Sự việc cụ thể    

Ngày 01/6 vừa rồi Công an quận Phú Nhuận, TP.HCM đang tạm giữ Bùi Đức Điệp (21 tuổi, quê Hải Dương) để điều tra về hành vi cưỡng đoạt tài sản. Điệp là người chuyên đặt các camera quay lén tại một khách sạn trên đường Phan Xích Long để quay video các cặp đôi tại khách sạn nhằm mục đích tống tiền.

Với thủ đoạn trên, Điệp đã thu được nhiều clip của các nạn nhân và tống tiền anh T. (25 tuổi) 26 triệu đồng nhưng nạn nhân chưa chuyển tiền. Kiểm tra nơi ở của Điệp, Công an quận Phú Nhuận tạm giữ dàn máy tính, máy in và một số vật dụng khác mà Điệp dùng vào mục đích quay lén, lưu trữ video, in ảnh để tống tiền.

Hiện công an vẫn đangg tiến hành điều tra làm rõ sự việc.

Lắp các camera quay lén là vi phạm về bí mật đời tư của công dân

Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ: cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình và việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý của người đó. Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Thông tin ảnh hưởng xấu đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng nào thì phải được gỡ bỏ, cải chính bằng chính phương tiện thông tin đại chúng đó.

Việc lắp camera cá nhân quan sát là quyền của mỗi người tuy nhiên phải xét trên góc độ: người lắp là ai, vị trí lắp như thế nào. Nếu chủ nhà lắp camera tại điểm sinh hoạt với mục đích quan sát nhà mình hay chủ khách sạn lắp camera toàn cảnh để tránh trộm cướp thì không vi phạm pháp luật.

Nhưng việc đặt camera ở những nơi riêng tư như trong phòng ngủ, nhà vệ sinh của khách sạn, lắp các camera quay lén là vi phạm về bí mật đời tư của công dân (trừ trường hợp chủ nhà tự lắp camera trong phòng ngủ của mình). Bất luận vì mục đích gì thì việc tự ý lén ghi hình người khác cũng là vi phạm bí mật đời tư.

Người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Đầu tiên chúng ta xét đến khía cạnh xử phạt hành chính: Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định phạt tiền 10- 20 triệu đồng đối với tổ chức nào thực hiện hành vi cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức; danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác. Nếu là cá nhân thực hiện các hành vi trên thì mức phạt sẽ là 5-10 triệu đồng.

Tuy nhiên đối với những người đã đặt camera quay lén với mục đích tống tiền thì có thể sẽ phải bị truy cứu trách nhiệm hình sự với các tội danh sau:

Cụ thể, người nào dùng clip quay lén đi uy hiếp, tống tiền người khác thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cưỡng đoạt tài sản được quy định tại Điều 170 BLHS 2015, mức phạt tù cao nhất là 20 năm tù và có thể bị phạt tiền lên đến 100 triệu đồng.

Cũng với hành vi đó, người nào dùng những clip nhạy cảm này phát tán lên mạng xã hội hoặc các phương tiện thông tin truyền thông khác với mục đích cho nhiều người biết thì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy theo quy định tại Điều 326 BLHS thì có thể đối diện với mức phạt tù cao nhất là từ 07 năm đến 15 năm và có thể bị phạt tiền lên đến 30 năm tù.

Người thực hiện hành vi này cũng có thể bị truy tố về tội làm nhục người khác theo Điều 155 BLHS (khung hình phạt thấp nhất là phạt tiền 10-30 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm) nếu như dùng những hình ảnh, clip quay lén đó vào mục đích và tới mức độ xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của một người nào đó.

Như vậy, việc đặt camera quay lén ghi lại những hình ảnh nhạy cảm clip riêng tư để tống tiền thì đều là hành vi vi phạm pháp luật. Cá nhân khi bị tống tiền, uy hiếp hãy bình tĩnh thu thập chứng cứ trình báo đến cơ quan công an để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.