Quyết định 759: Sơ đồ tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (Dự kiến)

Quyết định 759: Sơ đồ tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (Dự kiến)

Vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 759/QĐ-TTg ngày 14/4/2025 phê duyệt Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (Đề án sáp nhập tỉnh).

Theo đó mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp được quy định tại mục I chương V của Quyết định 759/QĐ-TTg cụ thể theo mô hình sau:

Sơ đồ tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp

Cơ cấu tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp theo Quyết định 759 ra sao?

[1] Về cơ cấu, tổ chức chính quyền địa phương ở cấp tỉnh cơ bản giữ nguyên theo mô hình như hiện nay trong đó:

- Bao gồm Uỷ ban nhân dân và Hội đồng nhân dân

- Hội đồng nhân dân tỉnh thành lâp 03 ban là: Ban pháp chế, Ban kinh tế - Ngân sách, Ban Văn hóa - Xã hội. Đặc biệt đối với tỉnh có nhiều dân tộc thiểu số sẽ có thể thành lập Ban dân tộc.

- Hội đồng nhân dân thành phố trực thuộc trung ương thành lập 04 ban đó là: Ban pháp chế, Ban kinh tế - Ngân sách, Ban Văn hóa - Xã hội, Ban đô thị theo luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025.

- Nhập nguyên trạng các cơ quan thuộc HĐND, cơ quan chuyên môn và tổ chức hành chính khác thuộc UBND ở đơn vị hành chính cấp tỉnh mới hình thành sau sắp xếp. Đối với các cơ quan chuyên môn đặc thù thuộc HĐND, UBND cấp tỉnh thì việc tổ chức với các cơ quan này do chính quyền địa phương cấp tỉnh quyết định phù hợp với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và hướng dẫn của chính phủ.

[2] Về tổ chức chính quyền địa phương cấp xã ( xã, phường, đặc khu)

- Chính quyền địa phương cấp xã bao gồm có HĐND và UBND

- HĐND cấp xã thành lập 02 Ban là Ban pháp chế và Ban Kinh tế - Xã hội.

- Về tổ chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp xã: do bỏ qua toàn bộ đơn vị hành chính cấp huyện, tổ chức sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã để hình thành các đơn vị hành chính cấp xã có quy mô lớn hơn so với cấp xã hiện nay; đồng thời chuyển toàn bộ nhiêm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp huyện hiện nay về cho xã, phường, đặc khu thực hiện. Theo đó, Chính phủ dự kiến UBND cấp xã tổ chức tối đa 04 Phòng chuyên môn và tương đương phù hợp với đặc điểm đô thị, nông thôn, hải đảo(đặc khu).

- Đối với đơn vị hành chính cấp xã giữ nguyên trạng không sắp xếp thì có thể không tổ chức Phòng chuyên môn, chính phủ dự kiến bố trí tăng thêm 01 phó chủ tịch UBND và một số công chức do UBND cấp xã nơi không tổ chức Phòng chuyên môn và giao chính quyền địa phường cấp tỉnh quyết định cụ thể đối với từng đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn.

- Đối với trường hợp sắp xếp từ 02 đơn vị hành chính cấp xã trở lên thành 01 đơn vị hành chính cấp xã mới, định hướng tổ chức tối đa 04 Phòng chuyên môn và tương đương thuộc UBND cấp xã. Giao UBND cấp tỉnh căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, quy mô diện tích tự nhiên, dân số, đặc thù quản lý của từng đơn vị hành chính cấp xã để quyết định số lượng cơ quan chuyên môn thuộc UBND của từng cấp xã cho phù hợp với thực tiễn, bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo hướng dẫn của Chính phủ.

Như vậy, cơ bản đã có sự thay đổi nhẹ đối với đơn vị hành chính cấp tỉnh còn lại là sự thay đổi lớn đối với đơn vị hành chính cấp xã về cơ cấu, tổ chức và nhiệm vụ.

Chi tiết 06 tiêu chí sáp nhập tỉnh 2025 theo Quyết định 759 mới nhất

Tại Quyết định 759/QĐ-TTg đã đề xuất 06 tiêu chí sáp nhập tỉnh dựa trên cơ sở nghiên cứu về lịch sử hình thành, phát triển, quá trình sắp xếp đơn vị hành chính các cấp ở Việt Nam, cơ sở khoa học về các yếu tố cấu thành đơn vị hành chính cấp tỉnh và dựa trên kinh nghiệm quốc tế như sau:

[1] Tiêu chí về Diện tích tự nhiên

- Thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính có diện tích tự nhiên không đạt 100% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính cấp tỉnh quy định tại Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15), cụ thể:

+ Tỉnh thuộc khu vực miền núi, vùng cao: diện tích tự nhiên dưới 8.000 km2

+ Tỉnh thuộc khu vực đồng bằng: diện tích tự nhiên dưới 5.000 km?.

- Tiêu chuẩn khi được áp dụng yếu tố đặc thù (đơn vị hành chính nông thôn ở vùng Đồng bằng sông Hồng thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn diện tích tự nhiên bằng 70% mức quy định đối với đơn vị hành chính nông thôn tương ứng): diện tích tự nhiên dưới 3.500 km2.

+ Thành phố trực thuộc trung ương: diện tích tự nhiên dưới 1.500 km.

[2] Tiêu chí về Quy mô dân số

- Thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính có quy mô dân số không đạt 100% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính cấp tỉnh quy định tại Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15), cụ thể:

+ Tỉnh thuộc khu vực miền núi, vùng cao: quy mô dân số dưới 9000 người;

- Tiêu chuẩn khi được áp dụng yếu tố đặc thù: Tỉnh miền núi, vùng cao có 30% trở lên dân số là người dân tộc thiểu số thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn quy mô dân số bằng 50% mức quy định): quy mô dân số dưới 450.000 người.

+ Tỉnh thuộc khu vực đồng bằng: quy mô dân số dưới 1.400.000 người;

- Tiêu chuẩn khi được áp dụng yếu tố đặc thù: Tỉnh đồng bằng có biên giới quốc gia trên đất liền và có 30% trở lên dân số là người dân tộc thiểu số thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn quy mô dân số bằng 50% mức quy định): quy mô dân số dưới 700.000 người.

+ Thành phố trực thuộc trung ương: quy mô dân số dưới 1.000.000 người.

- Tiêu chuẩn khi được áp dụng đặc thù khi có đồng thời 02 yếu tố:

+ Có di sản văn hóa vật thể được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp quốc (UNESCO) công nhận;

+ Được xác định là trung tâm du lịch quốc tế trong quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì mức tối thiểu của tiêu chuẩn quy mô dân số bằng 50% mức quy định: dưới 500.000 người.

[3] Tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hoá, dân tộc: Đơn vị hành chính cấp tỉnh có yếu tố lịch sử, truyền thống, văn hoá, dân tộc tương đồng, bảo đảm khối đoàn kết gắn bó của cộng đồng dân cư; giữ gìn và phát huy văn hóa, lịch sử, dân tộc của mỗi địa phương.

[4] Tiêu chí về địa kinh tế: Đơn vị hành chính cấp tỉnh có vị trí địa lý liền kề, điều kiện tự nhiên, hạ tầng giao thông, sự phân bố và tổ chức các không gian kinh tế, quy mô và trình độ phát triển kinh tế phù hợp nhằm bảo đảm phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế của mỗi địa phương, hỗ trợ lẫn nhau để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội chung của đơn vị hành chính sau sắp xếp.

[5] Tiêu chí về địa chính trị: Cân nhắc kỹ các yếu tố về trình độ, năng lực quản lý của cấp ủy, chính quyền địa phương, mức độ chuyển đổi số, việc ứng dụng công nghệ thông tin của chính quyền địa phương và người dân.

[6] Tiêu chí về quốc phòng, an ninh: Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh phải bảo đảm quốc phòng, an ninh, đặc biệt xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc tại các địa bàn trọng yếu, khu vực đảo, quần đảo và vùng biên giới.

Lưu ý: Đối với trường hợp việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh đã phù hợp với định hướng của cấp có thẩm quyền và bảo đảm các tiêu chí của đơn vị hành chính cấp tỉnh nêu trên thì không xem xét điều kiện và không đánh giá tiêu chuẩn khác theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.