống sau tuổi nghỉ hưu là 20 năm;
- Mức lương cơ sở tại thời điểm năm 2059 là 10.000.000 đồng.
Diễn giải |
Đóng BHXH |
Gửi tiết kiệm |
|
Nữ |
Nam |
||
Tổng tiền đóng BHXH/Gửi tiết kiệm |
103.752.000 |
103.752.000 |
103.752.000 |
Tổng thu nhập (tiền lương) được điều chỉnh theo CPI làm căn cứ tính bình quân mức thu nhập tháng đóng BHXH /Tiền gốc+lãi gửi tiết kiệm sau 20 năm |
708.000.000 |
708.000.000 |
211.433.512 |
Mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính lương hưu sau khi đã điều chỉnh theo CPI |
2.950.000 |
2.950.000 |
|
Tỷ lệ % hưởng lương hưu |
55% |
45% |
|
Mức lương hưu hàng tháng bắt đầu hưởng/lãi tiết kiệm hàng tháng bắt đầu hưởng |
1.622.500 |
1.327.500 |
1.233.362 |
Tổng tiền lương hưu hưởng sau 20 năm/Tổng tiền lãi tiết kiệm hưởng sau 20 năm |
798.182.236 |
653.058.193 |
296.006.917 |
Tiền đóng BHYT do quỹ BHXH chi trả |
35.918.201 |
29.387.619 |
|
Trợ cấp mai táng |
100.000.000 |
100.000.000 |
|
Trợ cấp tuất một lần |
17.603.448 |
14.402.821 |
|
Tổng quyền lợi hưởng từ quỹ BHXH/ Tổng quyền lợi hưởng cả gốc và lãi do gửi tiết kiệm |
951.703.885 |
796.848.633 |
507.440.429 |
Kết quả: Số tiền hưởng BHXH cao hơn so với số tiền nhận được do gửi tiết kiệm |
444.263.456 |
289.408.204 |
|
* So sánh giữa tham gia BHXH tự nguyện và gửi ngân hàng
II. VÍ DỤ MINH HỌA MỨC ĐÓNG - MỨC HƯỞNG BHXH TỰ NGUYỆN
1. Dẫn chiếu áp dụng quy định của pháp luật hiện hành về việc mức đóng và một số giả định để tính mức hưởng
(1) Mức hỗ trợ của Nhà nước = 700.000 x 22% x tỷ lệ hỗ trợ. Trong đó: tỷ lệ hỗ trợ đối với người tham gia thuộc hộ nghèo là 30% (bằng 46.200đ/tháng); hộ cận nghèo là 25% (bằng 38.500đ/tháng); đối tượng khác là 10% (bằng 15.400đ/tháng). Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện của người tham gia nhưng không quá 10 năm (120 tháng)
(2) Số tiền phải đóng của người tham gia theo phương thức đóng một lần cho năm năm về sau được tính tại thời điểm năm 2019 theo quy định tại Thông tư số 01/2016/TT-BLĐTBXH ngày 18/02/2016 của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội ( năm 2019 áp dụng mức lãi suất đầu tư Quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm 2018 là 0,5333%).
(3) Mức lương hưu dự kiến sau 20 năm đóng BHXH với thời điểm đóng BHXH từ tháng 01/2019, thời điểm hưởng lương hưu dự kiến là tháng 01/2039 theo các giả định làm căn cứ tính lương hưu như sau:
- Chỉ số điều chỉnh tiền đóng BHXH theo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 5%/năm tính từ năm thứ ba về trước (t-2), năm thứ hai (t-1) và năm thứ nhất là 1,00 (theo Thông tư số 42/2016/TT-BLĐTBXH, số 32/2017/TT-BLĐTBXH và số 35/2018/TT-BLĐTBXH thì bình quân mức điều chỉnh chỉ số CPI qua các năm là 0,05; riêng mức điều chỉnh tại năm thứ 2 (t-1) và năm thứ nhất là 1,00)
- Tổng tiền lương hưu dự kiến nhận được trong thời gian 20 năm (tạm tính trên cơ sở mức tăng lương hưu hàng năm là 7%).
- Mức lương cơ sở tại thời điểm năm 2059 là 10.000.000 đồng.
Ghi chú: “Ví dụ mức đóng và mức hưởng dưới đây dựa trên các giả định và quy định của pháp luật hiện hành về BHXH. Khi người tham gia BHXH tự nguyện, mức lương hưu và các mức hưởng khác sẽ được tính toán theo số liệu thực tế và sự thay đổi (nếu có) theo quy định của pháp luật về BHXH”
2. VÍ DỤ MINH HỌA MỨC ĐÓNG - MỨC HƯỞNG BHXH TỰ NGUYỆN
Đối với: Nữ
Mức thu nhập người tham gia lựa chọn |
MỨC ĐÓNG |
Tổng quyền lợi được hưởng |
||||||||||
Mức đóng hàng tháng |
Số tiền đóng trong thời gian 5 năm (nếu đóng theo phương thức 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 1 năm) (đồng) |
Mức đóng một lần cho 5 năm về sau |
Tổng số tiền đóng trong 20 năm theo phương thức 01 tháng, 03 tháng, 06 tháng, 01 năm (trong đó được Nhà nước hỗ trợ 10 năm) |
Lương hưu |
Số tiền Quỹ BHXH đóng BHYT cho thời gian hưởng lương hưu đồng) |
Số tiền Mai táng phí, trợ cấp tuất thân nhân được hưởng khi người hưởng lương hưu chết đồng) |
Tổng quyền lợi đồng) |
|||||
Chưa có hỗ trợ của Nhà nước (đồng/ tháng) |
Số tiền Nhà nước hỗ trợ đối với đối tượng khác(1) (đồng/ tháng) |
Số tiền người tham gia phải đóng (đồng/ tháng) |
Số tiền đóng của người tham gia(2) (đồng) |
Số tiền được chiết khấu theo lãi suất Quỹ đầu tư BHXH |
Mức lương hưu bắt đầu hưởng dự kiến (đồng/ tháng) |
Tổng lương hưu dự kiến nhận được trong thời gian 20 năm kể từ khi nghỉ hưu (đồng) |
||||||
1 |
2=22% x 1 |
3=10%x700, 000x22% |
4=2-3 |
5=4x60th |
|
7=5-6 |
8 |
9 |
10 |
11=10*4,5% |
12 |
13=10+11+12 |
700,000 |
154,000 |
15,400 |
138,600 |
8,316,000 |
7,007,761 |
1,308,239 |
35,112,000 |
567,875 |
279,363,782 |
12,571,370 |
106,161,207 |
398,096,359 |
1,000,000 |
220,000 |
15,400 |
204,600 |
12,276,000 |
10,407,088 |
1,868,912 |
50,952,000 |
811,250 |
399,091,118 |
17,959,100 |
108,801,724 |
525,851,942 |
1,500,000 |
330,000 |
15,400 |
314,600 |
18,876,000 |
16,072,631 |
2,803,369 |
77,352,000 |
1,216,875 |
598,636,677 |
26,938,650 |
113,202,586 |
738,777,913 |
2,000,000 |
440,000 |
15,400 |
424,600 |
25,476,000 |
21,738,175 |
3,737,825 |
103,752,000 |
1,622,500 |
798,182,235 |
35,918,201 |
117,603,448 |
951,703,884 |
2,500,000 |
550,000 |
15,400 |
534,600 |
32,076,000 |
27,403,719 |
4,672,281 |
130,152,000 |
2,028,125 |
997,727,794 |
44,897,751 |
122,004,310 |
1,164,629,855 |
3,000,000 |
660,000 |
15,400 |
644,600 |
38,676,000 |
33,069,263 |
5,606,737 |
156,552,000 |
2,433,750 |
1,197,273,353 |
53,877,301 |
126,405,172 |
1,377,555,826 |
3,500,000 |
770,000 |
15,400 |
754,600 |
45,276,000 |
38,734,807 |
6,541,193 |
182,952,000 |
2,839,375 |
1,396,818,912 |
62,856,851 |
130,806,034 |
1,590,481,797 |
4,000,000 |
880,000 |
15,400 |
864,600 |
51,876,000 |
44,400,350 |
7,475,650 |
209,352,000 |
3,245,000 |
1,596,364,471 |
71,836,401 |
135,206,896 |
1,803,407,768 |
4,500,000 |
990,000 |
15,400 |
974,600 |
58,476,000 |
50,065,894 |
8,410,106 |
235,752,000 |
3,650,625 |
1,795,910,030 |
80,815,951 |
139,607,757 |
2,016,333,739 |
5,000,000 |
1,100,000 |
15,400 |
1,084,600 |
65,076,000 |
55,731,438 |
9,344,562 |
262,152,000 |
4,056,250 |
1,995,455,589 |
89,795,502 |
144,008,619 |
2,229,259,710 |
5,500,000 |
1,210,000 |
15,400 |
1,194,600 |
71,676,000 |
61,396,982 |
10,279,018 |
288,552,000 |
4,461,875 |
2,195,001,148 |
98,775,052 |
148,409,481 |
2,442,185,681 |
6,000,000 |
1,320,000 |
15,400 |
1,304,600 |
78,276,000 |
67,062,526 |
11,213,474 |
314,952,000 |
4,867,500 |
2,394,546,706 |
107,754,602 |
152,810,343 |
2,655,111,652 |
3. VÍ DỤ MINH HỌA MỨC ĐÓNG - MỨC HƯỞNG BHXH TỰ NGUYỆN
Đối với: Nam
Mức thu nhập lựa chọn |
MỨC ĐÓNG |
Tổng quyền lợi được hưởng |
||||||||||
Mức đóng hàng tháng |
Số tiền phải đóng trong thời gian 5 năm (nếu đóng theo phương thức 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng, 1 năm) (đồng) |
Mức đóng một lần cho 5 năm về sau |
Tổng số tiền đóng trong 20 năm theo phương thức 01 tháng, 03 tháng, 06 tháng, 01 năm (trong đó được Nhà nước hỗ trợ 10 năm) |
Lương hưu |
Số tiền Quỹ BHXH đóng BHYT cho thời gian hưởng lương hưu (đồng) |
Số tiền Mai táng phí, trợ cấp tuất thân nhân được hưởng khi người hưởng lương hưu chết (đồng) |
Tổng quyền lợi (đồng) |
|||||
Chưa có hỗ trợ của Nhà nước (đồng/ tháng) |
Số tiền Nhà nước hỗ trợ đối với đối tượng khác(1) (đồng/ tháng) |
Số tiền người tham gia phải đóng (đồng/tháng) |
Số tiền phải đóng của người tham gia(2) (đồng) |
Số tiền được chiết khấu theo lãi suất Quỹ đầu tư BHXH |
Mức lương hưu bắt đầu hưởng dự kiến (đồng/ tháng |
Tổng lương hưu dự kiến nhận được trong thời gian 20 năm kể từ khi nghỉ hưu (đồng) |
||||||
1 |
2=22% x 1 |
3=10%x70 0,000x22 % |
4=2-3 |
5=4x60th |
|
7=5-6 |
8 |
9 |
10 |
11=10*4,5% |
12 |
13=10+11+12 |
700,000 |
154,000 |
15,400 |
138,600 |
8,316,000 |
7,007,761 |
1,308,239 |
35,112,000 |
464,625 |
228,570,367 |
10,285,667 |
105,040,987 |
343,897,021 |
1,000,000 |
220,000 |
15,400 |
204,600 |
12,276,000 |
10,407,088 |
1,868,912 |
50,952,000 |
663,750 |
326,529,096 |
14,693,809 |
107,201,410 |
448,424,316 |
1,500,000 |
330,000 |
15,400 |
314,600 |
18,876,000 |
16,072,631 |
2,803,369 |
77,352,000 |
995,625 |
489,793,645 |
22,040,714 |
110,802,116 |
622,636,474 |
2,000,000 |
440,000 |
15,400 |
424,600 |
25,476,000 |
21,738,175 |
3,737,825 |
103,752,000 |
1,327,500 |
653,058,193 |
29,387,619 |
114,402,821 |
796,848,632 |
2,500,000 |
550,000 |
15,400 |
534,600 |
32,076,000 |
27,403,719 |
4,672,281 |
130,152,000 |
1,659,375 |
816,322,741 |
36,734,523 |
118,003,526 |
971,060,790 |
3,000,000 |
660,000 |
15,400 |
644,600 |
38,676,000 |
33,069,263 |
5,606,737 |
156,552,000 |
1,991,250 |
979,587,289 |
44,081,428 |
121,604,231 |
1,145,272,948 |
3,500,000 |
770,000 |
15,400 |
754,600 |
45,276,000 |
38,734,807 |
6,541,193 |
182,952,000 |
2,323,125 |
1,142,851,837 |
51,428,333 |
125,204,937 |
1,319,485,106 |
4,000,000 |
880,000 |
15,400 |
864,600 |
51,876,000 |
44,400,350 |
7,475,650 |
209,352,000 |
2,655,000 |
1,306,116,385 |
58,775,237 |
128,805,642 |
1,493,697,265 |
4,500,000 |
990,000 |
15,400 |
974,600 |
58,476,000 |
50,065,894 |
8,410,106 |
235,752,000 |
2,986,875 |
1,469,380,934 |
66,122,142 |
132,406,347 |
1,667,909,423 |
5,000,000 |
1,100,000 |
15,400 |
1,084,600 |
65,076,000 |
55,731,438 |
9,344,562 |
262,152,000 |
3,318,750 |
1,632,645,482 |
73,469,047 |
136,007,052 |
1,842,121,581 |
5,500,000 |
1,210,000 |
15,400 |
1,194,600 |
71,676,000 |
61,396,982 |
10,279,018 |
288,552,000 |
3,650,625 |
1,795,910,030 |
80,815,951 |
139,607,757 |
2,016,333,739 |
6,000,000 |
1,320,000 |
15,400 |
1,304,600 |
78,276,000 |
67,062,526 |
11,213,474 |
314,952,000 |
3,982,500 |
1,959,174,578 |
88,162,856 |
143,208,463 |
2,190,545,897 |
III. SỰ KHÁC BIỆT CHỦ YẾU GIỮA BHXH TỰ NGUYỆN VÀ BẢO HIỂM THƯƠNG MẠI
Các chỉ tiêu so sánh |
BHXH tự nguyện |
Bảo hiểm thương mại |
|
Mục đích |
Là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức để người tham gia được hưởng lương hưu, thân nhân được hưởng mai táng phí và tiền tuất khi người hưởng lương hưu chết; không vì mục đích lợi nhuận |
Do các doanh nghiệp bảo hiểm tổ chức; là hoạt động kinh doanh |
|
Về điều kiện, mức đóng BHXH tự nguyện, mức phí tham gia bảo hiểm thương mại |
Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc với mức đóng xác định trước là 22% vào quỹ hưu trí, tử tuất Việc đóng phí linh hoạt (kỳ đóng phí linh hoạt, có thể tạm ngừng, bảo lưu, cộng dồn thời gian đã đóng). |
Đặt ra điều kiện khá chặt chẽ khi tham gia; mức phí tham gia theo hợp đồng ký kết giữa hai bên |
|
Về quyền lợi |
- Tiền đóng vào quỹ BHXH được điều chỉnh tăng tương ứng với chỉ số giá tiêu dùng từng năm - Người đang tham gia BHXH khi chết hoặc bị thương tật vì bất cứ lý do gì thì thời gian đã đóng BHXH đều được ghi nhận để tính hưởng BHXH - Mức lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và mức tăng trưởng kinh tế. Trong thời gian hưởng lương hưu được quỹ BHXH trả kinh phí để cấp thẻ BHYT... Khi người hưởng qua đời, người lo mai táng được hưởng trợ cấp mai táng, thân nhân được hưởng chế độ tử tuất (trợ cấp hàng tháng hoặc một lần). |
- Tính theo lãi suất thị trường - Có quy định doanh nghiệp không phải trả tiền bảo hiểm trong một số trường hợp - Quyền lợi được hưởng theo hợp đồng đã ký kết. Ngoài ra, trong trường hợp rủi ro mà doanh nghiệp bảo hiểm phá sản thì người tham gia có thể mất hết quyền lợi |
|
IV. MỘT SỐ THÔNG ĐIỆP VỀ BHXH TỰ NGUYỆN
1. Để tuổi già thảnh thơi, an vui - Hãy tham gia BHXH tự nguyện ngay hôm nay.
2. BHXH tự nguyện là chính sách an sinh của Đảng và Nhà nước, vì quyền lợi của người dân, được Nhà nước bảo hộ, do cơ quan BHXH thực hiện.
3. Tham gia BHXH tự nguyện là mang lại cuộc sống hạnh phúc cho mọi người.
4. BHXH tự nguyện - Tự chủ tài chính khi tuổi già.
5. Hướng tới mục tiêu thực hiện BHXH & BHYT toàn dân, là góp phần xây dựng sự nghiệp an sinh bền vững.
6. Phát triển hệ thống BHXH linh hoạt, đa dạng, đa tầng,… hướng tới thực hiện BHXH toàn dân.
7. Thực hiện cải cách chính sách BHXH, phấn đấu đến năm 2030 có khoảng 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội
8. Hãy đến các đại lý thu BHXH, BHYT trên địa bàn để được hướng dẫn tham gia BHXH tự nguyện và BHYT.
9. Tham gia BHXH tự nguyện để được hưởng các chế độ an sinh khi hết tuổi lao động.
10. BHXH, BHYT vì cuộc sống và sức khỏe nhân dân.
11. Tham gia BHXH, BHYT: Vì chính mình và cộng đồng.
12. Lương hưu và BHYT - Chỗ dựa tài chính và điểm tựa chăm sóc sức khỏe lúc tuổi già.
TÀI LIỆU
THAM KHẢO
(dành cho cán bộ BHXH, nhân viên đại lý)
I. MỘT SỐ TÌNH HUỐNG THAM KHẢO
1. Tình huống 1: Tình huống khi tư vấn tham gia BHXH tự nguyện, BHYT
Bước |
Nội dung |
Ghi chú |
|
1 |
Chào hỏi - Tạo thiện cảm với đối tượng (Tùy từng trường hợp cụ thể để áp dụng một/một vài câu chào hỏi như sau) Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: - Em chào chị, dạo này chị có khỏe không ạ? (Hỏi thăm sức khỏe thể hiện sự quan tâm) - Chị Xuân ơi, em thấy dạo này chị kinh doanh đắt khách thật đấy, lúc nào đi qua cũng thấy khách đông nườm nượp. - Chị Xuân ơi, thằng bé con nhà chị vừa ngoan vừa học giỏi nhỉ… - Mỗi lần qua nhà chị em thấy các cháu tranh thủ bán hàng cho bố/mẹ lúc anh/ chị đi vắng. Thời này, học sinh mà biết tranh thủ giúp đỡ bố mẹ là quý lắm đó. (Khen đối tượng, gọi tên đối tượng để tạo sự gần gũi, thân thiện) |
|
|
2 |
Khơi gợi nhu cầu, ước mơ trong tương lai Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị Xuân ơi, bây giờ hàng tháng thu nhập của chị rất ổn định, có bao chị tự hỏi đến lúc về già, khi sức khỏe giảm sút và phải đối mặt với biết bao bệnh tật, làm thế nào có thể kiếm được mức thu nhập như vậy, để tuổi già an nhàn, không phải nhờ cậy con cháu. Đối tượng: Chị cũng chưa nghĩ đến. . |
|
|
3 |
Hỏi về kế hoạch riêng Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Mấy nữa, chị có định mở rộng bán hàng không? (hãy để đối tượng chia sẻ về những dự định trong tương lai của họ, Nhân viên đại lý gật đầu nhẹ) |
|
|
4 |
Nêu những rào cản: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Em thấy chị tính toán như thế là quá hay, chỉ có điều là: + Liệu việc bán hàng lúc nào cũng thuận lợi? em thấy bây giờ cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các siêu thị ngày càng nhiều, mọi người cũng có thói quen vào siêu thị mua hàng. + Rồi sức khỏe của mình, liệu ông trời có cho mình làm mãi hay không, ốm đau bệnh tật chẳng ai tránh khỏi, nhất là về già, chi phí khám chữa bệnh ngày càng tăng cao… |
Giọng điệu Nhân viên đại lý nói chậm, hơi buồn. |
|
5 |
Nêu những hậu quả nếu không tham gia: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Em cũng là người địa phương mình, làm trong ngành đã lâu, em biết có nhiều hoàn cảnh lắm chị, nhiều gia đình trước đây có của ăn, của để, nhưng đùng một cái đi khám mới biết mình mắc bệnh hiểm nghèo, đến bây giờ phải ngồi một chỗ không làm được công việc gì. Thế là bao nhiêu tiền của đội nón ra đi, giờ chỉ lo cho cuộc sống hằng ngày mà cũng khó khăn. Con cái thì cũng có phận của chúng nó, mấy ai lo thay được cho bản thân mình, rồi nếu mà chúng nó có lo cho mình rồi thì bản thân mình cũng cảm thấy không được thoải mái khi phải sống phụ thuộc vào con cháu, phải không chị. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Nếu giả sử sau này, hàng tháng chị có một khoản lương hưu hoặc có thẻ BHYT khi đi khám chữa bệnh thì chị thấy thế nào? Đối tượng: Chị có đi làm nhà nước đâu mà được lĩnh lương hưu (thể hiện sự băn khoăn). |
Giữ giọng điệu chậm, buồn, đồng thời tay cầm điện thoại mở youtube về những hoàn cảnh gặp khó khăn khi mắc bệnh. |
|
6 |
Đề xuất giải pháp Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Không đi làm nhà nước mà vẫn có lương hưu, có thẻ BHYT thế mới hay chứ (Khẳng định lại một lần nữa mong muốn của đối tượng sẽ được đáp ứng). Rất nhiều người cũng nghĩ như chị, nhưng hôm nay em đến để hướng dẫn cho chị tham gia BHXH tự nguyện để có lương hưu đây. Đặc biệt chị nhé, chị còn được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng (lấy Bảng minh họa mức đóng cho đối tượng xem). Đối tượng: Đâu chưa chị xem nào. |
|
|
7 |
Giới thiệu về chính sách BHXH tự nguyện - Xử lý phản đối Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Đây chị, chị mong muốn sau này hàng tháng được lĩnh bao nhiêu tiền. Chị có điều kiện kinh tế thì có thể lựa chọn mức đóng cao hơn để sau này được lĩnh lương cao. Ví dụ, chị lựa chọn đóng mỗi tháng ………. , dự kiến sau 20 năm đóng, lương hưu sau này sẽ là ……….. gấp 4 - 5 lần số tiền đóng. Mà đây chỉ là mức lương khởi điểm, sau này hàng năm Nhà nước điều chỉnh tăng lương thì lương hưu của chị cũng được tăng theo Một cái rất hay nữa là, chị có thể linh hoạt thay đổi mức đóng tùy theo khả năng kinh tế, ví dụ bây giờ chị chọn mức đóng thấp là ……………., thời gian sau điều kiện kinh tế khá hơn chị có thể đóng tăng lên ở mức ………. hoặc ngược lại, bây giờ đóng ở mức cao …………., thời gian sau chị vẫn có thể điều chỉnh đóng ở mức thấp, thậm chí có thể tạm dừng để bảo lưu, khi nào có điều kiện lại đóng tiếp cũng được, nói chung là rất linh hoạt, chị ạ. Đối tượng: Ừ cũng hay, nhưng mà chị thấy mọi người cứ nói BHXH sắp vỡ quỹ, nên chị cũng sợ lắm Nhân viên đại lý: Em hiểu băn khoăn của chị, cũng như băn khoăn của một số người (thể hiện sự đồng cảm thấu hiểu, tuyệt đối không được phản ứng tiêu cực trước phản hồi của đối tượng). BHXH tự nguyện loại hình bảo hiểm của Nhà nước chị ạ. Đặc biệt, BHXH là một trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, đảm bảo sự phát triển bền vững của một quốc gia. Mà đất nước mình đang ngày càng phát triển, chị thấy đấy. Thế nên, cho dù có vấn đề gì xảy ra thì Nhà nước vẫn đảm bảo quyền lợi cho người tham gia (ngừng lời một chút). Chị còn được cấp thẻ BHYT kể từ khi nghỉ hưu đến trọn đời luôn chị nhé (chuyển luôn sang quyền lợi khác, không để đối tượng tranh luận về băn khoăn trên nữa). Bây giờ mỗi năm chị phải đóng …… đúng không ạ. Đối tượng: Đúng rồi. Nhân viên đại lý: Đấy là mức đóng của năm nay. Vì mức đóng BHYT hộ gia đình dựa trên lương cơ sở, nên nếu lương cơ sở tăng thì mức đóng cũng tăng theo, và cứ theo đà tăng lương như thế này thì 15, 20 năm nữa, mức đóng có thể lên đến vài triệu một năm đấy chị ạ. Như vậy, nếu chị tham gia BHXH tự nguyện từ bây giờ thì đến lúc nghỉ hưu, chị sẽ được Nhà nước cấp thẻ BHYT miễn phí đến trọn đời, mỗi năm tiết kiệm được vài triệu không phải mua BHYT nữa (ngừng lời một chút). Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: (tiếp): Vâng, nếu mua thẻ BHYT hộ gia đình của chị được thanh toán 80% chi phí khám chữa bệnh. Còn thẻ BHYT sau này khi chị hưởng chế độ hưu trí thì mức hưởng những 95% cơ chị ạ. Lúc già rồi, thường hay sinh lắm bệnh tật, có cái thẻ BHYT mức hưởng cao cũng yên tâm chị ạ. Đối tượng: Thế hả em? Thế mà chị không biết Nhân viên đại lý: Vâng em hiểu, rất nhiều người cũng không biết đâu. Nhưng khi nghe em hướng dẫn cụ thể như vậy, thì đều rất phấn khởi đăng ký tham gia luôn (ví dụ một vài trường hợp), thậm chí còn cảm ơn em nữa chứ. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị còn băn khoăn gì nữa không ạ? |
|
|
8 |
Đối tượng đồng ý tham gia: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị ơi, tóm lại là tham gia BHXH, BHYT chỉ có lợi thôi, chẳng tội gì mình không tham gia để được hưởng sự quan tâm chăm lo của Nhà nước (dùng Bảng so sánh quyền lợi để chốt lại các vấn đề vừa trình bày). Vậy chị lựa chọn đóng ở mức nào, chị lựa chọn mức đóng là ….. nhé (tủy điều kiện kinh tế của đối tượng để tư vấn mức đóng phù hợp). Đặc biệt, chị có thể đóng theo phương thức ………………..để được hưởng lãi suất của quỹ đầu tư BHXH, ví dụ: …………(đối với đối tượng có điều kiện kinh tế tốt, cần tư vấn phương thức đóng một lần cho nhiều năm về sau, phải so sánh cái lợi của đối tượng là nếu đóng một lần cho nhiều năm thì tổng số tiền đóng sẽ ít hơn so với đóng theo phương thức từ 12 tháng trở xuống) Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị điền thông tin vào mẫu này, em sẽ chuyển hồ sơ của chị về cơ quan BHXH, 07 ngày sau là chị được cấp sổ BHXH như thế này này (đưa cuốn sổ BHXH của đối tượng đã tham gia trước đó), đây là sổ BHXH của chị ……. tham gia từ tuần trước, hôm nay em đến trả sổ cho chị ấy đây, chị ấy cứ cảm ơn em mãi vì đã giới thiệu cho chị ấy biết để tham gia (đánh vào tâm lý đám đông, tâm lý bắt chước - thấy người khác mua thì mình cũng mua theo). Lưu ý: nhân viên phải cấp biên lai C68-HD cho đối tượng, nộp tiền về cơ quan BHXH ngay để đối tượng được cấp sổ trong thời gian sớm nhất có thể. Nếu đối tượng còn băn khoăn, có thể hướng dẫn đối tượng đóng ở mức thấp nhất, kỳ hạn 1 hoặc 3 tháng, hoặc để gửi lại tờ rơi, bảng minh họa mức đóng, bảng minh họa quyền lợi, để đối tượng suy nghĩ và thực hiện tư vấn ở lần sau. |
|
|
9 |
Phát triển đối tượng mới từ đối tượng hiện có Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Hồ sơ của chị xong rồi ạ. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: em cảm ơn chị đã luôn ủng hộ chúng em. Nhưng chị ơi, riêng BHXH tự nguyện, BHYT là chúng em chủ yếu thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền chế độ chính sách của Nhà nước đấy ạ. Phấn đấu càng ngày càng có nhiều người tham gia BHXH để sau này được hưởng cuộc sống an nhàn và cũng là để cho đất nước mình ngày càng văn minh, giàu mạnh chị ạ (ngừng lời một chút). Nhiệm vụ của em là mỗi tháng phải tuyên truyền được tới 20 người dân trong xã ta. Chị có người thân hay bạn bè mong muốn có lương hưu thì giới thiệu giúp em để em hướng dẫn cho họ tham gia nhé (Lấy sổ, bút ghi chép danh sách đối tượng tiềm năng). |
|
|
10 |
Chào tạm biệt người đã tham gia BHXH tự nguyện Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Tuần sau em sẽ mang sổ BHXH cho chị nhé, nếu chị còn vướng mắc gì về chế độ chính sách thì cứ gọi điện cho em ạ. Em cảm ơn chị đã dành thời gian để em thực hiện công tác tuyên truyền. Chị nhớ giới thiệu mọi người giúp em với nhé. Em chào chị ạ! |
|
|
11 |
Công tác chăm sóc sau khi họ đã tham gia - Kiểm tra danh sách người tham gia (đối tượng) thường xuyên để nhắc nhở khách hàng nộp tái tục khi đến hạn (ghi vào lịch bàn trước mặt làm việc, 1 cuốn sổ hoặc sử dụng phần mềm nhắc việc cài đặt trong điện thoại). - Hỏi thăm họ thường xuyên để duy trì thiện cảm của người đã tham gia. |
|
|
|
|
|
|
2. Tình huống 2: Tình huống khi thuyết phục đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình
Bước |
Nội dung |
Ghi chú |
|
1 |
Chào hỏi - Tạo thiện cảm với đối tượng (Tùy từng trường hợp cụ thể để áp dụng một/một vài câu chào hỏi như sau) Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: - Em chào chị, dạo này cửa hàng của chị kinh doanh doanh đắt khách thật đấy, lúc nào đi qua cũng thấy khách đông nườm nượp chị Thu ạ. |
|
|
2 |
Khơi gợi nhu cầu Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị Thu à, hai anh chị làm việc vất vả cả ngày, lấy hàng, bán hàng rồi giao hàng cho khách cũng vất vả thật. Hai cháu nhà anh chị đi học thì tham gia BHYT ở trường học rồi, anh chị hiện tại có tham gia hình thức bảo hiểm nào để chăm lo cho sức khỏe không ạ? Đối tượng: Chị không, vợ chồng chị chả ốm đau bao giờ. |
|
|
3 |
Nêu những tình huống có thể xảy ra Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Thật tốt khi anh chị sức khỏe đều ổn, nhưng mà con người thì có lúc thế nọ, lúc thế kia, chẳng thể nói trước được điều gì, anh chị có nghĩ tới việc tham gia BHYT hộ gia đình để phòng khi mình ốm đau sẽ được khám bệnh, chữa bệnh BHYT không ạ? Đối tượng: Em nói cũng đúng, có khi chị sẽ cân nhắc mua. |
|
|
4 |
Nêu về vài trường hợp KH đã được thanh toán rất nhiều chi phí KCB khi nằm viện Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Có TH bệnh nhân tại TP HCM được chẩn đoán sốc (choáng) nhiễm khuẩn đã được quỹ BHXH chi trả chi phí khám chữa bệnh lên tới 2,02 tỷ đồng. Trong đó, chi phí thuốc 897,5 triệu đồng có một số thuốc chi phí cao như kháng sinh Colistimetato 102,5 triệu đồng, Meronem 79,9 triệu đồng, Cancidas 65,3 triệu đồng. Chi phí vật tư y tế 678,4 triệu đồng gồm bộ kít thu nhận tiểu cầu túi đôi 57,4 triệu đồng, Bộ quả lọc máu liên tục Prismaflex 51 triệu đồng, chi phí máu 175,9 triệu đồng… Có bệnh nhân ở Hải Dương chẩn đoán bệnh lý cơ tim, suy tim được quỹ BHXH chi trả chi phí khám chữa bệnh lên tới 2,1 tỷ đồng. Kinh phí này gồm: Chi phí thuốc 926 triệu đồng. Một số thuốc chi phí cao như kháng sinh Colistimetato 272,9 triệu đồng; kháng sinh Meronem 161,2 triệu đồng; vật tư y tế 320 triệu đồng gồm bộ trao đổi huyết tương 186 triệu đồng, Phổi nhân tạo ECMO 127 triệu đồng… |
Giọng điệu Nhân viên đại lý nói chậm, hơi buồn. |
|
5 |
Nêu những hậu quả nếu không tham gia: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chắc chị cũng biết có nhiều hoàn cảnh, nhiều gia đình trước đây có của ăn, của để, nhưng đùng một cái đi khám mới biết mình mắc bệnh hiểm nghèo, đến bây giờ phải ngồi một chỗ không làm được công việc gì. Thế là bao nhiêu tiền của đội nón ra đi, giờ chỉ lo cho cuộc sống hằng ngày mà cũng khó khăn. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Nếu chị tham gia BHYT hộ gia đình thì chị sẽ được quỹ BHYT hỗ trợ đến 80% chi phí KCB, điều này đặc biệt có lợi khi người bệnh phải sử dụng những dịch vụ kỹ thuật cao và chi phí lớn. Hơn nữa khi người tham gia BHYT 5 năm liên tục sẽ được được chi trả 100% chi phí nếu có số tiền cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở và khám, chữa bệnh đúng tuyến. Đối tượng: Tham gia BHYT hộ gia đình thì phải nộp bao nhiêu tiền 1 tháng? |
Giữ giọng điệu chậm, buồn, đồng thời tay cầm điện thoại mở youtube về những hoàn cảnh gặp khó khăn khi mắc bệnh. |
|
6 |
Đề xuất giải pháp: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Mức đóng BHYT theo hộ gia đình chỉ là 4.5% mức lương cơ sở/tháng, mức lương cơ sở thời điểm hiện tại là 1.490.000 đ, tính ra chị đóng là 67.050đ/tháng, tức là: 804.600đ/năm. Nếu 2 anh chị cùng tham gia BHYT hộ gia đình thì theo quy định người thứ 2 trong hộ tham gia sẽ được giảm trừ mức đóng là 70% mức đóng của người thứ 1, nếu ông bà nhà anh chị không có thẻ BHYT cho người hưu trí thì anh chị mua luôn cho ông, bà cũng được, mức đóng nếu mua theo hộ gia đình sẽ giảm là 60% và 50% đối với người thứ 3 và thứ 4 trong hộ tham gia ạ. Nếu chị mua cho cả 2 anh chị và 2 ông bà thì tổng số tiền cho 1 năm của cả gia đình sẽ là: 2.252.880 (người thứ 1 đóng 804.600đ, người thứ 2 đóng 563.220 đ, người thứ 3 đóng 482.760đ, người thứ 4 đóng 402.300đ). Cả nhà mình sẽ yên tâm hơn, không lo tình huống xấu về sức khỏe phát sinh bất ngờ ạ. Đối tượng: Được, vậy chị mua cho cả nhà luôn. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Vậy em viết phiếu thu cho chị nhé, 5 ngày nữa em sẽ mang 04 thẻ BHYT qua gửi chị ạ. |
|
|
7 |
Chào tạm biệt: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Nếu chị có thắc mắc gì thì cứ gọi điện cho em ạ. 5 ngày nữa em đưa thẻ cho chị, chị có thể kiểm tra về hạn sử dụng của thẻ BHYT nhà mình bằng các cách: Cách 1: thực hiện soạn tin nhắn theo cú pháp: BH<dấu cách>THE<dấu cách>Mã thẻ BHYT gửi 8079. Ví dụ: Soạn BH THE HC4010110129425 gửi 8079. Mức phí tra cứu thời hạn sử dụng thẻ BHYT trên là 1.000 đồng/tin nhắn, bắt đầu từ ngày 16/04/2019. Cách 2: kiểm tra qua mạng internet: Bước 1: truy cập trang website https://baohiemxahoi.gov.vn/pages/default.aspx. Bước 2: chọn mục Tra cứu trực tuyến. Sau đó chọn mục Tra cứu giá trị sử dụng thẻ BHYT. Bước 3: nhập đầy đủ thông tin vào các ô trống. Những ô có dấu * là những thông tin bắt buộc cần phải điền đầy đủ. - Mã thẻ: Nhập mã số ghi trên thẻ BHYT. - Họ tên: Nhập họ và tên của bạn. - Ngày/năm sinh: Nhập ngày, tháng, năm sinh của bạn. Bước 4: Tích vào ô “Tôi không phải là người máy” Bước 5: chọn ô “Tra cứu”. Hoặc chị có thể gọi trực tiếp lên tổng đài CSKH của BHXH Việt Nam để được hỗ trợ mỗi khi có vướng mắc hay phản ánh: 19009068. Em cảm ơn chị đã dành thời gian để em thực hiện công tác tuyên truyền. Chị nhớ giới thiệu mọi người giúp em với nhé. Em chào chị ạ! |
|
|
8 |
Chăm sóc đối tượng sau khi họ đã tham gia - Kiểm tra danh sách khách hàng thường xuyên để nhắc nhở khách hàng nộp tái tục khi đến hạn (ghi vào lịch bàn trước mặt làm việc, 1 cuốn sổ hoặc sử dụng phần mềm nhắc việc cài đặt trong điện thoại). - Hỏi thăm khách hàng thường xuyên để duy trì thiện cảm của đối tượng. |
|
|
|
|
|
|
3. Tình huống 3: Tình huống khi thuyết phục đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình
Bước |
Nội dung |
Ghi chú |
|
1 |
Chào hỏi - Tạo thiện cảm với đối tượng (Tùy từng trường hợp cụ thể để áp dụng một/một vài câu chào hỏi như sau) Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: - Em chào chị, dạo này chị có khỏe không ạ? (Hỏi thăm sức khỏe thể hiện sự quan tâm) - Mỗi lần qua nhà chị em thấy các cháu tranh thủ bán hàng cho bố/mẹ lúc anh/ chị đi vắng. Thời này, học sinh mà biết tranh thủ giúp đỡ bố mẹ là quý lắm đó. (Khen đối tượng, gọi tên đối tượng để tạo sự gần gũi, thân thiện) |
|
|
2 |
Khơi gợi nhu cầu, ước mơ trong tương lai Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị Xuân ơi, em biết nhà mình hiện tại kinh tế không dư dả gì, anh lại đau ốm quanh năm có chị là trụ cột kinh tế còn lại trong nhà nuôi các cháu ăn học. Vẫn biết là chị gồng gánh vì cả gia đình nhưng chị cũng phải bỏ 1 chút thời gian chăm sóc cho bản thân mình. Để không phải là là gánh nặng cho con cháu em nghĩ chị nên tham gia 1 số loại BHYT như là phương án dự phòng cho mình sau này. Đối tượng: Chị cũng chưa nghĩ đến, hơn nữa kinh tế gia đình eo hẹp nên chị không dám chi tiêu nhiều. Có đắt lắm không em ? |
|
|
3 |
Hỏi về kế hoạch riêng Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Công việc hiện tại của chị có ổn không ạ? (hãy để đối tượng chia sẻ về những dự định trong tương lai của họ, Nhân viên đại lý gật đầu nhẹ) |
|
|
4 |
Nêu những rào cản: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: + Hiện tại em thấy chị chạy đôn chạy đáo nhiều nơi, làm nhiều việc mà lương vẫn chỉ đủ vừa đủ nuôi sống gia đình. Tiền tiết kiệm cũng chỉ có rất ít chẳng may có chuyện gì không may xảy đến sẽ khiến gia đình mình cực kỳ vất vả. + Rồi sức khỏe của chị, hiện tại chị cũng có tuổi rồi mình có thể làm 1 năm, 2 năm, 5 năm thậm chí là 10 năm nữa nhưng không thể làm mãi như thế được. Sức khỏe rồi sẽ đi xuống lúc đó kéo theo nhiều loại bệnh tật rồi chi phí đi kèm sẽ cực kỳ tốn kém. |
Giọng điệu Nhân viên đại lý nói chậm, hơi buồn. |
|
5 |
Nêu những hậu quả nếu không tham gia: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Em cũng là người địa phương mình, làm trong ngành đã lâu, em biết có nhiều hoàn cảnh lắm chị, nhiều gia đình trước đây có của ăn, của để, nhưng đùng một cái đi khám mới biết mình mắc bệnh hiểm nghèo, đến bây giờ phải ngồi một chỗ không làm được công việc gì. Thu nhập không còn hơn nữa chi phí khám, chữa bệnh lại tốn 1 khoản tiền khổng lồ khiến cho họ phải bán mọi thứ từ đồ đạc cho đến vật dụng giá trị cao như xe máy, ô tô thậm chí cả nhà cửa. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chỉ tưởng tượng cảnh đó thôi là em cũng cực kì đau khổ rồi nhưng đó chưa phải là dấu chấm hết, hiện tại chính phủ đang có hình thức tham gia Bảo hiểm có thể cứu cánh cho các gia đình trong trường hợp như vậy. Đối tượng: Vậy à nhưng nó đắt lắm phải không em? (thể hiện sự băn khoăn). |
Giữ giọng điệu chậm, buồn, đồng thời tay cầm điện thoại mở youtube về những hoàn cảnh gặp khó khăn khi mắc bệnh. |
|
6 |
Giới thiệu về chính sách BHYT tự nguyện hộ gia đình - Xử lý phản đối Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Đây chị, hiện tại cơ quan BHXH đang có hình thức tham gia BHYT hộ gia đình cho tất cả các thành viên có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện. Thế nên chị có thể yên tâm về mức chi phí của loại hình BHYT là vô cùng thấp. Đối tượng: Hay vậy à, em có thể tư vấn thêm cho chị được không ? Nhân viên đại lý: mức đóng BHYT của các thành viên hộ gia đình như sau: - Người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; - Người thứ 2 đóng bằng 70% mức đóng của người thứ nhất; - Người thứ 3 đóng bằng 60% mức đóng của người thứ nhất; - Người thứ 4 đóng bằng 50% mức đóng của người thứ nhất; - Từ người thứ 5 trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Hiện tại mức lương cơ sở của năm nay là 1.490.000 đồng. Ví dụ như gia đình chị hiện tại chưa có ai tham gia nên mức đóng hàng tháng cao nhất sẽ là 67.050 đồng/tháng tức là khoảng 2.235 đồng/ngày. Nhà chị hiện tại có 4 người nếu tất cả đều tham gia thì mức đóng thấp nhất sẽ là 33.525 đồng/tháng tức là khoảng 1.118 đồng/ngày đối với người thứ 4 tham gia. (ngừng lời một chút). Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: (tiếp): Hơn thế nữa khi đã tham gia BHYT hộ gia đình nếu chẳng may có ai trong gia đình mình phải nhập viện hay đi khám bệnh thì sẽ được quỹ BHYT chi trả 80% chi phí khám bệnh, chữa bệnh khi đến chị đúng nơi khám bệnh đúng tuyến nơi chị đăng ký khám. Trường hợp bất khả kháng chị không khám được đúng tuyến thì chỉ được hỗ trợ 40% chi phí điều trị nội trú tại bệnh viện tuyến Trung Ương, 60% đối với chi phí điều trị nội trú tại tuyến tỉnh. Và đặc biệt hơn là các bệnh viện tuyến huyện đều được liên thông nên nếu chị khám ở bệnh viện tuyến huyện sẽ được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh. Đối tượng: Thế hả em? Thế mà chị không biết Nhân viên đại lý: Vâng em hiểu, rất nhiều người cũng không biết đâu. Nhưng khi nghe em hướng dẫn cụ thể như vậy, thì đều rất phấn khởi đăng ký tham gia luôn (ví dụ một vài trường hợp), thậm chí còn cảm ơn em nữa chứ. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị còn băn khoăn gì nữa không ạ? |
|
|
7 |
Đối tượng đồng ý tham gia: Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị ơi, tham gia BHYT chỉ có lợi thôi, chẳng tội gì mình không tham gia để được hưởng sự quan tâm chăm lo của Nhà nước (Lấy các ví dụ khám chữa bệnh được quỹ BHYT chi trả từ lớn đến nhỏ ). Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Chị điền thông tin vào mẫu này, em sẽ chuyển hồ sơ của chị về cơ quan BHXH, 05 ngày sau là chị được cấp thẻ BHYT như thế này này (đưa thẻ BHYT của người tham gia), đây là thẻ BHYT của chị ……. Mới đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh hôm qua. Chị có biết không ạ? Hôm nay em đến trả thẻ cho chị ấy đây do chị ấy tham gia đc hơn 1 năm rồi, chị ấy cứ cảm ơn em mãi vì đã giới thiệu cho chị ấy biết để tham gia nhờ đó chị ấy tránh được 1 khoản chi phí lớn khi mắc bệnh. Hơn nữa khi nhận được thẻ mà chị có lỡ làm mất, làm hỏng thì chị báo em chúng em luôn ưu tiên cấp, đổi thẻ không quá 1 ngày để đảm bảo cho người tham gia không bị mất quyền lợi (đánh vào tâm lý đám đông, tâm lý bắt chước - thấy người khác mua thì mình cũng mua theo). Nếu đối tượng còn băn khoăn, có thể hướng dẫn đối tượng đóng ở kỳ hạn 1 hoặc 3 tháng, hoặc để gửi lại tờ rơi, bảng minh họa quyền lợi, để đối tượng suy nghĩ và thực hiện tư vấn ở lần sau. |
|
|
8 |
Phát triển đối tượng mới từ đối tượng hiện có Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Hồ sơ của chị xong rồi ạ. Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: em cảm ơn chị đã luôn ủng hộ chúng em, giúp chúng em thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền chế độ chính sách của Nhà nước. Càng có nhiều người tham gia BHXH, BHYT để sau này được hưởng cuộc sống an nhàn là để cho đất nước mình ngày càng văn minh, giàu mạnh chị ạ (giới thiệu qua gói BHXH tự nguyện 1 chút nếu đối tượng mong muốn tìm hiểu) |
|
|
9 |
Chào tạm biệt đối tượng - Chăm sóc đối tượng Cán bộ BHXH, nhân viên đại lý: Tuần sau em sẽ mang thẻ BHYT cho chị nhé, nếu chị còn vướng mắc gì về chế độ chính sách thì cứ gọi điện cho em ạ. Em cảm ơn chị đã dành thời gian để em thực hiện công tác tuyên truyền. Chị nhớ giới thiệu mọi người giúp em với nhé. Em chào chị ạ! |
|
|
10 |
Công tác chăm sóc đối tượng sau khi họ đã tham gia - Kiểm tra danh sách đối tượng thường xuyên để nhắc nhở khách hàng nộp tái tục khi đến hạn (ghi vào lịch bàn trước mặt làm việc, 1 cuốn sổ hoặc sử dụng phần mềm nhắc việc cài đặt trong điện thoại). - Hỏi thăm đối tượng thường xuyên để duy trì thiện cảm của đối tượng. |
|
|
II. MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN NGƯỜI THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN, BHYT
1. Thường xuyên và quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo
1.1. Giám đốc BHXH tỉnh/huyện thường xuyên phối hợp các Sở, ngành địa phương báo cáo, tham mưu Lãnh đạo Cấp ủy; Ủy ban nhân dân (UBND) chỉ đạo việc quyết liệt trong công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện.
1.2. Giám đốc, Phó giám đốc BHXH cấp tỉnh, huyện cần phải quyết liệt, bám sát, vào cuộc trong việc tuyên truyền, vận động phát triển người tham gia BHXH tự nguyện. Kinh nghiệm cho thấy, ở địa phương nào Giám đốc, lãnh đạo BHXH quyết liệt trong chỉ đạo thực hiện, đôn đốc thường xuyên thì địa phương đó có số người tham gia BHXH tự nguyện tăng mới cao.
2. Thành lập, kiện toàn Ban Chỉ đạo phát triển đối tượng, người tham gia BHXH (bao gồm: BHXH, BHYT bắt buộc và BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình)
2.1. Giám đốc BHXH địa phương phối hợp các Sở, ngành tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch UBND cấp huyện thành lập, kiện toàn Ban chỉ đạo phát triển đối tượng, người tham gia BHXH, BHYT bắt buộc, BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình (bao gồm cả hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình).
2.2. Tham mưu ban hành Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo, phân công cụ thể trách nhiệm, nhiệm vụ của từng thành viên; định kỳ họp, sơ kết đánh giá kết quả đạt được, nguyên nhân tồn tại, hạn chế, đề ra các biện pháp, giải pháp thời gian tới.
3. Phân bổ, giao chỉ tiêu kế hoạch chi tiết, cụ thể việc phát triển đối tượng, người tham gia BHXH, BHYT: BHXH tỉnh, huyện phối hợp các Sở, ngành rà soát từng nhóm đối tượng, từng huyện để tham mưu Chủ tịch UBND giao chỉ tiêu phát triển đối tượng, người tham gia BHXH, BHYT theo từng huyện, các hội, đoàn thể ở cấp tỉnh; ở cấp huyện giao chỉ tiêu kế hoạch cụ thể đến các hội, đoàn thể ở cấp huyện, cấp xã và ở cấp xã giao chỉ tiêu đến các thôn, bản, tổ dân phố, các hội, đoàn thể ở xã, thôn.
4. Rà soát, phân loại theo nhóm đối tượng tiềm năng
(1) Người lao động làm việc tại các làng nghề tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ gia công; tiểu thương…có thu nhập thường xuyên, ổn định;
(2) Người làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp; người lao động tự tạo việc làm, lao động tự do;
(3) Người lao động làm việc tại các hội, đoàn thể (Hội viên Hội phụ nữ, Hội nông dân, Đoàn thanh niên…); làm việc tại các hội, hiệp hội (du lịch, vận tải, xây dựng, chế biến thủy, hải sản…), hộ kinh doanh cá thể; các nông lâm, trường (người lao động nhận khoán đất, khoán rừng không hưởng lương);
(4) Người lao động thông qua các mối quan hệ quen biết cá nhân, qua giới thiệu của người: đã tham gia BHXH tự nguyện, BHYT, người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH.
(5) Người lao động dừng, bảo lưu quá trình đóng BHXH bắt buộc, người đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp, người lao động từ dữ liệu TST do cơ quan BHXH quản lý.
5. Trình tự, phương pháp nhằm mục tiêu phối hợp, mở rộng đối tượng tuyên truyền, vận động tham gia BHXH tự nguyện phù hợp với từng nhóm đối tượng tiềm năng.
6. Thường xuyên giữ mối liên hệ, liên lạc, chăm sóc đối tượng: Nhận thức cần phải có quá trình, nên cần phải kiên trì tuyên truyền, vận động. Đối với người đã tham gia BHXH tự nguyện, cần thường xuyên giữ mối liên hệ, liên lạc, nhất là thời gian trước, trong kỳ hạn đóng tiền tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện để duy trì bền vững người tham gia BHXH tự nguyện.
7. Kết hợp tuyên truyền, vận động trực tiếp với việc tuyên truyền, truyền thông qua các hình thức khác: Phương tiện thông tin đại chúng (báo, đài), Tờ rơi, biển hiệu, Hội nghị tuyên truyền, hội nghị đối tượng, hội nghị tư vấn, đối thoại,….
8. Yêu cầu đối với một tuyên truyền viên về BHXH tự nguyện: Trước hết về nhận thức phải coi đây là trách nhiệm, nhiệm vụ của mình; phải thông hiểu về chế độ, chính sách BHXH; biết, phân tích được các lợi ích, ưu điểm vượt trội về BHXH tự nguyện; so sánh được với các loại hình khác; giải tỏa được các băn khoăn, thắc mắc của người dân, người được tuyên truyền vận động để họ có tâm lý thoải mái nhất khi tham gia BHXH tự nguyện.
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU
PHẦN I: CÔNG TÁC CHUẨN BỊ CHUNG TRƯỚC KHI VẬN ĐỘNG ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN, BHYT
I. Phân cấp
II. Công tác chuẩn bị chung
1. Tài liệu tuyên truyền
1.1. Xây dựng tài liệu:
1.2. Cấp phát tài liệu:
2. Tham mưu ban hành văn bản chỉ đạo và phối hợp tổ chức tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình
3. Rà soát, lập danh sách người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình
3.1. Người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình tiềm năng:
3.2. Một số thông tin cần thiết của danh sách người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình
3.3. Phân công trách nhiệm thực hiện rà soát, lập danh sách người chưa tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình:
4. Lập kế hoạch chi tiết tiếp cận/ tư vấn
5. Chuẩn bị phương tiện làm việc, trang phục
5.1. Về trang phục:
5.2. Về phương tiện làm việc
PHẦN II: QUY TRÌNH TƯ VẤN, KHAI THÁC, PHÁT TRIỂN ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN, BHYT
I. Quy trình tư vấn trực tiếp cho cá nhân
1. Bước 1: Công tác tiếp cận đối tượng:
2. Bước 2: Gặp gỡ trực tiếp - trao đổi, tư vấn, phân tích về nhu cầu - trở ngại
3. Bước 3: Đề xuất/tư vấn giải pháp cho đối tượng:
4. Bước 4: Trình bày/thuyết minh về giải pháp/chính sách BHXH tự nguyện, BHYT
5. Bước 5: Hướng dẫn thủ tục đối với đối tượng đồng ý tham gia
II. Quy trình tổ chức hội nghị tuyên truyền, vận động người tham gia BHXH tự nguyện
1. Bước 1: Công tác chuẩn bị trước hội nghị
2. Bước 2: Tổ chức hội nghị
3. Bước 3: Kết thúc hội nghị:
PHẦN III: CÔNG TÁC CHĂM SÓC ĐỐI TƯỢNG
I. Đối với đối tượng chưa tham gia
II. Đối với đối tượng đã tham gia
1. Cơ quan BHXH:
2. Đại lý thu:
3. Nhân viên đại lý:
PHẦN IV: CHẾ ĐỘ THÔNG TIN BÁO CÁO:
1. Nhân viên đại lý
2. Đại lý
3. BHXH huyện
4. BHXH tỉnh
Phụ lục 1: THÔNG TIN TUYÊN TRUYỀN VỀ CHÍNH SÁCH BHXH TỰ NGUYỆN
Phụ lục 2: THÔNG TIN TUYÊN TRUYỀN CHÍNH SÁCH BẢO HIỂM Y TẾ HỘ GIA ĐÌNH
Phụ lục 3: VÍ DỤ MINH HỌA SO SÁNH GIỮA THAM GIA BHXH TỰ NGUYỆN VÀ GỬI NGÂN HÀNG, MỨC ĐÓNG - HƯỞNG BHXH TỰ NGUYỆN
Phụ lục 4: TÀI LIỆU THAM KHẢO
(dành cho cán bộ BHXH, nhân viên đại lý)