Business analyst là nghề gì? Chuyên viên phân tích kinh doanh có phải ngành nghề hot đầy tiềm năng?

Business analyst là gì?

Business Analyst (BA), dịch sang tiếng Việt thường là Chuyên viên phân tích kinh doanh hoặc Chuyên viên Phân tích nghiệp vụ, là một người đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa các bên liên quan trong một tổ chức (như quản lý, bộ phận kinh doanh, bộ phận công nghệ thông tin, và người dùng cuối) để hiểu rõ nhu cầu kinh doanh và đề xuất các giải pháp đáp ứng những nhu cầu đó.

Các công việc chính của Business Analyst (BA): 

Hiểu vấn đề và cơ hội kinh doanh: Họ làm việc với các bên liên quan để xác định rõ ràng các vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải hoặc các cơ hội để cải thiện hoạt động.

Thu thập và phân tích yêu cầu: Họ sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau (như phỏng vấn, hội thảo, khảo sát, phân tích tài liệu) để thu thập thông tin chi tiết về những gì doanh nghiệp cần. Sau đó, họ phân tích những yêu cầu này để đảm bảo chúng rõ ràng, khả thi và phù hợp với mục tiêu kinh doanh.

Đề xuất giải pháp: Dựa trên việc phân tích yêu cầu, Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) đề xuất các giải pháp tiềm năng, có thể là việc triển khai một hệ thống phần mềm mới, cải tiến quy trình làm việc, hoặc thay đổi cơ cấu tổ chức.

Thiết kế và mô hình hóa giải pháp: Họ có thể tạo ra các sơ đồ quy trình, mô hình dữ liệu, hoặc các tài liệu đặc tả chức năng để mô tả chi tiết cách giải pháp sẽ hoạt động.

Truyền đạt và quản lý yêu cầu: Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) đóng vai trò là người giao tiếp giữa các bên liên quan, đảm bảo rằng mọi người đều hiểu rõ về yêu cầu và giải pháp. Họ cũng quản lý các thay đổi đối với yêu cầu trong suốt dự án.

Hỗ trợ triển khai và kiểm thử: Họ có thể tham gia vào quá trình triển khai giải pháp và hỗ trợ việc kiểm thử để đảm bảo rằng giải pháp đáp ứng đúng yêu cầu.

Business analyst là gì? Chuyên viên phân tích kinh doanh có phải ngành nghề hot đầy tiềm năng? (Hình từ Internet)

Chuyên viên phân tích kinh doanh có phải ngành nghề hot đầy tiềm năng?

Chuyên viên phân tích kinh doanh (Business Analyst - BA) được đánh giá là một ngành nghề hot và đầy tiềm năng ở thời điểm hiện tại và dự kiến trong tương lai. Dưới đây là những lý do chính:

1. Nhu cầu tuyển dụng cao:

Thời đại chuyển đổi số: Các doanh nghiệp ngày càng nhận ra tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ để tối ưu hóa hoạt động, nâng cao hiệu quả và cạnh tranh. Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa nghiệp vụ kinh doanh và giải pháp công nghệ, giúp các tổ chức hiện thực hóa các mục tiêu chuyển đổi số.

Dữ liệu ngày càng quan trọng: Trong kỷ nguyên dữ liệu lớn, khả năng phân tích và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu trở nên sống còn. Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) là người có kỹ năng phân tích, thu thập và diễn giải dữ liệu để hỗ trợ các quyết định kinh doanh chiến lược.

Tối ưu hóa quy trình: Các doanh nghiệp luôn tìm kiếm cách để cải thiện quy trình làm việc, giảm chi phí và tăng năng suất. Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) có vai trò quan trọng trong việc phân tích quy trình hiện tại, xác định điểm nghẽn và đề xuất các giải pháp tối ưu hóa.

Đa dạng ngành nghề: Nhu cầu tuyển dụng Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) không chỉ giới hạn trong lĩnh vực công nghệ thông tin mà còn lan rộng ra nhiều ngành khác như tài chính, ngân hàng, bán lẻ, y tế, logistics, marketing và nhiều lĩnh vực khác.

2. Triển vọng nghề nghiệp rộng mở:

Cơ hội thăng tiến: Với kinh nghiệm và kỹ năng được trau dồi, Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) có thể phát triển lên các vị trí cao hơn như Senior Business Analyst, Lead Business Analyst, Business Architect, Product Owner, Project Manager, hoặc các vị trí quản lý khác.

Mức lương hấp dẫn: Do nhu cầu cao và vai trò quan trọng, mức lương của Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) thường khá cạnh tranh và có xu hướng tăng theo kinh nghiệm và năng lực. Mức lương của Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) tại Việt Nam có thể dao động từ 10-15 triệu VNĐ/tháng cho người mới bắt đầu đến 20-40 triệu VNĐ/tháng hoặc cao hơn cho người có kinh nghiệm. Các vị trí quản lý có thể đạt mức lương cao hơn nữa.

Cơ hội làm việc trong môi trường năng động: Công việc Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) thường liên quan đến việc làm việc với nhiều bộ phận khác nhau và tham gia vào các dự án đổi mới, mang đến sự năng động và cơ hội học hỏi liên tục.

3. Sự thiếu hụt nhân lực:

Hiện tại, số lượng chuyên gia Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) có đủ kỹ năng và kinh nghiệm vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng của thị trường. Mặc dù nhu cầu cao, ngành Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) chưa được giảng dạy như một chuyên ngành chính thức tại nhiều trường đại học ở Việt Nam, dẫn đến sự thiếu hụt nguồn cung nhân lực chất lượng cao.

Học ngành gì để trở thành một Business Analyst (Chuyên viên phân tích kinh doanh) chuyên nghiệp?

Có một số ngành học cung cấp nền tảng kiến thức và kỹ năng rất hữu ích cho vai trò này:

Các ngành học có liên quan trực tiếp:

• Quản trị Kinh doanh (Business Administration)

• Hệ thống Thông tin Quản lý (Management Information Systems - MIS)

• Phân tích Kinh doanh (Business Analytics)

• Kinh tế học (Economics)

• Tài chính - Ngân hàng (Finance - Banking)

Các ngành học liên quan khác (cũng là lựa chọn tốt):

• Công nghệ Thông tin (Information Technology) và các chuyên ngành liên quan (Kỹ thuật Phần mềm, Khoa học Máy tính)

• Thống kê (Statistics) và Toán học Ứng dụng (Applied Mathematics)

• Marketing

• Quản lý Chuỗi cung ứng (Supply Chain Management) và Logistics

Chuyên viên phân tích kinh doanh có quyền và nghĩa vụ như thế nào?

Chuyên viên Phân tích Kinh doanh (Business Analyst) cũng có những quyền và nghĩa vụ pháp lý cơ bản như bao người lao động khác tại Việt Nam, được quy định trong Điều 5 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Người lao động có các quyền sau đây

- Làm việc; tự do lựa chọn việc làm, nơi làm việc, nghề nghiệp, học nghề, nâng cao trình độ nghề nghiệp; không bị phân biệt đối xử, cưỡng bức lao động, quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

- Hưởng lương phù hợp với trình độ, kỹ năng nghề trên cơ sở thỏa thuận với người sử dụng lao động; được bảo hộ lao động, làm việc trong điều kiện bảo đảm về an toàn, vệ sinh lao động; nghỉ theo chế độ, nghỉ hằng năm có hưởng lương và được hưởng phúc lợi tập thể;

- Thành lập, gia nhập, hoạt động trong tổ chức đại diện người lao động, tổ chức nghề nghiệp và tổ chức khác theo quy định của pháp luật; yêu cầu và tham gia đối thoại, thực hiện quy chế dân chủ, thương lượng tập thể với người sử dụng lao động và được tham vấn tại nơi làm việc để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình; tham gia quản lý theo nội quy của người sử dụng lao động;

- Từ chối làm việc nếu có nguy cơ rõ ràng đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe trong quá trình thực hiện công việc;

- Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;

- Đình công;

- Các quyền khác theo quy định của pháp luật.

Người lao động có các nghĩa vụ sau đây:

- Thực hiện hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và thỏa thuận hợp pháp khác;

- Chấp hành kỷ luật lao động, nội quy lao động; tuân theo sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động;

- Thực hiện quy định của pháp luật về lao động, việc làm, giáo dục nghề nghiệp, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và an toàn, vệ sinh lao động.