Vụ án nữ sinh tử vong do TNGT ở Vĩnh Long: Hủy quyết định không khởi tố vụ án thuộc thẩm quyền của ai?

Cơ quan nào có thẩm quyền hủy quyết định không khởi tố vụ án hình sự?

Căn cứ khoản 6 Điều 159 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định:

Nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát khi thực hành quyền công tố trong việc giải quyết nguồn tin về tội phạm

...

6. Hủy bỏ quyết định tạm giữ, quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định không khởi tố vụ án hình sự, quyết định tạm đình chỉ giải quyết nguồn tin về tội phạm và các quyết định tố tụng khác trái pháp luật của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

...

Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 161 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định:

Nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát khi thực hành quyền công tố và kiểm sát việc khởi tố vụ án hình sự

1. Khi thực hành quyền công tố trong việc khởi tố vụ án hình sự, Viện kiểm sát có những nhiệm vụ, quyền hạn:

a) Yêu cầu Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra khởi tố hoặc thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự;

b) Hủy bỏ quyết định khởi tố, quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định không khởi tố vụ án hình sự không có căn cứ và trái pháp luật;

...

Căn cứ khoản 3 Điều 153 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015:

Thẩm quyền khởi tố vụ án hình sự

...

3. Viện kiểm sát ra quyết định khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp:

a) Viện kiểm sát hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra;

...

Theo các căn cứ trên, thẩm quyền hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự thuộc cơ quan Viện kiểm sát trong 02 trường hợp sau:

(1) Trong trường hợp Viện kiểm sát thực hành quyền công tố giải quyết nguồn tin về tội phạm: Viện kiểm sát có quyền hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự trái pháp luật của cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra

(2) Khi thực hành quyền công tố và kiểm sát việc khởi tố vụ án hình sự: Viện kiểm sát có quyền hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự không có căn cứ và trái pháp luật

Khi đó, thẩm quyền khởi tố vụ án cũng thuộc về cơ quan Viện kiểm sát trong trường hợp Viện kiểm sát hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Thẩm quyền hủy quyết định không khởi tố vụ án hình sự (Hình từ internet)

Các căn cứ khởi tố vụ án hình sự theo quy định hiện nay như thế nào?

Căn cứ Điều 143 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định 06 căn cứ khởi tố vụ án hình sự, bao gồm:

[1] Tố giác của cá nhân;

[2] Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân;

[3] Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng;

[4] Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước;

[5] Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm;

[6] Người phạm tội tự thú.

Quyết định không khởi tố vụ án hình sự, quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp nào?

Căn cứ Điều 158 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định Quyết định không khởi tố vụ án hình sự, quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp sau:

[1] Khi có một trong các căn cứ sau:

• Không có sự việc phạm tội;
• Hành vi không cấu thành tội phạm;
• Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;
• Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;
• Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;
• Tội phạm đã được đại xá;
• Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;
• Tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 Bộ luật hình sự 2015 mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại không yêu cầu khởi tố

Thì người có quyền khởi tố vụ án ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự; nếu đã khởi tố thì phải ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự và thông báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố biết rõ lý do; nếu xét thấy cần xử lý bằng biện pháp khác thì chuyển hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết.

Quyết định không khởi tố vụ án hình sự, quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự và các tài liệu có liên quan phải gửi cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định.

[2] Cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác hoặc báo tin về tội phạm có quyền khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Thẩm quyền và thủ tục giải quyết khiếu nại được thực hiện theo quy định tại Chương XXXIII Bộ luật Tố tụng Hình sự 201