“Làng nghề truyền thống nung gạch gốm” ở huyện Mang Thít - Vĩnh Long hiện tại như thế nào?

“Làng nung gạch gốm” ở huyện Mang Thít - Vĩnh Long hiện tại như thế nào?

Làng nghề gốm và gạch ngói ở Vĩnh Long, đặc biệt là tại xã Nhơn Phú và Mỹ An huyện Mang Thít, là một trong những làng nghề truyền thống nổi tiếng của miền Tây Nam Bộ. Làng nghề này không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương mà còn là một phần quan trọng trong di sản văn hóa và lịch sử của Việt Nam. Đến nay, làng nghề vẫn tồn tại và phát triển, mang trong mình những giá trị truyền thống được gìn giữ qua nhiều thế hệ, đồng thời có những bước đổi mới để thích ứng với nhu cầu của thị trường hiện đại.

Với lịch sử hình thành và phát triển hàng trăm năm, làng nghề gốm và gạch ngói ở Vĩnh Long từ những lò gạch thủ công ban đầu, làng nghề đã trở thành một trung tâm sản xuất gạch ngói lớn, cung cấp sản phẩm cho cả khu vực miền Tây và các tỉnh lân cận. Theo thời gian, dù trải qua nhiều thăng trầm, làng nghề vẫn được duy trì nhờ sự nỗ lực của người dân địa phương và sự quan tâm của chính quyền. Hiện nay, làng nghề không chỉ là nơi sản xuất mà còn là điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút du khách đến tham quan và tìm hiểu về quy trình làm gốm, gạch ngói truyền thống.

Theo tình hình phát triển kinh tế và xã hội hiện đại, làng nghề Vĩnh Long đã có những bước chuyển mình đáng kể để thích ứng với thị trường. Một trong những yếu tố quan trọng giúp làng nghề tiếp tục phát triển là sự kết hợp giữa phương pháp sản xuất truyền thống và công nghệ hiện đại. Các lò gạch thủ công dần được cải tiến, áp dụng kỹ thuật mới để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn đáp ứng được yêu cầu khắt khe của thị trường trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó, sản phẩm của làng nghề ngày càng đa dạng, không chỉ dừng lại ở gạch ngói mà còn mở rộng sang các sản phẩm gốm mỹ nghệ, đồ trang trí, và vật liệu xây dựng cao cấp. Những sản phẩm này không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn được xuất khẩu sang nhiều quốc gia, góp phần quảng bá hình ảnh và văn hóa Việt Nam ra thế giới.

Bên cạnh đó, dù đạt được nhiều thành tựu, làng nghề vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là sự cạnh tranh từ các sản phẩm công nghiệp hiện đại, giá rẻ, khiến cho sản phẩm truyền thống khó có thể cạnh tranh về giá cả. Ngoài ra, việc duy trì nguồn nhân lực trẻ, có tay nghề cao cũng là một thách thức khi nhiều người trẻ có xu hướng chuyển sang các ngành nghề khác có thu nhập ổn định hơn. Tuy nhiên, làng nghề cũng có nhiều cơ hội khác như phát triển du lịch, với lợi thế về văn hóa và lịch sử, làng nghề có thể trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước. Các hoạt động như tham quan lò gạch, trải nghiệm làm gốm, và mua sắm sản phẩm thủ công sẽ góp phần nâng cao giá trị kinh tế và quảng bá hình ảnh của làng nghề.

Đồng thời sự tham gia hỗ trợ từ chính quyền địa phương và các tổ chức đã và đang giúp làng nghề tiếp tục duy trì phát triển bền vững. Các chính sách hỗ trợ về vốn, công nghệ, và đào tạo nghề sẽ giúp người dân nâng cao tay nghề và cải thiện chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, việc quảng bá và xúc tiến thương mại cũng cần được đẩy mạnh để mở rộng thị trường tiêu thụ.

 “Làng nung gạch gốm” ở huyện Mang Thít - Vĩnh Long hiện tại? (Hình từ Internet)

Điều kiện cần để được công nhận làng nghề truyền thống là gì?

Căn cứ theo Điều 5 Nghị định 52/2018/NĐ-CP có quy định về tiêu chí công nhận làng nghề truyền thống như sau: 

- Tiêu chí công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống áp dụng đối với các đối tượng được quy định tại khoản 2 Điều 2 Nghị định 52/2018/NĐ-CP có hoạt động trong lĩnh vực ngành nghề nông thôn được quy định tại Điều 4 Nghị định 52/2018/NĐ-CP và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

- Tiêu chí công nhận nghề truyền thống

Nghề được công nhận là nghề truyền thống phải đạt cả 03 tiêu chí sau:

+ Nghề đã xuất hiện tại địa phương từ trên 50 năm và hiện đang tiếp tục phát triển tính đến thời điểm đề nghị công nhận.

+ Nghề tạo ra những sản phẩm mang bản sắc văn hóa dân tộc.

+ Nghề gắn với tên tuổi của một hay nhiều nghệ nhân hoặc tên tuổi của làng nghề.

- Tiêu chí công nhận làng nghề

Làng nghề được công nhận phải đạt cả 03 tiêu chí sau:

+ Có tối thiểu 20% tổng số hộ trên địa bàn tham gia một trong các hoạt động hoặc các hoạt động ngành nghề nông thôn quy định tại Điều 4 Nghị định 52/2018/NĐ-CP. 

+ Hoạt động sản xuất kinh doanh ổn định tối thiểu 02 năm liên tục tính đến thời điểm đề nghị công nhận.

+ Đáp ứng các điều kiện bảo vệ môi trường làng nghề theo quy định của pháp luật hiện hành.

- Tiêu chí công nhận làng nghề truyền thống

Làng nghề truyền thống phải đạt tiêu chí làng nghề quy định tại khoản 3 Điều 5 Nghị định 52/2018/NĐ-CP và có ít nhất một nghề truyền thống theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Nghị định 52/2018/NĐ-CP. 

Cơ quan nào có thẩm quyền xét công nhận làng nghề truyền thống? 

Căn cứ theo khoản 4 Điều 6 Nghị định 52/2018/NĐ-CP có quy định về thẩm quyền xét công nhận làng nghề truyền thống như sau: 

Công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống

...

4. Trình tự xét công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống

a) Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Ủy ban nhân dân cấp huyện) lập hồ sơ đề nghị công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống theo tiêu chí quy định tại Điều 5 Nghị định này trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xét công nhận.

b) Trong thời hạn 30 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thành lập Hội đồng xét duyệt, chọn những đối tượng đủ tiêu chuẩn theo quy định tại Điều 5 Nghị định này, ra quyết định và cấp bằng công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống.

...

Như vậy, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền xét công nhận làng nghề truyền thống theo hồ sơ đề nghị của Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Ủy ban nhân dân cấp huyện) dựa theo tiêu chí công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống quy định tại Điều 5 Nghị định 52/2018/NĐ-CP.