Kỹ thuật Ecmo là gì? Hỗ trợ sự sống khi tim và phổi không thể duy trì chức năng vốn có ra sao?

Kỹ thuật Ecmo là gì? Hỗ trợ sự sống khi tim và phổi không thể duy trì chức năng vốn có ra sao?

Trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể (ECMO - Extracorporeal Membrane Oxygenation) là một kỹ thuật y khoa tiên tiến, được sử dụng để hỗ trợ tạm thời chức năng tim và phổi ở những bệnh nhân suy hô hấp hoặc suy tuần hoàn nghiêm trọng. Phương pháp này hoạt động bằng cách dẫn máu ra khỏi cơ thể qua một hệ thống màng lọc, nơi máu được loại bỏ carbon dioxide và bổ sung oxy, sau đó trả lại vào cơ thể, giúp duy trì sự sống trong khi chờ các cơ quan hồi phục. Vậy, kỹ thuật ECMO hay còn được gọi là tim phổi nhân tạo ngoài cơ thể, là kỹ thuật hiện đại nhất trong việc hỗ trợ sự sống khi 2 cơ quan chính là tim và phổi của người bệnh không thể duy trì chức năng vốn có.

Nguyên lý hoạt động của ECMO

Hệ thống ECMO bao gồm các thành phần chính như bơm máu, màng trao đổi khí (màng lọc), bộ trao đổi nhiệt và các ống dẫn (cannula) kết nối với mạch máu của bệnh nhân. Máu được rút ra từ tĩnh mạch, đi qua màng trao đổi khí để loại bỏ carbon dioxide và bổ sung oxy, sau đó được bơm trở lại vào cơ thể qua tĩnh mạch hoặc động mạch, tùy thuộc vào cấu hình ECMO được sử dụng.

Các loại ECMO

Có hai loại kỹ thuật ECMO chính, được phân biệt dựa trên cách thức kết nối và mục đích hỗ trợ:

+ ECMO tĩnh mạch-động mạch (VA-ECMO): Máu được rút ra từ tĩnh mạch và trả lại vào động mạch. Phương pháp này cung cấp hỗ trợ cho cả tim và phổi, thường được sử dụng trong các trường hợp suy tim cấp hoặc ngừng tim.

+ ECMO tĩnh mạch-tĩnh mạch (VV-ECMO): Máu được rút ra và trả lại vào tĩnh mạch. Phương pháp này chỉ hỗ trợ chức năng phổi, thường được áp dụng cho bệnh nhân suy hô hấp nặng nhưng tim vẫn hoạt động bình thường

>>Người dưới 18 tuổi điều trị cận thị sẽ được hưởng bảo hiểm y tế từ 01/07/2025?

Kỹ thuật Ecmo là gì? Hỗ trợ sự sống khi tim và phổi không thể duy trì chức năng vốn có? (Hình từ Internet)

Can thiệp kỹ thuật ECMO dành cho những ai?

Can thiệp kỹ thuật ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) được chỉ định cho những bệnh nhân bị suy hô hấp hoặc suy tuần hoàn nặng mà các phương pháp điều trị thông thường (như máy thở, thuốc co bóp tim) không còn hiệu quả. Cụ thể, ECMO thường được áp dụng cho các nhóm bệnh nhân sau:

[1] Bệnh nhân suy hô hấp nặng

- Hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) do viêm phổi, COVID-19, cúm nặng,...

- Viêm phổi nặng không đáp ứng với máy thở.

- Tắc nghẽn đường thở nặng hoặc chấn thương phổi nghiêm trọng.

- Ngộ độc khí CO gây suy hô hấp cấp.

[2] Bệnh nhân suy tim cấp

- Viêm cơ tim cấp do virus hoặc bệnh lý miễn dịch.

- Nhồi máu cơ tim cấp dẫn đến sốc tim.

- Suy tim giai đoạn cuối, cần ECMO như cầu nối để chờ ghép tim.

- Ngừng tim đột ngột nhưng vẫn có khả năng hồi phục.

[3] Bệnh nhân sau phẫu thuật tim

- Sau phẫu thuật thay van tim, bắc cầu động mạch vành nhưng tim chưa hồi phục ngay.

- Hỗ trợ bệnh nhân suy tim sau cấy ghép tim nhân tạo.

[4] Trẻ sơ sinh và trẻ em

- Hội chứng suy hô hấp nặng ở trẻ sơ sinh (ví dụ: bệnh màng trong, tăng áp phổi).

- Tim bẩm sinh nặng cần ECMO hỗ trợ trước và sau phẫu thuật.

Lưu ý: Sử dụng kỹ thuật ECMO không phải là phương pháp điều trị lâu dài mà chỉ giúp duy trì sự sống trong khi chờ đợi phổi hoặc tim phục hồi hoặc thực hiện các biện pháp điều trị khác (như ghép tim, ghép phổi).

Thủ tục đăng ký hiến tạng đối với người còn sống?

Căn cứ tại Điều 12 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 quy định về thủ tục đăng ký hiến tạng ở người sống như sau:

Bước 1: Người có đủ điều kiện hiến tạng theo quy định pháp luật bày tỏ nguyện vọng hiến tạng của mình với cơ sở y tế.

Bước 2: Khi nhận được thông tin của người có nguyện vọng hiến tạng, cơ sở y tế có trách nhiệm thông báo cho Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

Bước 3: Khi nhận được thông báo về trường hợp hiến tạng, Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người có trách nhiệm thông báo cho cơ sở y tế quy định tại Điều 16 của Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 để tiến hành các thủ tục đăng ký cho người hiến.

Bước 4: Khi nhận được thông báo của Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người, cơ sở y tế lấy, ghép tạng có trách nhiệm sau đây:

- Trực tiếp gặp người hiến để tư vấn về các thông tin có liên quan đến hiến, lấy tạng người;

- Hướng dẫn việc đăng ký hiến theo mẫu đơn; thực hiện việc kiểm tra sức khỏe cho người hiến;

- Báo cáo danh sách người đăng ký hiến tạng ở người sống cho Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

Việc đăng ký hiến tạng ở người sống có hiệu lực kể từ khi cơ sở y tế nhận đơn đăng ký hiến tạng ở người sống.

>> Giám định y khoa có vai trò gì trong lĩnh vực pháp lý?