Kế toán quản trị (management accounting) có vai trò gì trong doanh nghiệp hiện đại?

Kế toán quản trị (Management accounting) có chức năng chính là gì?

Lập kế hoạch và dự báo tài chính: Kế toán quản trị giúp lập kế hoạch tài chính bằng cách dự báo các điều kiện tài chính và kinh tế có thể xảy ra. Đây là bước cần thiết để đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ nguồn lực để phát triển và nắm bắt cơ hội kinh doanh.

Kiểm soát chi phí: Quản lý chi phí một cách hiệu quả là một trong những yếu tố quan trọng của sự thành công trong kinh doanh. Kế toán quản trị đảm nhận vai trò theo dõi và phân bổ chi phí, từ đó tối ưu hóa hiệu suất chi tiêu và tăng cường lợi nhuận.

Phân tích lợi nhuận: Bằng cách phân tích dữ liệu về doanh thu, chi phí và lợi nhuận, kế toán quản trị giúp các nhà lãnh đạo doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hiệu suất và khả năng sinh lời của từng bộ phận hoặc sản phẩm.

Ra quyết định chiến lược: Kế toán quản trị cung cấp thông tin cần thiết để giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định chiến lược, chẳng hạn như liệu có nên đầu tư vào sản phẩm mới, mở rộng thị trường hay cắt giảm chi phí.

Xem thêm: Đơn vị kế toán thuộc hoạt động kinh doanh phải công khai báo cáo tài chính năm khi nào?

Kế toán quản trị có vai trò gì trong doanh nghiệp hiện đại? (Hình từ Internet)

Sự khác biệt giữa kế toán quản trị và kế toán tài chính là gì?

Một phần không thể thiếu trong việc hiểu rõ kế toán quản trị đó là việc phân biệt nó với kế toán tài chính:

Đối tượng phục vụ: Kế toán quản trị tập trung vào việc cung cấp thông tin cho quản lý nội bộ của doanh nghiệp, trong khi kế toán tài chính hướng đến việc tổng hợp và công bố thông tin cho các bên bên ngoài như cổ đông, cơ quan nhà nước.

Quy định và tiêu chuẩn: Kế toán tài chính phải tuân thủ theo các chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) hoặc chuẩn mực quốc tế (IAS/IFRS), còn kế toán quản trị không bị ràng buộc bởi các quy định này.

Phạm vi thời gian: Kế toán tài chính chủ yếu xem xét các kết quả đã xảy ra trong quá khứ, trong khi kế toán quản trị tập trung vào tương lai, do đó bao gồm các dự báo và đánh giá khả năng.

Chi tiết: Kế toán quản trị thường mang tính chi tiết hơn vì nó phải theo dõi chi phí theo từng bộ phận, từng sản phẩm hoặc từng dự án, trong khi kế toán tài chính tổng hợp thành một báo cáo tài chính chung.

Nhiệm vụ kế toán quản trị trong doanh nghiệp được quy định ra sao?

Căn cứ tại Mục 3 Phần 1 Thông tư 53/2006/TT-BTC thì nhiệm vụ kế toán quản trị trong doanh nghiệp như sau:

Nhiệm vụ kế toán quản trị trong doanh nghiệp

a/ Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo phạm vi, nội dung kế toán quản trị của đơn vị xác định theo từng thời kỳ.

b/ Kiểm tra, giám sát các định mức, tiêu chuẩn, dự toán.

c/ Cung cấp thông tin theo yêu cầu quản trị nội bộ của đơn vị bằng báo cáo kế toán quản trị.

d/ Tổ chức phân tích thông tin phục vụ cho yêu cầu lập kế hoạch và ra quyết định của Ban lãnh đạo doanh nghiệp.

Theo đó, nhiệm vụ kế toán quản trị trong doanh nghiệp được quy định như sau:

- Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo phạm vi, nội dung kế toán quản trị của đơn vị xác định theo từng thời kỳ.

- Kiểm tra, giám sát các định mức, tiêu chuẩn, dự toán.

- Cung cấp thông tin theo yêu cầu quản trị nội bộ của đơn vị bằng báo cáo kế toán quản trị.

- Tổ chức phân tích thông tin phục vụ cho yêu cầu lập kế hoạch và ra quyết định của Ban lãnh đạo doanh nghiệp.

Thách thức nào đang hiện hữu trong kế toán quản trị hiện đại?

Mặc dù kế toán quản trị mang lại nhiều lợi ích, các chuyên gia lĩnh vực này cũng đối mặt với không ít thách thức:

Cập nhật công nghệ mới: Với sự phát triển không ngừng của công nghệ thông tin và phần mềm quản lý doanh nghiệp, bộ phận kế toán quản trị cần phải bắt kịp các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn để tối ưu hóa quy trình quản lý thông tin.

Hội nhập và thay đổi: Kinh tế toàn cầu hóa dẫn đến nhiều thay đổi trong quy định và tiêu chuẩn, đòi hỏi các doanh nghiệp có hệ thống kế toán quản trị mạnh mẽ để chuẩn bị cho những thay đổi này.

Quản lý chi phí toàn diện hiệu quả: Xu hướng cắt giảm chi phí đang diễn ra mạnh mẽ đòi hỏi kế toán quản trị cần có các phương pháp quản lý chi phí hiệu quả hơn, từ nguồn nguyên liệu, sản xuất đến các chi phí hành chính.

Đối phó với đa dạng hóa sản phẩm và thị trường: Đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị trường kéo theo cần phải có những dự đoán chính xác hơn về doanh thu, chi phí.

Xem thêm: Vì sao kế toán quản trị quan trọng đối với tổ chức phi lợi nhuận?