Để làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong Tố tụng hành chính thì khi đề nghị Tòa án cần xuất trình giấy tờ gì?

Ai được làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong Tố tụng hành chính?

Tại khoản 1, khoản 2 Điều 61 Luật Tố tụng hành chính 2015 quy định người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong Tố tụng hành chính, cụ thể:

[1] Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự là người tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.

[2] Những người sau đây được làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự khi có yêu cầu của đương sự và được Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự:

• Luật sư tham gia tố tụng theo quy định của pháp luật về luật sư;
• Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý;
• Công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có kiến thức pháp lý, chưa bị kết án hoặc bị kết án nhưng đã được xóa án tích, không thuộc trường hợp đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính, không phải là cán bộ, công chức trong các cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát, Thanh tra, Thi hành án; công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan trong ngành Công an.

Đồng thời, tại khoản 3 Điều 61 Luật Tố tụng hành chính 2015 quy định người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có thể bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhiều đương sự trong cùng một vụ án, nếu quyền và lợi ích hợp pháp của những người đó không đối lập nhau. 

Nhiều người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có thể cùng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của một đương sự trong vụ án.

Giấy tờ nào cần xuất trình khi đề nghị Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự? 

Tại khoản 4 Điều 61 Luật Tố tụng hành chính 2015 quy định giấy tờ cần xuất trình khi đề nghị Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, cụ thể:

• Luật sư phải xuất trình các giấy tờ tại khoản 2 Điều 27 Luật Luật sư 2006;
• Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý xuất trình văn bản cử người thực hiện trợ giúp pháp lý của tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và thẻ trợ giúp viên pháp lý hoặc thẻ luật sư;
• Công dân Việt Nam có đủ điều kiện tại điểm c khoản 2 Điều 61 Luật Tố tụng hành chính 2015 xuất trình giấy yêu cầu của đương sự và giấy tờ tùy thân.

Đồng thời, tại khoản 5 Điều 61 Luật Tố tụng hành chính 2015 còn quy định thủ tục của Tòa án khi nhận giấy tờ mà người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự xuất trình, cụ thể:

• Sau khi kiểm tra giấy tờ và thấy người đề nghị có đủ điều kiện làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự tại các khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 61 Luật Tố tụng hành chính 2015 thì trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề nghị, Tòa án phải vào sổ đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự và xác nhận vào giấy yêu cầu người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.
• Trường hợp từ chối đăng ký thì Tòa án phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người đề nghị.

Giấy tờ cần xuất trình khi đăng ký thủ tục làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp (Hình từ internet)

Quyền và nghĩa vụ của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

Căn cứ khoản 6 Điều 61 Luật Tố tụng hành chính 2015, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có các quyền, nghĩa vụ sau đây:

- Tham gia tố tụng từ khi khởi kiện hoặc bất cứ giai đoạn nào trong quá trình tố tụng hành chính;

- Thu thập tài liệu, chứng cứ và cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án, nghiên cứu hồ sơ vụ án và được ghi chép, sao chụp những tài liệu cần thiết có trong hồ sơ vụ án để thực hiện việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, trừ tài liệu, chứng cứ có liên quan đến bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân theo yêu cầu chính đáng của đương sự nhưng phải thông báo cho đương sự biết những chứng cứ không được công khai;

- Tham gia phiên tòa, phiên họp hoặc trong trường hợp không tham gia thì được gửi văn bản bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự cho Tòa án xem xét;

- Thay mặt đương sự yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng khác theo Luật Tố tụng hành chính 2015 ;

- Giúp đương sự về mặt pháp lý liên quan đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ; thay mặt đương sự nhận giấy tờ, văn bản tố tụng mà Tòa án tống đạt hoặc thông báo trong trường hợp được đương sự ủy quyền và có trách nhiệm chuyển cho đương sự;

- Các quyền, nghĩa vụ tại các khoản 1, 6, 9, 16, 19 và 20 Điều 55 Luật Tố tụng hành chính 2015, cụ thể:

• Tôn trọng Tòa án, chấp hành nghiêm chỉnh nội quy phiên tòa;
• Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp tài liệu, chứng cứ đó cho mình để giao nộp cho Tòa án;
• Nộp bản sao đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ cho Tòa án để Tòa án gửi cho đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự khác, trừ tài liệu, chứng cứ không được công khai theo quy định tại khoản 2 Điều 96 Luật Tố tụng hành chính 2015;
• Phải có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án và chấp hành quyết định của Tòa án trong quá trình Tòa án giải quyết vụ án;
• Đưa ra câu hỏi với người khác về vấn đề liên quan đến vụ án hoặc đề xuất với Tòa án những vấn đề cần hỏi với người khác; được đối chất với nhau hoặc với người làm chứng;
• Tranh luận tại phiên tòa, đưa ra lập luận về đánh giá chứng cứ và pháp luật áp dụng;

- Quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.