Bộ công an đề nghị bỏ sổ hộ khẩu, người dân phản ứng ra sao?

Bộ Công an đề nghị bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú và chuyển sang quản lý dân cư theo mã số định danh công dân từ ngày 01/07/2021. Việc thay thế một văn bản pháp lý quan trọng như sổ hộ khẩu thì người dân sẽ phản ứng ra sao?

Tại Việt Nam, sổ hộ khẩu là hình thức quản lý nhân khẩu trong các hộ gia đình nó không chỉ có ý nghĩa xác định nơi đăng ký thường trú của cá nhân mà còn được coi là một loại giấy tờ quan trọng để thực hiện các thủ tục hành chính, các giao dịch dân sự theo quy định của luật chuyên ngành. Các thủ tục liên quan đến đăng ký kết hôn, khai sinh, khai tử, xin việc, xác nhận sở hữu các phúc lợi xã hội học sinh sinh viên,… Các thủ tục hành chính cần có sổ hộ khẩu tùy từng mức độ và hình thức khác nhau tuy nhiên từ lâu người dân đã xem hộ khẩu như “giấy phép” để giải quyết sự việc và nó còn gây ra một số thủ tục rắc rối phiền nhiễu nhân dân nên dự luật bỏ sổ hộ khẩu được nhân dân đón nhận và quan tâm mạnh mẽ.

Trên thế giới chỉ còn một số nước tồn tại sổ hộ khẩu trong đó có nước ta. Các nước khác đã phát triển mạnh mẽ về việc tối ưu các loại thủ tục và quản lý công dân của họ đúng chuẩn công nghệ 4.0 riêng Việt Nam vẫn còn khoảng gần 30 loại thủ tục hành chính cấp bộ và hàng chục thủ tục hành chính địa phương vẫn liên quan đến giấy tờ về hộ khẩu, cư trú. Hộ khẩu chỉ đơn giản là một biện pháp đăng ký của cơ quan nhà nước nhưng từ lâu đã bị lạm dụng dẫn đến một số thủ tục không cần thiết. Công dân có quyền tự do đi lại tự do cư trú, học tập nhưng một số thủ tục về sổ hộ khẩu đã gây ra một số hạn chế liên quan đến các quyền trên.

Hầu hết mọi người đều ủng hộ việc thay thế sổ hộ khẩu và dừng mọi yêu cầu thủ tục rườm rà tốn thời gian trước đó liên quan đến sổ hộ khẩu. Việc sử dụng mã số định danh cá nhân giúp quá trình giải quyết sự việc của nhân dân nhanh hơn gấp 10 lần quy định cũ thay vì phải “chạy tới chạy lui” để được xác nhận sổ hộ khẩu. Từ nay sẽ không còn tình trạng photo chứng thực bản sao sổ hộ khẩu trong các giao dịch hành chính nhân sự, việc làm này đỡ vất vả lại tiết kiệm một khoản chi phí tương đối.

Thủ tục càng đơn giản thì người dân sẽ dễ dàng hơn trong giao dịch. Phải đổi mới và hiện đại cho hợp với xu thế thời đại mới. Nhiều người cho rằng mã số định danh các nhân được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, do Bộ Công an thống nhất. Ở đây chứa đủ mọi thông tin cần có của một công dân nên việc quản lý công dân thông qua mã này là hoàn toàn hợp lý.

Nhưng một số ý kiến khác lại cho rằng không nên bỏ sổ hộ khẩu, mà kết hợp sổ hộ khẩu với khai báo và lưu trú thông tin điện tử. Vì công dân vẫn cần một cái gì đó để làm căn cứ chính xác nhất, bởi thông tin điện tử vẫn có rủi ro bị “hack”, bị thay đổi, bị xóa bỏ. Đồng ý là hãy số hóa mọi thứ để các thủ tục hành chính trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn, nhưng vẫn nên giữ lại chứng từ gốc để có việc gì còn mang ra đối chiếu. Tuy nhiên khi đã đưa ra đề xuất thì cơ quan ban ngành đã lường trước được rủi ro và có biện pháp khắc phục cụ thể.

Khi quyết định bỏ sổ hộ khẩu giấy quản lý cư trú thông qua mã số định danh cá nhân các cơ quan ban ngành cần phải rà soát rất kỹ và đưa ra các quy định mới phù hợp với cải cách vì hầu hết các giấy tờ công dân và thủ tục hành chính hiện hành đều liên quan đến sổ hộ khẩu. Trong quá trình sửa đổi, bổ sung cần phải đảm bảo để phù hợp với phương thức quản lý cư trú mới, đề nghị cần xem xét, có giải pháp phù hợp thay thế trong việc chứng minh quan hệ hộ gia đình, xác định quan hệ nhân thân, giải quyết thủ tục hành chính để không gây xáo trộn, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức và hoạt động bình thường của cơ quan nhà nước

Việc cải cách bỏ sổ hộ khẩu giấy để đi kịp với với thời đại là một quyết định đúng đắn tạo điều kiện cho người dân thực hiện các quyền công dân của mình, giúp việc quản lý dân cư, thực hiện các thủ tục hành chính công đơn giản, gọn nhẹ hơn.

Theo Quỳnh Ny
2.597