Lễ hội cầu ngư: Tín ngưỡng và văn hóa ngư dân Việt Nam?

Lễ hội cầu ngư: Tín ngưỡng và văn hóa ngư dân Việt Nam?

Lễ hội Cầu Ngư là một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc của ngư dân Việt Nam, gắn liền với đời sống văn hóa, tín ngưỡng và phong tục của các cộng đồng ven biển. Đây là dịp để ngư dân cầu xin các vị thần biển, đặc biệt là thần Cá Ông, mang lại một năm đánh bắt thuận lợi, mưa thuận gió hòa và bảo vệ bình an cho những người ra khơi.

Lễ hội không chỉ thể hiện lòng biết ơn đối với biển cả mà còn là dịp để các cộng đồng ngư dân gắn kết, giao lưu và truyền lại những giá trị văn hóa, kinh nghiệm quý báu về nghề biển.

Với những nghi thức cúng bái trang trọng, các hoạt động vui chơi dân gian đặc sắc, lễ hội Cầu Ngư không chỉ là nét văn hóa đặc trưng của vùng biển mà còn là sự kết nối giữa con người với thiên nhiên, đất trời và những giá trị tinh thần vô giá.

Lễ hội cầu ngư thường được tổ chức vào đầu năm hoặc vào những dịp đặc biệt trong năm, tùy theo từng địa phương.

[1] Các điểm đặc trưng của lễ hội cầu ngư:

- Mục đích lễ hội:

Ngư dân tổ chức lễ hội để cầu xin các vị thần biển, thần Cá Ông (cá voi) phù hộ cho họ gặp may mắn trong những chuyến đi biển, đánh bắt được nhiều cá và trở về an toàn.

Lễ hội cũng là dịp để ngư dân tôn vinh và tri ân thần biển đã bảo vệ họ trong những chuyến đi xa.

- Các nghi lễ trong lễ hội:

Lễ cúng thường diễn ra trang trọng, bao gồm việc dâng hương, lễ vật như trái cây, hoa tươi, và đôi khi là cá tươi hoặc gà để cúng thần.

Một trong những nghi thức đặc sắc là lễ rước kiệu, trong đó người dân rước tượng cá Ông hoặc thần biển từ đền thờ ra biển, cầu mong thần phù hộ.

Ngoài ra, lễ hội còn có các hoạt động như hát bội, múa lân, đua thuyền, kéo co, hoặc các trò chơi dân gian khác.

[2] Thời gian và địa điểm tổ chức:

Lễ hội Cầu Ngư thường được tổ chức ở các vùng biển như Bình Thuận, Phú Yên, Quảng Ngãi, Bà Rịa - Vũng Tàu, và các tỉnh ven biển miền Trung và miền Nam.

Thời gian lễ hội có thể diễn ra vào đầu năm (tháng Giêng) hoặc vào các dịp tháng 4, tháng 5 âm lịch, khi các ngư dân bắt đầu mùa đánh bắt chính.

[3] Ý nghĩa văn hóa và cộng đồng:

Lễ hội Cầu Ngư không chỉ là nghi thức tôn thờ các vị thần biển mà còn là dịp để cộng đồng ngư dân gặp gỡ, giao lưu và củng cố tinh thần đoàn kết.

Đây là dịp để các thế hệ ngư dân truyền lại kinh nghiệm nghề biển và bảo vệ các giá trị văn hóa, lễ hội truyền thống.

Lễ hội Cầu Ngư không chỉ có ý nghĩa tâm linh mà còn phản ánh sâu sắc đời sống của ngư dân Việt Nam, với mối quan hệ gắn bó với biển cả và sự cầu mong sự an lành cho gia đình và cộng đồng.

Lưu ý: Các thông tin nêu trên chỉ mang tính chất tham khảo

Xem thêm: Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột 2025 lần thứ 9 diễn ra ở đâu, thời gian nào?

Lễ hội cầu ngư: Tín ngưỡng và văn hóa ngư dân Việt Nam? (Hình từ Internet)

Người lao động có được nghỉ làm vào ngày lễ hội cầu ngư hay không?

Căn cứ Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 về nghỉ lễ, tết quy định như sau:

Nghỉ lễ, tết

1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:

a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);

b) Tết Âm lịch: 05 ngày;

c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);

d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);

đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);

e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).

2. Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài các ngày nghỉ theo quy định tại khoản 1 Điều này còn được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ.

3. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ quy định tại điểm b và điểm đ khoản 1 Điều này.

Theo đó, từ quy định nêu trên thì người lao động sẽ chỉ được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương vào các ngày sau đây:

[1] Tết Dương lịch

[2] Tết Âm lịch

[3] Ngày Chiến thắng

[4] Ngày Quốc tế lao động

[5] Quốc khánh

[6] Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương

Như vậy, theo quy định trên thì ngày lễ hội cầu ngư không phải là ngày nghỉ lễ của người lao động.

Do đó, người lao động không được nghỉ vào ngày lễ hội cầu ngư.

Tuy nhiên, lao động có thể được nghỉ vào ngày này nếu sử dụng ngày nghỉ hằng năm (theo quy định tại Điều 113 Bộ luật Lao động 2019) hoặc có thể nghỉ việc riêng có hưởng lương hoặc không hưởng lương và thông báo cho người sử dụng lao động hoặc có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ không hưởng lương (theo Điều 115 Bộ luật Lao động 2019).

Người lao động được 16 ngày nghỉ hằng năm trong trường hợp nào theo quy định?

Căn cứ tại Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 quy định về nghỉ hằng năm như sau:

Nghỉ hằng năm

1. Người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:

a) 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;

b) 14 ngày làm việc đối với người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;

c) 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

2. Người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc.

3. Trường hợp do thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.

...

Đồng thời, tại Điều 114 Bộ luật Lao động 2019 quy định về ngày nghỉ hằng năm tăng thêm theo thâm niên làm việc như sau:

Ngày nghỉ hằng năm tăng thêm theo thâm niên làm việc

Cứ đủ 05 năm làm việc cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm của người lao động theo quy định tại khoản 1 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 được tăng thêm tương ứng 01 ngày.

Như vậy, từ quy định nêu trên thì người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thuộc đối tượng được 16 ngày nghỉ hằng năm theo hợp đồng lao động 12 tháng là người lao động làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

Ngoài ra, cứ đủ 05 năm làm việc cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm của người lao động được tăng thêm tương ứng 01 ngày.

Ví dụ: Người lao động đang làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có số ngày nghỉ hằng năm là 16 ngày, trường hợp người lao động làm đủ 05 năm cho một người sử dụng lao động thì sẽ tăng thêm 01 ngày nghỉ hằng năm tức là 17 ngày.

Xem thêm: Lễ hội Nghinh Ông: Cội nguồn và giá trị văn hóa ngư dân làng chài?