Quản lý rủi ro góp phần định hướng chiến lược doanh nghiệp như thế nào?

Các doanh nghiệp cần làm gì để nhận diện rủi ro hiệu quả?

Nhận diện rủi ro là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình quản lý rủi ro. Doanh nghiệp cần có một quy trình chuẩn mực để đánh giá môi trường hoạt động, phân loại các nguy cơ tiềm ẩn từ nội bộ đến ngoại vi. Đầu tiên là việc tổ chức các buổi phân tích định kỳ với các phòng ban khác nhau nhằm thu thập ý kiến và quan sát từ góc độ chuyên môn. Các cuộc họp nhóm là cách tiếp cận tốt để phát hiện các khả năng rủi ro từ những kinh nghiệm thực tế của từng cá nhân trong công ty.

Việc áp dụng công nghệ vào quá trình nhận diện cũng đóng vai trò quan trọng. Các phần mềm phân tích dữ liệu và hệ thống cảnh báo sớm có thể giúp phát hiện những dấu hiệu bất thường hoặc dự đoán được các nguy cơ sớm hơn, từ đó doanh nghiệp có thể chủ động hơn trong việc điều chỉnh chiến lược. Ngoài ra, việc cập nhật thông tin từ các nguồn bên ngoài như báo cáo thị trường, thông tin đối thủ và các nghiên cứu mới cũng cần được chú trọng để có cái nhìn toàn diện và khách quan hơn.

Bên cạnh đó, đánh giá rủi ro được quy định tại tiết 4.3.4 tiểu mục 4.3 Mục 4 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO/IEC 31010:2013 (IEC/ISO 31010:2009) như sau:

Đánh giá rủi ro là quá trình tổng thể bao gồm nhận diện rủi ro, phân tích rủi ro và định mức rủi ro.

Các rủi ro có thể được đánh giá ở cấp độ tổ chức, cấp độ phòng ban, dự án, hoạt động riêng lẻ hoặc rủi ro cụ thể. Công cụ và kỹ thuật khác nhau có thể thích hợp trong các bối cảnh khác nhau.

Đánh giá rủi ro đưa ra hiểu biết về các rủi ro, nguyên nhân của rủi ro, hệ quả và xác suất của chúng. Điều này cung cấp thông tin cho các quyết định về việc:

- Có nên thực hiện hoạt động hay không;

- Cách thức để tối đa hóa các cơ hội;

- Rủi ro có cần được xử lý hay không;

- Lựa chọn những phương án với các rủi ro khác nhau;

- Lhiết lập thứ tự ưu tiên cho các phương án xử lý rủi ro;

- Lựa chọn các chiến lược xử lý rủi ro thích hợp nhất sẽ mang lại những rủi ro bất lợi ở mức có thể gánh chịu.

Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì để quản lý rủi ro (risk management) hiệu quả và phát triển bền vững? (hình từ internet)

Làm thế nào để đo lường tác động của rủi ro đến doanh nghiệp?

Không chỉ dừng lại ở việc nhận diện, mà doanh nghiệp còn cần định lượng những tác động mà rủi ro có thể gây ra. Điển hình như việc phân tích chỉ số ROI (Return on Investment) nếu rủi ro xảy ra, mức độ nghiêm trọng so với khả năng tồn tại của doanh nghiệp, hoặc tỉ lệ giảm doanh thu khi gặp sự cố. Các bảng đánh giá định lượng như ma trận IFE (Internal Factor Evaluation) và EFE (External Factor Evaluation) có thể được áp dụng để hệ thống hóa và chuẩn hóa việc đo lường.

Ngoài ra, việc xây dựng các kịch bản mô phỏng (simulation) cũng là một phương pháp hay để các doanh nghiệp có thể thấy rõ tác động của rủi ro trong môi trường giả định. Các kiểm tra độ nhạy (sensitivity analysis) sẽ cho phép doanh nghiệp hiểu rõ hơn về những yếu tố nào có thể làm thay đổi tình huống kinh doanh và mức độ ảnh hưởng của chúng. Điều này được thực hiện thông qua việc điều chỉnh (varible adjustments) các yếu tố trong mô hình kinh doanh và xem xét các kết quả.

Xem thêm: Kiểm soát nội bộ là gì và tại sao nó quan trọng đối với doanh nghiệp?

Doanh nghiệp cần những biện pháp nào để giảm thiểu hoặc loại bỏ rủi ro?

Một chiến lược quản lý rủi ro hiệu quả sẽ phải đi kèm với các kế hoạch hành động rõ ràng. Việc thiết lập nhánh dự phòng cho từng nguy cơ cụ thể, như việc đa dạng hóa nguồn cung cấp sản phẩm, hoặc lập quỹ dự phòng tài chính, sẽ là những bước đi cần thiết. Công cụ QSPM (Quantitative Strategic Planning Matrix) giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định chiến lược tối ưu nhất trên cơ sở định lượng rủi ro.

Hơn nữa, việc tạo lập các quy định nghiêm ngặt về kiểm soát chất lượng và an toàn lao động cũng là cách để giảm thiểu rủi ro nội bộ. Ví dụ, các chính sách về bảo mật thông tin sẽ bảo vệ doanh nghiệp khỏi các vụ tấn công mạng, một dạng rủi ro ngày càng gia tăng trong kỷ nguyên số. Ngoài ra, cần có kế hoạch đào tạo định kỳ cho nhân viên về nhận thức và đối phó với rủi ro, tạo dựng tinh thần đồng đội cùng hướng tới việc xây dựng một môi trường làm việc an toàn và hiệu quả.

Quản lý rủi ro (Risk Management) góp phần định hướng chiến lược doanh nghiệp như thế nào?

Quản lý rủi ro thường đi đôi với việc cập nhật các chính sách và yếu tố ảnh hưởng từ môi trường kinh doanh. Những thay đổi về quy luật hoặc chính sách của Nhà nước có thể mang đến cả nguy cơ lẫn cơ hội.

Điều này đòi hỏi doanh nghiệp cần lưu ý đến các hiệp định thương mại toàn cầu và quốc nội cũng như sự thay đổi trong hành lang pháp lý để điều chỉnh kế hoạch kinh doanh phù hợp.

Theo thống kê thị trường, doanh nghiệp áp dụng quản lý rủi ro một cách bài bản thường có khả năng thích ứng nhanh chóng hơn với thay đổi, từ đó tạo thế chủ động trong việc lựa chọn chiến lược dài hạn. Việc liên tục đánh giá và cập nhật kế hoạch dự phòng cũng cho phép doanh nghiệp duy trì lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Chẳng hạn, một công ty đã từng bị tác động lớn từ những biến động về tỷ giá hối đoái có thể tận dụng kinh nghiệm từ đó để cải thiện phương thức quản lý dòng vốn và thiết lập các biện pháp phòng ngừa thích hợp.

Các chuyên gia luôn khuyến nghị nâng cao nhận thức và kỹ năng quản lý rủi ro ngay từ cấp lãnh đạo đến nhân viên nhằm xây dựng một "văn hóa quản lý rủi ro" vững chắc. Điều này không chỉ giúp bảo vệ doanh nghiệp khỏi những cú sốc bất ngờ mà còn tạo điều kiện để phát triển bền vững, đồng thời tạo dựng niềm tin mạnh mẽ đối với các nhà đầu tư và đối tác kinh doanh.

Xem thêm: Thông tin quản lý rủi ro trong quản lý thuế là gì? Thông tin quản lý rủi ro trong quản lý thuế được thu thập từ các nguồn nào?