Lộ trình sắp xếp Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân theo Công văn 43

Lộ trình sắp xếp Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân theo Công văn 43 (Hình từ Internet)

Lộ trình sắp xếp Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân theo Công văn 43

Ngày 20/3/2025, Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW đã ban hành Công văn 43-CV/BCĐ về Kế hoạch tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Tại Công văn, Ban Chỉ đạo Trung ương đã nêu ra lộ trình sắp xếp Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân trong thời gian sắp tới, cụ thể:

- Trước ngày 25/03/2025: Đảng ủy Tòa án nhân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao báo Bộ Chính trị đề án không tổ chức tòa án nhân dân và viện kiểm sát nhân cấp huyện.

- Trước ngày 01/4/2025: Đảng ủy Tòa án nhân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao báo cáo Trung ương đề án không tổ chức tòa án nhân dân và viện kiểm sát nhân cấp huyện.

- Trước ngày 30/6/2025: Đảng ủy Tòa án nhân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao sắp xếp hệ thống tòa án nhân dân, viện kiểm sát nhân dân địa phương.

Được biết, tổ chức của Tòa án nhân dân bao gồm:

- Tòa án nhân dân tối cao;

- Tòa án nhân dân cấp cao;

- Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;

- Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương;

- Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt Hành chính, Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt Sở hữu trí tuệ, Tòa án nhân dân chuyên biệt Phá sản (sau đây gọi chung là Tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt);

- Tòa án quân sự trung ương, Tòa án quân sự quân khu và tương đương, Tòa án quân sự khu vực (sau đây gọi chung là Tòa án quân sự).

Đối với Viện kiểm sát nhân dân sẽ có hệ thống tổ chức như sau:

- Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

- Viện kiểm sát nhân dân cấp cao.

- Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh).

- Viện kiểm sát nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương (sau đây gọi là Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện).

- Viện kiểm sát quân sự các cấp.

Cơ sở pháp lý:

- Khoản 1 Điều 4 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024.

- Điều 40 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014.

Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân

[1] Đối với Tòa án nhân dân

Các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Tòa án nhân dân gồm:

- Độc lập theo thẩm quyền xét xử.

- Bảo đảm quyền bình đẳng trước pháp luật và Tòa án.

- Thực hiện quyền tư pháp kịp thời, công bằng, công khai, vô tư, khách quan.

- Chế độ xét xử sơ thẩm, phúc thẩm được bảo đảm.

- Thực hiện chế độ xét xử sơ thẩm có Hội thẩm tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn.

- Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

- Tòa án nhân dân xét xử tập thể và quyết định theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn.

- Tranh tụng trong xét xử được bảo đảm.

- Bảo đảm quyền bào chữa của bị can, bị cáo, quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự.

- Tòa án chịu sự giám sát của Nhân dân, Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận.

(Điều 5 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024)

[2] Đối với Viện kiểm sát nhân dân

Việc tổ chức và hoạt động của Viện kiểm sát nhân dân phải bảo đảm các nguyên tắc như sau:

- Viện kiểm sát nhân dân do Viện trưởng lãnh đạo. Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp dưới chịu sự lãnh đạo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp trên. Viện trưởng các Viện kiểm sát cấp dưới chịu sự lãnh đạo thống nhất của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Viện kiểm sát cấp trên có trách nhiệm kiểm tra, xử lý nghiêm minh vi phạm pháp luật của Viện kiểm sát cấp dưới. Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên có quyền rút, đình chỉ, hủy bỏ quyết định trái pháp luật của Viện trưởng Viện kiểm sát cấp dưới.

- Tại Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Viện kiểm sát quân sự trung ương, Viện kiểm sát quân sự quân khu và tương đương thành lập Ủy ban kiểm sát để thảo luận và quyết định theo đa số những vấn đề quan trọng, cho ý kiến về các vụ án, vụ việc trước khi Viện trưởng quyết định theo quy định tại các Điều 43, 45, 47, 53 và 55 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014.

(Điều 7 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014)