Thông tư 51/2025/TT-BNNMT quy định kỹ thuật đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành

THÔNG TƯ

QUY ĐỊNH KỸ THUẬT ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT

Căn cứ Luật Khí tượng thủy văn ngày 23 tháng 11 năm 2015;

Căn cứ Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khí tượng thủy văn; Nghị định số 48/2020/NĐ-CP ngày 15 tháng 4 năm 2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khí tượng thủy văn;

Căn cứ Nghị định số 35/2025/NĐ-CP ngày 25 tháng 02 năm 2025 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Nông nghiệp và Môi trường;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn;

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Thông tư quy định kỹ thuật đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt.

Chương I

QUY ĐỊNH CHUNG

Điều 1. Phạm vi điều chỉnh

Thông tư này quy định kỹ thuật đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc tại các trạm khí tượng thuộc mạng lưới trạm khí tượng thuỷ văn quốc gia.

Điều 2. Đối tượng áp dụng

Thông tư này áp dụng đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc tại các trạm khí tượng thuộc mạng lưới trạm khí tượng thủy văn quốc gia.

Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Thông tư này, các thuật ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Tài liệu khí tượng bề mặt là các loại sổ gốc ghi chép các thông tin, dữ liệu quan trắc, các loại giản đồ tự ghi, báo biểu; các báo cáo về hoạt động quan trắc và vật mang tin chứa các thông tin, dữ liệu quan trắc tại trạm khí tượng bề mặt.

2. Kiểm tra, kiểm soát tài liệu là việc xem xét tính đầy đủ, tình trạng vật lý, hình thức các tài liệu; phân tích, đối chiếu các kết quả quan trắc trong tài liệu với các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật để xác định các lỗi thiếu hoặc sai trong quá trình quan trắc, thu nhận dữ liệu, xử lý thông tin; xác định khối lượng, dung lượng tài liệu của trạm khí tượng bề mặt.

3. Đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt là hoạt động xác định chất lượng trên cơ sở kết quả kiểm tra, kiểm soát tài liệu.

4. Tính hợp lý số liệu theo không gian là tính hợp lý số liệu của một hay nhiều yếu tố khí tượng bề mặt tại vị trí quan trắc so với số liệu quan trắc khí tượng bề mặt tại các vị trí xung quanh.

5. Tính hợp lý số liệu theo thời gian là tính hợp lý số liệu của một hoặc nhiều yếu tố khí tượng so sánh với giá trị số liệu tại cùng một vị trí quan trắc trong khoảng thời gian khác nhau.

6. Tính hợp lý theo yếu tố quan trắc là xem xét số liệu quan trắc khí tượng bề mặt giữa yếu tố này với yếu tố khác trong cùng thời điểm tại cùng một vị trí.

7. Lỗi tài liệu là những sai sót xảy ra trong quan trắc, tính toán và công trình, phương tiện đo không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật.

8. Điểm chuẩn là mức điểm cao nhất quy định để đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt.

9. Điểm trừ là số điểm quy định trừ cho các lỗi thiếu hoặc sai.

10. Điểm chất lượng là hiệu số của điểm chuẩn và tổng điểm trừ.

11. Phương tiện đo khí tượng bề mặt không tự động (bao gồm: phương tiện đo thủ công, phương tiện đo bán tự động) là phương tiện kỹ thuật để thực hiện phép đo, truyền phát thông tin, dữ liệu các yếu tố khí tượng bề mặt do con người thực hiện.

12. Phương tiện đo khí tượng bề mặt tự động là phương tiện kỹ thuật, bao gồm: thiết bị, dụng cụ đo; thiết bị, dụng cụ có chức năng đo; hệ thống đo để tự động thực hiện phép đo các yếu tố khí tượng bề mặt.

13. Trạm khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động là trạm quan trắc, truyền phát tất cả hoặc một phần các yếu tố khí tượng bề mặt tại trạm do quan trắc viên trực tiếp thực hiện.

THÔNG TƯ

QUY ĐỊNH KỸ THUẬT ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT

Căn cứ Luật Khí tượng thủy văn ngày 23 tháng 11 năm 2015;

Căn cứ Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khí tượng thủy văn; Nghị định số 48/2020/NĐ-CP ngày 15 tháng 4 năm 2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khí tượng thủy văn;

Căn cứ Nghị định số 35/2025/NĐ-CP ngày 25 tháng 02 năm 2025 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Nông nghiệp và Môi trường;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn;

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành Thông tư quy định kỹ thuật đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt.

Chương I

QUY ĐỊNH CHUNG

Điều 1. Phạm vi điều chỉnh

Thông tư này quy định kỹ thuật đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc tại các trạm khí tượng thuộc mạng lưới trạm khí tượng thuỷ văn quốc gia.

Điều 2. Đối tượng áp dụng

Thông tư này áp dụng đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc tại các trạm khí tượng thuộc mạng lưới trạm khí tượng thủy văn quốc gia.

Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Thông tư này, các thuật ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Tài liệu khí tượng bề mặt là các loại sổ gốc ghi chép các thông tin, dữ liệu quan trắc, các loại giản đồ tự ghi, báo biểu; các báo cáo về hoạt động quan trắc và vật mang tin chứa các thông tin, dữ liệu quan trắc tại trạm khí tượng bề mặt.

2. Kiểm tra, kiểm soát tài liệu là việc xem xét tính đầy đủ, tình trạng vật lý, hình thức các tài liệu; phân tích, đối chiếu các kết quả quan trắc trong tài liệu với các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật để xác định các lỗi thiếu hoặc sai trong quá trình quan trắc, thu nhận dữ liệu, xử lý thông tin; xác định khối lượng, dung lượng tài liệu của trạm khí tượng bề mặt.

3. Đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt là hoạt động xác định chất lượng trên cơ sở kết quả kiểm tra, kiểm soát tài liệu.

4. Tính hợp lý số liệu theo không gian là tính hợp lý số liệu của một hay nhiều yếu tố khí tượng bề mặt tại vị trí quan trắc so với số liệu quan trắc khí tượng bề mặt tại các vị trí xung quanh.

5. Tính hợp lý số liệu theo thời gian là tính hợp lý số liệu của một hoặc nhiều yếu tố khí tượng so sánh với giá trị số liệu tại cùng một vị trí quan trắc trong khoảng thời gian khác nhau.

6. Tính hợp lý theo yếu tố quan trắc là xem xét số liệu quan trắc khí tượng bề mặt giữa yếu tố này với yếu tố khác trong cùng thời điểm tại cùng một vị trí.

7. Lỗi tài liệu là những sai sót xảy ra trong quan trắc, tính toán và công trình, phương tiện đo không bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật.

8. Điểm chuẩn là mức điểm cao nhất quy định để đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt.

9. Điểm trừ là số điểm quy định trừ cho các lỗi thiếu hoặc sai.

10. Điểm chất lượng là hiệu số của điểm chuẩn và tổng điểm trừ.

11. Phương tiện đo khí tượng bề mặt không tự động (bao gồm: phương tiện đo thủ công, phương tiện đo bán tự động) là phương tiện kỹ thuật để thực hiện phép đo, truyền phát thông tin, dữ liệu các yếu tố khí tượng bề mặt do con người thực hiện.

12. Phương tiện đo khí tượng bề mặt tự động là phương tiện kỹ thuật, bao gồm: thiết bị, dụng cụ đo; thiết bị, dụng cụ có chức năng đo; hệ thống đo để tự động thực hiện phép đo các yếu tố khí tượng bề mặt.

13. Trạm khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động là trạm quan trắc, truyền phát tất cả hoặc một phần các yếu tố khí tượng bề mặt tại trạm do quan trắc viên trực tiếp thực hiện.

14. Trạm khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động là trạm quan trắc, truyền phát tất cả các yếu tố khí tượng bề mặt tại trạm hoàn toàn tự động không do quan trắc viên thực hiện.

Điều 4. Nguyên tắc đánh giá tài liệu khí tượng bề mặt

1. Tuân thủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định kỹ thuật hiện hành và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.

2. Bảo đảm tính chính xác, khách quan, đầy đủ và toàn diện nội dung đánh giá.

Chương II

QUY ĐỊNH KỸ THUẬT ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT

Điều 5. Tài liệu khí tượng bề mặt phải đánh giá

1. Đối với trạm khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động:

a) Sổ ghi kết quả quan trắc hằng ngày các yếu tố khí tượng bề mặt;

b) Báo biểu số liệu thống kê, tính toán kết quả quan trắc;

c) Giản đồ tự ghi hằng ngày;

d) Báo cáo tháng, báo cáo quý về kết quả hoạt động tại trạm kèm theo các biên bản: kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế phương tiện đo định kỳ và kiểm tra, khắc phục sự cố đột xuất tại trạm; báo cáo về các hiện tượng thời tiết đặc biệt (nếu có);

đ) Tệp số liệu.

2. Đối với trạm khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động:

a) Tệp dữ liệu, bao gồm: thông tin của trạm: mã trạm, tên trạm, địa chỉ trạm, vị trí (tọa độ); số liệu của trạm: số liệu quan trắc hoặc tính toán và đơn vị đo của các yếu tố tại trạm khí tượng bề mặt được truyền phát tự động hằng ngày;

b) Báo cáo về tình hình hoạt động mạng lưới trạm đo tự động;

c) Các biên bản kiểm tra, bảo dưỡng và thay thế phương tiện đo định kỳ; biên bản kiểm tra, khắc phục sự cố đột xuất tại trạm theo quy định kỹ thuật đối với hoạt động của các trạm khí tượng thủy văn tự động.

Điều 6. Nội dung đánh giá tài liệu khí tượng bề mặt

1. Tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động:

a) Tính đầy đủ của tài liệu;

b) Tình trạng vật lý, hình thức của tài liệu;

c) Công trình, phương tiện đo;

d) Phương pháp, trình tự quan trắc, hiệu chính các phương tiện đo;

đ) Tính toán số liệu và chọn trị số đặc trưng, quy trình nhập số liệu, mã hóa và phát báo mã điện số liệu quan trắc khí tượng bề mặt;

e) Tính hợp lý của số liệu theo không gian, thời gian và yếu tố quan trắc.

2. Tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động:

a) Tính đầy đủ của tài liệu, gồm: tính đầy đủ của tài liệu giao nộp và thông tin, dữ liệu quan trắc tự động của trạm; tính liên tục, kịp thời, chính xác của thông tin, dữ liệu tự động quan trắc và truyền phát từ trạm về cơ quan thu nhận;

b) Cấu trúc, kiểu thông tin dữ liệu tự động;

c) Công trình, phương tiện đo;

d) Hiệu chính các phương tiện đo;

đ) Tính hợp lý số liệu theo không gian, thời gian của một hay nhiều yếu tố quan trắc.

Điều 7. Phương pháp đánh giá tài liệu khí tượng bề mặt

1. Kiểm tra, kiểm soát tài liệu khí tượng bề mặt.

2. Đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt bằng phương pháp tính điểm, dựa vào điểm chuẩn, điểm trừ và chỉ số điểm chất lượng của tài liệu để phân loại theo mức tốt, khá, trung bình và kém. Trong đó:

a) Điểm chuẩn được tính là 100 điểm, được xác định trên từng hạng mục đánh giá chất lượng tài liệu; tổng số điểm trừ không vượt quá điểm chuẩn trong từng nội dung đánh giá;

b) Điểm trừ được tính cho mỗi lỗi thiếu hoặc sai và được xác định trên cơ sở phân tích và đánh giá những sai sót về quan trắc, công trình, phương tiện đo và tính toán, thống kê số liệu từ các nguồn tài liệu quy định tại Điều 5 Thông tư này. Khi đánh giá chất lượng tài liệu của một yếu tố quan trắc có những sai sót do kết quả của các phép tính toán từ những sai sót kéo theo (dây chuyền) mà kết quả cuối cùng của yếu tố đó không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng chung của tài liệu điểm trừ chỉ tính một lần;

c) Điểm chất lượng (ĐCL) tài liệu khí tượng bề mặt được tính bằng điểm chuẩn (ĐC) trừ tổng điểm trừ (ĐT);

d) Công thức tính điểm chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt như sau: ĐCL = ĐC – ΣĐT

Điều 8. Đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt

1. Kiểm tra số lượng, quy cách các tài liệu khí tượng bề mặt theo quy định (chi tiết tại Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư này).

2. Kiểm soát chất lượng các tài liệu khí tượng bề mặt theo quy định (chi tiết tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư này).

3. Đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động:

a) Điểm chuẩn các hạng mục đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động được phân bổ tại Bảng 1 như sau:

Bảng 1. Phân bổ điểm chuẩn cho các hạng mục đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động

b) Điểm trừ của việc đánh giá tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động được quy định tại Bảng 2 như sau:

Bảng 2. Điểm trừ của mỗi lỗi thiếu hoặc sai đối với từng nội dung đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động

4. Đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động:

a) Điểm chuẩn các hạng mục đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động được phân bổ tại Bảng 3 như sau:

Bảng 3. Phân bổ điểm chuẩn các hạng mục đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động

b) Điểm trừ của việc đánh giá tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động được quy định tại Bảng 4 như sau:

Bảng 4. Điểm trừ của mỗi lỗi thiếu hoặc sai đối với từng nội dung đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động

5. Tính điểm, tổng hợp kết quả và lập báo cáo kết quả đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt:

a) Lập báo cáo kết quả đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động theo mẫu quy định tại Phụ lục III ban hành kèm theo Thông tư này;

b) Lập báo cáo kết quả đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động theo mẫu quy định tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Thông tư này;

c) Báo cáo hàng tháng gửi về đơn vị theo quy định trước ngày 28 tháng kế tiếp.

Điều 9. Đánh giá, xếp loại chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt

1. Chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động

Đánh giá, xếp loại tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động được quy định tại Bảng 5 như sau:

Bảng 5: Bảng đánh giá, xếp loại chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động

2. Chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động Xếp loại, đánh giá đối với tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động được quy định tại Bảng 6 như sau:

Bảng 6: Bảng đánh giá, xếp loại chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động

Chương III

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Điều 10. Hiệu lực thi hành

1. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 08 tháng 10 năm 2025.

2. Thông tư số 37/2016/TT-BTNMT ngày 15 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định kỹ thuật đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt hết hiệu lực kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành, trừ trường hợp quy định tại Điều 11 Thông tư này.

Điều 11. Quy định chuyển tiếp

Các tổ chức, cá nhân đã được phê duyệt nhiệm vụ cho hoạt động đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt của các trạm thuộc mạng lưới trạm khí tượng thuỷ văn quốc gia trước ngày Thông tư này có hiệu lực đã tuân thủ theo các quy định của Thông tư số 37/2016/TT-BTNMT ngày 15 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định kỹ thuật đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt thì tiếp tục thực hiện theo các Quyết định phê duyệt nhiệm vụ cho hoạt động đánh giá chất lượng tài liệu khí tượng bề mặt của các trạm thuộc mạng lưới trạm khí tượng thủy văn quốc gia. Trường hợp thực hiện điều chỉnh theo các nhiệm vụ sau ngày Thông tư này có hiệu lực thì phải tuân thủ theo Thông tư quy định kỹ thuật này.

Điều 12. Trách nhi ệm thực hiện

1. Cục trưởng Cục Khí tượng Thủy văn có trách nhiệm phổ biến, kiểm tra việc thực hiện Thông tư này.

2. Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các cơ quan, tổ chức có liên quan chịu trách nhiệm thực hiện Thông tư này./.

PHỤ LỤC I

(Ban hành kèm theo Thông tư số …/2025/TT-BNNMT ngày ... tháng ... năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)

KIỂM TRA TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT

I. Kiểm tra tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động

1. Tiếp nhận tài liệu và kiểm tra thời gian giao nộp tài liệu theo quy định.

2. Kiểm tra số lượng, dung lượng và phân loại:

a) Số lượng sổ ghi kết quả quan trắc hằng ngày các yếu tố khí tượng bề mặt;

b) Các loại báo biểu số liệu thống kê, tính toán kết quả quan trắc;

c) Loại giản đồ tự ghi hằng ngày;

d) Tệp dữ liệu hàng tháng;

đ) Các báo cáo kết quả về hoạt động quan trắc hàng tháng, định kỳ và đột xuất của trạm;

e) Các biên bản ghi kết quả bảo trì, bảo dưỡng công trình, phương tiện đo và biên bản bảo dưỡng, thay thế linh kiện, thiết bị, phương tiện đo. Kiểm tra số lượng bản, số lượng trang của các tài liệu giấy, số lượng vật mang tin (tệp dữ liệu, đĩa CD, DVD, USB lưu trữ và các vật mang tin khác) của tài liệu.

3. Kiểm tra tình trạng vật lý, hình thức của tài liệu:

a) Kiểm tra tài liệu có bị hư hỏng, nhàu, rách nát, nhòe, tẩy xóa;

b) Kiểm tra quy cách của tài liệu giấy và các lỗi của vật mang tin (sự cong vênh, ẩm mốc, gãy, nhiễm vi rút hoặc không có khả năng mở đối với các tập tin trên vật mang tin).

4. Kiểm tra tính pháp lý, tính đầy đủ của tài liệu:

a) Chữ ký của thủ trưởng (hoặc người có thẩm quyền), con dấu của đơn vị cung cấp tài liệu;

b) Nguồn gốc các vật tư, thiết bị phục vụ công tác quan trắc.

II. Kiểm tra tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động

1. Tiếp nhận tài liệu và kiểm tra thời gian giao nộp tài liệu theo quy định.

2. Kiểm tra các báo cáo kỹ thuật và hoạt động của các trạm quan trắc.

3. Kiểm tra các thiết bị truyền tin, phương tiện đo của các trạm.

4. Kiểm tra số lượng tệp thông tin, dữ liệu truyền về.

PHỤ LỤC II

(Ban hành kèm theo Thông tư số … /2025/TT-BNNMT ngày ... tháng ... năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)

KIỂM SOÁT TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT

I. Kiểm soát tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo không tự động

1. Tình trạng vật lý, hình thức và thời gian giao nộp của tài liệu:

a) Sổ quan trắc, giản đồ ẩm mốc, rách, nhầu nát, tẩy xóa số liệu, mã điện;

b) Tình trạng vật lý: giản đồ bóng, không đảm bảo ngưỡng cháy;

c) Hình thức chữ và số được ghi trong sổ, giản đồ ghi xấu khó đọc;

d) Thời gian gửi không đúng quy định.

2. Tính đầy đủ (tài liệu, số liệu), truyền phát số liệu:

a) Tính đầy đủ của tài liệu: đủ tài liệu của các yếu tố đo và các tài liệu khác khi có yêu cầu (sổ quan trắc bổ sung, TYPH). Mã điện Clim, Climmat, mã điện SYNOP;

b) Thiếu các loại báo biểu: BCT 2 và BCT 3, BKT9;

c) Thiếu các thông tin và số liệu trong sổ quan trắc, giản đồ, thiếu số liệu (mất số liệu, số liệu không chính xác do nhòe mực, đường ghi > 0,5mm);

d) Thiếu yếu tố đo;

đ) Truyền phát số liệu chậm;

e) Hồ sơ về ví trí quan trắc, thiết bị quan trắc và dự phòng (theo báo biểu: BCT 2,3), BKT9, sổ quan trắc TYPH.

3. Chất lượng công trình quan trắc, phương tiện đo được căn cứ vào nội dung các báo cáo hoặc thông qua kiểm tra tại thực địa (nếu có) để xác định:

a) Chất lượng công trình xuống cấp: hàng rào, cột, giá đỡ các máy, lều máy;

b) Không xới đất vườn, khu đặt nhiệt độ mặt đất, bịa số lần xới đất;

c) Không bảo dưỡng công trình, phương tiện đo;

d) Công trình, phương tiện đo bị vi phạm hành lang kỹ thuật làm ảnh hưởng đến số liệu quan trắc;

đ) Bảo dưỡng công trình phương tiện đo không bảo đảm kỹ thuật (đối với máy đo mưa chao lật, kiểu tự ghi giản đồ bị nhảy đúp, không điều chỉnh kim điểm 0 và điểm 10, giản đồ các máy ký mốc bậc thang);

e) Thiếu phương tiện đo dự phòng;

g) Dùng phương tiện đo không có Giấy chứng nhận kiểm định hoặc dùng máy quá thời hạn kiểm định;

h) Dùng phương tiện đo, vật tư sai quy định kỹ thuật: bộ ẩm biểu lệch thang đo, bầu không đúng quy định, không đảm bảo tính tối cao, tối thấp; ống bốc hơi (Piche) nẹp không đúng quy định, đường kính giấy bốc hơi không tương thích với đường kính của ống; giản đồ máy đo giờ nắng không đảm bảo ngưỡng cháy, khoảng chia giờ trên giản đồ > hoặc < 60 (lệch quá 07 phút), đường ghi trên giản đồ bất thường (đường cháy 2 đầu cách xa đường trung bình, vệt cháy tại 12 giờ trên giản đồ to bất thường; máy nhiệt ký, ẩm ký, áp ký: cuối giản đồ lệch quá 1/3 cung giờ (cung giờ = 15 phút);

i) Các phương tiện đo lắp đặt sai kỹ thuật: giá ẩm biểu nghiêng (cách bọc vải ẩm biểu, mực nước trong cốc ẩm biểu), đặt sai Tx, Tn, Tg, Tgx, Tgn;

k) Nhật quang ký lắp đặt sai kỹ thuật: đường cháy xiên, tâm cầu không trùng tâm máng, thừa A thiếu B;

l) Thiếu áp kế (dùng áp ký thay cho áp kế) không tính số liệu đo này;

m) Công trình, phương tiện đo bị vi phạm có ảnh hưởng đến số liệu;

n) Kích thước vườn và vườn đặt nhiệt kế đo nhiệt độ đất không đúng quy định.

4. Phương pháp quan trắc:

Căn cứ các dữ liệu, số liệu quan trắc thể hiện trong các sổ quan trắc, các bảng biểu, báo cáo để đánh giá tính hợp lý của số liệu các yếu tố đo từ đó có thể kết luận phương pháp quan trắc đúng/sai:

a) Tổng hợp các trường hợp quan trắc sai: tầm nhìn ngang; hiện tượng khí tượng; hướng và tốc độ gió (hướng, tốc độ, đặc điểm gió); quan trắc sai nhiệt độ và độ ẩm không khí, nhiệt độ mặt đất (thường, tối cao, tối thấp);

b) Quan trắc sai áp kế, áp ký, sai mực trạm, mực biển, sai biến áp ba giờ, hiệu chính phụ luôn = 00, 01, hoặc âm dương về hai phía;

c) Số đọc bốc hơi Piche sau 07 giờ luôn bằng 00 hoặc 01;

d) Số đọc sau vảy nhiệt độ không khí tối cao (Tx) luôn bằng nhiệt độ không khí khô; số đọc sau vảy nhiệt độ không khí (Tgx) luôn bằng nhiệt độ mặt đất (Tg) (dấu hiệu bịa số liệu);

đ) Thay và lắp các loại giản đồ sai quy định: với nhiệt, ẩm và áp ký đặt lại giờ không đúng, không khử độ dơ;

e) Đánh mốc các loại giản đồ sai kỹ thuật, kéo giản đồ sau 07 giờ và tại các mốc chính, sai thời gian; thay giản đồ máy đo mưa chao lật kiểu tự ghi không đưa kim lên điểm 10, không quay trụ giản đồ, thay giản đồ khi đang mưa trung bình, mạnh, không đo hoặc ghi chú lượng mưa lúc thay giản đồ và lượng mưa sau các đợt mưa lớn (có mưa lớn sau đó có nắng to hoặc thời gian đến giờ đo còn dài);

g) Có báo nhóm 911 và 915 nhưng không ghi chú hư ớng và tốc độ gió giật ≥ 16m/s;

h) Lỗi về quan trắc sai mây (tổng quan, mây dưới): quan trắc lặp; sai thứ tự, mây không phù hợp với hiện tượng khí tượng, sai lượng các loại mây); quan trắc độ cao trần mây không phù hợp với hiện tượng khí tượng, lượng mây giữa ban ngày, ban đêm, khi có hiện tương đi kèm và khi không có hiện tượng, giữa vùng, miền và mùa trong năm;

i) Sai thời gian quan trắc máy khí áp kế; thay giản đồ máy: nhiệt ký, ẩm ký, áp ký đúng 07 giờ.

5. Nhập số liệu, mã hóa số liệu, tính toán số liệu, chọn trị số đặc trưng:

a) Nhập sai báo biểu BKT9;

b) Nhập sai, thiếu số liệu từ sổ quan trắc, giản đồ, nhập sai mã (tầm nhìn ngang, mây, hiện tượng khí tượng…);

c) Mã hóa số liệu: mã hóa thiếu, sai mã tiêu điểm, mã mây, mã nhiêt độ, mã biến áp, điểm sương, hiện tượng khí tượng;

d) Tính toán số liệu: tổng số, trung bình; tra bảng sai độ ẩm, sai khí áp, sai tổng biến sai, sai quy toán giản đồ;

đ) Chọn sai các trị số đặc trưng trong một ngày, trong một tháng, trong một đợt.

6. Tính hợp lý của số liệu theo không gian, thời gian, giữa các yếu tố:

a) Tính hợp lý của số liệu theo không gian: tính hợp lý của các yếu tố đo giữa đo tự động và đo không tự động với các trạm gần (tương đồng) giữa các trạm trong cùng khu vực chịu ảnh hưởng;

b) Theo thời gian: thời gian xuất hiện của hiện tượng khí tượng và thời gian có mây có thể xuất hiện hiện tượng đó và ngược lại;

c) Của nhiệt độ mặt đất và nhiệt độ không khí; thời gian trễ do thiết bị, sai biến trình;

d) Tính hợp lý giữa gió trung bình quan trắc được và gió giật; giữa cường độ của hiện tượng khí tượng và các dấu hiệu trên giản đồ.

II. Kiểm soát tài liệu khí tượng bề mặt quan trắc bằng phương tiện đo tự động

Thực hiện việc kiểm soát thông tin, dữ liệu cung cấp ngay sau khi kết thúc ca quan trắc hoặc được truyền tự động, liên tục theo thời gian thực phục vụ dự báo, cảnh báo thời tiết, chỉ đạo, điều hành:

a) Kiểm soát dung lượng tài liệu theo số lần quan trắc;

b) Kiểm soát thời gian giao nộp (truyền) dữ liệu, báo cáo;

c) Kiểm soát tính phù hợp của các yếu tố quan trắc và đặc trưng thời tiết;

d) Kiểm soát để xác định phương pháp quan trắc được thực hiện đúng theo yêu cầu kỹ thuật;

đ) Kiểm soát chế độ quan trắc;

e) Kiểm soát tính hợp lý theo không gian, thời gian chi tiết tới từng lần quan trắc;

g) Kiểm soát các yếu tố quan trắc về tính hợp lý, tính đầy đủ và độ tin cậy của các yếu tố:

- Kiểm tra phạm vi và giới hạn của các yếu tố dựa trên giới hạn thống kê;

- Kiểm tra bước thay đổi giá trị yếu tố;

- Kiểm tra tính nhất quán nội bộ;

- Kiểm tra các giá trị thiếu và kiểm tra cú pháp của bản tin số liệu;

- Phương pháp kiểm tra so sánh các giá trị quan trắc và dự báo.

PHỤ LỤC III

(Ban hành kèm theo Thông tư số …/2025/TT-BNNMT ngày ... tháng ... năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)

MẪU BÁO CÁO KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT QUAN TRẮC BẰNG PHƯƠNG TIỆN ĐO KHÔNG TỰ ĐỘNG

BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG

TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT QUAN TRẮC BẰNG PHƯƠNG TIỆN ĐO KHÔNG TỰ ĐỘNG

Tháng……năm …..

1. Tên trạm:……………………………………Mã trạm:……..……………….

2. Cán bộ giá:…………………………………………………..……………….

3. Đơn vị đánh giá:………………………………………………………………

4. Chất lượng tài liệu đánh giá:

5. Kết quả đánh giá tài liệu:

a) Xếp loại chung chất lượng tài liệu ……….………………..……………………

b) Nhận xét tài liệu …………………………………………..………..…………...

6. Đề nghị: …………………………….……………………….….………..…..…

PHỤ LỤC IV

(Ban hành kèm theo Thông tư số …/2025/TT-BNNMT ngày ... tháng ... năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường)

MẪU BÁO CÁO KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT QUAN TRẮC BẰNG PHƯƠNG TIỆN ĐO TỰ ĐỘNG

BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG

TÀI LIỆU KHÍ TƯỢNG BỀ MẶT QUAN TRẮC BẰNG PHƯƠNG TIỆN ĐO TỰ ĐỘNG

Tháng……năm …..

1. Tên trạm:…………………………………………Mã trạm:…………………….

2. Cán bộ quản lý, vận hành trạm:……………………………………….………….

3. Địa chỉ trạm:……………………………………………………………..…………

4. Chất lượng tài liệu:………………………………………………………………..

5. Đơn vị thực hiện:………………………………………………………….………

6. Người lập báo cáo: …………………….……….Chức vụ:……..…….………….

Số điện thoại: ………………. Email: …………………………….….…………

7. Tài liệu đánh giá:

7.1. Dữ liệu điện báo/1 lần quan trắc

7.2. Thông tin dữ liệu trạm tự động/lần quan trắc

8. Nhận xét, đánh giá chất lượng tài liệu:……………………………………………

……………………………………………………………………………………….