Thặng dư thương mại (Trade Surplus) là gì? Thặng dư thương mại tác động đến Chính phủ và nền kinh tế quốc gia ra sao?

Thặng dư thương mại (Trade Surplus) là gì? Thặng dư thương mại tác động đến Chính phủ và nền kinh tế quốc gia ra sao?

Thặng dư thương mại là tình trạng kinh tế xảy ra khi giá trị hàng hóa và dịch vụ mà một quốc gia xuất khẩu ra nước ngoài lớn hơn giá trị hàng hóa và dịch vụ mà quốc gia đó nhập khẩu từ nước ngoài trong một khoảng thời gian nhất định, thường được tính theo tháng, quý hoặc năm. Nói đơn giản, đó là khi một nước "bán" nhiều hơn "mua" trên thị trường quốc tế.

Thặng dư thương mại được tính bằng công thức:

Khi kết quả là một con số dương, nghĩa là có thặng dư.

Ví dụ: nếu Việt Nam xuất khẩu cà phê, gạo và hàng dệt may với tổng giá trị 50 tỷ USD trong một năm, nhưng chỉ nhập khẩu máy móc và nguyên liệu với tổng giá trị 45 tỷ USD, thì Việt Nam có thặng dư thương mại là 5 tỷ USD.

Thặng dư thương mại tác động đến Chính phủ và nền kinh tế quốc gia ra sao?

1. Tác động tích cực

Đối với nền kinh tế quốc gia:

- Tăng dự trữ ngoại tệ: Khi xuất khẩu vượt nhập khẩu, quốc gia thu về nhiều ngoại tệ (như USD, EUR). Điều này giúp tăng dự trữ ngoại hối, tạo điều kiện ổn định tỷ giá hối đoái và giảm rủi ro khi xảy ra khủng hoảng tài chính.

- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế: Thặng dư thương mại thường đồng nghĩa với việc các ngành sản xuất và xuất khẩu phát triển mạnh, tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người lao động và thúc đẩy GDP.

- Cải thiện cán cân thanh toán: Thặng dư thương mại góp phần làm cán cân thanh toán tổng thể (balance of payments) tích cực, giúp quốc gia có vị thế tài chính vững vàng hơn trên trường quốc tế.

Đối với chính phủ:

- Tăng nguồn thu ngân sách: Sự phát triển của các ngành xuất khẩu thường đi kèm với tăng thu thuế (thuế xuất khẩu, thuế doanh nghiệp), giúp chính phủ có thêm nguồn lực để đầu tư vào cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế.

- Tăng uy tín quốc tế: Một quốc gia có thặng dư thương mại thường được xem là có nền kinh tế cạnh tranh, từ đó nâng cao vị thế trong đàm phán thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài.

2. Tác động tiêu cực (nếu không được quản lý tốt)

Đối với nền kinh tế quốc gia:

- Phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu: Nếu thặng dư đến từ việc dựa quá nhiều vào một vài thị trường hoặc sản phẩm, nền kinh tế dễ bị tổn thương khi thị trường quốc tế biến động (ví dụ: nhu cầu giảm hoặc đối tác áp thuế cao).

- Áp lực lạm phát hoặc mất cân đối nội địa: Khi xuất khẩu tăng mạnh, nguồn cung hàng hóa trong nước có thể giảm, đẩy giá cả lên cao. Ngoài ra, nếu không đầu tư đúng mức vào nhập khẩu công nghệ hoặc nguyên liệu, sản xuất trong nước có thể bị đình trệ.

- Tỷ giá tăng cao: Thặng dư kéo dài có thể khiến đồng nội tệ tăng giá (do nhu cầu ngoại tệ giảm), làm hàng hóa xuất khẩu trở nên đắt đỏ hơn, mất dần tính cạnh tranh.

Đối với chính phủ:

- Áp lực từ đối tác thương mại: Các quốc gia nhập siêu (trade deficit) có thể phản ứng bằng cách áp đặt thuế quan, hạn ngạch hoặc các rào cản thương mại để cân bằng lại, gây khó khăn cho chính sách ngoại thương của chính phủ.

- Nhu cầu điều chỉnh chính sách: Chính phủ phải cân nhắc điều chỉnh tỷ giá, kiểm soát dòng vốn hoặc tăng chi tiêu công để tránh tích lũy thặng dư quá mức, dẫn đến mất cân đối kinh tế.

Lưu ý: thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.

Thặng dư thương mại (Trade Surplus) là gì? Thặng dư thương mại tác động đến Chính phủ và nền kinh tế quốc gia ra sao?

(Hình ảnh Internet)

Các hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử là gì?

Căn cứ Điều 4 Nghị định 52/2013/NĐ-CP (được sửa đổi bởi khoản 4 Điều 1; có cụm từ bị bãi bỏ bởi khoản 2 Điều 2 Nghị định 85/2021/NĐ-CP), quy định các hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử như sau:

1. Về hoạt động kinh doanh thương mại điện tử:

- Lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để kinh doanh theo phương thức đa cấp nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định của pháp luật về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.

- Lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh.

- Lợi dụng danh nghĩa hoạt động kinh doanh thương mại điện tử để huy động vốn trái phép từ các thương nhân, tổ chức, cá nhân khác.

- Cung cấp các dịch vụ thương mại điện tử hoặc dịch vụ giám sát, đánh giá và chứng thực trong thương mại điện tử khi chưa đăng ký theo các quy định của Nghị định này;

- Cung cấp các dịch vụ thương mại điện tử hoặc dịch vụ giám sát, đánh giá và chứng thực trong thương mại điện tử không đúng với thông tin trong hồ sơ đăng ký hoặc cấp phép;

- Có hành vi gian dối hoặc cung cấp thông tin sai sự thật khi thực hiện các thủ tục thông báo thiết lập website thương mại điện tử, đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, đăng ký các dịch vụ giám sát, đánh giá và chứng thực trong thương mại điện tử.

2. Về thông tin trên website thương mại điện tử:

- Giả mạo thông tin đăng ký hoặc không tuân thủ các quy định về hình thức, quy cách công bố thông tin đăng ký trên website thương mại điện tử;

- Sử dụng biểu trưng của các chương trình đánh giá tín nhiệm website thương mại điện tử khi chưa được những chương trình này công nhận;

- Sử dụng các đường dẫn, biểu trưng hoặc công nghệ khác trên website thương mại điện tử để gây nhầm lẫn về mối liên hệ với thương nhân, tổ chức, cá nhân khác;

- Sử dụng đường dẫn để cung cấp những thông tin trái ngược hoặc sai lệch so với thông tin được công bố tại khu vực website có gắn đường dẫn này.

3. Về giao dịch trên website thương mại điện tử:

- Thực hiện các hành vi lừa đảo khách hàng trên website thương mại điện tử;

- Giả mạo thông tin của thương nhân, tổ chức, cá nhân khác để tham gia hoạt động thương mại điện tử;

- Can thiệp vào hệ điều hành và trình duyệt Internet tại các thiết bị điện tử truy cập vào website nhằm buộc khách hàng lưu lại website trái với ý muốn của mình.

4. Các vi phạm khác:

- Đánh cắp, sử dụng, tiết lộ, chuyển nhượng, bán các thông tin liên quan đến bí mật kinh doanh của thương nhân, tổ chức, cá nhân khác hoặc thông tin cá nhân của người tiêu dùng trong thương mại điện tử khi chưa được sự đồng ý của các bên liên quan, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;

- Giả mạo hoặc sao chép giao diện website thương mại điện tử của thương nhân, tổ chức, cá nhân khác để kiếm lợi hoặc để gây nhầm lẫn, gây mất lòng tin của khách hàng đối với thương nhân, tổ chức, cá nhân đó.