Nghiên cứu mô hình địa phương 2 cấp theo Công điện 02 của Hà Nội

Ngày 05/03/2025, Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội đã có Công điện 02/CĐ-UBND về tiếp tục đẩy mạnh triển khai sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tại Hà Nội.

Nghiên cứu mô hình địa phương 2 cấp theo Công điện 02 của Hà Nội

Để triển khai Chỉ đạo của Thường trực Thành ủy tại Văn bản 1455-CV/TU ngày 04/3/2025 về triển khai Kết luận 127-KL/TW ngày 28/02/2025 của Bộ Chính trị; Chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy tại Văn bản 1458-CV/TU ngày 05/3/2025 về việc triển khai thực hiện Kết luận 127-KL/TW của Bộ Chính trị; Kết luận của Ban Thường vụ Đảng ủy UBND Thành phố tại cuộc họp ngày 03/3/2025 về việc triển khai Kết luận 127-KL/TW ngày 28/02/2025 của Bộ Chính trị; Chủ tịch UBND Thành phố yêu cầu Giám đốc các Sở, Thủ trưởng các cơ quan thuộc UBND Thành phố; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã xác định việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng.

Nghiên cứu mô hình địa phương 2 cấp theo Công điện 02 của Hà Nội (Hình từ Internet)

Theo đó, tập trung chỉ đạo quán triệt, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị tại địa phương, nhất là quan tâm công tác tuyên truyền, định hướng tư tưởng và dư luận xã hội, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn.

Thành phố yêu cầu rà soát, tổng hợp, hệ thống các thông tin cơ bản của địa phương (lịch sử, văn hóa, dân cư, phong tục, tập quán, giao thông, địa lý,...) và phân tích tình hình tổ chức bộ máy tại địa phương.

Trong đó, trao đổi, phối hợp các địa phương giáp ranh, các sở, ngành liên quan để nghiên cứu, đề xuất bước đầu về phương án tổ chức lại một số đơn vị cấp xã khi thực hiện mô hình địa phương 2 cấp (cấp tỉnh, cấp xã) bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; sát với tình hình thực tiễn tại địa phương, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Ngoài ra, tạm dừng việc tuyển dụng vào công chức, viên chức và tiếp nhận công chức, viên chức ngoài Thành phố (không áp dụng đối với các đơn vị sự nghiệp thuộc lĩnh vực y tế, giáo dục và các doanh nghiệp trực thuộc).

Xem thêm nội dung khác tại Công điện 02/CĐ-UBND ngày 05/03/2025.

Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương từ 01/03/2025

Việc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương từ 01/03/2025 phải đảm bảo các nguyên tắc được quy định tại Điều 4 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, cụ thể:

- Tuân thủ Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng pháp luật; thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ.

Hội đồng nhân dân làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số. Ủy ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương hoạt động theo chế độ tập thể Ủy ban nhân dân kết hợp với đề cao trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân.

- Tổ chức chính quyền địa phương tinh, gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu quản trị địa phương chuyên nghiệp, hiện đại, minh bạch, bảo đảm trách nhiệm giải trình gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực.

- Bảo đảm quyền con người, quyền công dân; phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chịu sự kiểm tra, giám sát của Nhân dân.

- Bảo đảm nền hành chính thống nhất, thông suốt, liên tục.

- Những công việc thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương phải do địa phương quyết định, địa phương tổ chức thực hiện và tự chịu trách nhiệm.

Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều 1 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 là cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. Trường hợp Quốc hội có quy định về việc không tổ chức cấp chính quyền địa phương tại đơn vị hành chính cụ thể thì chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính đó là Ủy ban nhân dân.

Trong đó:

- Chính quyền địa phương ở nông thôn gồm chính quyền địa phương ở tỉnh, huyện, xã.

- Chính quyền địa phương ở đô thị gồm chính quyền địa phương ở thành phố trực thuộc trung ương, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương, phường, thị trấn.

- Chính quyền địa phương tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định khi thành lập đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đó.