Nhà khảo cổ học làm những công việc gì? Các kỹ năng để trở thành nhà khảo cổ học chuyên nghiệp?

Nhà khảo cổ học làm những công việc gì?

Công việc chính của các nhà khảo cổ học bao gồm việc nghiên cứu quá khứ thông qua khám phá và phân tích các di tích cũng như hiện vật. Các nhiệm vụ cụ thể mà nhà khảo cổ thực hiện là:

- Khảo sát và khai quật:

Nhà khảo cổ tiến hành lập bản đồ và xác định các vị trí khảo cổ tiềm năng thông qua việc xử dụng các công nghệ tiên tiến như hệ thống thông tin địa lý (GIS) và radar xuyên đất. Việc khai quật được thực hiện một cách cẩn thận với mục đích thu thập hiện vật như đồ gốm, công cụ lao động, xương và cấu trúc kiến trúc.

- Phân tích hiện vật:

Sau khi hiện vật được thu thập, chúng sẽ được làm sạch, phân loại và nghiên cứu kỹ lưỡng trong phòng thí nghiệm. Nhà khảo cổ sử dụng phương pháp xác định niên đại như carbon-14, phân tích DNA hoặc so sánh với các nền văn hóa khác để đưa ra kết luận chính xác.

- Nghiên cứu và diễn giải:

Nhà khảo cổ học tái hiện cuộc sống, tập quán và nền kinh tế của các nền văn hóa cổ đại, dựa trên các phân tích đã thực hiện. Những phát hiện này sau đó được trình bày trong các báo cáo chi tiết hoặc bài nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học.

- Bảo tồn và quản lý di sản:

Việc bảo quản hiện vật khỏi sự hư hại được thực hiện qua sự phối hợp với các chuyên gia bảo tồn. Nhà khảo cổ cũng thường tư vấn cho chính phủ hoặc các tổ chức liên quan về các biện pháp bảo vệ và duy trì di tích một cách hiệu quả.

- Giảng dạy và truyền đạt kiến thức:

Ngoài các hoạt động nghiên cứu thực địa, nhà khảo cổ học còn tham gia giảng dạy tại các trường đại học, tổ chức triển lãm hoặc thực hiện các buổi thuyết trình nhằm phổ biến kiến thức và tạo sự hứng thú với công chúng về khảo cổ học.

Nhà khảo cổ học làm những công việc gì? Các kỹ năng để trở thành nhà khảo cổ học chuyên nghiệp? (Hình ảnh từ Internet)

Các kỹ năng để trở thành nhà khảo cổ học chuyên nghiệp?

Để trở thành một chuyên gia trong lĩnh vực này, một nhà khảo cổ học cần kết hợp kiến thức chuyên môn vững vàng với nhiều kỹ năng mềm và kỹ năng thực tế:

- Kiến thức chuyên môn:

+ Hiểu sâu về lịch sử, văn hóa, nhân chủng học và địa chất.

+ Thành thạo các phương pháp nghiên cứu (khai quật, phân tích phòng lab).

- Kỹ năng phân tích và tư duy phản biện:

+ Đánh giá nguồn thông tin, phát hiện mối liên hệ giữa các hiện vật.

+ Giải mã ý nghĩa biểu tượng hoặc công dụng của cổ vật.

- Kỹ năng công nghệ:

+ Sử dụng phần mềm GIS, phần mềm vẽ 3D, công cụ xác định niên đại.

+ Áp dụng AI và machine learning trong phân tích dữ liệu lớn.

- Kỹ năng thực địa:

+ Chịu được điều kiện khắc nghiệt (nắng, mưa, địa hình hiểm trở).

+ Tỉ mỉ, kiên nhẫn trong quá trình khai quật để tránh làm hỏng hiện vật.

- Kỹ năng mềm:

+ Làm việc nhóm (cùng nhà sử học, nhân chủng học, địa chất).

+ Giao tiếp tốt để thuyết phục tài trợ, hợp tác với cộng đồng địa phương.

- Ngoại ngữ và nghiên cứu tài liệu:

 Đọc hiểu tài liệu cổ hoặc tư liệu quốc tế (tiếng Anh, Latin, Hy Lạp...).

- Đạo đức nghề nghiệp:

+ Tôn trọng di sản văn hóa, tuân thủ luật pháp về khảo cổ.

+ Tránh buôn lậu cổ vật hoặc khai quật trái phép.

Tóm lại, khảo cổ học là nghề đòi hỏi đam mê và sự kiên trì, với phần thưởng là được chạm tay vào những bí ẩn hàng nghìn năm của nhân loại.

Tiêu chí xác định di sản văn hoá phi vật thể có nguy cơ mai một, thất truyền gồm những gì?

Căn cứ tại khoản 1 Điều 12 Nghị định 39/3024/NĐ-CP quy định di sản văn hoá phi vật thể được xác định là có nguy cơ mai một, thất truyền khi có một hoặc một số các tiêu chí sau đây:

(i) Sự suy giảm nghiêm trọng về số lượng và chất lượng nghệ nhân, người thực hành và thế hệ kế cận trong cộng đồng chủ thể;

(ii) Sự suy giảm và biến đổi nghiêm trọng những các biểu đạt văn hóa, các bài bản, công cụ, hiện vật và đồ tạo tác liên quan;

(iii) Sự biến đổi, thu hẹp thậm chí biến mất các không gian thực hành di sản văn hóa phi vật thể;

(iv) Sự thay đổi điều kiện thực hành và hình thức thực hành di sản do biến đổi khí hậu, thiên tai, đô thị hóa, hiện đại hóa và toàn cầu hóa dẫn đến biến đổi ý nghĩa và chức năng xã hội của di sản văn hóa phi vật thể.