Mẫu soạn văn học kì 2 lớp 10 hay nhất 2025?

Soạn bài Phú sông Bạch Đằng:

(1) Tìm hiểu chung:

Tác giả: Trương Hán Siêu là nhà nho, quan chánh trực dưới thời Trần. Ông là người yêu nước, sống thanh cao, chính trực.

Tác phẩm: Viết theo thể phú, thể loại văn học trỗi lên thời Trần, với kết cấu tự do, kết hợp tả cảnh, biểu cảm và bày tỏ tư tưởng.

Hoàn cảnh: Sáng tác sau những chiến thắng văn lang chống Nguyên - Mông, thế kỷ XIII-XIV.

(2) Bố cục tác phẩm:

Phần 1: (Từ Đoạn trường giang... đến nghìn thu vẳng lặng): Cảnh sắc sông Bạch Đằng hùng vĩ, tráng lệ.

Phần 2: (Tiếp theo đến oanh liệt nay còn lắng): Những ký ức hào hùng về chiến thắng trên sông Bạch Đằng.

Phần 3: (Phần còn lại): Lời bày tỏ tự hào hào khuyết và tự hào về truyền thống dân tộc.

(3) Nội dung chính:

Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên sông Bạch Đằng.

Tôn vinh chiến thắng hào hùng của dân tộc chống giặc ngoại xâm.

Khẳng định chân lý lịch sử: Chiến thắng là do thiên thời, địa lợi, nhưng quan trọng nhất là nhân hòa.

(4) Nghệ thuật:

Thể phú tự do, kết hợp tả cảnh và biểu cảm.

Hình ảnh hùng tráng, ngôn ngữ giàu sắc thái.

Sử dụng hình ảnh từ nhiên kết hợp yếu tố lịch sử.

(5) Tổng kết: Phú sông Bạch Đằng là tác phẩm kiệt xuất ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên và lịch sử hào hùng của dân tộc. Qua đó, tác giả thể hiện tình yêu nước sâu sắc, tâm hồn nhà Nho thanh cao và nhận thức sâu sắc về quy luật lịch sử.

Soạn văn Đại cáo bình Ngô (Bình Ngô đại cáo):

(1) Tìm hiểu chung:

Tác giả: Nguyễn Trãi (1380 - 1442), nhà chính trị, nhà quân sự, nhà thơ lớn của dân tộc, người đã góp công lớn trong khởi nghĩa Lam Sơn chống quân Minh.

Tác phẩm: Bình Ngô đại cáo là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc Việt Nam, ra đời sau khi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi.

Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1428, sau khi đánh bại quân Minh, Lê Lợi giao cho Nguyễn Trãi soạn thảo bài cáo để tuyên bố nền độc lập của Đại Việt.

Thể loại: Cáo - thể loại văn học chính luận thời phong kiến, thường được dùng để ban bố mệnh lệnh hoặc tuyên cáo sự kiện lớn lao.

(2) Bố cục tác phẩm:

Phần 1: (Từ đầu đến chứng cớ còn ghi): Tư tưởng nhân nghĩa và chân lý độc lập của dân tộc.

Phần 2: (Tiếp theo đến như cũ yên hàn): Quá trình đấu tranh gian khổ và chiến thắng vẻ vang của nghĩa quân Lam Sơn.

Phần 3: (Còn lại): Tuyên bố hòa bình và khẳng định nền độc lập lâu dài.

(3) Nội dung chính:

Khẳng định nền độc lập, chủ quyền của dân tộc Đại Việt với những yếu tố như văn hiến, cương vực lãnh thổ, phong tục tập quán.

Tố cáo tội ác tàn bạo của quân Minh đối với nhân dân ta.

Ca ngợi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và công lao to lớn của Lê Lợi cùng nghĩa quân.

Tuyên bố hòa bình, khẳng định tinh thần nhân nghĩa và sự bền vững của nền độc lập dân tộc.

(4) Nghệ thuật:

Lập luận chặt chẽ, đanh thép.

Ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh và cảm xúc.

Sử dụng hình thức biền ngẫu nhịp nhàng, uyển chuyển.

(5) Tổng kết: Bình Ngô đại cáo là áng thiên cổ hùng văn, kết tinh tư tưởng nhân nghĩa và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam. Tác phẩm không chỉ là bản tuyên ngôn độc lập mà còn là lời nhắc nhở về tinh thần đoàn kết, ý chí tự cường của người Việt.

Soạn văn Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn:

(1) Tìm hiểu chung:

Tác giả: Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn (1231 - 1300), là một trong những vị tướng vĩ đại nhất trong lịch sử Việt Nam. Ông là người lãnh đạo quân đội Đại Việt trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông xâm lược, góp phần bảo vệ nền độc lập của đất nước.

Tác phẩm: Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn nổi bật với những tác phẩm chiến lược quân sự, trong đó có cuốn "Hịch tướng sĩ" nổi tiếng. Đây là tác phẩm quan trọng thể hiện tư tưởng quân sự và lòng yêu nước của ông.

Hoàn cảnh sáng tác: "Hịch tướng sĩ" được viết vào năm 1284, trong bối cảnh đất nước đang chuẩn bị đối đầu với quân xâm lược Nguyên Mông. Trần Quốc Tuấn viết tác phẩm này nhằm động viên tinh thần các tướng sĩ, khích lệ họ chiến đấu vì độc lập dân tộc.

Thể loại: Văn chính luận – là một thể loại văn học dùng để tuyên ngôn, ban bố lệnh, hoặc trình bày quan điểm về những vấn đề quan trọng của đất nước.

(2) Bố cục tác phẩm:

Phần 1: (Từ đầu đến "để giữ nước"): Trình bày lý do và mục đích viết hịch, kêu gọi các tướng sĩ chiến đấu vì sự nghiệp bảo vệ đất nước.

Phần 2: (Tiếp theo đến "nên phải cố gắng"): Tưởng nhớ những chiến công của tổ tiên và nhấn mạnh trách nhiệm của quân sĩ trong bảo vệ đất nước.

Phần 3: (Còn lại): Kêu gọi lòng trung thành, khơi dậy tinh thần yêu nước và chiến đấu đến cùng để bảo vệ nền độc lập của dân tộc.

(3) Nội dung chính:

Khẳng định tinh thần bảo vệ đất nước: Trần Quốc Tuấn nhấn mạnh trách nhiệm của các tướng sĩ trong việc bảo vệ sự độc lập và nền văn hiến lâu đời của dân tộc Đại Việt.

Lòng yêu nước và tự hào dân tộc: Ông kêu gọi các tướng sĩ hãy lấy lòng yêu nước làm động lực chiến đấu, nhắc nhở họ không chỉ bảo vệ lãnh thổ mà còn bảo vệ nền văn hóa, phong tục, và giá trị tinh thần của dân tộc.

Khẳng định sự kiên cường và chiến thắng của dân tộc: Qua việc nhắc lại những chiến công lịch sử và lòng kiên cường của các bậc tiền nhân, Trần Quốc Tuấn cổ vũ tinh thần đoàn kết, quyết tâm chiến đấu của các tướng sĩ.

Tố cáo tội ác quân xâm lược: Tác phẩm cũng tố cáo hành động tàn bạo của quân xâm lược Nguyên Mông, đồng thời thúc giục quân sĩ phải ra sức chiến đấu để bảo vệ đất nước và trả thù cho những tội ác ấy.

(4) Nghệ thuật:

Lập luận chặt chẽ, mạnh mẽ: Tác phẩm có lập luận rõ ràng, thuyết phục, khơi dậy lòng tự hào dân tộc và tinh thần chiến đấu trong các tướng sĩ.

Ngôn ngữ trang trọng, cảm xúc: "Hịch tướng sĩ" sử dụng ngôn ngữ trang trọng, thấm đẫm cảm xúc, thể hiện sâu sắc lòng yêu nước và quyết tâm chiến đấu.

Hình thức biền ngẫu uyển chuyển: Tác phẩm sử dụng biền ngẫu trong cách cấu trúc câu và các đoạn văn, tạo nên sự nhịp nhàng, dễ nhớ và dễ hiểu.

(5) Tổng kết:

"Hịch tướng sĩ" của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn là một tác phẩm văn học hào hùng, kết tinh tư tưởng yêu nước và tinh thần chiến đấu của dân tộc Việt Nam. Qua tác phẩm này, Trần Quốc Tuấn không chỉ khẳng định lòng kiên cường của quân sĩ mà còn thể hiện niềm tin vững chắc vào chiến thắng của dân tộc, góp phần nuôi dưỡng ý chí tự lực và đoàn kết trong lòng người dân Việt. Tác phẩm đã trở thành biểu tượng của tinh thần yêu nước, kêu gọi các thế hệ tiếp nối giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.