Có thể cho người lao động tạm ngừng việc với lý do công ty sản xuất giảm đơn đơn hàng sản xuất hay không?

Về vấn đề của chị, nếu ngừng việc, không phải chấm dứt hợp đồng lao động thì không có quy định thủ tục ngừng cụ thể mà chỉ có nội dung đề cập chế độ khi ngừng việc tại Điều 99 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Tiền lương ngừng việc

Trường hợp phải ngừng việc, người lao động được trả lương như sau:

1. Nếu do lỗi của người sử dụng lao động thì người lao động được trả đủ tiền lương theo hợp đồng lao động;

2. Nếu do lỗi của người lao động thì người đó không được trả lương; những người lao động khác trong cùng đơn vị phải ngừng việc thì được trả lương theo mức do hai bên thỏa thuận nhưng không được thấp hơn mức lương tối thiểu;

3. Nếu vì sự cố về điện, nước mà không do lỗi của người sử dụng lao động hoặc do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa, di dời địa điểm hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc vì lý do kinh tế thì hai bên thỏa thuận về tiền lương ngừng việc như sau:

a) Trường hợp ngừng việc từ 14 ngày làm việc trở xuống thì tiền lương ngừng việc được thỏa thuận không thấp hơn mức lương tối thiểu;

b) Trường hợp phải ngừng việc trên 14 ngày làm việc thì tiền lương ngừng việc do hai bên thỏa thuận nhưng phải bảo đảm tiền lương ngừng việc trong 14 ngày đầu tiên không thấp hơn mức lương tối thiểu.

Theo đó, tùy theo lý do ngừng việc là gì mà công ty có trách nhiệm trả tiền lương như trên. Nội dung "vì lý do kinh tế" theo Khoản 3 trên thì không có quy định hướng dẫn trực tiếp nhưng đơn vị có thể tham khảo nội dung tương tự tại Điều 42 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Nghĩa vụ của người sử dụng lao động trong trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế

...

2. Những trường hợp sau đây được coi là vì lý do kinh tế:

a) Khủng hoảng hoặc suy thoái kinh tế;

b) Thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước khi cơ cấu lại nền kinh tế hoặc thực hiện cam kết quốc tế.

...

Có thể thấy lý do "công ty sản xuất giảm" không phải là căn cứ được xem là lý do kinh tế. Vì vậy, có thể thấy việc ngừng việc do công ty sản xuất giảm không thuộc Khoản 2 và Khoản 3 Điều 99 Bộ luật Lao động 2019 nêu trên. Lúc này, trong trường hợp thông thường thì công ty phải áp dụng khoản 1 Điều 99 Bộ luật Lao động 2019 là công ty phải trả đủ tiền lương theo hợp đồng lao động cho người lao động trong thời gian ngừng việc.

Tuy nhiên, trong thời gian không có đơn hàng, buộc lao động phải nghỉ một thời gian thì công ty có quyền bố trí phép năm, thỏa thuận nghỉ không hưởng lương hoặc nghỉ việc có hỗ trợ lương. Việc thỏa thuận nêu trên (trừ nghỉ phép năm) sẽ phải cần có sự đồng ý của người lao động trước khi tiến hành.

Nếu không thỏa thuận được và cũng không có cách chi trả lương thì công ty chỉ có thể tìm các biện pháp chấm dứt hợp đồng lao động hợp lý hơn.