Công ty có nên trả lương theo hiệu suất làm việc của nhân viên?

Công ty có nên trả lương theo hiệu suất làm việc của nhân viên?

Trả lương theo hiệu suất làm việc là một chiến lược phổ biến nhưng cũng có thể gây ra những hệ quả không mong muốn nếu không được thực hiện đúng cách trong doanh nghiệp.

Do đó, để biết có nên trả lương theo hiệu suất làm việc của nhân viên hay không thì xem xét lợi ích và khó khăn khi trả lương theo hiệu suất làm việc dưới đây:

(1) Lợi ích của việc trả lương theo hiệu suất làm việc

- Khuyến khích năng suất làm việc cao hơn

Một trong những lợi ích lớn nhất của việc trả lương theo hiệu suất là khuyến khích nhân viên làm việc chăm chỉ và hiệu quả. Nhân viên sẽ có động lực hơn trong việc cải thiện năng suất và chất lượng công việc nếu nhân viên rằng mức lương của mình sẽ được liên kết trực tiếp với kết quả công việc.

- Công bằng và minh bạch

Trả lương theo hiệu suất giúp tạo ra sự minh bạch, công bằng, khuyến khích nhân viên nỗ lực và phát huy tối đa khả năng của mình. Nhân viên cảm thấy rằng họ được trả lương xứng đáng với công sức và kết quả họ đã bỏ ra.

- Tăng khả năng cạnh tranh

Việc trả lương dựa trên hiệu suất có thể thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo và khả năng cạnh tranh giữa các nhân viên trong công ty. Những nhân viên có hiệu suất làm việc cao sẽ được khen thưởng, và điều này tạo ra động lực mạnh mẽ cho nhiều nhân viên khi làm việc. 

- Giảm chi phí cho công ty

Trả lương dựa trên hiệu suất có thể giúp công ty tiết kiệm chi phí, vì giảm được các khoản phải trả cho nhân viên không đạt được kết quả cao trong công việc. Điều này cũng giúp công ty giảm rủi ro tài chính khi phải trả lương cố định cao cho nhân viên không đạt hiệu suất công việc mong muốn.

(2) Những khó khăn khi trả lương theo hiệu suất làm việc

- Khó khăn trong việc đánh giá hiệu suất

Một trong những vấn đề lớn nhất của việc trả lương theo hiệu suất là khó khăn trong việc đo lường hiệu suất làm việc một cách công bằng và chính xác. Bởi vì có những trường hợp công việc khó đo đếm được bằng chỉ số cụ thể như doanh thu hoặc số lượng sản phẩm bán ra.

Đặc biệt, đối với các công việc sáng tạo, dịch vụ khách hàng hay công việc yêu cầu làm việc nhóm, việc đánh giá hiệu suất một cách chính xác và công bằng là rất khó khăn.

- Tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh

Khi trả lương theo hiệu suất, có thể xảy ra cạnh tranh không lành mạnh trong nhóm. Một số nhân viên có thể sẵn sàng cạnh tranh và làm việc theo kiểu chạy theo thành tích mà bỏ qua tinh thần đồng đội, làm việc theo nhóm hoặc chia sẻ thông tin cần thiết với các đồng nghiệp khác. Hậu quả là có thể dẫn đến sự chia rẽ, mâu thuẫn trong công ty và làm giảm tinh thần làm việc chung. 

- Có thể làm giảm động lực của nhân viên dài hạn

Nếu một công ty chỉ tập trung vào hiệu suất ngắn hạn, nhân viên có thể cảm thấy thiếu động lực lâu dài để phát triển sự nghiệp. Một số nhân viên có thể cảm thấy bị đánh giá quá khắc nghiệt nếu họ không liên tục đạt được các chỉ tiêu, dẫn đến tình trạng stress, căng thẳng và cảm giác thiếu an toàn công việc.

- Có thể không phản ánh đúng đóng góp tổng thể

Một số nhân viên có thể cảm thấy bị thiệt thòi khi họ đóng góp vào các công việc không thể đo lường trực tiếp, như công tác quản lý, hỗ trợ nhóm, hoặc phát triển chiến lược dài hạn cho công ty. Mức lương họ nhận được có thể không phản ánh đúng công sức mà họ đã bỏ ra, dẫn đến sự bất mãn.

Tóm lại: Việc trả lương theo hiệu suất làm việc có thể là cách để thúc đẩy năng suất làm việc, nhưng cũng cần phải được thực hiện một cách thận trọng.

Điều quan trọng là phải có hệ thống đánh giá rõ ràng, tiêu chí đo lường hiệu suất cụ thể và một môi trường làm việc khuyến khích sự hợp tác và phát triển bền vững. Nếu làm đúng, việc trả lương theo hiệu suất có thể mang lại lợi ích to lớn cho cả công ty và nhân viên. Tuy nhiên, nếu làm sai, nó có thể gây ra sự bất mãn và tổn hại lâu dài đến văn hóa doanh nghiệp.

Do đó, công ty nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi triển khai chính sách trả lương theo hiệu suất làm việc. Nếu triển khai thì phải luôn điều chỉnh chính sách sao cho phù hợp với tính chất công việc, văn hóa công ty và mục tiêu dài hạn của công ty.

Công ty có nên trả lương theo hiệu suất làm việc của nhân viên? (Hình từ Internet)

Công ty trả lương cho nhân viên phải tuân thủ các nguyên tắc nào?

Căn cứ Điều 94 Bộ luật Lao động 2019 có quy định về nguyên tắc trả lương.

Nguyên tắc trả lương

1. Người sử dụng lao động phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho người lao động. Trường hợp người lao động không thể nhận lương trực tiếp thì người sử dụng lao động có thể trả lương cho người được người lao động ủy quyền hợp pháp.

2. Người sử dụng lao động không được hạn chế hoặc can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của người lao động; không được ép buộc người lao động chi tiêu lương vào việc mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ của người sử dụng lao động hoặc của đơn vị khác mà người sử dụng lao động chỉ định.

Theo đó, công ty trả lương cho nhân viên phải tuân thủ các nguyên tắc dưới đây:

- Công ty phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho nhân viên. Trường hợp nhân viên không thể nhận lương trực tiếp thì công ty có thể trả lương cho người được nhân viên ủy quyền hợp pháp.

- Công ty không được hạn chế hoặc can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của nhân viên; không được ép buộc người lao động chi tiêu lương vào việc mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ của công ty hoặc của đơn vị khác mà công ty chỉ định.