Đặc xá là gì? Ai có thẩm quyền ra quyết định đặc xá? Đối tượng nào được đặc xá trong năm 2025?

Đặc xá là gì? Ai có thẩm quyền ra quyết định đặc xá?

Căn cứ khoản 1 Điều 3 Luật Đặc xá 2018, quy định về đặc xá như sau:

Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.

...

Như vậy, đặc xá là hình thức tha tù trước thời hạn, áp dụng cho người bị kết án phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân, được thực hiện nhân các sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn, hoặc trong những trường hợp đặc biệt.

Đồng thời, theo quy định trên, Chủ tịch nước là người có thẩm quyền ra quyết định đặc xá.

>> Xem thêm:

Toàn văn Công điện 28 của Thủ tướng triển khai thực hiện công tác đặc xá năm 2025

Người phạm tội phải chấp hành án phạt tù trong bao lâu thì mới có thể được đề nghị đặc xá?

Toàn văn Hướng dẫn 21/HD-HĐTVĐX hướng dẫn triển khai đặc xá năm 2025

Đặc xá là gì? Ai có thẩm quyền ra quyết định đặc xá? Đối tượng nào được đặc xá trong năm 2025? (Hình ảnh Internet)

Đối tượng nào được đặc xá trong năm 2025?

Căn cứ Điều 2 Quyết định 266/2025/QĐ-CTN, quy định về đối tượng đặc xá như sau:

Đối tượng đặc xá bao gồm:

Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

Như vậy, theo quy định, những đối tượng được đặc xá trong năm 2025, cụ thể:

- Người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn.

- Người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.

- Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.

Bên cạnh đó, vào ngày 29/4/2025 Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Lương Cường đã ký ban hành Quyết định 767/QĐ-CTN đặc xá cho 8.055 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 1 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù đủ điều kiện được hưởng đặc xá năm 2025.

Người đang chấp hành án phạt tù phải đáp ứng điều kiện gì để được đề nghị đặc xá?

Căn cứ Điều 3 Quyết định 266/2025/QĐ-CTN, quy định người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây:

- Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự;

- Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần ba thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;

+ Người bị kết án về tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội; tội phá hoại chính sách đoàn kết; tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân; tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân; Người bị kết án từ 10 năm tù trở lên về một trong các tội quy định tại Chương các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người của Bộ luật Hình sự do cố ý hoặc người bị kết án từ 07 năm tù trở lên về tội cướp tài sản; tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; tội sản xuất trái phép chất ma túy; tội mua bán trái phép chất ma túy; tội chiếm đoạt chất ma túy của Bộ luật Hình sự đã chấp hành án phạt tù ít nhất một phần hai thời gian đối với trường hợp bị kết án phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù; đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 17 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;

- Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí;

- Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng;

- Đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù về tội phạm không phải là tội phạm tham nhũng;

+ Trường hợp phải thi hành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với tài sản không thuộc sở hữu của Nhà nước thì phải được người được thi hành án đồng ý hoãn thi hành án hoặc không yêu cầu thi hành án đối với tài sản này;

- Khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự;

- Không thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 4 Quyết định 266/2025/QĐ-CTN