Nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng nhà kính là gì? Hậu quả của hiện tượng hiệu ứng nhà kính ra sao?

Nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng nhà kính là gì?

Căn cứ khoản 30 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định khái niệm như sau: Hiệu ứng nhà kính là hiện tượng năng lượng bức xạ của Mặt Trời được hấp thụ trong khí quyển, chuyển hóa thành nhiệt lượng gây hiện tượng nóng lên toàn cầu.

Hiệu ứng nhà kính diễn ra như sau:

Bước 1: Mặt trời chiếu ánh sáng và nhiệt xuống Trái Đất.

Bước 2:Hấp thụ và phản xạ: Một phần năng lượng này được bề mặt Trái Đất hấp thụ, làm nóng hành tinh. Phần còn lại được phản xạ trở lại không gian dưới dạng bức xạ hồng ngoại (nhiệt).

Bước 3: Trong bầu khí quyển của Trái Đất có một số loại khí được gọi là khí nhà kính, ví dụ như carbon dioxide (CO2), methane (CH4), hơi nước (H2O), và nitrous oxide (N2O).

Bước 4: Các khí nhà kính này có khả năng hấp thụ bức xạ hồng ngoại (nhiệt) do Trái Đất phát ra, ngăn không cho nó thoát hết ra ngoài không gian.

Bước 5: Quá trình này giữ lại một lượng nhiệt nhất định trong bầu khí quyển, làm cho Trái Đất ấm lên. Nếu không có hiệu ứng nhà kính tự nhiên, nhiệt độ trung bình của Trái Đất sẽ lạnh hơn rất nhiều, không thích hợp cho sự sống.

Nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng nhà kính là:

- Hoạt động của núi lửa: Các vụ phun trào núi lửa giải phóng một lượng lớn khí carbon dioxide (CO2) và các loại khí khác vào khí quyển.

- Sự phân hủy chất hữu cơ: Quá trình phân hủy các chất hữu cơ trong tự nhiên (ví dụ như trong đầm lầy) có thể sản sinh ra khí methane (CH4).

- Hô hấp của sinh vật: Quá trình hô hấp của động vật và thực vật cũng thải ra một lượng nhỏ khí CO2.

- Hơi nước: Sự bốc hơi nước từ đại dương, sông, hồ là một nguồn quan trọng của hơi nước (H2O), một loại khí nhà kính.

Một trong những nguyên nhân đáng quan ngại nhất là yếu tố con người:

- Đốt nhiên liệu hóa thạch: Việc đốt than đá, dầu mỏ và khí đốt để sản xuất điện, vận hành phương tiện giao thông và trong các hoạt động công nghiệp thải ra một lượng khổng lồ khí CO2 vào khí quyển.

- Phá rừng: Việc phá rừng làm giảm khả năng hấp thụ CO2, đồng thời khi đốt rừng còn giải phóng thêm CO2 và các khí nhà kính khác.

- Chăn nuôi: Quá trình tiêu hóa của gia súc, đặc biệt là bò, thải ra một lượng lớn khí methane (CH4), một loại khí nhà kính có tiềm năng làm nóng lên toàn cầu cao hơn nhiều so với CO2 trong ngắn hạn.

- Sử dụng phân bón hóa học: Việc sử dụng quá nhiều phân bón chứa nitơ trong nông nghiệp có thể dẫn đến phát thải khí nitrous oxide (N2O), một loại khí nhà kính rất mạnh.

- Các hoạt động công nghiệp khác: Một số quy trình công nghiệp thải ra các loại khí nhà kính khác như các hợp chất chứa fluor (ví dụ: HFCs, PFCs, SF6), có tiềm năng làm nóng lên toàn cầu rất cao.

- Quản lý chất thải: Các bãi chôn lấp chất thải hữu cơ có thể sản sinh ra khí methane trong quá trình phân hủy kỵ khí.

Nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng nhà kính là gì? Hậu quả của hiện tượng hiệu ứng nhà kính ra sao? (Hình từ Internet)

Hậu quả của hiện tượng hiệu ứng nhà kính ra sao?

Hiện tượng hiệu ứng nhà kính gia tăng do hoạt động của con người gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng và đa dạng đối với môi trường và cuộc sống trên Trái Đất. Hậu quả của hiện tượng hiệu ứng nhà kính là:

(1). Sự nóng lên toàn cầu

Đây là hậu quả trực tiếp và rõ ràng nhất. Lượng khí nhà kính tăng cao giữ lại nhiều nhiệt hơn trong khí quyển, dẫn đến nhiệt độ trung bình của Trái Đất tăng lên.

(2). Biến đổi khí hậu

Sự nóng lên toàn cầu gây ra những thay đổi trong các yếu tố khí hậu như nhiệt độ, lượng mưa, gió, và các hiện tượng thời tiết cực đoan.

(3). Nước biển dâng

Nhiệt độ tăng làm băng tan ở các cực và các sông băng trên núi, đồng thời nước biển nở ra khi nóng lên. Cả hai yếu tố này đều góp phần làm mực nước biển dâng cao, gây ngập lụt ở các vùng ven biển, đảo thấp và làm mất diện tích đất ở.

(4). Các hiện tượng thời tiết cực đoan gia tăng:

Tần suất và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng gay gắt, hạn hán kéo dài, bão, lũ lụt, lốc xoáy ngày càng tăng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

(5). Ảnh hưởng đến hệ sinh thái và đa dạng sinh học:

Sự thay đổi khí hậu làm thay đổi môi trường sống của nhiều loài động thực vật, dẫn đến sự di cư, suy giảm số lượng, thậm chí tuyệt chủng của một số loài.

Các hệ sinh thái như rừng, san hô, vùng đất ngập nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

(6). Ảnh hưởng đến nông nghiệp và lương thực:

Sự thay đổi nhiệt độ và lượng mưa có thể làm giảm năng suất cây trồng, gây ra tình trạng thiếu nước, ảnh hưởng đến nguồn cung cấp lương thực.

Các dịch bệnh và sâu bệnh có thể phát triển mạnh hơn trong điều kiện khí hậu thay đổi.

(7). Ảnh hưởng đến sức khỏe con người:

Nắng nóng gay gắt có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như say nắng, đột quỵ nhiệt.

Biến đổi khí hậu có thể tạo điều kiện cho sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm do vector (ví dụ: sốt xuất huyết, sốt rét).

Ô nhiễm không khí do đốt nhiên liệu hóa thạch cũng gây ra các bệnh về hô hấp.

(8). Tác động kinh tế:

Các thiệt hại do thiên tai, mất mùa, và các vấn đề sức khỏe liên quan đến biến đổi khí hậu gây ra những tổn thất lớn cho nền kinh tế.

Chi phí cho việc ứng phó và thích ứng với biến đổi khí hậu cũng rất lớn.

(9). Axit hóa đại dương:

Đại dương hấp thụ một lượng lớn khí CO2 từ khí quyển, dẫn đến sự axit hóa đại dương. Điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến các sinh vật biển có vỏ và san hô.

Nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng nhà kính là gì và hậu quả của hiện tượng hiệu ứng nhà kính ra sao trên chỉ mang tính chất tham khảo.

Quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính như thế nào?

Căn cứ Điều 91 Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính như sau:

- Các khí nhà kính chính là carbon dioxide (CO2), methane (CH4) và nitrous oxide (N2O). Các khí có hàm lượng thấp nhưng có tiềm năng cao gây hiệu ứng nhà kính là hydrofluorocarbons (HFCs), perfluorocarbons (PFCs), sulphur hexafluoride (SF6) và nitrogen trifluoride (NF3).

- Nội dung giảm nhẹ phát thải khí nhà kính bao gồm:

+ Tổ chức thực hiện hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và hấp thụ khí nhà kính theo lộ trình, phương thức giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phù hợp với điều kiện của đất nước và cam kết quốc tế;

+ Kiểm kê khí nhà kính và đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính cấp quốc gia, cấp ngành, lĩnh vực và cấp cơ sở có liên quan;

+ Kiểm tra việc tuân thủ quy định về kiểm kê khí nhà kính, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, việc thực hiện cơ chế, phương thức hợp tác về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính;

+ Xây dựng và triển khai cơ chế, phương thức hợp tác về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phù hợp với quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên;

+ Tổ chức và phát triển thị trường các-bon trong nước.

- Thủ tướng Chính phủ ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính, cập nhật 02 năm một lần trên cơ sở tỷ trọng phát thải khí nhà kính trên tổng phát thải khí nhà kính quốc gia; điều kiện và tình hình phát triển kinh tế - xã hội; tiêu thụ nhiên liệu, năng lượng trên đơn vị sản phẩm, dịch vụ đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.