Muốn trở thành nhà đầu tư chứng khoán giỏi cần phải làm gì? Chứng chỉ hành nghề chứng khoán có mấy loại?

Muốn trở thành nhà đầu tư chứng khoán giỏi cần phải làm gì?

1. Nền tảng kiến thức vững chắc:

- Hiểu biết về thị trường chứng khoán:

Cấu trúc thị trường: Thị trường sơ cấp (phát hành cổ phiếu lần đầu - IPO), thị trường thứ cấp (mua bán cổ phiếu đã niêm yết). Hiểu rõ vai trò của các thành phần tham gia (nhà đầu tư cá nhân, nhà đầu tư tổ chức, công ty chứng khoán, sở giao dịch chứng khoán,...) và cách thức giao dịch diễn ra.

- Các loại chứng khoán:

+ Cổ phiếu: Quyền sở hữu một phần vốn của công ty, mang lại quyền biểu quyết và hưởng lợi nhuận (cổ tức, tăng giá). Cần phân biệt cổ phiếu thường và cổ phiếu ưu đãi.

+ Trái phiếu: Khoản nợ của tổ chức phát hành (chính phủ, doanh nghiệp) đối với người mua, mang lại thu nhập cố định (lãi suất) và hoàn trả vốn gốc khi đáo hạn.

+ Chứng chỉ quỹ: Chứng nhận quyền sở hữu một phần vốn góp vào quỹ đầu tư. Có nhiều loại quỹ khác nhau (quỹ mở, quỹ đóng, quỹ ETF,...).

- Các sản phẩm phái sinh: Hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn,... là các công cụ phức tạp hơn, thường dành cho nhà đầu tư có kinh nghiệm.

- Các chỉ số chứng khoán: VN-Index, VN30, HNX-Index,... là thước đo hiệu suất của thị trường hoặc một nhóm cổ phiếu. Hiểu cách các chỉ số này được tính toán và ý nghĩa của sự biến động của chúng.

- Các yếu tố ảnh hưởng đến thị trường:

+ Kinh tế vĩ mô: Tăng trưởng GDP, lạm phát, lãi suất, tỷ giá hối đoái, chính sách tiền tệ và tài khóa của chính phủ.

+ Chính trị và xã hội: Các sự kiện chính trị trong nước và quốc tế, các chính sách mới của nhà nước, tâm lý nhà đầu tư.

+ Yếu tố ngành: Tình hình hoạt động, triển vọng phát triển của các ngành kinh tế khác nhau.

+ Yếu tố doanh nghiệp: Kết quả kinh doanh, chiến lược phát triển, quản trị doanh nghiệp, các sự kiện đặc biệt (M&A, phát hành thêm cổ phiếu,...).

- Phân tích doanh nghiệp (Phân tích cơ bản - Fundamental Analysis):

Đọc và hiểu báo cáo tài chính: Bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Nắm vững các khoản mục quan trọng và mối liên hệ giữa chúng.

- Phân tích các chỉ số tài chính:

+ Chỉ số sinh lời: ROE (tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu), ROA (tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản), biên lợi nhuận gộp, biên lợi nhuận ròng.

+ Chỉ số thanh khoản: Tỷ số thanh toán hiện hành, tỷ số thanh toán nhanh.

+ Chỉ số đòn bẩy: Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu, hệ số thanh toán lãi vay.

+ Chỉ số định giá: P/E (hệ số giá trên thu nhập), P/B (hệ số giá trên giá trị sổ sách), EPS (thu nhập trên mỗi cổ phiếu).

- Đánh giá tiềm năng tăng trưởng: Xem xét lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp, vị thế trên thị trường, chiến lược phát triển, tiềm năng mở rộng thị trường, xu hướng ngành.

- Đánh giá sức khỏe doanh nghiệp: Khả năng tạo ra lợi nhuận ổn định, quản lý nợ, dòng tiền hoạt động.

- Phân tích định tính: Đánh giá đội ngũ quản lý, mô hình kinh doanh, thương hiệu, văn hóa doanh nghiệp, các yếu tố ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị).

- Phân tích kỹ thuật (Technical Analysis):

+ Nghiên cứu biểu đồ giá và khối lượng giao dịch: Nhận diện các mẫu hình giá (patterns), xu hướng (trends), các vùng hỗ trợ (support) và kháng cự (resistance).

+ Sử dụng các chỉ báo kỹ thuật: MACD, RSI, Bollinger Bands, Moving Averages,... Hiểu cách các chỉ báo này được tính toán và cách chúng có thể giúp dự đoán xu hướng giá. Lưu ý rằng không có chỉ báo nào là hoàn hảo và cần sử dụng kết hợp nhiều chỉ báo.

- Phân tích sóng Elliott, Fibonacci: Các công cụ phức tạp hơn, đòi hỏi thời gian nghiên cứu và thực hành để hiểu và áp dụng hiệu quả.

- Quản lý rủi ro:

+ Xác định mức độ chấp nhận rủi ro: Mỗi nhà đầu tư có khả năng chịu đựng rủi ro khác nhau, tùy thuộc vào tình hình tài chính, mục tiêu đầu tư và thời gian đầu tư.

+ Đa dạng hóa danh mục đầu tư (Diversification): Không bỏ tất cả trứng vào một giỏ. Phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản, nhiều ngành khác nhau để giảm thiểu rủi ro không hệ thống (rủi ro thị trường chung) và rủi ro hệ thống (rủi ro đặc thù của từng doanh nghiệp).

+ Đặt lệnh cắt lỗ (Stop-loss order): Xác định trước mức giá mà bạn sẽ bán cổ phiếu nếu giá giảm đến mức đó để hạn chế thua lỗ.

+ Quản lý tỷ lệ vốn (Position sizing): Không đầu tư quá nhiều vốn vào một cổ phiếu duy nhất.

+ Hiểu rõ rủi ro và lợi nhuận: Lợi nhuận cao thường đi kèm với rủi ro cao. Cần cân nhắc kỹ lưỡng giữa tiềm năng lợi nhuận và mức độ rủi ro trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

2. Kỹ năng phân tích và ra quyết định:

- Khả năng thu thập và xử lý thông tin:

+ Xác định nguồn thông tin đáng tin cậy: Báo cáo tài chính chính thức của công ty, thông tin từ sở giao dịch chứng khoán, các công ty chứng khoán uy tín, các trang tin tài chính có kiểm duyệt.

+ Đánh giá tính xác thực và khách quan của thông tin: Cẩn trọng với các tin đồn, các bài viết không rõ nguồn gốc trên mạng xã hội.

+ Sắp xếp và phân tích thông tin một cách logic: Tìm ra mối liên hệ giữa các thông tin khác nhau và rút ra kết luận có cơ sở.

- Tư duy logic và phản biện:

+ Không bị ảnh hưởng bởi đám đông (Herd Mentality): Đưa ra quyết định dựa trên phân tích của bản thân, không chỉ vì thấy nhiều người mua hoặc bán.

+ Đặt câu hỏi và nghi ngờ: Luôn tự hỏi "tại sao" và tìm kiếm các bằng chứng để hỗ trợ hoặc bác bỏ một luận điểm.

+ Xem xét vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau: Không chỉ nhìn vào bề nổi mà cần phân tích sâu sắc các yếu tố tiềm ẩn.

+ Tránh các lỗi tư duy thường gặp (Cognitive Biases): Ví dụ như Confirmation Bias (chỉ tìm kiếm thông tin xác nhận quan điểm của mình), Anchoring Bias (quá tập trung vào thông tin ban đầu),...

- Ra quyết định dứt khoát và kỷ luật:

+ Xây dựng kế hoạch đầu tư chi tiết: Xác định mục tiêu đầu tư, thời gian đầu tư, mức độ chấp nhận rủi ro, chiến lược đầu tư (đầu tư giá trị, đầu tư tăng trưởng,...), quy tắc mua bán.

+ Tuân thủ kế hoạch đã đề ra: Không đưa ra các quyết định bốc đồng dựa trên cảm xúc nhất thời.

+ Thực hiện lệnh mua bán một cách nhanh chóng và chính xác: Khi đã có quyết định, cần thực hiện giao dịch một cách hiệu quả.

- Xem xét lại và điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết: Thị trường luôn thay đổi, do đó cần linh hoạt điều chỉnh chiến lược nếu các yếu tố ban đầu không còn phù hợp.

3. Tâm lý đầu tư vững vàng:

- Kiên nhẫn:

+ Đầu tư dài hạn: Hiểu rằng lợi nhuận lớn thường đến từ việc nắm giữ cổ phiếu của các công ty tốt trong dài hạn, không phải từ việc mua đi bán lại liên tục trong ngắn hạn.

+ Chờ đợi cơ hội tốt: Không giao dịch quá thường xuyên, chỉ mua khi có đủ căn cứ và giá cả hợp lý.

+ Chấp nhận thời gian hòa vốn hoặc thua lỗ tạm thời: Thị trường có thể có những giai đoạn điều chỉnh, nhà đầu tư cần kiên nhẫn chờ đợi sự phục hồi.

- Bình tĩnh:

+ Không hoảng loạn khi thị trường giảm: Xem xét lại nguyên nhân giảm giá và đánh giá lại các khoản đầu tư của mình một cách khách quan.

+ Không quá hưng phấn khi thị trường tăng: Tránh mua đuổi ở vùng giá cao.

+ Không bị ảnh hưởng bởi FOMO (Fear Of Missing Out - Sợ bỏ lỡ cơ hội): Chỉ đầu tư vào những gì mình hiểu rõ và phù hợp với kế hoạch của bản thân.

- Kỷ luật:

+ Tuân thủ các quy tắc quản lý rủi ro: Luôn đặt lệnh cắt lỗ, đa dạng hóa danh mục, quản lý tỷ lệ vốn.

+ Thực hiện theo kế hoạch đầu tư đã xây dựng: Không thay đổi kế hoạch một cách tùy tiện.

+ Ghi lại nhật ký giao dịch: Để theo dõi hiệu suất đầu tư và rút kinh nghiệm từ các giao dịch thành công và thất bại.

- Học hỏi không ngừng:

+ Đọc sách, báo cáo phân tích, tạp chí chuyên ngành: Để cập nhật kiến thức và hiểu biết về thị trường.

+ Tham gia các khóa học, hội thảo, webinar: Để học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên gia và nhà đầu tư khác.

+ Theo dõi các diễn đàn, cộng đồng đầu tư uy tín: Để trao đổi và học hỏi từ những người có cùng mối quan tâm.

+ Tự đánh giá và rút kinh nghiệm sau mỗi giao dịch: Để cải thiện kỹ năng đầu tư theo thời gian.

4. Kinh nghiệm thực tế:

- Bắt đầu với số vốn nhỏ: Giúp bạn làm quen với thị trường mà không chịu áp lực thua lỗ lớn.

- Theo dõi thị trường thường xuyên: Giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thị trường vận động và các yếu tố tác động đến giá cổ phiếu.

- Tham gia các câu lạc bộ đầu tư ảo (paper trading): Để thực hành các chiến lược đầu tư mà không cần sử dụng tiền thật.

- Tìm kiếm mentor hoặc cộng đồng đầu tư có kinh nghiệm: Để được hướng dẫn và chia sẻ kinh nghiệm.

- Chấp nhận và học hỏi từ những sai lầm: Thua lỗ là một phần không thể tránh khỏi trong đầu tư. Quan trọng là bạn học được gì từ những sai lầm đó.

Muốn trở thành nhà đầu tư chứng khoán giỏi cần phải làm gì? Chứng chỉ hành nghề chứng khoán có mấy loại? (Hình từ Internet)

Chứng chỉ hành nghề chứng khoán có mấy loại?

Căn cứ khoản 1 Điều 97 Luật Chứng khoán 2019 quy định:

Chứng chỉ hành nghề chứng khoán

1. Chứng chỉ hành nghề chứng khoán bao gồm các loại sau đây:

a) Chứng chỉ hành nghề môi giới chứng khoán;

b) Chứng chỉ hành nghề phân tích tài chính;

c) Chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ.

Vậy có 3 loại chứng chỉ hành nghề chứng khoán: 

Chứng chỉ hành nghề môi giới chứng khoán;

Chứng chỉ hành nghề phân tích tài chính;

Chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ.