Trộm đột nhập vào nhà, chủ nhà dùng vũ lực gây thương tích thì có bị phạt tội cố ý gây thương tích hay không?

Cố ý gây thương tích là gì?

Căn cứ Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 22 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017) quy định về cố ý gây thương tích như sau:

Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác

1. Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Dùng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người;

b) Dùng a-xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm;

c) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;

d) Đối với ông, bà, cha, mẹ, thầy giáo, cô giáo của mình, người nuôi dưỡng, chữa bệnh cho mình;

đ) Có tổ chức;

e) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

g) Trong thời gian đang bị giữ, tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành án phạt tù, đang chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng hoặc đang chấp hành biện pháp xử lý vi phạm hành chính đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng hoặc đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc;

h) Thuê gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do được thuê;

i) Có tính chất côn đồ;

k) Đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.

...

Như vậy, có thể hiểu cố ý gây thương tích là hành vi của một cá nhân chủ động tấn công, tác động vật lý lên người khác với ý thức và mong muốn gây ra thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân. Hành vi này thể hiện qua việc người gây thương tích nhận thức được hậu quả có thể xảy ra nhưng vẫn cố ý thực hiện hoặc chấp nhận hậu quả sẽ xảy ra.

Người có hành vi cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác tùy theo tính chất, mức độ và hậu quả gây ra mà có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Trường hợp phạm tội có tình tiết tăng nặng, mức án tù có thể tăng từ 2 năm đến cao nhất là tù chung thân.

Trộm đột nhập vào nhà, bị chủ nhà dùng vũ lực gây thương tích thì có bị phạt tội cố ý gây thương tích hay không? (Hình từ Internet)

Trộm đột nhập vào nhà, chủ nhà dùng vũ lực gây thương tích thì có bị phạt tội cố ý gây thương tích hay không?

Trường hợp chủ nhà gây thương tích cho kẻ trộm đột nhập, việc họ có bị kết án tội cố ý gây thương tích hay không còn phụ thuộc vào mức độ sử dụng vũ lực. Cụ thể, như sau:

Trường hợp phòng vệ chính đáng

Căn cứ khoản 1 Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015, quy định:

Phòng vệ chính đáng

1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.

Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.

...

Khi kẻ trộm đột nhập vào nhà, tài sản, sức khỏe và tính mạng của chủ nhà cùng người thân đều đứng trước nguy cơ bị đe dọa. Trong tình huống này, nếu chủ nhà sử dụng vũ lực ở mức độ phù hợp để gây thương tích cho kẻ trộm nhằm bảo vệ quyền lợi và sự an toàn của bản thân cũng như gia đình, hành động đó được xem là phòng vệ chính đáng.

Và phòng vệ chính đáng thì không được coi là tội phạm. Như vậy, trong trường hợp này chủ xe nhà sẽ không bị phạt về tội cố ý gây thương tích.

Trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng

Theo quy định khoản 2 Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015, quy định như sau:

Phòng vệ chính đáng

2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.

Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này.

Theo quy định, hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng xảy ra khi việc chống trả diễn ra rõ ràng quá mức cần thiết, không tương xứng với tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi xâm phạm. Trong tình huống kẻ trộm đột nhập, nếu chủ nhà sử dụng vũ lực vượt quá mức cần thiết, gây thương tích cho đối tượng nhằm bảo vệ tài sản, bản thân và gia đình, thì hành động này bị coi là vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.

Như vậy, người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng sẽ phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định về tội cố ý gây thương tích tại  Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 22 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017). Mức xử phạt sẽ được áp dụng tương xứng, tùy theo tính chất, mức độ nghiêm trọng và hậu quả do hành vi gây ra.