Ngày Quốc tế lao động 1/5 bắt nguồn từ đâu? Chuyên viên nhân sự có được nghỉ làm việc ngày này không?

Ngày Quốc tế lao động 1/5 bắt nguồn từ đâu?

Ngày 1/5 bắt nguồn từ thành phố công nghiệp lớn Chicago, Mỹ. Sở dĩ chọn ngày 1/5 vì đây là ngày bắt đầu một năm kế toán tại hầu hết các nhà máy, xí nghiệp ở Mỹ.

Năm 1886, tại thành phố công nghiệp lớn Chicago, Đại hội Liên đoàn Lao động Mỹ thông qua Nghị quyết, chỉ rõ: "...Từ ngày 1/5/1886, ngày lao động của tất cả các công nhân sẽ là 8 giờ." Vào ngày này, hợp đồng mới giữa thợ và chủ sẽ được ký. Giới chủ tư bản có thể biết trước quyết định của công nhân mà không thể kiếm cớ chối từ.

Ngày 1/5/1886, do yêu cầu của công nhân không được đáp ứng một cách đầy đủ, giới công nhân trên toàn nước Mỹ đã tham gia bãi công nhằm gây áp lực buộc giới chủ phải thực hiện yêu sách của mình.

Cuộc bãi công đầu tiên là tại thành phố Chicago. Khoảng 40 nghìn người không đến nhà máy. Họ tổ chức mit-tinh, biểu tình trên thành phố với biểu ngữ: “Từ hôm nay không người thợ nào làm việc quá 8 giờ một ngày! Phải thực hiện 8 giờ làm việc, 8 giờ nghỉ ngơi, 8 giờ vui chơi!”. Cuộc đấu tranh lôi cuốn ngày càng đông người tham gia.

Tại Việt Nam, tháng 2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời. Ngay trong Cương lĩnh đầu tiên, Đảng xác định vai trò, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam là giai cấp lãnh đạo cách mạng, là nòng cốt trong khối liên minh công - nông. Phong trào đấu tranh ngày 1/5/1930 đã mở đầu cho cao trào cách mạng 1930 - 1931. Lần đầu tiên dưới sự lãnh đạo của Đảng và hướng dẫn, vận động của Công hội đỏ, công nhân cùng nông dân đã tổ chức mít tinh, biểu tình kỷ niệm Ngày Quốc tế Lao động 1/5, đấu tranh đòi quyền lợi, bày tỏ tình đoàn kết với công nhân lao động thế giới.

Ngày 18/2/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 22c quy định ngày 1/5 là một trong những ngày lễ chính thức của nước ta. Ngày 29/4/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 56 quy định công nhân được hưởng lương ngày nghỉ lễ Quốc tế Lao động 1/5. Ngày 1/5/1946, lần đầu tiên trong lịch sử nước ta, Ngày Quốc tế Lao động 1/5 được tổ chức kỷ niệm trọng thể tại Hà Nội, với sự tham dự của 20 vạn nhân dân lao động.

Ngày Quốc tế lao động 1/5 bắt nguồn từ đâu? Chuyên viên nhân sự có được nghỉ làm việc ngày này không? (Hình từ Internet)

Chuyên viên nhân sự có được nghỉ ngày này không?

Tại khoản 1 Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:

Nghỉ lễ, tết

1. Người lao động được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, tết sau đây:

a) Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 01 tháng 01 dương lịch);

b) Tết Âm lịch: 05 ngày;

c) Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30 tháng 4 dương lịch);

d) Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01 tháng 5 dương lịch);

đ) Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);

e) Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10 tháng 3 âm lịch).

...

Như vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành, thì Ngày Quốc tế lao động 1/5 thuộc nghỉ ngày lễ, tết. Do đó, người lao động nói chung và chuyên viên nhân sự nói riêng sẽ được nghỉ làm việc và được người sử dụng lao động trả nguyên lương vào ngày lễ này. 

Chủ doanh nghiệp có được yêu cầu chuyên viên nhân sự đi làm Quốc tế lao động 1/5 không?

Căn cứ theo điểm d khoản 1 Điều 112 Bộ luật Lao động 2019 thì chuyên viên nhân sự được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương vào Ngày Quốc tế lao động 1/5.

Bên cạnh đó, căn cứ khoản 2 Điều 107 Bộ luật Lao động 2019, chủ doanh nghiệp sử dụng người lao động làm thêm giờ khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu sau:

- Phải được sự đồng ý của người lao động.

- Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày; trường hợp áp dụng quy định thời giờ làm việc bình thường theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 01 ngày; không quá 40 giờ trong 01 tháng.

- Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 200 giờ trong 01 năm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 107 Bộ luật Lao động 2019.

Ngoài ra, căn cứ Điều 59 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, việc làm thêm giờ phải được sự đồng ý của người lao động (trừ trường hợp làm thêm giờ trong trường hợp đặc biệt theo quy định tại Điều 108 Bộ luật Lao động 2019) về các nội dung như: Thời gian làm thêm, địa điểm làm thêm, công việc làm thêm.

Như vậy, vào ngày nghỉ lễ 1/5 thì chuyên viên nhân sự được nghỉ hưởng nguyên lương, nếu đi làm vào các ngày này thì phải tính là làm thêm giờ.

Thêm đó, công ty chỉ được yêu cầu chuyên viên nhân sự làm thêm giờ vào Ngày Quốc tế lao động 1/5 trong trường hợp đặc biệt mà không cần sự đồng ý của chuyên viên nhân sự